រាជធានីភ្នំពេញ ៖ បន្ទាប់ពីសំណុំរឿងដីធ្លីដែលឈានដល់ការឃុំខ្លួនតំណាងពលរដ្ឋ និងបានធ្វើឲ្យក្រុមប្រជាពលរដ្ឋលើកគ្នាមកតវ៉ាដល់សភា និងខុទ្ទកាល័យសម្តេចតេជោបន្តបន្ទាប់គ្នានៅរាជធានីភ្នំពេញ រហូតដល់សម្តេចប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ឲ្យកូនប្រុស២នាក់ ជួយធានាតំណាងពលរដ្ឋខេត្តកំពង់ស្ពឺឲ្យនៅក្រៅឃុំ ព្រមទាំងបញ្ជាឲ្យក្រសួងយុត្តិធម៌ពិនិត្យលើសំណុំរឿងឃុំខ្លួនមនុស្ស ព្រោះតែបញ្ហាដីធ្លីនេះ ។ ដោយសារប្រតិកម្មនេះ ក្រសួងយុត្តិធម៌បានសម្រេចឲ្យតុលាការរាជធានី-ខេត្តបង្កើតអ្នកនាំពាក្យ សម្រាប់ធ្វើការផ្សាយដល់សាធារណៈជន ឬអ្នកសារព័ត៍មាន រាល់សំណុំរឿងដីធ្លីមុននឹងឃុំខ្លួនឬមិនឃុំខ្លួន បន្ទាប់ពីមានការប្រជុំប្រធានសាលាដំបូង និងព្រះរាជអាជ្ញារាជធានី-ខេត្ត កាលពីថ្ងៃទី១៨ មីនា ។
លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ បានលើកឡើងក្នុងសន្នីសិទសារព័ត៌មានក្រោយកិច្ចប្រជុំ ស្តីពីគោលការណ៍នៃការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន ក្នុងសំណុំរឿងដីធ្លីក្រោមអធិបតីភាពលោក អង្គ វឌ្ឍនា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ នៅទីស្តីក្រសួងថា រាល់សំណុំរឿងវិវាទដីធ្លីដែលកើតឡើងសុទ្ធតែមានសេនារីយ៉ូរៀបចំនៅពីក្រោយ ។ លោកថា ក្នុងនោះទាំងឈ្នួញក៏មានប្រយោជន៍ពីដីធ្លី និងការកេងចំណេញខាងនយោបាយ ។
លោកបញ្ជាក់ថា «រឿងដីធ្លីជារឿងរសើប ទោះបីជាភាគីខាងណាចាញ់តែងតែមានតវ៉ា ជាចរិតនយោបាយ ឲ្យសាធារណៈឃើញមានភាពអយុត្តិធម៌នៅក្នុងសង្គម មានកាឈឺចាប់ ប៉ះពាល់ដល់ប្រជាជន ។ អញ្ជឹងទេ កាលណាមានបញ្ហាកើតឡើងហើយ ទោះបីជាយើងសម្រេចរួចហើយក្តី បើមានសេនារីយ៉ូនៅពីក្រោយនោះនឹងមិនចេះចប់នោះទេ» ។
លោកលើកឡើងថា វិស័យព័ត៌មាន ក៏មានការបំពុល ដោយព័ត៌មានផ្សាយខុស នូវនីតិវិធី ដោយមិនយល់ពីនីតិវិធីរបស់តុលាការឬយល់ដែរតែនៅផ្សាយ ដើម្បីធ្វើឲ្យមានការភាន់ច្រឡំ ឬក៏ផលប្រយោជន៍នយោបាយ ធ្វើឲ្យសាធារណៈជនស្អប់តុលាការ និងយល់ខុសពីតុលាការ ។
លោកបញ្ជាក់ថា «ដោយយើងឃើញពីបរិបទនៃការចែកចាយព័ត៌មានឆាប់រហ័សមិនត្រឹមត្រូវពីការសម្រេចរបស់តុលាការ ទើបយើងកោះប្រជុំប្រធានតុលាការ ព្រះរាជអាជ្ញា រាជធានី-ខេត្តថ្ងៃនេះ ។ យើងយល់ឃើញថា ពេលនេះបរិបទសង្គម និងបរិបទផ្លូវច្បាប់ដើរទទ្ទឹមគ្នា ដូច្នេះតុលាការសម្រេចផ្អែកលើផ្លូវច្បាប់ឃុំខ្លួនឬដោះលែង ។ ប៉ុន្តែ បើយើងមើលលើយុត្តិធម៌សង្គម ខុសគ្នានៅពេលធ្វើការបណ្តេញចេញ ការកាន់កាប់ដីខុសច្បាប់ ពេលនោះមានបញ្ហាកើតឡើង» ។
លោក ជិន ម៉ាលីន ឲ្យដឹងថា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីក្រសួងបានដាក់ចេញ នូវគោលការណ៍មួយចំនួន ដូចជាៈ
ទី១-បង្កើតក្រុមអ្នកឆ្លើយតបរបស់តុលាការ ទៅនឹងការបំពុលព័ត៌មាន ទាំងព័ត៌មានចរិតនយោបាយ និងព័ត៌មានដែលមិនយល់ពិនីតិវិធីរបស់តុលាការ ។ ក្នុងករណីពាក់ព័ន្ធនឹងតុលាការ ចៅក្រមត្រូវធ្វើតាមរដ្ឋបាលតុលាការ អ្នកនាំពាក្យតុលាការ ដោយការធ្វើការបកស្រាយប្រាប់សាធារណៈជន ។
