រាជធានីភ្នំពេញ ៖ វាជាជីវិតរសាត់អណ្តែតយ៉ាងកម្សត់ដែលកូនខ្មែរម្នាក់ភៀសខ្លួនទៅនៅអាមេរិកតាំងពីអាយុ១ឆ្នាំ ហើយត្រូវគេបង្ខំឱ្យត្រឡប់មកស្រុកកំណើតវិញ ទាំងគ្មានអ្វីជាទីពឹង គ្មានផ្ទះសម្បែង… ។ ក្រោយពីប៉ុន្មានឆ្នាំដែលត្រដររស់ ឆ្លងកាត់ការលំបាកលំបិន ឥឡូវជីវិតមួយនេះ គឺបុរសមានស្នាមសាក់ពេញខ្លួន លោកខៀវ កុសល ហាក់បានប្រសើរបន្តិចហើយ ។
ភាពលេចធ្លោមួយសម្រាប់ជីវិតលោកខៀវ កុសល នាពេលនេះ គឺបានផលិតភាពយន្តឯកសារមួយមានចំណងជើងថា «កូនខ្មែរ» ដែលលាតត្រដាងពីដំណើរជីវិតរបស់លោក ។
ថ្វីដ្បិតបានចាកចេញទៅរស់នៅក្នុងទឹកដីទាន់សម័យ និងរីកចម្រើនពិតមែន ប៉ុន្តែបុរសកូនខ្មែរដែលមានស្នាមសាក់ពេញខ្លួន និងបានចាកចេញទៅរស់នៅទឹកដីអាមេរិក តាំងពីមិនទាន់ដឹងក្តីរូបនេះ បានបង្ហាញពីឆាកជីវិតដ៏លំបាកក្នុងនាមជានិរទេសជនម្នាក់ ។
លោកខៀវ កុសល រ៉ាយរ៉ាប់ពីឆាកជីវិតរបស់លោក ខ្លះៗប្រាប់កោះសន្តិភាពក្នុងជំនួបផ្ទាល់កាលពីថ្ងៃទី២០ មីនា ២០១៤ថា លោកបានចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជា ទៅផ្ញើវាសនានៅទឹកដីអាមេរិកនៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៨១ ដែលពេលនោះលោកទើបតែមានអាយុ១ខួបប៉ុណ្ណោះ ។ ការផ្ញើវាសនាលើទឹកដីដ៏ធំទូលាយមួយនោះ ក្រុមគ្រួសាររបស់លោកមិនខុសពីគ្រួសារជនជាតិអាស៊ីដែលត្រូវបញ្ជូនទៅដទៃទៀតឡើយ ដោយត្រូវគេចាត់បញ្ជូនឱ្យទៅរស់នៅក្នុងតំបន់មួយជាតំបន់ក្រីក្រ និងមានភាពអនាធិបតេយ្យ ។
រស់នៅទីនោះពេលដែលលោកខៀវ កុសល ធំធាត់បន្តិច បានជួយក្រុមគ្រួសារលើមុខរបរដេរខោអាវ និងរើសកំប៉ុងលក់ដើម្បីយកប្រាក់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារក្រខ្សត់ ។ នៅតំបន់នោះ ពិបាករស់នៅបន្តិច ព្រោះសម្បូរជើងកាងដែលតែងតែជម្រិតទារប្រាក់ ដោយលេសថាយកថ្លៃការពារ ហើយជើងកាងទាំងនោះ ភាគច្រើនគឺជាជនជាតិខ្មែរយើងដែលបានភៀសខ្លួនទៅរស់នៅទីនោះដែរ ។
ក្នុងវ័យជាង១០ឆ្នាំ ដោយសារស្ថានភាពបែបនេះ លោកកុសល ធ្លាក់ខ្លួនចូលទៅក្នុងក្រុមពន្ធពាលទាំងនោះដែរ ប៉ុន្តែរូបលោកមិនបានជំរិតទារប្រាក់ពីអ្នកណាឡើយ ដោយគ្រាន់តែជួយការពារមិត្តភក្តិដែលដើរលេងជាមួយគ្នា និងជួយជនជាតិខ្មែរដូចគ្នាដែលត្រូវគេធ្វើបាបប៉ុណ្ណោះ ។
