ប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម គឺជាប្រទេសជិតខាងភូមិផងរបងជាមួយគ្នា មានទីតាំងភូមិសាស្ត្រស្ថិតនៅក្នុងឧបទ្វីបឥណ្ឌូចិន ស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ទន្លេមេគង្គផ្នែកខាងក្រោមជាមួយគ្នា និងផឹកទឹកទ្លេមេគង្គ ជាមួយគ្នា។ អ្វីដែលកាន់តែពិសេសជាងនេះទៅទៀតនោះគឺ ប្រទេសទាំងពីរស្ថិតនៅចំទីតាំងដែលមានភូមិសាស្ត្រនយោបាយសំខាន់បំផុត គឺនៅចំចំណុចកណ្តាលនៃការតភ្ជាប់រវាងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក និងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា ។ ប្រទេសទាំងពីរតែងតែមានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធ តែងតែចែករំលែកនិងគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមកទាំងនៅក្នុងវេទិកាតំបន់ និងអន្តរជាតិ ក៏ដូចជាក្នុងបុព្វហេតុរំដោះជាតិ និងការបង្រួបបង្រួមជាតិ ក៏ដូចជាក្នុងកិច្ចការកសាង និងការពារប្រទេសជាតិរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃ ។
សូមរំលឹកថា ចាប់តាំងពីបក្សកុម្មុយនិស្តឥណ្ឌូចិន បង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៩៣០ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-វៀតណាម បានរួមគ្នាឆ្លងកាត់សម័យកាលប្រវត្តិសាស្ត្រសំខាន់ៗ ជាច្រើនរាប់មិនអស់ ។ ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរតែងតែរួបរួម គាំទ្រគ្នា និងជួយគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងការតស៊ូទាមទារឯករាជ្យជាតិ និងការតស៊ូប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបបអាណានិគមនិយមបារាំង និងចក្រពត្តិអាម៉េរិក ។ ជាពិសេសបំផុតនោះគឺ កម្ពុជាបានជួយជ្រោមជ្រែងឱ្យប្រទេសវៀតណាម បង្រួបបង្រួមទឹកដីទាំងមូលនាថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ ហើយប្រទេសវៀតណាម បានគាំទ្រនិងជួយប្រទេសកម្ពុជាក្នុងការផ្តួលរំលំរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហមនាថ្ងៃទី ៧ ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៧៩ ឱ្យប្រទេសជាតិ និងប្រជាជនកម្ពុជា បានរួចចាកផុតពីវាលពិឃាត ។
ថ្ងៃទី ២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៤ គឺជាខួបលើកទី ៥៧ នៃការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងការទូតផ្លូវការរវាងប្រទេសទាំងពីរកម្ពុជា និងវៀតណាម ។ ក្នុងអំឡុង ៥៧ ឆ្នាំនេះ បើទោះបីជាទំនាក់ទំនងនេះ មានភាពរប៉ាក់រប៉ើកមួយចំនួនដែលបានកើតមានឡើងក្នុងដំណាក់កាលប្រវត្តិសាស្ត្រក៏ដោយ ក៏ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសយើងទាំងពីរមានភាពរីកចម្រើនជាបន្តបន្ទាប់ឥតឈប់ឈរ បានឆ្លងកាត់ការសាកល្បងដោយជោគជ័យ បានហាត់ពត់លត់ដំ និងបានឈានទៅដល់ការរីកចម្រើនកាន់តែស៊ីជម្រៅ មានប្រសិទ្ធភាពជាលំដាប់លើគ្រប់វិស័យ និងបានក្លាយជាទ្រព្យសម្បត្តិរួមដែលមិនអាចកាត់ថ្លៃបានរបស់ប្រជាជាតិ នៃប្រទេសទាំងពីរ ។
ទំនាក់ទំនងនេះបានបោះជំហានទៅមុខយ៉ាងស្វាហាប់ និងប្រកបទៅដោយវឌ្ឍនភាព ជាមួយនឹងចំណុចលេចធ្លោជាច្រើន តាមរយៈការផ្លាស់ប្តូរដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ គណៈប្រតិភូគ្រប់កម្រិតរវាងប្រទេសទាំងពីរ រវាងប្រជាជន និងប្រជាជន រវាងយុវជននិងយុវជនដែលជាការពង្រឹង និងពង្រីកដោយឥតឈប់ឈរនូវទំនាក់ទំនងមិត្តភាព សាមគ្គីភាពជាប្រពៃណីដ៏ល្អប្រពៃរវាងប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-វៀតណាម ដោយឈរលើស្មារតី “ភាពជាអ្នកជិតខាងល្អ មិត្តភាពជាប្រពៃណី កិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនិងស្ថិរភាពយូរអង្វែង” ។ ជាក់ស្តែង ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រមុខដឹកនាំកម្ពុជា សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ទៅកាន់សាធារណៈរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៣ កន្លងទៅ ភាគីទាំងពីរបានបង្ហាញពីការធ្វើឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅបន្ថែមទៀតនូវទំនាក់ទំនងជាប្រពៃណីដ៏យូរអង្វែងរវាងប្រទេសទាំងពីរ ។
ថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេសទាំងពីរបានបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយ៉ាងជិតស្និទ្ធ បន្តពង្រឹង និងពង្រីកបន្ថែមទៀតនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យជាច្រើន រួមមាន ៖ អប់រំ ពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ ការតភ្ជាប់ទេសចរណ៏ វប្បធម៌ សន្តិសុខ ការពារជាតិ និងកិច្ចការព្រំដែនជាដើម ដើម្បីផលប្រយោជន៍រួមសម្រាប់ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ ដើម្បីធ្វើការបោះជំហានជាបណ្តើរៗ សំដៅសម្រេចឱ្យបានតាមយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណដំណាក់កាលទី ១ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាណត្តិទី ៧ ដែលយកមនុស្សជាអាទិភាពទី ១ និងផ្លូវ ទឹក ភ្លើង និងបច្ចេកវិទ្យា ជាអាទិភាពបន្តបន្ទាប់ សំដៅជំរុញឱ្យមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ តាមចក្ខុវិស័យ ឆ្នាំ ២០៥០ ដែលក្លាយជាប្រទេសអភិឌ្ឍន៍ ហើយក៏ដើម្បីសម្រេចបានចក្ខុវិស័យឆ្នាំ ២០៤៥ ដែលក្លាយជាប្រទេសអភិឌ្ឍន៍របស់ប្រទេសវៀតណាមផងដែរ ។
អំឡុង ៥៧ ឆ្នាំនៃការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសទាំងពីរ និងជាពិសេសចាប់ពីក្រោយប្រទេសកម្ពុជាបង្កើតព្រះរាជាណាច្រកទី ២ ឡើងវិញ ទំនាក់ទំនងនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីរវាងប្រទសទាំងពីរ កសាងបាននូវមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏រឹងមាំ និងបង្កើតបានជាសម្ទុះជំរុញឱ្យទំនាក់ទំនងមិត្តភាព ជាប្រពៃណីដ៏យូរអង្វែង រវាងកម្ពុជានិងវៀតណាម ឱ្យឡើងឈានដល់កម្រិតកំពូលថ្មីមួយ ដែលធានាបានស្ថិរភាពយូរអង្វែង នៃទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ នៃប្រជាជនទាំងពីរ បើទោះបីជាស្ថានភាពនយោបាយនៅក្នុងតំបន់និងនៅលើពិភពលោកកំពុងតែមានការវិវត្តមិនប្រក្រតី ដោយកត្តានៃប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយរវាងមហាអំណាច ដោយសង្គ្រាមនៅកាហ្សា វិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ភាពតានតឹងនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ឬសមុទ្រខាងកើត ភាពតានតឹងនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ និងសង្គ្រាមរវាងរុស្ស៊ី និងអ៊ុយគ្រែនក៏ដោយ ។
លើទិដ្ឋភាពនយោបាយ និងសន្តិសុខ ៖ ក្នុងបរិបទដែលប្រទេសកម្ពុជា ប្រកាន់យកគោលនយោបាយការបរទេសឯករាជ្យដោយផ្អែកលើច្បាប់ ប្រកាន់យកគោលការណ៍ពហុភាគីនិយម និងការគោរពច្បាប់ធម្មនុញ្ញរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ កម្ពុជាតែងតែចាត់ទុកប្រទេសវៀតណាម ជាអាទិភាពមួយក្នុងចំណោមប្រទេសអាទិភាពកំពូលរបស់ខ្លួនក្នុងគោលនយោបាយការបរទេស ។ ចំណែកឯប្រទេសវៀតណាម ដែលអនុវត្តគោលនយោបាយការបរទេសឯករាជ្យ ម្ចាស់ការ ប្រកាន់យកគោលការណ៍ពហុភាគីនិយម និងការធ្វើពិពិធកម្មទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ វៀតណាម ក៏តែងតែចាត់ទុកប្រទេសកម្ពុជាជាអាទិភាពមួយក្នុងចំណោមប្រទេសអាទិភាពកំពូលក្នុងគោលនយោបាយការបរទេសរបស់វៀតណាម ។
