លេងខូចគេទៀតហើយ ផ្ទះលេខ២អើយ លួចគេហើយនៅមិនអស់ចិត្ត ថែមទាំងទាមទារសិទ្ធធ្វើជាម្ចាស់ផ្តាច់មុខទៀត ថែមទៀតព្រះអើយ ! ដូចយើងដឹងហើយ ប្រទេសថៃ ឬសៀមបានប្រើយុទ្ធសាស្ត្រអំណាចស្រទន់ដោយចុះ «បុណ្យសង្ក្រាន្តនៅប្រទេសថៃ…
លេងខូចគេទៀតហើយ ផ្ទះលេខ២អើយ លួចគេហើយនៅមិនអស់ចិត្ត ថែមទាំងទាមទារសិទ្ធធ្វើជាម្ចាស់ផ្តាច់មុខទៀត ថែមទៀតព្រះអើយ ! ដូចយើងដឹងហើយ ប្រទេសថៃ ឬសៀមបានប្រើយុទ្ធសាស្ត្រអំណាចស្រទន់ដោយចុះ «បុណ្យសង្ក្រាន្តនៅប្រទេសថៃ ឬ Songkran Festival in Thailand» ដោយជោគជ័យក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីជាផ្លូវការ អង្គការយូណេស្កូ កាលពីចុងឆ្នាំ២០២៣ ដើម្បីឱ្យពិភពលោកយល់ច្រលំថា ខ្លួន គឺជាម្ចាស់ដើមនៃសង្ក្រាន្តឆ្នាំថ្មីដែលប្រទេសដទៃនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីក៏ដូចជា ប្រទេសជិតខាងរបស់ថៃដែលមានដើមកំណើតវប្បធម៌ចំណាស់ជាងខ្លួនរួមមាន កម្ពុជា ឡាវ ភូមា ជាដើម ដែលតែងតែប្រារព្ធធ្វើសង្ក្រាន្តអស់ជាយូរលង់ណាស់ មកហើយនោះនាំឱ្យផ្ទុះរឿងរ៉ាវចម្រូងចម្រាសក្តៅគគុករវាងប្រជាជន និងប្រជាជនរហូតដល់ឆេះជា«ដុំភ្លើង» រវាងពលរដ្ឋថៃ និងពលរដ្ឋកម្ពុជា រហូតធ្វើឱ្យសម្តេចមហាបវរធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រី ចេញមុខពន្លត់ជាមួយនឹងការប្រកាសថា កម្ពុជាក៏នឹងស្នើសុំចុះ«សង្ក្រាន្តនៅកម្ពុជា» ទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិរបស់អង្គការយូណេស្កូដូចគ្នា ។
ក្រោយពីបានជំរាបអំពីសាលបាននៃរឿងយើងងាកមកចាប់អារម្មណ៍នឹងចំណោទបញ្ហាអ្វី តើលោកអ្នកគិតថា តើវាជាទង្វើអ្វីដែលប្រទេសថៃ ចេញមកប្រកាសថា ពិធីបុណ្យសង្ក្រាន្ត ឬ Songkran Festival អាចត្រូវចុះបញ្ជីជាកម្មសិទ្ធិបញ្ញាផ្តាច់មុខរបស់ថៃ ដើម្បីការពារកុំអោយឈ្មោះនៃពិធីបុណ្យមួយនេះត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុងប្រទេសដទៃ ។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានថៃ The Nation នៅថ្ងៃទី២២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ ។
ប្រភពពីសារព័ត៌មាន The Nation បានបញ្ជាក់ថា គណៈកម្មាធិការជាតិយុទ្ធសាស្ត្រអំណាចស្រទន់របស់ថៃ កំពុងពិចារណាលើការចុះបញ្ជីពិធីបុណ្យសង្ក្រាន្តជាកម្មសិទ្ធិបញ្ញា (IP) ដើម្បីការពារការប្រើប្រាស់នៅក្នុងប្រទេសផ្សេងៗ ដោយដកស្រង់សម្តីរបស់ អ្នកស្រី Chadatip Chutrakul នាយកប្រតិបត្តិនៃក្រុមហ៊ុន Siam Piwat Group ដែលជាសមាជិកជាន់ខ្ពស់ម្នាក់នៃគណៈកម្មាធិការយុទ្ធសាស្ត្រថាមពលស្រទន់ ដែលបានប្រកាសផែនការនេះ នៅក្នុងវេទិកា Daily News Talk 2024 កាលពីថ្ងៃទី២១ តុលា ដោយ បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃការលើកកម្ពស់ប្រពៃណីរបស់ថៃ និងកំណត់ទីតាំងប្រទេសថៃ ជាទិសដៅពិធីបុណ្យពិភពលោកឈានមុខគេ ។
