រាជធានីភ្នំពេញ ៖ អ្នកធុរកិច្ចវិស័យកៅស៊ូនៅកម្ពុជា និងអ្នកពាក់ព័ន្ធមានសុទិដ្ឋិនិយមថា ស្ថានភាពទីផ្សារកៅស៊ូនឹងប្រសើរឡើងបន្ថែមទៀត ខណៈបច្ចុប្បន្ន តម្លៃកៅស៊ូមិនឡើង មិនចុះ ស្ថិតក្នុងរង្វង់១.៥០០ដុល្លារក្នុង១តោនជាច្រើនខែមកហើយ ។
លោក ចេហ្វ បូដ (Jef Boedt) អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនសុកហ្វីនកម្ពុជា ដែលជាអ្នកវិនិយោគដំណាំកៅស៊ូដ៏ធំមួយនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី បានលើកឡើងថា កៅស៊ូជាដំណាំកសិ-ពាណិជ្ជកម្ម និងជាអ្នកនាំចំណូលដល់កម្ពុជាដ៏សំខាន់មួយ ។ ការនាំចេញក្នុងវិស័យនេះមានសញ្ញាកើនឡើងជាបន្ដបន្ទាប់ និងមានតម្លៃបន្ថែមជារៀងរាល់ឆ្នាំ ។
លោកបន្ដថា បើយោងតាមអគ្គនាយកដ្ឋាន កៅស៊ូនៃក្រសួងកសិកម្ម កាលពីឆ្នាំ២០១៧កម្ពុជាទទួលបានចំណូលប្រហែល៣០០លានដុល្លារពីការនាំចេញកៅស៊ូជិត១៨ម៉ឺន៩ពាន់តោន កើនឡើង៣០% បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០១៦។ចំពោះតម្លៃជាមធ្យមកាលពីឆ្នាំ២០១៧ កើនឡើង២៤%ក្នុង១តោន ស្មើនឹង១.៥៨៦ដុល្លារ បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០១៦ មានតម្លៃត្រឹមតែ១.២៨៣ដុល្លារប៉ុណ្ណោះ ។ ដូច្នេះ វាជាសញ្ញាល្អសម្រាប់វិស័យកៅស៊ូនាពេលបច្ចុប្បន្ន ដែលតម្លៃនៅតែបន្ដរក្សាកើនឡើងបែបនេះ ។
តាមអ្នកជំនាញរូបនេះ ទស្សនវិស័យសម្រាប់វិស័យកៅស៊ូធម្មជាតិពិភពលោក ត្រូវបានចាត់ទុកថា មានភាពអំណោយផលច្រើន បើទោះបីជាមានការប្រឈមជាច្រើនដែលត្រូវដោះស្រាយក៏ដោយ ក៏វាមានឱកាសដ៏សំខាន់ក្នុងការវិនិយោគ និងទីផ្សារសម្រាប់វិស័យកៅស៊ូនៅកម្ពុជាផងដែរ ។
លោក ចេហ្វ បានកត់សម្គាល់ថា ៖« ចាប់តាំងពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានទទួលស្គាល់ថាកៅស៊ូធម្មជាតិដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងរួមចំណែកបង្កើតការងារជាច្រើនមក វិស័យនេះមានឥទ្ធិពលកាន់តែខ្លាំងឡើងក្នុងការគាំទ្រកំណើននៃវិស័យកៅស៊ូនៅកម្ពុជា ។ តួយ៉ាង ក្រុមហ៊ុនសុកហ្វីនកម្ពុជា ជាសក្ខីភាពស្រាប់ដែលបាននិងកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដំណាំកៅស៊ូនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី លើផ្ទៃដីប្រមាណជាង៧ពាន់ហិកតា» ។
លោកថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានកោះសន្ដិភាពថា ៖« ចាប់តាំងពីយើងចូលមកអភិវឌ្ឍន៍ដំណាំកៅស៊ូនៅព្រះរាជាណាចក្រមួយនេះ យើងបានវិនិយោគជាង៩៥លានដុល្លារមកហើយនៅក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី ។ យើងមានបុគ្គលិកដែលកំពុងបម្រើការផ្ទាល់ជាង៥០០នាក់ និងប្រយោល៤៩០នាក់ដែលធ្វើការតាមរយៈអ្នកម៉ៅការ ។ ជាមួយគ្នានេះ យើងកំពុងសាងសង់រោងចក្រកែច្នៃកៅស៊ូមួយនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ដែលគ្រោងនឹងបើកដំណើរការនៅអំឡុងខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨នេះ ដែលជាការផ្ដល់ឱកាសទីផ្សារថ្មីមួយបន្ថែមទៀតសម្រាប់អ្នកផលិតកៅស៊ូក្នុងស្រុក ហើយនឹងជួយពង្រឹងទីផ្សារកៅស៊ូក្នុងប្រទេសឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើងថែមទៀត » ។