ដំណើរទស្សនកិច្ចការទូតរបស់មេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់នៃប្រទេសទាំងពីរតែងតែធ្វើឡើងជាប្រចាំ ។ តាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ចទាំងនេះ ភាគីទាំងពីរតែងតែឯកភាពគ្នា និងអះអាងជាថ្មីនូវគោលការណ៍ណែនាំ ស្តីពីទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ ដោយឯកភាពលើទិសដៅលើកកម្ពស់ និងអភិវឌ្ឍន៍ទំនាក់ទំនងមិត្តភាពកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពហុភាគីនិយម និងបង្កើតយន្តការជាក់លាក់មួយ ក្នុងការចរចាជាជំហានៗ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានានាដែលមិនទាន់បានឯកភាពគ្នា និងបង្កលក្ខខណ្ឌអំណោយផលដើម្បីជំរុញទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរឱ្យឈានចូលទៅដំណាក់កាលអភិវឌ្ឍន៍ថ្មី ។ប្រទេសទាំងពីរបន្តបង្កើនការផ្លាស់ប្តូរ ដំណើរទស្សនកិច្ចការទូតរវាងថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់នៃប្រទេសទាំងពីរជាប្រចាំ ។ ក្នុងជំនួបកំពូលរវាងប្រមុខដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរ ភាគីទាំងពីរបានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់ និងការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ក្នុងការពង្រឹង និងពង្រីកទំនាក់ទំនងនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាប្រពៃណីរវាងបក្ស និងរដ្ឋ នៃប្រទេសទាំងពីរ ។
គួរកត់សម្គាល់ថា ក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០០០ ភាគីទាំងពីរបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ កំណត់គោលការណ៍អាទិភាពក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យការពារជាតិ-សន្តិសុខ សេដ្ឋកិច្ច-ពាណិជ្ជកម្មនិងការអប់រំ-បណ្តុះបណ្តាល វប្បធម៌ សុខាភិបាល ពង្រីកសកម្មភាពផ្លាស់ប្តូរមិត្តភាពវប្បធម៌ កីឡា និងជួយគ្នាទៅវិញទៅមករវាងក្រសួងស្ថាប័ន គណៈកម្មការនៃរដ្ឋសភា សហជីព អង្គការមហាជន និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាននៃប្រទេសទាំងពីរ។ នៅឆ្នាំ ២០០៥ ប្រទេសទាំងពីរបន្តជំរុញ និងលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងបន្ថែមទៀត ដោយភាគីទាំងពីរបានព្រមព្រៀងគ្នាអភិវឌ្ឍន៍ ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីដោយផ្អែកលើបាវចនា “អ្នកជិតខាងល្អ មិត្តភាពប្រពៃណី កិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ស្ថិរភាពយូរអង្វែង” ។ ផ្អែកលើមូលដ្ឋាននេះ ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរមានការអភិវឌ្ឍយ៉ាងទូលំទូលាយនៅលើវិស័យជាច្រើន ចាប់ពីនយោបាយ-កិច្ចការបរទេស ការពារជាតិ-សន្តិសុខ រហូតដល់សេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គម-វប្បធម៌ ហើយបានបោះជំហានទៅមុខយ៉ាងស្វាហាប់ និងស៊ីជម្រៅបន្តិចម្តងៗ ឆ្ពោះទៅរកកិច្ចព្រមព្រៀងយុទ្ធសាស្ត្ររយៈពេលវែងថ្នាក់ជាតិ ។
ក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ គ្រប់វិស័យ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាននិងធុរកិច្ចនៃប្រទេសទាំងពីរបានសម្របសម្រួល និងអនុវត្តយ៉ាងសកម្មនូវកិច្ចព្រមព្រៀង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ រវាងរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរ និងកម្មវិធីសហប្រតិបត្តិការរវាងក្រសួង ស្ថាប័ន និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ។ លទ្ធផលដែលទទួលបានក្នុងវិស័យទាំងនេះបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុង ការរក្សាបានស្ថិរភាពនយោបាយ ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច-សង្គមនិងធានាបានស្ថិរភាព និងសន្តិសុខនៅក្នុងប្រទេសនីមួយៗ ដោយបន្តជំរុញ និងពង្រឹងទំនាក់ទំនង “ក្នុងភាពអ្នកជិតខាងល្អ មិត្តភាពប្រពៃណី កិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ស្ថិរភាពយូរអង្វែង” រវាងប្រទេសទាំងពីរ ។ ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ បានរួមចំណែកលើកកម្ពស់កិត្យានុភាពរបស់បក្ស និងរដ្ឋនៃប្រទេសទាំង ពីរដែលបានរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មដល់ការរក្សា សន្តិភាព ស្ថិរភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់និងពិភពលោកទាំងមួល ។
កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យការពារជាតិ-សន្តិសុខ បន្តលើកកម្ពស់ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនិងបានក្លាយជាសសរស្តម្ភដ៏សំខាន់ក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា-វៀតណាម កិច្ចការសម្របសម្រួល កិច្ចការបរទេសត្រូវបានពង្រឹង ។ ភាគីទាំងពីរសម្របសម្រួលយ៉ាងជិតស្និទ្ធ សហការ និងគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមកដើម្បីរក្សាស្ថិរភាពនយោបាយ ការពារជាតិ-សន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម និងសុវត្ថិភាពរបស់ប្រទេសនីមួយៗ ។ ភាគីទាំងពីរបានអនុវត្តយ៉ាងសកម្មនូវពិធីសារស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យការពារជាតិ ដំណាក់កាល ២០២០ – ២០២៤ ផែនការសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិ និងសន្តិសុខប្រចាំឆ្នាំរវាងក្រសួងការពារជាតិ និងក្រសួងសន្តិសុខសាធារណៈវៀតណាម ជាមួយក្រសួងមហាផ្ទៃកម្ពុជា រក្សាយន្តការសន្ទនាគោលនយោបាយការពារជាតិថ្នាក់រដ្ឋលេខាធិការ រៀបចំការផ្លាស់ប្តូរមិត្តភាពការពារព្រំដែនលើកដំបូង ដោយមានសហប្រធានជារដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិនៃប្រទេសទាំងពីរ ។
ភាគីទាំងពីរ ក៏បានអះអាងនូវគោលការណ៍មិនអនុញ្ញាតឱ្យកម្លាំងណាមួយប្រើប្រាស់ទឹកដីរបស់ប្រទេសណាមួយដើម្បីបំផ្លិចបំផ្លាញប្រទេសមួយទៀត សហការកសាងព្រំដែនសន្តិភាព មិត្តភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍ទៅវិញទៅមក ធ្វើការសម្របសម្រួលយ៉ាងជិតស្និទ្ធក្នុងការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មាន ដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនានា ក៏ដូចជាព្រឹត្តិការនានាដែលកើតមានឡើងនៅតាមព្រំដែន ជំរុញការយាមល្បាតនិងការត្រួតពិនិត្យយ៉ាងតឹងរ៉ឹងតាមព្រំដែន ច្រកទ្វារព្រំដែន ការបើកនិងទប់ស្កាត់ឱ្យបានហ្មត់ចត់នូវសកម្មភាពឆ្លងកាត់ដោយខុសច្បាប់ រក្សាការល្បាតរួមគ្នានៅសមុទ្រ ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងសកម្មភាពបំផ្លិចបំផ្លាញរបស់កងកម្លាំងអមិត្ត និងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនគ្រប់ប្រភេទផ្សេងទៀត ។
គ្រប់តំបន់ យុទ្ធភូមិភាគ បញ្ជាការដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹក និងបញ្ជាដ្ឋានការពារព្រំដែន នៃប្រទេសទាំងពីរបានផ្លាស់ប្តូរគណៈប្រតិភូជាញឹកញាប់ ដើម្បីជំរុញការអនុវត្តផែនការសហប្រតិបត្តិការ បង្កើនការចែករំលែកបទពិសោធន៍និងជំនាញវិជ្ជាជីវៈ ដូចជាការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងហានិភ័យនៃ “បដិវត្តន៍ពណ៌” ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើភេរវកម្ម និងការពង្រឹងការបណ្តុះបណ្តាល និងការហ្វឹកហ្វឺនផ្សេងៗ ។ គួរកត់សម្គាល់ថា ដោយមានការប្តេជ្ញាចិត្ត និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងពីភាគីទាំងពីរ កម្ពុជា និងវៀតណាម បានបោះបង្គោលព្រំដែនគោកបាន ៨៤% ។ កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ ២០១៩ ប្រទេសទាំងពីរបានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ ២០១៩ និងពិធីសារកំណត់ព្រំដែនគោករវាង ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម ។
