វត្តរាជបូណ៌ដែលមានទីតាំងនៅខេត្តសៀមរាប ហើយត្រូវបានគេដឹងថា គឺជាវត្តដែលស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងដោយផ្ទាល់របស់សម្ដេចព្រះព្រហ្មរតនមុនី ពិន សែម សិរីសុវណ្ណោ កំពុងតែក្លាយជាទីអារ៉ាមមួយ ដែលកំពុងតែអភិរក្សនូវពូជរុក្ខជាតិកម្រៗមួយចំនួន ។
ក្រៅពីប្រង់ ដែលជាឈ្មោះប្រទាលមួយពួក មានធាងរឹង ស្លឹករឹងល្អិត អាចមានអាយុកាលវែងរហូតដល់១ពាន់ឆ្នាំ និងកកើតនៅលើផែនដីយើងនេះ មុនមនុស្សកកើតទៅទៀត នៅមានកេសរកូលព្រះទ្រហឹង ដែលជាប្រភេទកេសរកូលធំជាងគេ និងរុក្ខជាតិកម្រៗជាច្រើន ។
ពពួកដើមឈើ និងរុក្ខជាតិកម្រៗទាំងនេះ ត្រូវបានសម្ដេចព្រះព្រហ្មរតនមុនី ពិន សែម ព្រះអង្គថែរក្សា និងគ្រប់គ្រងពួកវាដោយផ្ទាល់ព្រះអង្គ ។ លោក ចាន់ សុវណ្ណ ជាប្រជាពលរដ្ឋនៅភ្នំពេញ ដែលធ្លាប់បានចូលទៅគោរពបូជាព្រះពុទ្ធសាសនា និងទស្សនាកំសាន្តវត្តនោះម្តង កាលពីពេល
ថ្មីៗនេះបានឲ្យដឹងថា វត្តដែលមានទីតាំងនៅក្រុងសៀមរាបនេះ អស្ចារ្យ ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា «វត្តនេះ ចូលទៅត្រជាក់ចិត្តតែម្តង ពីព្រោះបរិយាកាស និងអ្វីៗនៅទីនោះ គឺបៃតង ហើយសំបូររុក្ខជាតិកម្រ ដូចជាប្រង់ដែលយើងមិនសូវបានឃើញ» ។
ក្រៅពីទេសភាពបៃតងដែលបានខិតខំអភិរក្ស និងការពារព្រមទាំងថែរក្សាដោយព្រះសង្ឃនៅក្នុងវត្ត ហើយនោះសំខាន់ លោក សុវណ្ណ បានឲ្យដឹងថា វត្តនេះ មានច្បាប់ទម្លាប់ត្រឹមត្រូវស្ងប់ស្ងាត់។
វត្តរាជបូណ៌ ជាវត្តដ៏ចំណាស់មួយក្នុងចំណោមវត្តដទៃទៀតនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ដែលស្ថិតនៅក្នុងក្រុងតាមដងស្ទឹងសៀមរាប ពោលគឺស្ថិតក្នុងភូមិសាស្ត្រភូមិវត្តបូណ៌ សង្កាត់សាលាកំរើក ។
អារាមមួយនេះ មានព្រះវិហារមួយដែលមានលក្ខណៈស្ថាបត្យកម្មល្អឯក ហើយប្រហែលជាសាងសង់ឡើងក្នុងរាជព្រះបាទ នរោត្តម។ នេះបើឯកសាររបស់អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា។
វត្តរាជបូណ៌ គឺជាបូជនីយដ្ឋាន និងបុរាណដ្ឋានដ៏ល្បីមួយនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ដែលបានកសាងឡើងក្នុងរវាងឆ្នាំ១៦៥០ បើគិតមកដល់ពេលនេះ មានអាយុកាលជាង៤០០ឆ្នាំ។ វត្តនេះ ជាបូជ
នីយដ្ឋានដ៏ល្បីមួយ ដែលសម្បូរទៅដោយអ្នកប្រាជ្ញ និងមន្ត្រីសង្ឈ ដែលមានឋានានុក្រមខ្ពស់ៗគង់នៅ។ និយាយអំពីការអប់រំក្នុងវត្តរាជបូណ៌ មានសាលាពុទ្ធកវិទ្យាល័យដែលផ្តល់ឲ្យព្រះសង្ឃក្នុងខេត្តដ៏ដូចជាព្រះសង្ឃមកពីបណ្តាខេត្តនានា មានឱកាសរៀននូវចំណេះដឹង ទាំងខាងពុទ្ធចក្រនិងអាណាចក្រ ។
ជាមួយគ្នានេះផងដែរ វត្តរាជបូណ៌ ក៏មានមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌និងសិល្បៈ ដែលមានបង្រៀននូវចំណេះដឹងខាងផ្នែករបាំ ផ្នែកដាប់ឆ្លាក់ ផ្នែកគំនូរ ផ្នែកភ្លេងបូរាណ មានទាំងស្បែក តូច ស្បែកធំ ភ្លេងពិណពាទ្យ ភ្លែងប្រពៃណ ជាពិសេសក៏មានវត្តុបុរាណរាប់រយមុខដែលតាំងក្នុង កុដិ ប្រៀបដូចជាសារៈមន្ទីរតូចមួយសម្រាប់ភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិ ចូលទស្សនា និងស្វែងយល់ញ៉ាំងចិត្តឱ្យជ្រះថ្លាពន់ពេក៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