លោកខៀវ កុសល បានបន្ថែមថា ដោយសារតែមានបញ្ហានៅទីនោះ លោកជាប់ពន្ធនាគារអស់ជាច្រើនឆ្នាំ ហើយនៅទីបំផុតលោកត្រូវរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកចាប់បញ្ជូនមកស្រុកខ្មែរវិញនៅក្នុងឆ្នាំ២០១១ ខណៈពេលដែលម្តាយ និងបងប្អូនរបស់លោកបន្តស្នាក់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ។
ពេលគេចាប់បញ្ជូនលោកមកស្រុកខ្មែរវិញនោះ លោកមានការភិតភ័យខ្លាំង ដោយសារតែលោកមិនស្គាល់អ្នកណាម្នាក់សោះ ហើយភាសាខ្មែរក៏លោកមិនសូវចេះនិយាយដែរ ។ ពេលមកដល់ស្រុកខ្មែរ មានអង្គការមួយទទួលយក ហើយនាំលោកឱ្យបានជួបសាច់ញាតិពីរបីនាក់ បន្ទាប់មកពួកគេនាំលោកទៅនៅខេត្តបាត់ ដំបង ។
លោកខៀវ កុសល និយាយថា «នៅក្នុងស្រុកខ្មែរដំបូងខ្ញុំស្រណោះខ្លួនណាស់ ខ្ញុំនៅតែម្នាក់ឯង ដំបូងអត់ចេះភាសាខ្មែរ អត់មានផ្ទះនៅទៀត ហើយប្រជាជនខ្មែរអត់ហា៊នរាប់អានខ្ញុំ ព្រោះខ្ញុំមានសាក់ពេញខ្លួន ។ ដូច្នេះជាង១ខែខ្ញុំពាក់អាវដៃវែង និងនៅតែក្នុងផ្ទះរហូតកុំឱ្យគេឃើញ។ ខ្ញុំក្តៅស្អុះណាស់… ខ្ញុំគិតថា ខ្ញុំមិនមែនមកលេងស្រុកខ្មែរ ១ថ្ងៃ២ថ្ងៃទេ គឺត្រូវនៅមួយជីវិត អីុចឹងខ្ញុំត្រូវរៀនរស់ជាមួយបរិយាកាស នេះ ។ ដូច្នេះហើយខ្ញុំក៏ដោះអាវចេញដើរជួបបងប្អូនខ្មែរ ។ ខ្ញុំជម្រាបសួរ និងសួរថា «បងសុខសប្បាយទេ» ។ ឥឡូវខ្ញុំអាចសម្របខ្លួនបានហើយ ។
លោកកុសលមានបងប្អូនមួយចំនួននៅបាត់ដំបង ។ បន្ទាប់ពីនិរទេសមកដល់ស្រុកខ្មែរដំបូង លោកបានទៅរស់នៅជាមួយពួកគេមួយរយៈ ។ សាច់ញាតិបង្ខំឱ្យលោកកុសល រៀបការ តែលោកបដិសេធថា «ការអី… ខ្ញុំមានអី… មានតែខ្លួនហ្នឹង» ។ លោកកុសលធ្លាប់គិតថានឹងនៅបាត់ដំបងរហូត ទោះធ្វើអីក៏ធ្វើដែរ តែចុងក្រោយនៅអត់កើត ក៏ទៅភ្នំពេញ ។
មកដល់ភ្នំពេញនៅពេលយប់លើកដំបូង លោកខៀវ កុសល ភ្ញាក់ផ្អើលខ្លាំង ដោយសារតែឃើញភ្លើងពណ៌ កន្លែងកម្សាន្តនានា និងកន្លែងអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើនទៀត ដែលរូបលោកនឹកស្មានមិនដល់ ។ កន្លងមកលោកមកភ្នំពេញតែពេលថ្ងៃ មិនបានមកពេលយប់ឡើយ លោកស្ទើរតែមិនជឿថាប្រទេសកម្ពុជាមានការរីកចម្រើនដូច្នេះសោះ ។