រហូតមកទល់ពេលនេះ កម្ពុជា និងវៀតណាម បានបោះបង្គោលព្រំដែនធំសំខាន់ៗ ចប់ជាស្ថាពរចំនួន ៣១៥ បង្គោល បង្គោលបំពេញបន្ថែមចំនួន ១ ៥១១ បង្គោល និងបង្គោលតម្រុយបានចំនួន ២២១ បង្គោល ។ ការបោះបង្គោលព្រំដែន គឺសម្រេចបានប្រវែង ១ ០៤៤ គីឡូម៉ែត្រ ក្នុងចំណោមប្រវែងសរុបប្រមាណ ១ ២៧០ គីឡូម៉ែត្រ ។ ភាគីទាំងពីរកំពុងសហការយ៉ាងសកម្ មនិងយ៉ាងជិតស្និទ្ធដើម្បីជំរុញឱ្យបានបញ្ចប់ការងារបោះបង្គោលព្រំដែនគោកដែលនៅសេសសល់ ១៦% ទៀត ។ ភាគីទាំងពីរក៏បានអនុវត្តយ៉ាងសកម្មនូវកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការស្វែងរក ប្រមូលនិងធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍អដ្ឋិធាតុកងទ័ពស្ម័គ្រចិត្ត វៀតណាមដែលបានពលីកជីវិតក្នុងសង្គ្រាមដើម្បីជួយរំដោះប្រទេស និង ប្រជាជនកម្ពុជាចេញពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម ។
មិនត្រឹមតែសហប្រតិបត្តិការក្នុងក្របខណ្ឌទ្វេភាគីប៉ុណ្ណោះទេ ប្រទេសទាំងពីរតែងតែធ្វើការ ពិគ្រោះយោបល់នយោបាយ ចែករំលែកព័ត៌មានភ្លាមៗ សម្របសម្រួលយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនិងគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមកនៅរាល់វេទិកាតំបន់ និងអន្តរជាតិ ជាពិសេសក្នុងក្របខ័ណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) វេទិកាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ី-អឺរ៉ុប (ASEM) អង្គការសហប្រជាជាតិ និងយន្តការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបីប្រទេស កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV) កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ៤ ប្រទេស កម្ពុជា-ឡាវ-មីយ៉ាន់ម៉ា-វៀតណាម (CLMV) យុទ្ធសាស្ត្រសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច អាយ៉េយ៉ាវ៉ាឌី-ចៅប្រាយ៉ា-មេគង្គ(ACMECs) កិច្ចសហប្រតិបត្តិការមហាអនុតំបន់មេគង្គ (GMS) ជាដើម សំដៅរួមចំណែកក្នុងការរក្សាបរិយាកាសសន្តិភាពស្ថិរភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៃការអភិវឌ្ឍក្នុងតំបន់និងនៅលើ សកលលោក ។
កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ការអប់រំ-បណ្តុះបណ្តាល វប្បធម៌ វិទ្យាសាស្ត្រ-បច្ចេកវិទ្យា មានការរីកចម្រើនជាវិជ្ជមានជាបន្តបន្ទាប់ ។ ដោយឈរលើមូលដ្ឋាននៃទំនាក់ទំនងនយោបាយល្អ ភាគីទាំង ពីរបានជំរុញយ៉ាងសកម្មនិងលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ។ ចាប់តាំងពីការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសេដ្ឋកិច្ច-ពាណិជ្ជកម្ម កម្ពុជា-វៀតណាម (១៩៩៨) រហូតមកទល់ពេលនេះ ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគរវាងប្រទេសទាំងពីរមានការអភិវឌ្ឍយ៉ាងខ្លាំងក្លា និងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការរួមចំណែកជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច-សង្គមរបស់ប្រទេសនីមួយៗ ។ ទន្ទឹមនឹងនោះដែរក៏បានបង្កលក្ខខណ្ឌអំណោយផលដើម្បីពង្រឹងនិងពង្រីកទំនាក់ទំនងសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ រវាងភាគីទាំងពីរ ។ ទាក់ទងនឹងពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរ ប្រសិនបើគិតពីឆ្នាំ ១៩៩៨ នៅពេលដែលកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា-វៀតណាម ត្រូវបានចុះហត្ថលេខា ការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរបានត្រឹមតែ ១១៧ លានដុល្លារអាម៉េរិកប៉ុណ្ណោះ ។
