រាជធានីភ្នំពេញ ៖វិទ្យាស្ថានភាសាជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានបោះពុម្ពវចនានុក្រមខ្មែរបានមួយចំនួនមកហើយនាពេលកន្លងមក ។ តើមានអ្វីខ្លះ ?
ក្នុងឆ្នាំ២០០៥ វិទ្យាស្ថានបានបោះពុម្ពវចនានុក្រមអក្ខរាវិរុទ្ធនៃភាសាខ្មែរ ដែលមានពាក្យ និងកូនពាក្យប្រមាណ៤ម៉ឺន១ពាន់ ។
ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ វិទ្យាស្ថានបានបោះពុម្ព វចនានុក្រមអក្ខរាវិរុទ្ធនៃភាសាខ្មែរ ដោយដាក់សូរអាន និងមានមេពាក្យប្រមាណ៤ម៉ឺន ។
ដោយឡែកនៅឆ្នាំ២០១៨បានបោះពុម្ព«សទ្ទានុក្រមពាក្យថ្មី» ដោយភាគច្រើនផ្ដោតលើឈ្មោះរុក្ខជាតិ ។ នៅលើទំព័រនិវេទនកថា(ពាក្យជូនដំណឹង)នៃសៀវភៅនេះបានលើកឡើងថា តាមការវិវឌ្ឍសង្គម យើងសង្កេតឃើញពាក្យមួយចំនួនបានលេចឡើងជាទម្រង់វចនតាថ្មី ឬរក្សាដដែល តែមានបម្រែបម្រួលផ្នែកន័យ ។ ដូច្នេះការងារក្នុងវិស័យវចនលេខន៍ ( lexicography) ជាការងារនិរន្ត ដែល, ជាធម្មតា, បន្តពីជំនាន់មនុស្សមួយទៅជំនាន់មួយទៀត…។
សទ្ទានុក្រមនេះអាចជាផ្នែកតូចមួយរួមចំណែកក្នុងវិស័យវចនលេខន៍ ។ គេតោងទទួលស្គាល់ថានៅពេលពាក្យមួយត្រូវគេយកមករៀបរៀង ក្នុងសទ្ទានុក្រម ឬវចនានុក្រមនោះ ពាក្យថ្មីឯទៀតបានលេចឡើង ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដីការតាមដាន និងការចងក្រងតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រ អាចធ្វើឲ្យគេយល់បានទិដ្ឋភាពស៊ីជម្រៅនៃភាសាមួយបាន ។
មេពាក្យ ឬកន្សោមពាក្យដែលរៀបរៀងឡើងក្នុង«សទ្ទានុក្រមពាក្យថ្មី» មានប្រភពភាគច្រើនមកពីរុក្ខវិទ្យា ,សត្តវិទ្យា និងផ្នែកវប្បធម៌ ។ បានជ្រើសរើសយកពាក្យពីផ្នែករុក្ខវិទ្យាច្រើនជាងពាក្យពីផ្នែកឯទៀត ។ ជាទូទៅមិនយកឈ្មោះរុក្ខជាតិដែលមានក្នុងវចនានុក្រមខ្មែរឆ្នាំ១៩៦៧-៦៨មកពន្យល់ទេ ។ បានផ្អែកច្រើនលើឯកសារលើឯកសារលោកស្រីបណ្ឌិតឌីផុន ប៉ូលីន ។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដីមិនស្រង់យកឈ្មោះរុក្ខជាតិទាំងអស់មកដែរ ។ បានផ្ទៀងផ្ទាត់នឹងឯកសារអ្នកនិពន្ធមួយចំនួនទៀតមុននឹងជ្រើសរើសយកមកចុះធ្វើជាមេពាក្យក្នុងសទ្ទានុក្រម និងផ្ដល់និយមន័យ ។ ក្រៅពីនេះក៏បានស្វែងរកព័ត៌មានទៅតាមលទ្ធភាពដែលអាចរកបានពីអ៊ីនធើរណេត ដើម្បីរំលេចលក្ខណសម្បត្តិរបស់រុក្ខជាតិ នីមួយៗ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