រាជធានីភ្នំពេញ ៖ យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស កាលពីថ្ងៃទី១២ កុម្ភៈ បានសរសេរថា នៅក្នុងរយៈពេល៤ថ្ងៃនៃការវាយប្រហារផ្ទួនៗគ្នាទៅលើប្រាសាទ និងតំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារចាប់ពីថ្ងៃទី៤ ដល់ថ្ងៃទី៧ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ កាំភ្លើងធំ និងទ័ពថ្មើរជើងរបស់ថៃបានបង្កឱ្យមានការខូចខាតយ៉ាងច្រើន និងធ្ងន់ធ្ងរដូចមានរៀបរាប់ពិស្តារខាងក្រោម ដែលសមនឹងត្រូវប្រើពាក្យថា ជា «សង្គ្រាមពិត» ដូចដែលបានថ្លែងដោយសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
ទោះបីជាពុំមានការវាយប្រហារទ្រង់ទ្រាយធំចាប់តាំងពីថ្ងៃទី៧ កុម្ភៈ ក៏ដោយ ក៏ស្ថានភាពនៅតែស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតហានិភ័យខ្ពស់នៅឡើយដែលនឹងអាចកើតមានជាការវាយប្រហារជាថ្មីគ្រប់ពេលវេលា ជាពិសេសខណៈពេលដែលថៃកំពុងបន្តបន្ថែមកម្លាំងទ័ព និងអាវុធនៅតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។
សេចក្តីប្រកាសបានបង្ហាញថា បច្ច័យអាក្រក់ នៃការវាយប្រហារលើផ្នែកមនុស្សធម៌ គឺទាហាន៤នាក់ និងប៉ូលិសម្នាក់ត្រូវបានសំលាប់ ទាហាន៣០នាក់បានទទួលរងរបួស ជនសីុវិល២នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ ជនស៊ីវិលម្នាក់បានទទួលរងរបួស ប្រជាជនចំនួន២.៩៥៦គ្រួសារត្រូវបានជម្លៀសទៅកាន់ជំរំជនភៀសខ្លួនចំនួន៧កន្លែង ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកចំនួន៣ ។ ជនភៀសខ្លួនទាំងនេះមានចំនួនប្រហែល១០.០០០នាក់ រួមមានស្ត្រីចំនួន៧០ភាគរយ កុមារចំនួន១០ភាគរយ និងមនុស្សចាស់ចំនួន៥ភាគរយ ។ ជនភៀសខ្លួនចំនួន៥០នាក់បានធ្លាក់ខ្លួនឈឺបន្ទាប់ពីការវាយប្រហារ។ ស្ថានីយប៉ូលិសចំនួន២កន្លែងត្រូវបានបំផ្លាញ និងផ្ទះចំនួន៣ត្រូវបានបំផ្លាញ (គួររំលឹកផងដែរថា ផ្ទះទាំងនេះត្រូវបានសាងសង់ឡើងតាមរយៈជំនួយរបស់អង្គការយូណេស្កូ បន្ទាប់ពីប្រជាជនចំនួន៣១៧គ្រួសារ ត្រូវបានបង្ខំឱ្យភៀសខ្លួនចេញ បន្ទាប់ពីការវាយប្រហាររបស់ថៃ កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០០៩) ។ ការព្រួយបារម្ភជាពិសេស គឺការប្រើប្រាស់អាវុធខុសច្បាប់ដោយថៃ រួមមានគ្រាប់បែកចង្កោម និងអាវុធគីមី, សារធាតុពុលចេញពីគ្រាប់បែកចង្អោម (M42-M46) ក្នុងតំបន់ស្វាយជ្រុំក្នុងតំបន់អភិរក្ស និងតំបន់ភូមិវប្បធម៌សម្តេចតេជោ ដែលមានចម្ងាយ២០គីឡូម៉ែត្រពីព្រំដែន ដែលជាភូមិសម្រាប់អ្នកធ្លាប់ស្នាក់នៅជិតតំបន់ព្រះវិហារ ដែលបានធ្វើការតាំងទីលំនៅថ្មីតាំងពីឆ្នាំ២០១០។ ការវាយប្រហារសំដៅយ៉ាងច្បាស់មកលំនៅឋានជនស៊ីវិល និងទីកន្លែងបដិសរណដ្ឋាន។
