រាជធានីភ្នំពេញ ៖ គូសង្សារ ឬប្តី-ប្រពន្ធមិនហ៊ានទៅលេងវត្តភ្នំទេ ព្រោះខ្លាចព្រាត់ប្រាស់គ្នា ។ នេះគឺជាអបិយជំនឿមួយតាំងពីយូរណាស់មកហើយ។ តាមការឮតៗគ្នាថា រមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំគេមិនឱ្យអ្នកមានគូស្នេហ៍ទៅកម្សាន្តឡើយដោយសារលោកយាយពេញ ដែលជាអ្នកផ្តួចផ្តើមកសាងវត្តភ្នំនឹងពង្រាត់ពួកគេ។
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ គូសង្សារ ឬប្តី-ប្រពន្ធមិនហ៊ានទៅលេងវត្តភ្នំទេ ព្រោះខ្លាចព្រាត់ប្រាស់គ្នា ។ នេះគឺជាអបិយជំនឿមួយតាំងពីយូរណាស់មកហើយ។ តាមការឮតៗគ្នាថា រមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំគេមិនឱ្យអ្នកមានគូស្នេហ៍ទៅកម្សាន្តឡើយដោយសារលោកយាយពេញ ដែលជាអ្នកផ្តួចផ្តើមកសាងវត្តភ្នំនឹងពង្រាត់ពួកគេ។
តើមហាជនយល់បែបណាចំពោះអបិយជំនឿនោះ និងតើវាពិតជាត្រឹមត្រូវទេ ?
លោកវុទ្ធី មានវ័យជាង៥០ឆ្នាំ ជាអ្នករស់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និយាយកាលពីថ្ងៃទី៥ សីហាថា តាមពិតពាក្យនេះគាត់ធ្លាប់ឮយូរមកហើយ តែវាជាការពិតឬយ៉ាងណានោះលោកមិនអាចនិយាយបានទេ ។ លោកយល់ថាអបិយជំនឿនេះប្រហែលជាគេនិយាយឡើងតាមការកត់សម្គាល់ឃើញជាក់ស្តែងរបស់ពួកគេ ហេតុនេះមនុស្សមួយចំនួនជឿរឿងនេះតៗគ្នា មកដល់បច្ចុប្បន្ន។
សម្រាប់រូបលោកផ្ទាល់យល់ថា ការនិយាយនេះគឺគ្រាន់តែជាអបិយជំនឿប៉ុណ្ណោះ ព្រោះទីនោះជាទីសក្ការបូជាដែលប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ក៏ដូចជាអ្នករស់នៅតាមបណ្តាខេត្តតែងតែទៅបន់ស្រន់ វាមិនមែនជាទីកន្លែងផ្តល់ការភ័យខ្លាចទេ។
លោកវុទ្ធី សន្និដ្ឋានថា គេបង្កើតពាក្យនេះឡើងអាចមកពីគេចង់ដាស់តឿន និងបំភ័យដល់អ្នកដែលមានគូស្នេហ៍កុំឱ្យទៅវត្តភ្នំដើម្បីឱបរឹតគ្នាខុសច្បាប់ប្រពៃណី ហើយវាមិនសមភ្នែកសម្រាប់ភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិដែលតែងតែទៅកម្សាន្តនៅទីនោះ ។
ចំណែកលោកពៅ ដែលតែងតែទៅហាត់ប្រាណនៅរមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំនិយាយថា អបិយជំនឿនេះ លោកក៏ធ្លាប់ឮគេនិយាយដែរ តែលោកមិនសូវជាចាប់អារម្មណ៍ប៉ុន្មានឡើយ ព្រោះលោកគិតថាវាគ្រាន់តែជាការនិយាយតៗគ្នាប៉ុណ្ណោះ ។ ចំណែកវាជាការពិត ឬយ៉ាងណានោះ គឺគ្មានអ្នកណាម្នាក់ចេញមកអះអាងឡើយ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក្តី លោកមិនជឿថា អបិយជំនឿនេះជាការពិតឡើយ ព្រោះវាគ្រាន់តែជាការនិយាយពីមាត់មួយទៅមាត់មួយប៉ុណ្ណោះ ។
កញ្ញាសុខគា ជានិស្សិតនិយាយថា អបិយជំនឿនេះនាងបានឮចាស់ៗនិយាយ តែមិនដឹងថា វាជាការពិតឬយ៉ាងណាទេ ព្រោះនាងមិនដែលនាំមនុស្សដែលខ្លួនស្រឡាញ់ទៅលេងទីនោះឡើយ ។ ភាគច្រើនដែលនាងទៅលេងទីនោះគឺច្រើនទៅជាក្រុមមិត្តភក្តិដែលរៀនជាមួយគ្នា ។ កញ្ញានិស្សិតរូបនេះបញ្ជាក់ថា បើទោះបីជាការពិត ឬមិនមែនជាការពិតក៏ដោយ ក៏នាងនៅតែមានការខ្លាចរអាមិនហ៊ាននាំគូស្នេហ៍ទៅកម្សាន្តនៅទីនោះឡើយ ព្រោះខ្លាចដូចពាក្យគេនិយាយមែន។ នាងលើកហេតុផលថា «អបិយជំនឿនេះអាចត្រូវទៅតាមដំណើររឿងលោកយាយពេញ ជាស្ត្រីមេម៉ាយព្រាត់បែកពីប្តី ដូច្នេះ បើមានអ្នកណាមានគូស្នេហ៍ទៅស្បថស្បែនៅ ទីនោះគឺគាត់មិនពេញចិត្តឡើយ ព្រោះគាត់ច្រណែន គាត់អាចខឹង ហើយដាក់បណ្តាសាឱ្យព្រាត់ប្រាស់គ្នាដូចគាត់ដែរ» ។
