មហាត្មះ គន្ធី កំពូលមេដឹកនាំអហិ.ង្សារបស់ឥណ្ឌា
មហាត្មះ ការ៉ាមចាន់ គន្ធី (មហាត្មះ គន្ធី) ជាមេដឹកនាំមនោគមវិជ្ជា និងជាអ្នកនយោបាយដ៏ល្បីល្បាញនៃប្រទេសឥណ្ឌា អំឡុងចលនាទាមទារឯករាជ្យជាតិ ឥណ្ឌាពីចក្រភពអង់គ្លេស ។…
មហាត្មះ ការ៉ាមចាន់ គន្ធី (មហាត្មះ គន្ធី) ជាមេដឹកនាំមនោគមវិជ្ជា និងជាអ្នកនយោបាយដ៏ល្បីល្បាញនៃប្រទេសឥណ្ឌា អំឡុងចលនាទាមទារឯករាជ្យជាតិ ឥណ្ឌាពីចក្រភពអង់គ្លេស ។ គាត់គឺជាអ្នកត្រួសត្រាយក្នុងការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវភាពអត់ធ្មត់ អហិង្សា និងធ្វើឱ្យប្រទេសឥណ្ឌាឆ្ពោះទៅរកឯករាជភាព និងបានបំផុសឱ្យមានចលនាតស៊ូសម្រាប់សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងពិភពលោក ។ ក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាគាត់ត្រូវបានគេហៅថា បាពូ (Bapu) ដែលមានន័យថា «ឪពុក» ហើយត្រូវបានប្រគល់កិត្តិនាមថា «បិតាជាតិ» ។ ដើម្បី ឈ្វេងយល់ពីមហាត្មះ គន្ធី ពីនយោបាយអហិង្សាក្នុងការទាមទារឯករាជ្យពីចក្រភពអង់គ្លេស តើគាត់បានហែលឆ្លងបញ្ហាអ្វីខ្លះ ហើយក៏មានសំណួរថា តើការប្រកាន់យកហិង្សា ឬអហិង្សា មួយណាចាំបាច់ជាង ? ដើម្បីសិទ្ធិសេរីភាពនៃមនុស្សជាតិ ។
នៅពេលលេចឮពាក្យចចាមអារាមថាគន្ធីបានចាប់ខ្លួន ជនជាតិឥណ្ឌាខ្លះបានដុតអោយឆេះទ្រព្យសម្បត្តិអង់គ្លេស លួចទំនិញក្នុងហាងនិងបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិអង់គ្លេសយ៉ាងក្រេវក្រោធ ។ នៅទីក្រុងអាមេរីតសា ក្នុងខេត្តប៉ុនចាបអំពីហឹង្សាបានកើតមានធ្ងន់ធ្ងរជាងគេ ដោយនៅទីនោះអ្នកគ្រូអង់គ្លេសម្នាក់ត្រូវបានគេចាប់រំលោភ ។ ជាការឆ្លើយតប ឧត្តមសេនីយ៍អង់គ្លេស រេហ្សីណាល់ អេអេច ដាយអ៊័រ បានបញ្ជាអោយទាហានឥណ្ឌារបស់គាត់បាញ់សម្លាប់ទៅលើហ្វូងបុរសស្ត្រី និងកុមារឥណ្ឌា ។ ការសម្លាប់រង្គាលនៅអាមរឹតសា បានឆក់យកជីវិតប្រជាជនឥណ្ឌា៣៧៩នាក់ និងជាងមួយពាន់នាក់ទៀតរងរបួស ។
ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍នៅ អាមរីតសា គន្ធីដឹកនាំប្រជាជនឥណ្ឌាក្នុងយុទ្ធនាការមិនសហការជាមួយអាជ្ញាធរ អង់គ្លេសមួយ ។ លោកបានអំពាវនាវកុំអោយប្រជាជនឥណ្ឌាទិញទំនិញអង់គ្លេស ឯសិស្សនិស្សិតត្រូវឈប់ទៅរៀនសាលាអង់គ្លេស ។ អ្នកជំនួញត្រូវឈប់ប្រើតុលាការ ឬការិល័យអង់គ្លេស ហើយទាំងអ្នកមាននិងអ្នកក្រក៏កុំបង់ពន្ធអោយអង់គ្លេសដែរ ។ ជាមួយនឹងអ្នកគាំទ្ររបស់លោក គន្ធីបានដុតអោយឆេះក្រណាត់និងសំលៀកបំពាក់អង់គ្លេសទាំងគំនរធំៗនៅពីមុខហ្វូងមនុស្សជាច្រើន ។ លោកបាននិយាយថាឥណ្ឌាគួរត្បាញរវៃក្រណាត់ដោយខ្លួនឯង ។ ហើយជាមួយនឹងការទូន្មាននេះលោកបានអង្គុយត្បាញឆ្នូតក្បាលចេញពីសរសៃអំបោះឥណ្ឌាដោយខ្លួនលោកផ្ទាល់ ។ វាជាទង្វើគួរអោយកោតសរសើរមួយ ដែលក្រោយមកទៅជាល្បីពាសពេញ
