រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ម្នាក់ៗ បើសិនជាបានចូលតុលាការ.សាលាដំបូង យើងពិតជាបានពិនិត្យឃើញស្លាកមួយផ្ទាំង ដែលអ្នកច្បាប់បានរៀបចំដាក់តាំងជាប់នៅជញ្ជាំងទីសាធារណៈ ដែលបង្ហាញពីការយល់ដឹងក្នុងដំណាក់កាលនីមួយៗ គិតពីការចាប់ខ្លួន រហូតដល់បណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ មាន៧ដំណាក់កាល…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ម្នាក់ៗ បើសិនជាបានចូលតុលាការ.សាលាដំបូង យើងពិតជាបានពិនិត្យឃើញស្លាកមួយផ្ទាំង ដែលអ្នកច្បាប់បានរៀបចំដាក់តាំងជាប់នៅជញ្ជាំងទីសាធារណៈ ដែលបង្ហាញពីការយល់ដឹងក្នុងដំណាក់កាលនីមួយៗ គិតពីការចាប់ខ្លួន រហូតដល់បណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ មាន៧ដំណាក់កាល នោះយើងប្រាកដមិនមានចម្ងល់ទៀតទេ ។
ដំណាក់កាលទី១
ការចាប់ខ្លួន ៖
-អ្នកអាចត្រូវបានចាប់ខ្លួន ករណីមានមូលហេតុសមស្រប នឹងសង្ស័យថាអ្នកបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសណាមួយ ។ មន្ត្រីនគរបាល នឹងនាំខ្លួនអ្នកយកទៅប៉ុស្តិ៍នគរបាល ។ ប្រសិនបើអ្នកមិនសហការ ឬរឹងទទឹងនឹងការចាប់ខ្លួននេះ មន្ត្រីនគរបាលអាចនឹងប្រើកម្លាំងបង្ខំចាប់ខ្លួនអ្នក ។ ប្រសិនបើបទល្មើសមិនធ្ងន់ធ្ងរ មន្ត្រីនគរបាល អាចដោះលែងអ្នកពីប៉ុស្តិ៍នគរបាល ។
ដំណាក់កាលទី២
ការសួរចម្លើយ នឹងការឃាត់ខ្លួន ៖
-មន្ត្រីនគរបាល នឹងសួរចម្លើយអ្នកនៅប៉ុស្តិ៍នគរបាល ។ មន្ត្រីនគរបាល នឹងប្រាប់អ្នកភ្លាមអំពីមូលហេតុនៃការឃាត់ខ្លួននេះ ។ អ្នកនឹងត្រូវផ្តល់ឱកាសឲ្យឆ្លើយបំភ្លឺនូវរឿងហេតុដែលបានកើតឡើង នឹងត្រូវបានកត់ត្រាក្នុងកំណត់ហេតុជាផ្លូវការ ដើម្បីដាក់ជូនតុលាការ ។ អ្នកមានសិទ្ធិនៅស្ងៀមមិននិយាយអ្វីទាំងអស់ រហូតដល់អ្នកទទួលបានមេធាវីការពារ ។ ប្រសិនបើមន្ត្រីនគរបាល ធ្វើទារុណកម្មអ្នក ដើម្បីឲ្យអ្នកឆ្លើយសារភាពនោះជាអំពើខុសច្បាប់ ។
ក្រោយពេលសាកសួរ មន្ត្រីនគរបាល អាចសម្រេចដោះលែងអ្នក ឬ ឃាត់ខ្លួនអ្នករហូត ៤៨ ម៉ោង (២ថ្ងៃ) ។ មន្ត្រីនគរបាល អាចពន្យាពេលឃាត់ខ្លួននេះ២៤ម៉ោងបន្ថែមទៀត លើកលែងតែអ្នកមានអាយុក្រោម១៨ឆ្នាំ ។ អ្នកមានសិទ្ធិជួបមេធាវី ឬសាច់ញាតិរបស់អ្នក បន្ទាប់ពីរយៈពេល២៤ ម៉ោងកន្លងផុត ។ អ្នកក៏មានសិទ្ធិទទួលបានជំនួយព្យាបាលនានាពីគ្រូពេទ្យបានគ្រប់ពេល ក្នុងអំឡុងពេលឃាត់ខ្លួន ។
តុលាការ
៣-ដំណាក់កាលអយ្យការ ៖
