រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ខណៈប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីសហភាពអឺរ៉ុបក្រោមកម្មវិធី អ្វីគ្រប់យ៉ាងលើកលែងអាវុធ (Everything But Arms-EBA) កំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលពិចារណាដក ឬមិនដកពីកម្ពុជានៅពាក់កណ្តាលខែកុម្ភះ ឆ្នាំ២០២០ ខាងមុខ ពីសំណាក់សហភាពអឺរ៉ុបនោះ មានមតិមួយចំនួននៅតែអះអាងថា វាមិនបញ្ហានោះទេ តែផ្ទុយទៅវិញអ្នកពាក់ព័ន្ធក្នុងវិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងកម្ពុជា បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភម្ដងហើយម្ដងទៀត ចំពោះការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ ក្នុងនោះសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងកម្ពុជា ហៅកាត់ថា (GMAC) បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភជាថ្មីចំពោះការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ ។
ជាថ្មីម្តងទៀត GMAC បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថ្មីមួយទៀតកាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែសីហា ម្សិលមិញនេះថា បើសិនប្រព័ន្ធនេះ ត្រូវបានសហភាពអឺរ៉ុបដកយកវិញនោះនឹងធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់កម្មករ-កម្មការិនី ជាង៧៥ម៉ឺននាក់ដោយផ្ទាល់ និងសមាជិកក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេប្រមាណ៣លាននាក់ផ្សេងទៀតដោយប្រយោល ពីព្រោះក្នុងបច្ចុប្បន្ននេះ ផលិតផលវាយនភណ្ឌភាគច្រើនត្រូវបាននាំចេញទៅកាន់សហភាពអឺរ៉ុប ។ តែបើសិនជាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធរបស់អឺរ៉ុបត្រូវបានដកវិញនោះ ការនាំចេញផលិតផលនេះ ទៅកាន់សហភាពអឺរ៉ុបនឹងត្រូវបង់ពន្ធគយ ដូច្នេះអ្នកវិនិយោគលើវិស័យនេះ នឹងត្រូវពិចារណា លើការវិនិយោគបន្តឬត្រូវផ្អាក ដោយស្វែងរកប្រទេសផ្សេងទៀត ដែលមានកម្លាំងពលកម្មទាបជាងកម្ពុជា ។
កន្លងមក GMAC បានលើកឡើងថា ការអនុវត្តន៍នីតិវិធីព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះ ពីសំណាក់សហភាពអឺរ៉ុប ត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងហេតុផលនយោបាយច្រើនជាងបច្ចេកទេស ពីព្រោះក្នុងវិស័យវាយនភ័ណ្ឌកម្ពុជា បានគោរពទៅតាមគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន និងមានការតាមដានត្រួតពិនិត្យដោយអង្គការពលកម្មអន្តរជាតិ ILO ។ ហើយការវាយតម្លៃក៏បានបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាបានគោរពទៅតាមគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្សច្បាស់ណាស់ ។ GMAC ក៏បានស្នើអោយសហភាពអឺរ៉ុបពិចារណាពីផលប៉ះពាល់ចំពោះកម្មករនិយោជិតកម្ពុជា ក្រោយពេលដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធចេញពីកម្ពុជា ។
លោក សោម អូនប្រធានសភាសម្ព័ន្ធសហជីពជាតិកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា បើទោះបីជាមានសម្ពាធពីខាងអឺរ៉ុប លើការព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជា តែការចរចារប្រាក់ឈ្មួលអប្បរិមារបស់កម្ពុជារវាងរដ្ឋាភិបាល និងនិយោជកនៅតែបន្ត តាមការគ្រោងទុក ។ ងាកទៅសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ GMAC បានធ្វើឡើងជាការរំឭកដល់អ្នកច្បាប់របស់សហភាពអឺរ៉ុប និងមន្ត្រីឲ្យពិចារណាឲ្យបានល្អិតល្អន់ពាក់ព័ន្ធនឹងនីតិវិធីផ្អាកប្រព័ន្ធ EBA សម្រាប់កម្ពុជា។