បន្ទាប់មក នៅឆ្នាំ ២០២១ ទោះបីជាមានស្ថានភាពនៃរាតត្បាតដោយជំងឺកូវីដ-១៩ ប្រកបភាពភាពស្មុគ្រស្មាញខ្លាំងក៏ដោយ ប៉ុន្តែទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីបានឈានដល់ជិត ១០ ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក ។ នៅឆ្នាំ ២០២២ ឈានដល់ ១០,៤៧ ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក ។ នៅឆ្នាំ ២០២៣ បានធ្លាក់ចុះបន្តិចមកនៅត្រឹម ៨,៥៧ ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក ។ បច្ចុប្បន្ននេះ វៀតណាម គឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិធំទីបីរបស់កម្ពុជា (បន្ទាប់ពីប្រទេសចិន និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក) និងជាទីផ្សារនាំចេញធំទីពីររបស់កម្ពុជា (បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាម៉េរិក) ។ កាលពីចុង ឆ្នាំ ២០២៣ កន្លងទៅថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរបានឯភាពគ្នានឹងបង្កើនទំហំពាណិជ្ជកម្មឱ្យបានដល់ ២០ ប៊ីលានដុល្លារអាម៉េរិកក្នុងពេលខាងមុខ ។
លើទិដ្ឋភាពវិនិយោគ ៖ គិតមកទល់នឹងពេលនេះ វៀតណាម មានគម្រោងវិនិយោគសរុបចំនួន ២០៥ នៅកម្ពុជា ដែលមានដើមទុនចុះបញ្ជីសរុបចំនួន ២.៩៤ ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ១ ក្នុងអាស៊ាន និងជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសកំពូលទាំង ៥ ដែលបានមកបណ្តាក់ទុនវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) ធំជាងគេនៅកម្ពុជា ។ ជាពិសេស កម្ពុជា ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ២ ក្នុងចំណោមប្រទេស និងដែនដីចំនួន ៧៩ ដែល វៀតណាម បានវិនិយោគនៅបរទេស ។ សកម្មភាព វិនិយោគរបស់វៀតណាមនៅកម្ពុជាមានវត្តមាននៅក្នុងខេត្ត-ក្រុងចំនួន ១៨ ក្នុងចំណោមខេត្ត-ក្រុងទាំង ២៥ ដោយផ្តោតលើវិស័យសំខាន់ៗ ដូចជាកសិកម្ម ទូរគមនាគមន៍ ធនាគារ សេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុ ឧស្សាហកម្មកែច្នៃ និងកែច្នៃចំណីអាហារ រ៉ែ អាកាសចរណ៍ ទេសចរណ៍ ជាដើម ។
ទាំងនេះបានរួមចំណែកដល់ការបង្កើនប្រាក់ចំណូល ដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងបង្កើតការងារធ្វើជូនដល់ពលករ កម្ពុជាមួយចំនួនធំ ។ ប្រទេសទាំងពីរតែងតែរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗជា ច្រើនដើម្បីជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគទ្វេភាគី ដូចជាវេទិកាធុរកិច្ចកម្ពុជា-វៀតណាម សន្និសីទជំរុញការវិនិយោគកម្ពុជា-វៀតណាម ពិព័រណ៍ទេសចរណ៍ ការបើកតំបន់សេដ្ឋកិច្ចតាមព្រំដែនជាដើម ដើម្បីជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការវិនិយោគរវាងប្រទេសទាំងពីរឱ្យកាន់តែមានភាពស៊ីជម្រៅនិងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ។
លើទិដ្ឋភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងការតភ្ជាប់ ៖ វិស័យដឹកជញ្ជូនរវាងប្រទេសទាំងពីរត្រូវបាន លើកកម្ពស់តាមរយៈការចុះហត្ថលេខា លើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាស្តីពីយុទ្ធសាស្ត្រកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដឹកជញ្ជូន សម្រាប់រយៈពេល ២០១៨-២០២៥ និងចក្ខុវិស័យឆ្នាំ ២០៣០ កិច្ចព្រមព្រៀងដឹកជញ្ជូនផ្លូវគោករវាងរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំងពីរ កិច្ចព្រមព្រៀងដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹកកម្ពុជា-វៀតណាម ការបើកជើងហោះហើរពីភ្នំពេញទៅព្រះសីហនុ សៀមរាប ទីក្រុងហាណូយ ទីក្រុងហូជីមិញនិងទីក្រុង ដាណាំង កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការតភ្ជាប់ផ្លូវរថភ្លើងរវាងរាជធានីភ្នំពេញនិងទីក្រុងហូជីមិញ ក៏ដូចជាការតភ្ជាប់ផ្លូវល្បឿនភ្នំពេញ-បាវិត-ហូជីមិញជាដើម ។