លោកស្រី Chadatip បានអះអាងថា ការចុះបញ្ជីពិធីបុណ្យសង្ក្រាន្តជាកម្មសិទ្ធិបញ្ញា គឺជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងលើកកម្ពស់កេរ្តិ៍ឈ្មោះបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីរបស់ប្រទេសថៃ និងលើកកម្ពស់អំណាចស្រទន់របស់ខ្លួនជាសកល ។ លោកស្រី Chadatip បន្ថែមថា «តាមរយៈការចុះឈ្មោះ Songkran ជា IP យើងអាចធានាថា អត្តសញ្ញាណតែមួយគត់ និងសារៈសំខាន់វប្បធម៌របស់វាត្រូវបានការពារ ។ ហើយវាក៏នឹងអនុញ្ញាតឱ្យប្រទេសថៃទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុពីប្រជាប្រិយភាពនៃពិធីបុណ្យនេះផងដែរ» ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ស្របគ្នានៃការគាំទ្រពីមជ្ឈដ្ឋានមួយចំនួនទៅលើគំនិតផ្តួចផ្តើមមួយនេះក៏មានអ្នកលេងបណ្តាសង្គមចម្រុះជាតិសាសន៍ សម្តែងប្រតិកម្មជាអវិជ្ជមានទៅលើទង្វើនេះ ហើយសូម្បីតែប្រជាជនថៃខ្លួនឯងក៏មិនគាំទ្រនោះដែរ ដោយសំអាងលើហេតុផលពិត ជាក់ស្តែងមួយចំនួន ប៉ុន្តែមុននឹងបានជ្រាបរាល់មតិយោបល់របស់ពួកគេ យើងមកដឹងពីអត្ថន័យតើអ្វីទៅជា កម្មសិទ្ធិបញ្ញា0x017d7
កម្មសិទ្ធិបញ្ញា (Intellectual Property) ដែលហៅកាត់ថា IP គឺចង់សំដៅទៅលើការប្រើប្រាស់គំនិតបញ្ញាស្រាវជ្រាវរកឃើញរូបមន្ត ឬបង្កើតវត្ថុអ្វីថ្មីមួយមុនគេបង្អស់ ហើយវត្ថុទាំងនោះ គឺជាកម្មសិទ្ធិបញ្ញារបស់ម្ចាស់ស្នាដៃដើម ដែលមានសិទ្ធិស្របច្បាប់ និងត្រូវបានការពារដោយច្បាប់ ដើម្បីទទួលបានផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ដោយរាប់បញ្ចូលទាំងផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និមិត្តិសញ្ញាគំនូរ រួមទាំងស្នាដៃអក្សរសាស្ត្រ និងសិល្បៈជាដើម ។ អត្ថន័យនៃកម្មសិទ្ធិបញ្ញានាំឱ្យយើងចោទជាសំណួរសួរថា តើថៃជាម្ចាស់ដើមនៃឈ្មោះសង្ក្រាន្ត និងជាអ្នកបង្កើតបុណ្យសង្ក្រាន្ត មុនគេបង្អស់លើលោកឬយ៉ាងណា?
ជាក់ស្តែង តាមរយៈការបង្ហោះរបស់សារព័ត៌មានថៃ The Nation នៅលើផេកហ្វេសបុកផ្លូវការ យើងសង្កេតឃើញមតិយោល់ទាំងនេះ ៖ -ពិធីបុណ្យបាញ់ទឹកមួយនេះ មានការពេញនិយមនៅក្នុងប្រទេសអាស៊ីជាច្រើន មុនពេលដែលប្រទេសថៃបានរកឃើញវា ! – ធ្វើដូចលើលោកនេះ មានថៃតែឯង ដែលជាប្រទេសកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា ប្រារព្ធពិធីបុណ្យសង្ក្រាន្ត ! – ដូច្នេះមានន័យថា ខ្ញុំអាចលេងបាញ់ទឹកបាន តែនៅក្នុងប្រទេសថៃ ឬយ៉ាងណា? – ខ្ញុំជាជនជាតិថៃ ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនយល់ស្របនឹងរឿងដែលការដែល ថៃ ទាមទារនូវអ្វីដែលជាសម្បត្តិប្រពៃណីរួមមកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខរបស់ខ្លួនឡើយ ព្រោះជាវប្បធម៌ដែលប្រទេសនៅទូទាំងអាស៊ីប្រារព្ធវា ដែលគួរតែត្រូវបានគោរពឱ្យតម្លៃថា ជាពិធីបុណ្យដែលបង្រួបបង្រួមមនុស្សគ្រប់ជាតិសាសន៍។
គណៈកម្មាធិការនេះ គួរតែត្រូវបានអប់រំអំពីប្រភពដើមនៃពិធីប្រពៃណីមួយនេះជំនួសឱ្យការគិតតែពីប្រាក់ចំណេញពីវា ។ គួរឱ្យអាម៉ាស់ណាស់ ! ក្រៅពីថៃ កម្ពុជា មីយ៉ាន់ ឡាវ ក៏សម្តែងប្រតិកម្មនឹងគម្រោងនេះដូចគ្នា ។
គួររំលឹកថា សង្ក្រាន្ត គឺជាពាក្យសំស្ក្រឹត និងទទួលឥទ្ធិពលពីឥណ្ឌា និងមានន័យថា រង្វិលជុំនៃពេលវេលាពេញមួយឆ្នាំ ហើយពាក្យសង្ក្រាន្តមាននៅសិលាចារឹកនានាតាមប្រាសាទនៅតំបន់អង្គរ ។
យ៉ាងណាក្តី ពិធីសង្ក្រាន្តនេះបានក្លាយជាប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ដែលបានប្រារព្ធរៀបចំដោយប្រទេសមួយចំនួនដូចជា កម្ពុជា ឡាវ ថៃ ភូមា, បង់ក្លាដេស, ឥណ្ឌា, វៀតណាម, ចិនជាដើម សុទ្ធតែមានសង្ក្រាន្តរៀងៗខ្លួន មិនមែនមានតែថៃតែមួយនោះទេ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