«លុច្ស»រោងកុនក្រោយគេមិនស៊ូនឹងរោងកុនទំនើប

ថ្ងៃទី ១២ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៩
ម៉ោង ០៨:៥០
សុខ វាសនា

រាជធានីភ្នំពេញ៖ ដោយសារតែសង្គមមានការអភិវឌ្ឍជឿនលឿនពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ បច្ចុប្បន្នរោងកុន ចាស់ៗបានបាត់ស្រមោលគ្មានសល់ ដោយជំនួសវិញរោងភាពយន្តបែបទំនើបទាន់សម័យ ។

នៅអំឡុងទសវត្ស៦០-៧០ រោងភាពយន្តបានកើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់ និងមានដំណើរការដាក់បញ្ចាំងខ្សែភាពយន្តជាហូរហែនៅក្នុងទីក្រុង និងតាមបណ្ដាខេត្តមួយចំនួន ដូចជាខេត្តកណ្ដាល,ខេត្តកំពង់ចាម,ខេត្តបាត់ដំបងនិងខេត្តកំពតជាដើម ។

ដោយឡែកនៅរាជធានីភ្នំពេញមានរោងភាពយន្តរហូតដល់ទៅ៣៣ រួមមាន៖ រោងភាពយន្តបូកគោ រោងភាពយន្តលុច្ស រោងភាពយន្តកាពីតូល រោងភាពយន្តភ្នំពេជ្រ រោងភាពយន្តព្រហ្មបាយ័ន រោងភាពយន្តចេនឡា(រោងភាពយន្តរដ្ឋ) រោងភាពយន្តហេមជាតិ រោងភាពយន្តសូរិយា រោងភាពយន្តគិរីរម្យ រោងភាពយន្តម្កុដពេជ្រ រោងភាពយន្តអេឌែន រោងភាពយន្តវិមានទិព្វ រោងភាពយន្តប្រាសាទពេជ្រ រោងភាពយន្តកំពូលពេជ្រ រោងភាពយន្តអង្គរ រោងភាពយន្តសរព្រហ្មមាស រោងភាពយន្តមេគង្គ រោងភាពយន្តមនោរម្យ រោងភាពយន្តហាវ៉ៃ រោងភាពយន្តភ្នំពេញ រោងភាពយន្តឋានសួគ៌ រោងភាពយន្តតារាថ្មី រោងភាពយន្តម៉ាហ្សេស្ទិច(Majestic) រោងភាពយន្តតារា(CinéStar) ។

បច្ចុប្បន្នរោងភាពយន្តទាំងនោះបានប្រែក្លាយរូបរាងរបស់ខ្លួន ដោយខ្លះទៅជាភោជនីយដ្ឋាន ហាងលក់នំ សម្ភារៈ និងកន្លែងម៉ាស្សា ខារ៉ាអូខេ ឌីស្កូ ខណៈពេលដែលរោងភាពយន្តខ្លះត្រូវគេទុកចោលដោយមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍទៅជាអ្វីឡើយ ។

ជាការកត់សម្គាល់រោងកុនលុច្ស គឺជារោងកុនតែមួយគត់ដែលបាននៅសេសសល់ក្រោយគេក្នុងបណ្តារោងកុនផ្សេងទៀត ។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយរោងកុនមួយនេះក៏នៅតែមិនអាចទប់ទល់បានជាមួយនឹងរោងកុន ថ្មីៗ និងទំនើបដែលត្រូវបានវិនិយោគជាបន្តបន្ទាប់នៅក្នុងដំណាក់កាលចុងក្រោយនេះ ចំណែកទស្សនិកជនភាគច្រើនបាននាំគ្នាបែរទៅរកការទស្សនានៅរោងកុនបែបទំនើបនេះវិញ ។

បើយោងតាមទស្សនាវដ្តីស្ថាបត្យកម្ម ដែលបោះពុម្ពផ្សាយក្នុងឆ្នាំ២០១២របស់និស្សិតប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងសារគមនាគមន៍ រោងភាពយន្តលុច្សត្រូវបានសាងសង់ឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៣៨ ដោយស្ថាបត្យករបារាំង ឈ្មោះ Roger Colne ហើយរោងភាពយន្តនេះវាស្ថិតក្នុង modern Art Deo style។ វាត្រូវបានបើកដំណើរការជាថ្មីម្ដងទៀតនៅដើមឆ្នាំ១៩៩០ បន្ទាប់ពីសម័យប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម ដែលមានចាក់បញ្ចាំងភាពយន្ត និងការសម្តែងជាដើម ។ រោងកុននេះមានកៅអីអង្គុយសរុបចំនួន៦៥០កៅអី ។

ក្រោយមករោងកុនលុច្ស បានបើកដំណើរការជាថ្មីម្ដងទៀតក្នុងឆ្នាំ២០០១ បន្ទាប់ពីការរៀបចំកែលម្អឡើងវិញ ។ រោងភាពយន្តលុច្សនេះមានភាពខុសប្លែកពីរោងកុនដទៃដោយសារវាមានម៉ាស៊ីនចាក់បញ្ចាំងទំហំ៣៥មីល្លីម៉ែត្រ។

ចំណែករោងភាពយន្តដទៃទៀតនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ភាគច្រើនកកើតឡើងអំឡុងទសវត្សរ៍ទី៦០ដូចជារោងភាពយន្តហេមជាតិ គិរីរម្យ និងបូកគោជាដើម ប៉ុន្តែរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ វាត្រូវប្ដូរទៅជារូបភាពផ្សេងមិនមែនជារោងភាពយន្តតទៅទៀតឡើយ ។

តាមរបាយការណ៍របស់នាយកដ្ឋានភាពយន្ត គិតត្រឹមបច្ចុប្បន្ន រោងភាពយន្តទំនើបកំពុងដំណើរការអាជីវកម្មនៅរាជធានី និងតាមបណ្ដាខេត្តមានមានចំនួន១២រោង មានបន្ទប់បញ្ចាំង(Hall) សរុបចំនួន៣៩ និងកៅអីអង្គុយចំនួន ៦.៤៣៧។ ចំនួននេះបានកើនឡើងដល់ចំនួនសរុប១៥រោង ស្មើនឹង៥៩បន្ទប់បញ្ចាំង និងកៅអីអង្គុយសម្រាប់អ្នកទស្សនាអាចកើនដល់ ១ម៉ឺនកៅអី មុនដំណាច់ឆ្នាំ២០១៨ ៕