ទាហានថៃ៤នាក់ បានចុះចូលនៅថ្ងៃទី៥ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ នៅពេលដែលមានការប៉ះទង្គិចគ្នាដោយប្រដាប់អាវុធនៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា ហើយត្រូវបានដោះលែងនៅថ្ងៃបន្ទាប់ ។ ហើយទាហានថៃម្នាក់ទៀតត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី៦ កុម្ភៈ ។ បន្ទាប់ពីប្រទេសថៃដែលដំបូងឡើយបានបដិសេធថា គ្មានទាហានខ្លួនណាម្នាក់នៅក្នុងដៃរបស់កម្ពុជានោះឡើយ តែបន្ទាប់មករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិថៃបានធ្វើសំណើជាផ្លូវការសុំឱ្យមានការដោះលែងទាហានដែលបានចាប់ខ្លួននោះ ។ នៅថ្ងៃទី៨ កុម្ភៈ នៅទីក្រុងភ្នំពេញ មានពិធីប្រគល់ទាហានដែលបានចាប់ខ្លួនឱ្យអគ្គរាជទូតថៃប្រចាំនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដោយមានតំណាងកាកបាទក្រហមអន្តរជាតិ និងអនុព័ន្ធយោធារបស់ប្រទេសមួយចំនួនធ្វើជាសាក្សី ។ សូមបញ្ជាក់ថាទាហានដែលបានចាប់ខ្លួនទាំងអស់នេះ ត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់ប្រកបដោយមនុស្សធម៌ ហើយកម្ពុជាបានគោរពទៅតាមសន្ធិសញ្ញាទីក្រុងហ្សឺណែវ ឆ្នាំ១៩៤៩ ស្តីអំពីការប្រព្រឹត្តចំពោះឈ្លើយសឹកសង្គ្រាម ។
បច្ច័យអាក្រក់នៃការវាយប្រហារលើផ្នែកវប្បធម៌ ក៏ត្រូវបានសេចក្តីប្រកាសបង្ហាញឱ្យឃើញការខូចខាតដូចខាងក្រោម ៖
-ការខូចខាតលើគោបុរៈ (ខ្លោងទ្វារ) ទាំងប្រាំ របស់ប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលត្រូវបានចុះបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ក្នុងឆ្នាំ២០០៨ ។ ផ្នែកដែលទទួលរងការខូចខាតរួមមានរូបបដិមារបស់គោបុរៈទីមួយ និងក្បាលនាគដ៏ធំបំផុតមួយ ហើយមានថ្មធំៗមួយចំនួនបានធ្លាក់ចេញពីកន្លែងដើម ។ គ្រាប់កាំភ្លើងរាប់ពាន់ និងគ្រាប់កាំភ្លើងធំរាប់រយដែលទាហានថៃបានបាញ់ស្រោច បណ្តាលឱ្យមានការខូចខាតនៅក្នុងប្រាសាទ និងការខូចខាតក្នុងចម្ងាយតែប៉ុន្មានម៉ែត្រពីជញ្ជាំងប្រាសាទ ដែលអាចបំផ្លាញធ្ងន់ធ្ងរដល់គ្រឹះ និងលំនឹងរបស់ប្រាសាទ ។
-ការខូចខាតដល់រូបបដិមាដែលដាក់នៅប្រាសាទព្រះវិហារដែលត្រូវបានកំណត់ថា ជា «អចលនទ្រព្យសម្បត្តិវប្បធម៌ស្ថិតក្រោមការការពារពិសេស» (យោងតាមមាត្រា១៧ នៃអនុសញ្ញាទីក្រុងឡាអេ ឆ្នាំ១៩៥៤ ស្តីពីការការពារសម្បត្តិវប្បធម៌ក្នុងពេលមានជម្លោះប្រដាប់អាវុធ) ។
-ការខូចខាតធ្ងន់ធ្ងរលើវត្តកែវសិក្ខាគិរីស្វារៈ ដែលជាកន្លែងដំបូងទទួលរងការវាយប្រហារនៅថ្ងៃទី៤ កុម្ភៈ ក្នុងនោះព្រះពុទ្ធរូបសំរាប់គោរពបូជា និងរបស់របរព្រះពុទ្ធសាសនាបានទទួលរងការខូចខាតជាដំណំ ។
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះផលប៉ះពាល់នៃសង្គ្រាមដ៏ពិតប្រាកដនេះ ទៅលើមនុស្សជាតិ និងវប្បធម៌ ហើយកំពុងស្វះស្វែងរកការជួយជ្រោមជ្រែងពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ដើម្បីបញ្ឈប់សកម្មភាព ឈ្លានពាននេះ ជាពិសេសស្វះស្វែងឱ្យមានការបញ្ជូនក្រុមបេសកកម្មវាយតម្លៃរបស់អង្គការយូណេស្កូ និងប្រេសិតពិសេសរបស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ដើម្បីវាយតម្លៃពីកម្រិតនៃការខូចខាតរបស់ប្រាសាទព្រះវិហារ ព្រមទាំងស្វះស្វែងឱ្យមានការដាក់ពង្រាយអ្នកសង្កេតការណ៍យោធារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