លោកវ៉ាន់ លី អាយុជាង៤០ឆ្នាំបានមានប្រសាសន៍ថា ថ្វីដ្បិតគាត់ជាអ្នករស់នៅភ្នំពេញមែន តែគាត់មិនសូវបានទៅលេងនៅរមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំឡើយ ។ ភាគច្រើនដែលគាត់ទៅទីនោះគឺដោយសារគាត់នាំកូនទៅលេងនៅសួនកុមារដែលនៅក្បែរវត្តភ្នំ ហើយពេលខ្លះគាត់ក៏បង្ហួសទៅអង្គុយលេងនៅបង់វត្តភ្នំដើម្បីស្រូបយកខ្យល់អាកាស ។លោកលីបញ្ជាក់ថា ចំពោះអបិយជំនឿដែលនិយាយតៗគ្នាលោកក៏ធ្លាប់បានឮដែរ តែលោកមិនហ៊ានអះអាងថាវាជាការពិត ឬយ៉ាងណាទេ។
តាមគំនិតរបស់លោកអបិយជំនឿនេះប្រហែលជាចេញមកដោយការកត់សម្គាល់របស់មនុស្សមួយចំនួនដែលពេលខ្លះវាបានកើតឡើងដូចពាក្យដែលគេនិយាយប្រាកដមែន ហេតុនេះគេមានជំនឿតៗគ្នាមកតែម្តង ។ សម្រាប់រូបលោកគឺគ្រាន់តែគិតថាទីនោះគឺជារមណីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្ត្រសម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញដែលអាចទាក់ទាញភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិទៅកម្សាន្ត ហើយសាលារាជធានីភ្នំពេញបានខិតខំកែលំអសោភ័ណភាពឱ្យកាន់តែស្រស់ស្អាត ព្រោះទីនោះជានិមិត្តរូបនៃរាជធានីភ្នំពេញ ។ ចំពោះរឿងអបិយជំនឿផ្សេងៗនោះលោកមិនសូវជាយកចិត្តទុកដាក់ឡើយ តែសម្រាប់អ្នកដែលមានជំនឿគឺជារឿងផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គេមិនអាចហាមឃាត់បានឡើយ ។
ទាក់ទិននឹងអបិយជំនឿថាគូស្នេហ៍ទៅលេងនៅវត្តភ្នំនឹងព្រាត់ប្រាស់គ្នានេះ ព្រះតេជគុណព្រះនាមបុណ្យ គង់នៅវត្តបទុមវតីនៃរាជធានីភ្នំពេញ មានសង្ឃដីកាថា បញ្ហាអបិយជំនឿនេះព្រះអង្គធ្លាប់បានឮគេនិយាយតៗគ្នាមកដែរ ហើយបើនិយាយថា វាជាការពិត ឬយ៉ាងណានោះគឺជាការយល់ឃើញរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗប៉ុណ្ណោះ ។ព្រះសង្ឃដដែលមានសង្ឃដីកាថា «ចំពោះអាត្មាយល់ថា អបិយជំនឿនេះមិនមែនជាការពិតឡើយ ដោយហេតុថាបើយើងនិយាយតាមផ្លូវព្រះពុទ្ធសាសនាគឺការព្រាត់ប្រាស់គ្នានេះជាឧបនិស្ស័យ ព្រោះផលបុណ្យកុសលដែលយើងបានសាងពីជាតិមុនគឺបានតែប៉ុណ្ណឹង ហេតុនេះការជួប ឬព្រាត់គឺជារឿងធម្មជាតិរបស់សត្វលោក ហើយបើនិយាយថា ព្រះមានចិត្តពង្រាត់សត្វលោកនោះគឺមិនមែនជាការពិតឡើយ ព្រោះព្រះជាអ្នកប្រោសសត្វលោក ជាសភាវៈមួយដែលតាមថែរក្សាសត្វលោក ប្រសិនបើយើងសាងតែអំពើល្អនោះ» ។
ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ១៣៧២ (ឯកសារ ខ្លះថា ១៣៧៨) ដូនពេញដែលជាស្ត្រីមេម៉ាយមានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភ និងអ្នកស្រុកស្រុះស្រួលគ្នាសាងសង់ព្រះវិហារមួយខ្នងលើកូនភ្នំនៃវត្តភ្នំសព្វថ្ងៃនេះដែលកើតដោយសារគាត់ឱ្យគេជញ្ជូនដីពូន ហើយដង្ហែព្រះពុទ្ធរូប៤អង្គ ដែលនៅក្នុងដើមគគីរ ស្រង់យកមកពីក្នុងទឹកទន្លេទៅតម្កល់នៅទីនោះ ។ ដោយហេតុនោះហើយទើបភ្នំនោះហៅថា «ភ្នំដូនពេញ» និងក្លាយនៅត្រឹមតែ«ភ្នំពេញ» ឯទីអារាមនៅទីនោះហៅត្រឹមវត្តភ្នំមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ។
អ្នកវប្បធម៌ជាច្រើនយល់ដូចគ្នាថា វត្តភ្នំជាកន្លែងសក្ការបូជានៃពុទ្ធសាសនា ដូច្នេះមិនមែនជាកន្លែងបំផ្លិចបំផ្លាញសុភមង្គល ឬស្នេហារបស់នរណាម្នាក់ឡើយ ។ ម្យ៉ាងយាយពេញជាអ្នកគោរព និងទ្រទ្រង់ព្រះពុទ្ធសាសនា ដូច្នេះគាត់ពិតជាគ្មានចិត្តអកុសលបំបែកគូស្នេហ៍នរណាទេ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