លើទិដ្ឋភាពវិស័យកសិកម្ម ៖ ប្រទេសវៀតណាម បានជួយកម្ពុជាក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សនិងបានបង្ហាត់បង្ហាញ ក៏ដូចជាផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យាទំនើបផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនិងបច្ចេកវិទ្យាលើវិស័យកសិកម្ម ចិញ្ចឹមសត្វនិងវារីវប្បកម្មដល់និស្សិតកម្ពុជា ។ ភាគីទាំងពីរសម្របសម្រួលយ៉ាងជិតស្និទ្ធក្នុងការដាក់ឱ្យនៅដាច់ដោយឡែកពីគេ (ចត្តាឡីស័ក) សត្វនិងរុក្ខជាតិ ការការពារព្រៃឈើនិងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការកេងប្រវ័ញ្ចខុសច្បាប់និងការដឹកជញ្ជូនឈើ និងសត្វព្រៃឆ្លងកាត់តំបន់ព្រំដែននៃប្រទេសទាំងពីរ សំដៅរួមចំណែកដល់ការគ្រប់គ្រងព្រៃឈើ និងជីវចម្រុះប្រកបដោយនិរន្តរភាព ។
លើទិដ្ឋាភាពទេសចរណ៍ ៖ ចំនួនភ្ញៀវទេសចរកម្ពុជាទៅទស្សនាប្រទេសវៀតណាម ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី ១៥ ក្នុងចំណោមចំនួនភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិទៅទស្សនាវៀតណាម ។ ចំនួនភ្ញៀវទេសចរវៀតណាម ជាមធ្យមមកកម្ពុជាមានដល់ទៅប្រមាណ ៩០ ម៉ឺននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ២ បន្ទាប់ពីប្រទេសចិន ។ នៅឆ្នាំ ២០២៣ វៀតណាម ក្លាយជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសពីរដែលមានចំនួនភ្ញៀវទេសចរចូលមកកម្ពុជាច្រើនជាងគេ រហូតដល់ជាង ១ លាននាក់ តាមពីក្រោយប្រទសថៃ ខណៈដែលចំនួនភ្ញៀវទេសចរកម្ពុជាទៅទស្សនាប្រទេសវៀតណាមកើនឡើងដល់ជាង ៤០ ម៉ឺននាក់ ។
កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យអប់រំ បណ្តុះបណ្តាល និងអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស គឺជាផ្នែកមួយដែលទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ពីសំណាក់ភាគីទាំងពីរ ដោយចាត់ទុកថា នេះជាចំណុចយុទ្ធសាស្ត្រដ៏សំខាន់ ។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ប្រទេសទាំងពីរតែងតែផ្តល់អាហារូបករណ៍បណ្តុះបណ្តាលរយៈពេលវែង និងរយៈពេលខ្លីដល់និស្សិតនៃប្រទេសទាំងពីរជាប្រចាំ ។ កម្ពុជាផ្តល់អាហារូបករណ៍ដល់និស្សិតវៀតណាម ចំនួន ៣៥ នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ក្នុងនោះ អាហារូបករណ៍ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនិងក្រោយឧត្តមសិក្សាចំនួន ១៥ នាក់និងអាហារូបករណ៍បណ្តុះបណ្តាលភាសានិងវប្បធម៌ខ្មែររយៈពេល ២ ឆ្នាំចំនួន ២០ នាក់ ។ ប្រទេស វៀតណាម ផ្តល់អាហារូបករណ៍ដល់និស្សិតកម្ពុជា រាប់រយនាក់ក្នុងមួយឆ្នាំដែលក្នុងនោះ តាមរយៈក្រសួងអប់រំគឺថ្នាក់ឧត្តមសិក្សាចំនួន ១០០ នាក់ ក្រោយឧត្តមសិក្សាចំនួន ២០ នាក់ និងនៅមានតាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្សេងៗ ជាច្រើនទៀត ។
លើសពីនេះទៀត ភាគីទាំងពីរបានពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈតាមរយៈ ការរៀបចំសកម្មភាពអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្សជាច្រើនទៀត ។ ទាំងនេះពិតជាប្រភពបន្ថែមនៃ ធនធានមនុស្ស ប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់ សំដៅបម្រើឱ្យបុព្វហេតុកសាងនិងអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិរៀងៗខ្លួន ។ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាង ក្រសួង ស្ថាប័ន គណៈកម្មការរដ្ឋសភា សហជីព និង អង្គការមហាជន ត្រូវបានភាគីទាំងពីរបន្តលើកតម្កើង និងកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពបន្ថែមទៀត ។ ភាគីទាំងពីរបានផ្លាស់ប្តូរគណៈប្រតិភូ ផ្លាស់ប្តូរបទពិសោធន៍ ជួយជ្រោមជ្រែងនិងគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក ជាពិសេ តំបន់ដែលមានព្រំដែនរួម បន្តពង្រីកការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការថែទាំសុខភាពនិងការបណ្តុះ-បណ្តាលធនធានមនុស្ស ធានាសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់និងសុវត្ថិភាពនៅតាមតំបន់ព្រំដែននៃប្រទេសពីរ ។
