អ្នកមានចិត្តទូលាយខ្វល់ខ្វាយអើពើទំនុកបម្រុងបុគ្គលដទៃដោយទ្រព្យសម្បត្តិក្តី ដោយឋានៈតួនាទីក្តី ដោយបើកចិត្តទូលាយមិនចង្អៀតចង្អល់ប្រកបដោយមេត្តាករុណាចំពោះបុគ្គលនោះក្តី ហើយមិនប្រាថ្នានឹងទទួលការធ្វើតបអំពីបុគ្គលនោះវិញទេ ។
អ្នកមានអធ្យាស្រ័យបែបនេះហៅថា បុព្វការីជនដូចមាតាបិតាមានឧបការៈដល់បុត្តធីតា គ្រូអាចារ្យមានគុណបំណាច់ដល់សិស្ស ចៅហ្វាយនាយមានការសង្គ្រោះដល់សមាជិកក្រោមឱវាទជាដើម ។
រីឯជនអ្នកមានទឹកចិត្តស្មោះត្រង់ចំពោះសេចក្តីល្អ ឃើញគុណរបស់លោកដែលបានធ្វើដល់ខ្លួន ក៏មានចិត្តខ្វល់ខ្វាយ ហើយស្វែងរកឱកាសដើម្បីធ្វើតបគុណលោកវិញ បើទោះជាបុព្វការីជននោះមិនដែលប៉ងប្រាថ្នាចំពោះគុណបំណាច់របស់យើងក៏ដោយ តែក្នុងនាមជាកតញ្ញូកតវេទីបុគ្គល ត្រូវតែបំពេញមិនឱ្យរំលងឡើយ ។ កតញ្ញូបុគ្គលមិនដែលមានគតិទៅកើតក្នុងអបាយភូមិទេ តែងមានបដិសន្ធិក្នុងសុគតិភពសោយសុខក្រៃលែងក្នុងភពនោះៗជាយូរអង្វែង ។
ពិតណាស់ បុគ្គលណាមួយដែលដឹងនូវឧបការគុណដែលអ្នកដទៃធ្វើដល់ខ្លួន បុគ្គលនោះឈ្មោះថាកតញ្ញូបុគ្គល ។ កតញ្ញូបុគ្គលគួរធ្វើឧបការៈតបគុណគេវិញ ទើបបានឈ្មោះថា កតញ្ញូកតវេទីបុគ្គលពោលគឺបុគ្គលរកបានដោយកម្រ ។ បុគ្គលរកបានដោយកម្រនេះមានពីរយា៉ងគឺ បុព្វការីបុគ្គល បុគ្គលដែលធ្វើឧបការគុណលើគេមុន១ និងកតញ្ញូកតវេទីបុគ្គល បុគ្គលដែលដឹងថា គេមានគុណហើយរកឱកាសធ្វើតបឧបការគុណនោះដល់គេវិញ១ ។ បុគ្គលទាំងពីរពួកនេះរកបានដោយកម្រដូចគ្នា ។
រីឯបុព្វការីបុគ្គលនោះមាន៥ពួកគឺ៖
- ១-ព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់ ៈ ព្រោះព្រះអង្គខិតខំព្យាយាមកសាងបារមីជាច្រើនអសង្ខេយ្យកប្ប ទើបបានត្រាស់ជាព្រះពុទ្ធ ហើយទ្រង់ប្រដៅសត្វក្នុងផ្លូវសួគ៌ និងព្រះនិព្វាន
- ២-គ្រូឧបជ្ឈាយាចារ្យ ៈ លោកជាអ្នកបង្ហាត់បង្រៀនអប់រំខ្លួន ឬបំបួសខ្លួន ហើយជាអ្នកប្រដៅ ពន្យល់ចង្អុលប្រាប់មគ្គផលក្នុងផ្លូវសួគ៌-និព្វានផង
- ៣-មាតាបិតា ៈ លោកជាអ្នកបង្កើតបុត្រ ហើយចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សាជីវិតបុត្រឱ្យរស់នៅយ៉ាងសុខសាន្ត
- ៤-ជីដូនជីតា និងក្រុមញាតិមិត្ត ៈ លោកជាអ្នកជួយចិញ្ចឹមថែរក្សាខ្លួនជួយឧបត្ថម្ភទំនុកបម្រុងខ្លួនជួសមាតាបិតាដែលមិននៅឬស្លាប់ចោលខ្លួនទៅហើយ
- ៥-ចៅហ្វាយនាយ ៈ អ្នកដទៃទេ ប៉ុន្តែគេបានសង្គ្រោះដោយផ្តល់ការងារឱ្យធ្វើ ឧបត្ថម្ភប្រាក់កម្រៃចិញ្ចឹមជីវិតក៏ដូចជាទំនុកបម្រុងគ្រួសារ និងអប់រំចង្អុលបង្ហាញផ្លូវល្អសម្រាប់ជីវិត រួមទាំងការសង្គ្រោះជាធំផងដែរ ។ បុគ្គលទាំង៥ពួកនេះឈ្មោះថា បុព្វការីបុគ្គល គឺបុគ្គលដែលបានធ្វើឧបការៈមុន ។
ចំណែកកតញ្ញូកតវេទីបុគ្គល បើជាអ្នកបួសត្រូវគោរពក្នុងស្ថាន៧ប្រការ មានពុទ្ធគារវតាជាដើម និងបដិសណ្ឋារគារវតាជាទីបំផុតទំនុកបម្រុងលោកដោយបច្ច័យ៤ និងធ្វើវត្តប្រតិបត្តិផ្សេងៗដល់លោកមានឧបជ្ឈាយវត្ត និងអាចរិយវត្តជាដើមផង ។ ឯកិច្ចវត្តដែលត្រូវប្រតិបត្តិដល់គ្រូឧបជ្ឈាយ៍ឬអាចារ្យនោះ បើឃើញលោកមកត្រូវក្រោកទទួល ហើយបើលោកត្រឡប់ទៅវិញត្រូវជូនដំណើរ និងធ្វើការបម្រើលោកដោយទឹកក្តៅទឹកត្រជាក់គក់ច្របាច់បាទា និងកិច្ចនានាមានបោកគក់ ជ្រលក់ចីវរជាដើម ។ បើជាគ្រហស្ថត្រូវរកឱកាសធ្វើតបចំពោះគុណូបការៈរបស់បុព្វការីជនមានមាតាបិតាជាដើម ឧបត្ថម្ភទំនុកបម្រុងគាត់តាមសមគួរដល់ការរស់នៅក្នុងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ ។
បើជាបុគ្គលិកនិយោជិត គប្បីប្រតិបត្តិចៅហ្វាយនាយដោយស្ថាន៥យា៉ងគឺ ក្រោកឡើងធ្វើការងារមុនចៅហ្វាយនាយ១ លែងធ្វើការងារក្រោយចៅហ្វាយនាយ១ កាន់យកតែរបស់ណាដែលចៅហ្វាយនាយផ្តល់ឱ្យ១ ធ្វើការងារដោយយកចិត្តទុកដាក់ ស្មោះត្រង់ ប្រឹងប្រែងអស់ពីកម្លាំងកាយចិត្ត១ និងនាំកិត្តិគុណរបស់ចៅហ្វាយនាយទៅពោលសរសើរក្នុងទីដទៃ១៕
(ដោយធម្មាចារ្យ សច្ចៈ ភាព)
ចែករំលែកព័តមាននេះ