GMAC បានសរសេរក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួនថា «GMAC ជាថ្មីម្ដងទៀតសូម [ប្រាប់] ដល់អ្នកច្បាប់នៃសហភាពអឺរ៉ុប និងមន្ត្រីនានា ក៏ដូចជាអ្នកពាក់ព័ន្ធនឹងសហភាពអឺរ៉ុបថា ការផ្អាកផលប្រយោជន៍នៃ EBA សម្រាប់វិស័យរបស់យើងនឹងមានលទ្ធផលធំធេងនោះ គឺការបាត់បង់ការងារនៅក្នុងកម្លាំងការងារផ្នែកវាយនភណ្ឌ ស្បែកជើង និងសម្ភារសម្រាប់ធ្វើដំណើរ ហើយមិនបម្រើឲ្យគោលបំណងដើមរបស់កម្មវិធី EBA ក្នុងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពទេ»។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍បានបន្តទៀតថា៖ «វាក៏ជារឿងគួរឲ្យសោកសៅ និងជាលទ្ធផលគួរឲ្យសោកស្ដាយសម្រាប់ GMAC និងកម្លាំងការងាររបស់ខ្លួនដែលបានខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងច្រើនក្នុងការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងតួនាទីរបស់អង្គការ ILO ក្នុងការឃ្លាំមើលការគោរពតាមបទដ្ឋានការងារ មិននៅតែកម្ពុជាទេ ថែមទាំងនៅក្នុងវិស័យរបស់យើងក្នុងប្រទេសផ្សេងទៀតនៅលើពិភពលោក»។
សូមបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាបានទទួលប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីសហភាពអឹរ៉ុបតាំងពីឆ្នាំ ២០០១ មកម្ល៉េះ។ កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ ការនាំចេញពីកម្ពុជាក្នុងវិស័យកាត់ដេរស្បែកជើង និងសម្ភារធ្វើដំណើរ គឺមានទំហំទឹកប្រាក់ ៥,៤ ពាន់លានដុល្លារ ដោយបានកើនទំហំ ១០ ដង បើប្រៀបធៀបទៅនឹងទំហំទឹកប្រាក់ដែលមានកាលពីឆ្នាំដំបូង ។ សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរបានថ្លែងបន្ថែមថា «GMAC បានដាក់ជូននូវភ័ស្តុតាងគាំទ្រដើម្បីឆ្លើយតបជាវិជ្ជមានទៅលើការព្រួយបារម្ភរបស់សហភាពអឺរ៉ុប និងដើម្បីបញ្ជាក់អំពីការរីកចម្រើន និងការគោរពតាមពីសំណាក់វិស័យរបស់យើងទៅលើច្បាប់ និងបទដ្ឋានរបស់ ILO និងដើម្បីបញ្ជាក់ថា ផលប្រយោជន៍ពី EBA គួរតែត្រូវបន្តផ្ដល់ឲ្យដល់ការនាំចេញរបស់យើង»។
កញ្ញា វី រតនា ដែលជាកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរមួយរូបមកពីខេត្តតាកែវ បានលើកឡើងថា ការងារនៅរោងច្រកកាត់ដេរ ដែលនាងបានធ្វើការអស់រយៈពេល ៥ ឆ្នាំកន្លងមកនេះ គឺពិតជារួមចំណែកក្នុងការសម្រួលជីវភាពគ្រួសារបស់នាងពិតៗ ។ កញ្ញា វី រតនា អាយុ ២៥ ឆ្នាំបាននិយាយថា «អ្វីដែលខ្ញុំចង់បាន គឺចង់បានការងារធ្វើបន្ត ព្រោះខ្ញុំត្រូវចិញ្ចឹមម្តាយនិងប្អូន៣នាក់ទៀត តាមរយៈកម្រៃដែលខ្ញុំរកបានពីរោងចក្រកាត់ដែរ ។ អញ្ចឹងខ្ញុំមិនដឹងថាតើ EBA ហ្នឹងជួយខ្ញុំនិងកម្មករផ្សេងទៀតកំរិតណានោះទេ តែខ្ញុំសង្ឃឹមថារោងចក្រកាត់ដេរ ដែលខ្ញុំកំពុងធ្វើការនឹងបន្តដំណើរការធម្មតា» ។
លោក សុខ ឥសាន្ត អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានសរសេរក្នុងតេឡេក្រាមថា ការរក្សាបាន EBA ជាការងាយ តែវាស្នើនឹងការបោះបង់ចោលការអនុវត្តច្បាប់និងឆន្ទះប្រជាជនកម្ពុជាក្នុងការបោះឆ្នោតរួចហើយ។ប្រមុខដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយរដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ម្តងហើយម្តងទៀតថា កម្ពុជាមិនយកអធិបតេយ្យភាពខ្លួន ទៅដោះដូរជាមួយការអនុគ្រោះពន្ធ EBA ឡើយ។ សម្ដេច ហ៊ុន សែន បាននិយាយថាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ គឺវាគង់តែនឹងដល់ទីបញ្ចប់ដូចប្រទេសផ្សេងៗទៀត នៅពេលណាមួយ ដូច្នេះវាគ្មានអ្វីដែលអាចឲ្យកម្ពុជាផ្លាស់ប្ដូរ ឬដោះដូរអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួន ជាមួយនឹងភាពអនុគ្រោះនោះទេ ៕ កែសម្រួលដោយ ៖សុឃាក់
ចែករំលែកព័តមាននេះ