បើសិនជាអ្នកធ្លាប់គាំងបេះដូងនោះ អ្នកត្រូវតែបរិភោគត្រីភ្លាមពីពេលនេះទៅ ។ ត្រីអាចកាត់បន្ថយឱកាសនាំឲ្យគាំងបេះដូងបាន ដល់ទៅបីដង ។ ត្រីសំខាន់ជាងការទទួលទានជាតិខ្លាញ់ទៅទៀត ។
នេះគឺជាការរកឃើញរបស់វេជ្ជបណ្ឌិត ម៉ៃខឺលប៊័រ(Michael Burr) នៅក្រុមប្រឹក្សាស្រាវជ្រាវវេជ្ជសាស្ត្រប្រទេសអាមេរិក ។ គាត់បានសិក្សាស្រាវជ្រាវទៅលើបុរសចំនួន២០៣៣នាក់ដែលធ្លាប់គាំងបេះដូង ។ គាត់ឲ្យមនុស្សមួយក្រុមបរិភោគត្រីសមុទ្រ ដូចជាត្រីសាលមុន ត្រីmackerel និងត្រីsardines យ៉ាងហោចណាស់ពីរដងនៅក្នុងមួយថ្ងៃដោយ ម្តងៗ បរិភោគចំនួន១៤០ក្រាម ឬក៏បរិភោគថ្នាំគ្រាប់ខ្លាញ់ត្រី។ មនុស្សមួយក្រុមទៀតគាត់អោយកាត់បន្ថយការ បរិភោគជាតិខ្លាញ់ មនុស្សមួយ ក្រុមទៀតគាត់ឲ្យបរិភោគអាហារមានជាតិសរសៃ ។ សម្រាប់ការប្រៀបធៀបមនុស្សមួយក្រុមទៀតគាត់មិនបង្គាប់ឲ្យបរិភោគអ្វីឡើយ ។
រយ:ពេលពីរឆ្នាំក្រោយមកការស្រាវជ្រាវនោះ បង្ហាញថាមានតែត្រីប៉ុណ្ណោះអាចកាត់បន្ថយការស្លាប់បានដល់ទៅ២៩ភាគរយ ។ ក្រៅពីនេះបន្លែ និងផ្លែឈើក៏អាចទប់ស្កាត់ការគាំងបេះដូងដែរ ។
អ្នកដឹងទេថាអ្នកបរិភោគអាហារបួសមានអត្រាកើតជំងឺបេះដូង-សរសៃឈាមទាបជាងគេបំផុត។ នៅកម្ពុជាយើងអាហារបួសនេះមិនទាន់ពេញនិយមនៅឡើយទេ។ ប៉ុន្តែយើងឃើញក្រុមយុវវ័យកាន់តែច្រើននាំគ្នា បរិភោគ អាហារបួស។ គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍មួយ ទៀតនោះការ សិក្សាស្រាវជ្រាវដោយសាកលវិទ្យាល័យហាវឺដ បានបង្ហាញថាអ្នកបរិភោគការ៉ុតមួយ មើមឫដំឡូងទម្ងន់១៣០ក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ(ឬអាហារ ដែលសម្បូរជាតិបេតាការ៉ូតែន)អាចកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់គាំង បេះដូងបានដល់ទៅចំនួន២២ភាគរយ និងកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់សរសៃឈាមក្នុងបេះដូងបានដល់ទៅ៤០-៧០ភាគរយ ។
ផ្លែឈើ និងបន្លែក៏កាត់បន្ថយការស្លាប់ដោយជំងឺបេះដូង និងបញ្ហាដទៃទៀតទាក់ទងនឹងបេះដូងផងដែរ ។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនៅ ឥណ្ឌាបង្ហាញថា អ្នកបរិភោគបន្លែនិងផ្លែឈើស្លាប់ដោយ បញ្ហាបេះដូងចំនួន៤៥ភាគរយតិចជាងអ្នកដែលបរិភោគអាហារមានជាតិខ្លាញ់ទាប ។
ខ្លាញ់សាច់បិសាចនាំឲ្យកើតជំងឺបេះដូង
ប្រជាជនកម្ពុជាយើងបានប្រើខ្លាញ់ជ្រូកដើម្បីធ្វើម្ហូបឆារ និងអាហារមួយចំនួនទៀត មុនពេលដែលការប្រើប្រេងឆាបានពេញនិយម ។ ម្យ៉ាងទៀតនោះអ្នកខ្លះក៏ចូលចិត្តអាហារដែលមានជាតិខ្លាញ់ច្រើនដែរ ។