ជាសរុបមក ក្នុងអំឡុង ៥៧ ឆ្នាំនៃការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងការទូតផ្លូវការរវាងប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-វៀតណាម បានជំរុញនិងលើកកម្ពស់ជាបន្តបន្ទាប់ ចាប់តាំងពីប្រទេសកម្ពុជាបង្កើតព្រះរាជាណាចក្រទីពីរឡើងវិញរហូតមកទល់បច្ចុប្បន្ន ។ នាពេលថ្មីៗ កន្លងទៅទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរត្រូវបានមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅមួយចំនួនយល់ឃើញថា ទំនាក់ទាក់ទំនងចាក់ទឹកមិនលិចរវាងប្រទេសទាំងពីរត្រូវប្រេះស្រាំ រង្គោះរង្គើ រកដល់នឹងរលំដួល ដោយសារពួកគេមើលឃើញថា ប្រទេសមួយបានធ្វើការផ្លាស់ប្តូរក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំជាបន្តបន្ទាប់ ហើយប្រទេសមួយទៀតធ្វើការផ្លាស់ប្តូរថ្នាក់ដឹកនាំស្ទើរតែទាំងស្រុង ដោយជំនួសមកវិញនូវថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗ វ័យក្មេងតាមរយៈការបោះឆ្នោត ហើយមួយវិញទៀតត្រូវទទួលរងឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងពីការប្រកួតប្រជែងខាងភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់មហាអំណាច ក៏ដូចជាដោយសារសង្គ្រាមនៅកាហ្សា វិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ភាពតានតឹងនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ឬសមុទ្រខាងកើត ភាពតានតឹងនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ សង្គ្រាមរវាងរុស្ស៊ី និងអ៊ុយគ្រែន ប៉ុន្តែវាជាការផ្ទុយស្រឡះពីអ្វីដែលពួកគេបានគិត ។
ប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-វៀតណាម ធ្លាប់បានឆ្លងកាត់ជាមួយគ្នាគ្រប់សម័យកាលប្រវត្តិសាស្ត្រសំខាន់ៗ ជាច្រើនរាប់មិនអស់ ។ ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរតែងតែរួបរួម គាំទ្រ និងជួយគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងបុព្វហេតុតស៊ូរំដោះជាតិ តស៊ូទាមទារឯករាជ្យជាតិ ការតស៊ូប្រឆាំងនឹងអាណានិគមនិយម និងចក្រពត្តិនិយម ជាពិសេសបំផុតនោះ គឺកម្ពុជាបានជួយជ្រោមជ្រែងឱ្យប្រទេសវៀតណាម ធ្វើការបង្រួបបង្រួមទឹកដី ចំណែក វៀតណាម ជួយជ្រោមជ្រែងឱ្យប្រទេសកម្ពុជាផ្តួលរំលំរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម ។
ដូច្នេះ ៥៧ ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសទាំង ២ បើទោះបីជាមានភាពរប៉ាក់រប៉ើកមួយចំនួនក៏ពិតមែន ក៏ប៉ុន្តែទំនាក់ទំនងដែលបានឆ្លងកាត់ការសាកល្បង ការហាត់ពត់លត់ដំគ្រប់បរិបទគ្រប់សម័យកាល កសាងបាននូវមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏រឹងមាំ បូករួមនឹងគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេសទាំងពីរមានភាពប្រហាក់ប្រហែលគ្នាទៀតនោះ នឹងបង្កើតបានជាសន្ទុះជំរុញឱ្យទំនាក់ទំនងមិត្តភាពជាប្រពៃណីដ៏យូរអង្វែងរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម កាន់តែរឹងមាំបន្ថែមទៀត គឺឱ្យឡើងដល់កម្រិតកំពូលថ្មីមួយកាន់តែរីកចម្រើន កាន់តែច្បាស់លាស់ កាន់តែស៊ីជម្រៅ កាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពជាលំដាប់លើគ្រប់វិស័យ និងបានក្លាយជាទ្រព្យសម្បត្តិរួមរបស់ប្រជាជាតិទាំងពីរ ដែលមិនអាចកាត់ថ្លៃបាន និងធានាបានស្ថេរភាពយូរអង្វែង មិនអាចរង្គោះរង្គើរបានឡើយ ។
ប្រទេសទាំងពីរនឹងប្រកៀកស្មាគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធបន្ថែមទៀត ដើម្បីសម្រេចឱ្យបាននូវចក្ខុវិស័យក្លាយជាប្រទេសអភិឌ្ឍន៍នៅឆ្នាំ ២០៥០ របស់កម្ពុជា និងចក្ខុវិស័យឆ្នាំ ២០៤៥ ក្លាយជាប្រទេសអភិឌ្ឍន៍របស់ វៀតណាម ៕ អត្ថបទសហការ
ដោយ ៖ លោក អ៊ុច លាង ប្រធានស្តីទីនាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឈិមបូព៌ានៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ នៃកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
ចែករំលែកព័តមាននេះ