បុណ្យបែបព្រះពុទ្ធសាសនាមានច្រើនជាអនេកដូចជា បុណ្យបច្ច័យបួន, បុណ្យកតញ្ញូកតវេទី, បុណ្យទក្ខិណានុប្បទានជាដើម បណ្តាបុណ្យទាំងអស់នោះអ្នកផ្តើមបុណ្យមានប្រាក់យ៉ាងតិច៤ពាន់ដុល្លារឡើងទៅទើបញុំាងកម្មវិធីបុណ្យឱ្យដំណើរការទៅស្រួល ចំណែកឯបុណ្យកឋិនវិញអ្នកមានចេតនាចង់ធ្វើបុណ្យមានប្រាក់ត្រឹមតែ៤ម៉ឺនរៀលយ៉ាងច្រើន ឬស្មើនឹង១០ដុល្លារក៏អាចធ្វើកឋិនបានហើយ មិនពិបាកទេ ។
ដោយហេតុថា នៅក្នុងកឋិនសង្ខេបរបស់សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ហួត តាត បានពន្យល់ថា កឋិនគឺជាសំពត់ដែលទាយកនាំទៅប្រគេនដល់ភិក្ខុសង្ឃក្នុងរដូវកឋិនកាលគឺតាំងពីថ្ងៃ១រោច ខែអស្សុជដល់ថ្ងៃទី១៥កើត ខែកត្តិក ហៅថា កឋិនទានគឺបុណ្យប្រគេនសំពត់នេះឯង ។ អ្នកមានចេតនាចង់ធ្វើកឋិន គឺមានកំណាត់សំពត់ត្រឹមតែពីរម៉ែត្រអាចធ្វើស្បង់មួយ ក៏អាចធ្វើកឋិនបានដែរ ព្រោះលោកទទួលក្រាលគ្រងកឋិន ក្នុងចំណោមត្រៃចីវរ ស្បង់១ ចីវរ១ សង្ឃាដី១ គឺក្រាលបានតែ១មុខប៉ុណ្ណោះ បើក្រាលដល់ទៅពីរមុខ ឬក្រាលគ្រងទាំងត្រៃតែម្តងនោះនឹងមិនឡើងជាកឋិនឡើយ លោកហៅថា ខូចកឋិន ឬកឋិនត្ថារវិបត្តិ ។
ប៉ុន្តែការដែលអ្នកមានសទ្ធាបរិបូណ៌ដោយទ្រព្យស្តុកស្តម្ភ អាចនាំសម្ភារច្រើនៗដូចជា ចីវរ១ត្រៃ ២ត្រៃ ឬ៣ត្រៃ ឬក៏លើសនេះទៅទៀតមានទាំងសេនាសនបច្ច័យ គិលានបច្ច័យ បិណ្ឌបាតបច្ច័យឲ្យកាន់តែសម្បូរបែបទៅទៀត ក៏រឹងរឹតតែប្រសើរវិសេសក្រៃពេក ។
ប៉ុន្តែចំណែកភិក្ខុអ្នកទទួលក្រាលគ្រង បើក្រាលកឋិនបានត្រឹមត្រូវ ឬក្រាលគ្រងប្រកបដោយធម៌ក៏ទទួលបានអានិសង្ស៥យ៉ាង ទោះបីកឋិននោះតូចតាច តិចតួចស្តួចស្ដើង ឬធំដុំសម្បូរបែបយ៉ាងណាក៏ដោយ ភិក្ខុអ្នកក្រាលគ្រង និងភិក្ខុអ្នកអនុមោទនានៅតែទទួលអានិសង្ស៥យ៉ាងដដែលក្នុងរវាង៥ខែរាប់អំពីវេលាដែលភិក្ខុបានក្រាលគ្រងនិងអនុមោទនាកឋិនទៅ ។
ដូចនេះអ្នកឈ្លាសក្នុងធម៌វិន័យរមែងមិនលំបាកក្នុងការធ្វើបុណ្យកឋិនឡើយ ចំណាយប្រាក់ត្រឹមតែបន្តិចបន្តួចក៏អាចធ្វើជាម្ចាស់កឋិនបាន ហើយទទួលបានអានិសង្សច្រើនក្រៃលែងលើសបុណ្យនានាទាំងអស់លើកលែងតែបុណ្យធម្មទាន ។
អ្វីដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់នោះគឺបុណ្យកឋិននៅកម្ពុជានាសម័យនេះមានការលំបាកណាស់ គេមិនបានយកធម៌វិន័យជាធំទេ កុំថាឡើយអ្នកក្រីក្រ សូម្បីតែអ្នកមានល្មមៗក៏មិនអាចធ្វើបានដែរ លុះណាតែអ្នកមានស្តុកស្តម្ភ ឬមានគ្នាច្រើនទើបអាចធ្វើកឋិនកើត ព្រោះកឋិនទាននៅកម្ពុជាពុំមែនមានតែស្បង់១ ឬចីវរ១ ឬក៏សង្ឃាដី១ប៉ុណ្ណោះទេ គឺត្រូវមានគ្រឿងបរិក្ខារដ៏ច្រើនសន្ធឹកផ្សេងៗទៀត ជាពិសេសគឺបច្ច័យសង្កត់ត្រៃសម្រាប់កសាងវត្តអារាម និងសមិទ្ធិសាធារណៈនានាទើបអាចឈ្មោះថាជាកឋិននៅកម្ពុជានាសម័យទំនើបនេះ ៕ សាន សារិន
ចែករំលែកព័តមាននេះ