កន្លងមកលោកកុសល មិនដែលគិតថា ប្រទេសខ្មែរបានរីកចម្រើនដល់ប៉ុណ្ណឹងទេ ដោយសារតែប្រទេសនេះធ្លាក់ចូលក្នុងភ្លើងសង្គ្រាម ហើយនៅបរទេសរូបលោកស្គាល់ប្រទេសខ្លួនឯងតាមរយៈវីដេអូឃ្លីប ខ្លីៗប៉ុណ្ណោះ ហើយវីដេអូទាំងនោះភាគច្រើនមិនបានបង្ហាញពីការរីកចម្រើនរបស់ស្រុកខ្មែរឡើយ ។
កាលនៅក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំងនៅអាមេរិក លោកខៀវ កុសល មានក្តីស្រមៃថា ថ្ងៃណាមួយលោកនឹងមកស្រុកខ្មែរ ធ្វើការនៅស្រុកខ្មែរ និងជួយអ្វីមួយសម្រាប់ប្រទេស និងប្រជាជន កម្ពុជា ។
នៅស្រុកខ្មែរ លោកខៀវ កុសល ធ្លាប់ធ្វើការជាគ្រូនៅតាមអង្គការមួយចំនួន ដើម្បីអប់រំអូសទាញកុមារកុំឱ្យដើរផ្លូវខុស ហើយឥឡូវលោកធ្វើការនៅ Studio Revolt ។ ការងារនៅក្នុង Studio Revolt លោកចាប់ផ្តើមសរសេររឿងមួយនិយាយពីជីវិតខ្លួនឯង គឺភាពយន្តឯកសាររឿង «កូនខ្មែរ» ។ រឿងនេះ លោកចង់បញ្ជាក់ទៅកាន់បរទេសថា ខ្មែរក៏អាចបង្កើតស្នាដៃមួយដ៏ល្អដែរ ។ រឿងនេះដែរ លោកចង់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់ចាត់ទុកជារឿងរបស់ខ្មែរទាំងអស់គ្នា ពោលគឺមិនមែនជារឿងផ្តាច់មុខរបស់លោកឡើយ ។
ថ្វីដ្បិតតែធ្លាប់ដើរផ្លូវខុសក៏ដោយ ប៉ុន្តែលោកកុសល មិនដែលបំផុសគំនិតអាក្រក់ណាមួយដល់កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយនេះឡើយ ។ ផ្ទុយទៅវិញលោកអំពាវនាវដល់កូនខ្មែរគ្រប់រូបឱ្យខិតខំរៀនសូត្រ ជាពិសេសសិក្សាភាសាអង់គ្លេសឱ្យបានស្ទាត់ដើម្បីការងារ ហើយខិតខំបង្កើតស្នាដៃណាមួយរបស់ខ្លួនឱ្យបានល្អ ដើម្បីបង្ហាញអន្តរជាតិឱ្យបានស្គាល់ពីទេពកោសល្យរបស់ខ្មែរ ។
បុរសដែលមានជីវិតរសាត់អណ្តែតរូបនេះ មានបំណងធ្វើអ្វីមួយដើម្បីឱ្យបរទេសបានស្គាល់ពីភាពរីកចម្រើនរបស់ខ្មែរ មិនមែនឱ្យគេស្គាល់ខ្មែរ ត្រឹមតែស្នាកស្នាមសល់ពីសម័យសង្គ្រាមឡើយ ខណៈពេលដែលកម្ពុជាបាន និងកំពុងអភិវឌ្ឍរីកចម្រើនឥតឈប់ឈរនោះ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