-មន្ត្រីនគរបាល នឹងបញ្ជូនខ្លួនអ្នកចេញពីប៉ុស្តិ៍នគរបាលទៅកាន់តុលាការឲ្យបានឆាប់បំផុតតាមដែលអាចធ្វើបាន តែមិនឲ្យលើសរយៈពេល ៤៨ ម៉ោង(២ថ្ងៃ) ឬបន្ទាប់ពីពន្យារពេល ២៤ ម៉ោងរួចហើយ ។ នៅតុលាការ ព្រះរាជអាជ្ញា នឹងសួរចម្លើយអ្នក ហើយនឹងសម្រេចចោទប្រកាន់អ្នកអំពីបទល្មើសណាមួយ ឬសម្រេចមិនធ្វើការចោទប្រកាន់អ្នក នឹងដោះលែងអ្នក ។ ប្រសិនបើអ្នកត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទល្មើសណាមួយដែលមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញ (បទឧក្រិដ្ឋ) ព្រះរាជអាជ្ញានឹងបញ្ជូនសំណុំរឿងរបស់អ្នកទៅចៅក្រមស៊ើបសួរ ដើម្បីធ្វើការស៊ើបសួរបន្ត ហើយនឹងអាចស្នើសុំឲ្យចៅក្រមស៊ើបសួរ ឲ្យឃុំខ្លួនអ្នកបណ្តោះអាសន្ននៅពន្ធនាគារ ។
តុលាការ
៤-ដំណាក់កាលចៅក្រមស៊ើបសួរ ៖
-ចៅក្រមស៊ើបសួរ នឹងធ្វើការស៊ើបសួរលើសំណុំរឿងរបស់អ្នក ។ ប្រសិនបើអ្នកត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋ ឬប្រសិនបើអ្នកជាអនីតិជន សំណុំរឿងក្តីរបស់អ្នកមិនអាចប្រព្រឹត្តទៅដោយគ្មានមេធាវីបានទេ ។ នៅពេលអ្នកបង្ហាញខ្លួនដំបូងនៅតុលាការចំពោះមុខចៅក្រមស៊ើបសួរ ចៅក្រមស៊ើបសួរ នឹងសម្រេចថាដោះលែងអ្នក ឬដាក់អ្នកឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ ឬឃុំខ្លួនអ្នកបណ្តោះអាសន្ននៅក្នុងពន្ធនាគារអំឡុងពេលស៊ើបសួរ ។ ចៅក្រមស៊ើបសួរ ត្រូវតែប្រាប់អ្នកអំពីមូលហេតុនៃការដាក់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ ឬឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ននេះ នឹងទទួលកត់សម្គាល់របស់អ្នក ។ រយៈពេលអតិបរិមានៃការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន មានរយៈពេលខុសៗគ្នា ទៅតាមអាយុរបស់អ្នក នឹងបទល្មើសដែលបានចោទប្រកាន់ ។ អ្នក ឬមេធាវីរបស់អ្នក អាចដាក់ពាក្យសុំឲ្យដោះលែងនៅក្រៅឃុំបានគ្រប់ពេលវេលា ទៅចៅក្រមស៊ើបសួរ ។
ប្រសិនបើពាក្យសុំនេះត្រូវបានសម្រេចបដិសេធអ្នក ឬមេធាវីអ្នក អាចដាក់ពាក្យសុំជាថ្មីម្តងទៀតក្នុងរយៈពេល១ខែ បន្ទាប់ពីមានសេចក្តីសម្រេចបដិសេធពាក្យសុំលើកមុន ទៅចៅក្រមស៊ើបសួរ ឬសភាស៊ើបសួរ ។ នៅពេលបិទការស៊ើបសួរ ចៅក្រមស៊ើបសួរ អាចបញ្ជូនសំណុំរឿងអ្នកទៅជំនុំជម្រះ ឬលើកលែងការចោទប្រកាន់ ។ ប្រសិនបើចៅក្រមស៊ើបសួរ សម្រេចលើកលែងការចោទប្រកាន់ អ្នកនឹងត្រូវបានដោះលែង ។ ប៉ុន្តែបើចៅក្រមស៊ើបសួរនៅតែរក្សាការចោទប្រកាន់ អ្នកនឹងត្រូវបន្តឃុំខ្លួននៅក្នុងពន្ធនាគាររហូតដល់ថ្ងៃសវនាការ ឬអាចដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នរហូតដល់ថ្ងៃសវនាការ ។
អ្នកនៅតែអាចបន្តការស្នើសុំឲ្យដោះលែងអ្នករហូតដល់ថ្ងៃសវនាការ ។ អ្នកនឹងត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំដោយឯកឯង ប្រសិនបើអ្នកមិនត្រូវបានយកមកជំនុំជម្រះ ក្នុងរយៈពេល ៤ ខែ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការស៊ើបសួរ ។
៥-ការជំនុំជម្រះ.សវនាការ ៖