កត្តាទាំងពីរនេះអាចរួមចំណែកនៅក្នុងការធ្វើឲ្យមានការកើតជំងឺបេះដូងដ៏ច្រើននៅកម្ពុជា ។ មនុស្សដែលបរិភោគខ្លាញ់សត្វច្រើនមានអត្រាកើតជំងឺបេះដូងដែលបណ្តាល មកពីសរសសៃឈាមចិញ្ចឹមបេះដូង(coronary heart disease) ខ្ពស់ជាងគេបំផុត ។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវមួយកាលពីឆ្នាំ១៩៩០របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោកបាន បង្ហាញថាអ្នកបរិភោគខ្លាញ់ តិចត្រឹមចំនួន៣ទៅ១០ភាគរយនៃថាមពលទាំងអស់មានកើតជំងឺបេះដូងតិចជាងគេ។
ដូច្នេះបើអ្នកបរិភោគខ្លាញ់ច្រើននោះ វាល្មមដល់ពេលដែលអ្នកបោះបង់ចោលហើយបើសិនជាអ្នកស្រលាញ់ជីវិតរបស់អ្នក ។
ផឹកគ្រឿងស្រវឹង និងជំងឺបេះដូង
បើសិនជាអ្នកមានចំណូលចិត្តចំពោះគ្រឿង ស្រវឹងទៅហើយនោះ អ្នកគួរកាត់បន្ថយមកត្រឹមយ៉ាងច្រើនស្រាបៀរពីរកំប៉ុងនៅក្នុង មួយថ្ងៃបានហើយ ។ នេះជាបរិមាណដែលសុវតិ្ថភាពចំពោះសុខភាពរបស់អ្នក ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវមួយចំនួនថែមទាំងនិយាយថា ការផឹកស្រាបៀមួយកំប៉ុង ឬពីរកំប៉ុងអាចជួយទុចបង្អាក់ការកើតជំងឺបេះដូងទៀតផង ។
ខណៈដែលមិនមានការលើកទឹកចិត្តអោយ មនុស្សទទួលទានគ្រឿងស្រវឹងកាន់តែច្រើនោះអ្នកផឹកគ្រឿង ស្រវឹងត្រូវចាំថាកម្រិត ដែលមានសុវត្ថិភាព ចំពោះសុខភាពនោះគឺមិនត្រូវផឹកស្រាបៀរ លើសពីពីរកំប៉ុងនៅក្នុងមួយថ្ងៃឡើយ ។
ការផឹកកាហ្វេនិងជំងឺបេះដូង
នៅពេលដែលជីវភាពប្រជាជនកាន់តែធូរធារ ប្រជាជនកាន់តែច្រើនបានចាប់យកទម្លាប់ផឹកកាហ្វេតាម ភោជនីដ្ឋាន ទំនើបៗ ជាច្រើននៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ។ តើការផឹកកាហ្វេនេះគ្រោះថ្នាក់ដែរឬទេ មានភស្តុតាងតិចតួចដែលថាការ បោះបង់ទម្លាប់ផឹក កាហ្វេអាចជួយសង្គ្រោះបេះដូង ។ តែវានឹងមានប្រយោជន៍បើសិនជាអ្នកកាត់បន្ថយការផឹកកាហ្វេ។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវមួយទៅលើមនុស្សជាង១០០០០០នាក់បង្ហាញថា ការផឹកកាហ្វេ៤ពែង ឬច្រើនជាងនេះនៅក្នុងមួយ ថ្ងៃបង្កើនឱកាស កើតជំងឺបេះដូងដល់ទៅ៣០ភាគរយនៅក្នុងចំណោមបុរស និង៦០ភាគរយនៅក្នុងចំណោមស្ត្រី។ ការកាត់បន្ថយការ ផឹកកាហ្វេនេះក៏ត្រូវបានណែនាំឲ្យកាត់បន្ថយផងដែរ បើសិនជាមានចង្វាក់បេះដូងមិនទៀងទាត់ ។ ជាតិកាហ្វេអ៊ីនច្រើន អាចធ្វើឲ្យចង្វាក់បេះដូងដើរកាន់តែមិនប្រក្រតី ៕
ស្រង់ពីគេហទំព័រសុខភាព
ចែករំលែកព័តមាននេះ