ពិភពលោក ។ បុគ្គលនេះហើយដែលតាំងខ្លួនជាអ្នកតំណាងអោយសេចកី្តល្អហើយប្រាថ្នាអោយមានដល់មនុស្សគ្រប់រូប ព្រមទាំងសុបិន្តចង់លុបបំបាត់ភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជន ។ លោកសង្ឃឹមថា ប្រជាជនឥណ្ឌានឹងបានរស់នៅដោយសុខសប្បាយ ។ ខែមីនា ១៩២២ ការមិនគោរពច្បាប់ស៊ីវិលឥណ្ឌាបាននាំទៅដល់ការផ្ទុះអំពើហិង្សាជាថ្មី ។
ពេលនេះគន្ធីបានត្រូវចាប់ខ្លួន ហើយត្រូវកាត់ទោសអោយជាប់គុកប្រាំមួយឆ្នាំ។នៅក្នុងគុក លោកបានអានសៀវភៅជាច្រើន ។ លោកសរសេរលិខិតហើយជាញឹកញាប់លោកអង្គុយពែនភ្នែន សូត្រធម៌និងតមអាហារ ។ ពីរឆ្នាំក្រោយមក ក្រោយពីការវះកាត់ខ្នែងពោះវៀន លោកក៏បានត្រូវគេដោះលែង ។ ក្នុងរយៈពេលពីរបីឆ្នាំក្រោយមកទៀត លោកបានព្យាយាមពន្យល់អោយប្រជាជនឥណ្ឌាបង្កើតឧស្សាហកម្មអំបោះខ្លួនឯង ជាពិសេសការត្បាញរវៃ ។ លោកក៏ខិតខំបង្រួបបង្រួមពួកហិណ្ឌូនិងអ៊ីស្លាម ដែលជាអ្នកកាន់សាសនាដ៏ធំបំផុតពីរបស់ប្រទេស ហើយដែលតែងតែខ្វែងគំនិតគ្នាជានិច្ចពីមធ្យាបាយផ្តួលរំលំការគ្រប់គ្រងរបស់អង់គ្លេសនិងការដឹកនាំប្រទេសនៅពេលក្រោយមកទៀត ។
ក្បួនដង្ហែអំបិលជានិមិត្តរូបដ៏អស្ចារ្យសម្រាប់គន្ឋី ក្រោយមកនៅថ្ងៃទី១២ មីនា ១៩៣០ លោកបានចាប់ផ្តើមបេសកម្មមួយដែលបានផ្លាស់ប្តូរទិសដៅប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ឥណ្ឌា ។ ទោះជាប្រទេសឥណ្ឌាត្រូវហ៊ុំព័ទ្ធបីទិសដោយសមុទ្រក៏ប្រជាជនឥណ្ឌាពុំត្រូវគេអនុញ្ញាតអោយផលិតអំបិលដោយគ្មានបង់ពន្ធជូនចក្រភពអង់គ្លេសឡើយ ។ វាជាការពិតដែលថាសូម្បីប្រជាជនក្រីក្របំផុតក៏គ្មានសិទ្ធអំបិលដោយពុំចាំបាច់បង់ពន្ធដែរ ។ នៅពេលអាជ្ញាធរអង់គ្លេសបដិសេធសំណើទន់ភ្លន់របស់គន្ធីអោយលុបចោលការយកពន្ធ លោកបានប្រមូលអ្នកគាំទ្រនៅក្រុងអាមេដាបា ហើយចាប់ផ្តើមធ្វើដំណើរមកកាន់រដ្ឋធានីញូវដេល្លីក្នុងចំងាយផ្លូវ៣៨៥គីឡូម៉ែត្រ។ ប្រវត្តិសាស្ត្រចាំថាវាជា “ក្បួនដង្ហែអំបិល” ដែលជានិមិត្តរូបដ៏អស្ចារ្យបំផុតនៃជីវិតរបស់គន្ធី ។ គន្ធីបាននិយាយថា នៅពេលធ្វើដំណើរទៅដល់ញូវដេល្លីដែលជាប់នឹងសមុទ្រលោកនឹងដងទឹកសមុទ្រមកផលិតអំបិលទោះជាច្បាប់ពុំអនុញ្ញាតក៏ដោយ ។ នៅគ្រប់ជំហានឆ្ពោះទៅកាន់រដ្ឋធានី ហ្វូងមនុស្សធំៗបានអបអរគន្ធីនិងក្រុមរបស់គាត់ ។ ជារៀងរាល់ថ្ងៃអ្នកយកព័ត៌មាន និងអ្នកថតរូបបានបង្ហាញពីសកម្មភាពដ៏រស់រវើក “ក្បួនដង្ហែអំបិល” ។
មិនទាំងទាន់ទៅដល់ក្រុងញូវដេល្លីគន្ធីបានត្រូវគេចាប់បញ្ចូលគុកទៀត ។ ដោយសារសកម្មភាពមិនគោរពច្បាប់ស៊ីវិលនៅពេលក្រោយទៀត ប្រជាជនឥណ្ឌាប្រមាណ៦ម៉ឺននាក់ត្រូវអង់គ្លេសឃុំខ្លួនក្នុងគុក ។ តែប្រជាជនឥណ្ឌាពុំឱនក្បាលចុះញ៉មឡើយ ហើយរីករាយនឹងប្រគល់ខ្លួនអាយពួកគេចាប់ជាជាងអោយគេជិះជាន់ ។ នៅពេលពន្ធអំបិលលែងត្រូវប្រមូល គន្ធីចាប់ផ្តើមទទួលជោគជ័យ ហើយក្រោយមកបន្តិចលោកនិងតំណាងអង់គ្លេសប្រចាំឥណ្ឌាបានស្រុះស្រួលគ្នាលើបញ្ហាអំបិល ។ ព័ត៌មានលំអិតនឹងមានផ្សាយជូននៅវគ្គបន្តទៀត ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