-នៅក្នុងដំណាក់កាលជំនុំជម្រៈ ប្រសិនបើអ្នកត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋ ឬអ្នកជាអនីតិជន អ្នកត្រូវមានជំនួយរបស់មេធាវីដាចុខាត ។ ក្នុងអំឡុងពេលសវនាការ អ្នកនឹងត្រូវសាកសួរដោយចៅក្រម ព្រះរាជអាជ្ញា នឹងមេធាវី ។ អ្នកត្រូវបានសន្មត់ថាគ្មានទោស រហូតដល់តុលាការសម្រេចថាមានពិរុទ្ធ ។ អ្នកអាចទទួលយកការចោទប្រកាន់ ឬមិនទទួលយកការចោទប្រកាន់របស់តុលាការ ។ បើអ្នកគ្មានលទ្ធភាពជ្រើសរើសមេធាវី អ្នកនឹងត្រូវផ្តល់ជំនួយមេធាវីដោយឥតគិតកម្រៃ ។ អ្នកនឹងត្រូវផ្តល់សិទ្ធិឲ្យនិយាយសំដីចុងក្រោយ ។ នៅចុងបញ្ចប់សវនាការ ប្រសិនបើចៅក្រមពិនិត្យឃើញថា អ្នកគ្មានពិរុទ្ធ អ្នកនឹងត្រូវបានដោះលែង តែបើពិនិត្យឃើញថាអ្នកមានពិរុទ្ធ អ្នកនឹងត្រូវបានផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់កំណត់ ។
៦-ការផ្តន្ទាទោស ៖
-បន្ទាប់ពីសវនាការ ប្រសិនបើអ្នកត្រូវបានរកឃើញថាមានពិរុទ្ធ ការផ្តន្ទាទោស ត្រូវតែសមាមាត្រទៅនឹងបទល្មើសដែលអ្នកបានប្រព្រឹត្ត ។ តុលាការ ក៏អាចនឹងពិចារណាអំពីស្ថានសម្រាល ទៅតាមកាលៈទេសៈដែលអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើស នឹងស្ថានភាពផ្ទាល់ខ្លួនជាក់ស្តែងរបស់អ្នកនៅពេលនោះ ។ តុលាការ នឹងត្រូវប្រកាសនៅក្នុងសវនាការសាធារណៈ ហើយត្រូវអានប្រធានសវនាការ នៅថ្ងៃសវនាការនោះ ឬអាចលើកពេលប្រកាសទៅពេលក្រោយ ។
៧-បណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ ៖
-ប្រសិនបើអ្នកមិនសុខចិត្តនឹងសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការទេ អ្នកមានសិទ្ធិប្តឹងឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំងនឹងការផ្តន្ទាទោស នឹង / ឬ ការរកឃើញពិរុទ្ធភាពរបស់អ្នក ក្នុងរយៈពេល១ខែ គិតពីថ្ងៃប្រកាសសាលក្រម ។ អ្នកអាចធ្វើបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ដោយខ្លួនឯង ឬតាមរយៈប្រធានពន្ធនាគារ ឬតាមរយៈមេធាវីរបស់អ្នក ។ ប្រសិនបើអ្នកប្តឹងឧទ្ធរណ៍ អ្នកប្រហែលជាអាចរួចផុតពីការចោទប្រកាន់ នៅសវនាការសាលាឧទ្ធរណ៍ ឬទោសរបស់អ្នកអាចនឹងត្រូវបានកាត់បន្ថយ ។ ព្រះរាជអាជ្ញា ក៏មានសិទ្ធិប្តឹងឧទ្ធរណ៍រយៈពេល ១ ខែ ដូចគ្នា ។
ក្នុងករណីដែលព្រះរាជអាជ្ញាប្តឹងឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំងនឹងអ្នក អ្នកនឹងត្រូវបន្តឃុំខ្លួននៅក្នុងពន្ធនាគាររហូតដល់ថ្ងៃសាលាឧទ្ធរណ៍សម្រេច ប៉ុន្តែអ្នកនៅតែអាចស្នើសុំឲ្យដោះលែងអ្នក រហូតដល់សវនាការសាលាឧទ្ធរណ៍ ។ ករណីនេះ ទោសរបស់អ្នក អាចនឹងត្រូវបន្ថែមលើសពីមុន ។
ប្រសិនបើអ្នក ឬព្រះរាជអាជ្ញា នៅតែមិនពេញចិត្តនឹងសេចក្តីសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ ភាគីទាំងពីរមានសិទ្ធិប្តឹងសារទុក្ខទៅតុលាការកំពូល ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