ទី២-ចំពោះយុត្តិធម៌ផ្លូវច្បាប់ និងយុត្តិធម៌សង្គមត្រូវធ្វើការថ្លឹងថ្លែងឲ្យស្មើគ្នា ។ ក្នុងករណីវិវាទដីធ្លីសមូហភាព តុលាការត្រូវធ្វើការឲ្យបានហ្មត់ចត់ ទន់ភ្លន់ មុននឹងសម្រេចឃុំខ្លួន ឬមិនឃុំខ្លួន ។ ផ្ទុយទៅវិញសម្រាប់ករណីវិវាទឯកជនត្រូវអនុវត្តឲ្យម៉ឺងម៉ាត់បំផុត ។
ទី៣-តុលាការត្រូវបញ្ចូលរបាយការណ៍ទាក់ទិននឹងសំណុំរឿងដីធ្លី មុននឹងធ្វើចំណាត់ការពេលក្រោយ ។ ជាមួយគ្នានោះដែរលោក ជិន ម៉ាលីន ឲ្យដឹងទៀតថា នៅតាមតុលាការ រាជធានី-ខេត្ត នឹងមានអ្នកនាំពាក្យ សម្រាប់ប្រាប់ដល់សាធារណៈជន ។ ក្នុងនោះពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើការសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌ គឺព្រះរាជអាជ្ញាធ្វើជាអ្នកនាំពាក្យ ឬព្រះរាជអាជ្ញារងដើម្បីធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ជាសាធារណៈឲ្យសាធារណជនបានយល់ ។
ក្នុងសន្និសីទនោះដែរលោកថា ទោះបីជាមានការផ្តល់យោបល់ពីក្រុមអ្នកច្បាប់យ៉ាងនេះក្តី ប៉ុន្តែសេចក្តីសម្រេចបែបណានោះ នៅតែជាឆន្ទានុសិទ្ធិរបស់ចៅក្រមដែលកាន់សំណុំរឿងដដែល ។ លោកបន្តថា ការផ្តល់យោបល់នេះ អាចនាំឲ្យចៅក្រមសម្រេចចិត្តត្រឹមត្រូវទាំងយុត្តិធម៌តាមផ្លូវច្បាប់ និងយុត្តិធម៌សង្គម។ លោកបន្ថែមថា «ក៏ប៉ុន្តែគាត់អាចពិភាក្សាគ្នាបាន ពិភាក្សាយ៉ាងម៉េចយើងមានយន្តការក្រុមដើម្បីពិភាក្សានេះ គឺពិភាក្សាតាម (បណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គម) Telegram ឬ group chat ផ្សេងៗទៀត ពេលគាត់មានបញ្ហាមួយ យើងដាក់គោលការណ៍ពិចារណាគ្នា ឲ្យបានច្បាស់លាស់ក្នុងក្រុមនេះ ។ ក្នុងក្រុមនេះ មានអ្នកផ្សេងទៀតមានបទពិសោធន៍រឿងហ្នឹងដែរ ឬក៏អ្នកជំនាញនៅក្រសួង ប៉ុន្តែការសម្រេច គឺនៅលើតុលាការដែលជាអំណាចឯករាជ្យដែលជាឆន្ទានុសិទ្ធិ» ។
គួរបញ្ជាក់ថា កាលពីរសៀលថ្ងៃសុក្រនេះ ដែលមានការចូលរួមពីប្រធានសាលាដំបូង និងព្រះរាជអាជ្ញានៃអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានី-ខេត្តទាំងអស់ ធ្វើឡើងក្រោយពីមានការណែនាំពីសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានសរសេរលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់សម្តេច ដោយសម្តែងការខកចិត្តចំពោះតុលាការខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដែលបានឃុំខ្លួនតំណាងប្រជាពលរដ្ឋមានទំនាស់ដីធ្លីជាស្ត្រីពីរនាក់ ។
សម្តេចបានបញ្ជូនកូនប្រុសរបស់លោកពីរនាក់ គឺលោក ហ៊ុន ម៉ានិត និងលោក ហ៊ុន ម៉ានី ដែលជាតំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលកំពង់ស្ពឺផងនោះ ទៅធានាអ្នកទាំងពីរនោះ ឲ្យបាននៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន និងបានបញ្ជាឲ្យក្រសួងយុត្តិធម៌ត្រួតពិនិត្យលើករណីនេះ ។
ក្រុមអ្នកសារព័ត៍មានបានស្វាគមន៍ ការបង្កើតឲ្យមាន អ្នកនាំពាក្យតាមតុលាការរាជធានី-ខេត្ត ចៀសវាងការផ្សាយមិនមានតុល្យភាព ។ ជាការពិត អ្នកសារព័ត៍មានតែងបានព្យាយាមរកការបំភ្លឺជានិច្ច ពីក្រុមមន្ត្រីតុលាការ តែមិនដែលធ្វើការបំភ្លឺម្តងណាទេ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