ទោះបីយ៉ាងនេះក៏ដោយ លោក ចេហ្វ បូដ បានលើកឡើងថា អាជីវកម្មកៅស៊ូ ជាការវិនិយោគរយៈពេលវែង បើទោះជាកៅស៊ូអាចបង្កើតប្រាក់ចំណូលរយៈពេលយូរ និងមានស្ថិរភាពសម្រាប់អ្នកផលិតក៏ដោយ ក៏ដើមកៅស៊ូយ៉ាងហោចណាស់ មានអាយុកាលពី៥ឆ្នាំឡើង បន្ទាប់ពីដាំ ទើបអាចផលិតជ័របាន។ ដូច្នេះ តម្លៃក្នុងអន្តរកាលនោះ វាអាចនឹងប្រែប្រួល ហើយប្រវត្តិក្រុមហ៊ុនរបស់លោកបានដឹងច្បាស់ពីកត្តាទាំងនេះ និងត្រៀមខ្លួនជាស្រេចដើម្បីប្រឈមបញ្ហាទាំងអស់នេះ ។ ប៉ុន្ដែបើទោះយ៉ាងនេះក្ដី កំណើនទីផ្សារកៅស៊ូបច្ចុប្បន្ន នឹងជួយគាំទ្រដល់អ្នកផលិតតូចៗបន្ដការវិនិយោគ និងបង្ការពួកគេពីការកាប់ដើមកៅស៊ូចោល ។
ទីប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច និងអភិវឌ្ឍន៍នៃក្រុមហ៊ុន Emerging Market Consulting លោក ង៉ែត ជូ យល់ឃើញថា វិស័យមួយនេះនឹងប្រសើរឡើង បើទោះបីជាមានពេលខ្លះធ្លាក់ចុះក៏ដោយ តែជារួម គឺត្រូវតែកើនឡើង ។
លោក ង៉ែត ជូ ថ្លែងថា ៖« ខ្ញុំក៏យល់ឃើញដូច្នេះដែរ គ្រាន់តែថា ឆ្នាំខ្លះវាធ្លាក់ថ្លៃក្នុងរយៈពេលខ្លី ដោយសារតែការផ្គត់ផ្គង់លើសតម្រូវការជាដើម ប៉ុន្ដែជារួម និន្នាការទីផ្សារកៅស៊ូ វាត្រូវតែឡើងថ្លៃ ដោយផ្អែកលើការរីកចម្រើននៃឧស្សាហកម្មមួយចំនួនដែលមានតម្រូវការកៅស៊ូជាចាំបាច់ដូចជា ឧស្សាហកម្មយានយន្ដ និងឧស្សាហកម្មផ្សេងៗទៀត»។
ចំណែកលោក វង្សី វិស្សុត រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានលើកឡើងកាលពីពេលកន្លងទៅថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅតែរក្សាកំណើនបានល្អប្រសើរ ដោយសារមានការទ្រទ្រង់ពីវិស័យ៣សំខាន់ៗ គឺឧស្សាហកម្ម សេវាកម្ម និងកសិកម្ម ហើយក្នុងនោះ ដំណាំកសិឧស្សាហកម្មរួមមាន កៅស៊ូ និងដំឡូង មាននិន្នាការកាន់តែល្អប្រសើរ ដែលជួយដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ។
ស្របពេលជាមួយនោះ លោក ម៉ែន សុភ័ក្ត្រ អគ្គលេខាធិការសមាគមចម្ការកៅស៊ូកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដំណាំកៅស៊ូមានសន្ទុះកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ទាំងការដាំដុះ និងការនាំចេញ ។ ការកើនឡើងនេះ ដោយសារផ្ទៃដីដាំកៅស៊ូពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំបានកើនឡើងយ៉ាងគំហុក តាមរយៈការផ្តល់សម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងការផ្តល់ដីកម្មសិទ្ធិដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ។ ចំណែកតម្លៃកៅស៊ូក៏ទទួលបានសមរម្យផងដែរចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០ ដែលធ្វើឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងពីកសិករ និងផ្នែកឯកជនវិនិយោគទៅលើវិស័យនេះ ។
ដើម្បីឲ្យវិស័យនេះប្រសើរឡើងថែមទៀត អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនសុកហ្វីនកម្ពុជា លោក ចេហ្វ បូដ បានផ្ដល់អនុសាសន៍ដូចតទៅ ៖
-បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាបាននិងកំពុងត្រឡប់មកជាអ្នកដើរតួដ៏សំខាន់នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍សម្រាប់វិស័យកៅស៊ូ ដូច្នេះ កសិករខ្នាតតូចនៅកម្ពុជា ការដាំដុះកៅស៊ូមានន័យថា ប្រាក់ចំណូលមានស្ថិរភាព ហើយកម្ពុជាត្រូវការហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធបន្ថែមទៀត ។
-ការដាំកៅស៊ូនៅកម្ពុជាក៏ប្រឈមនឹងការប្រកួតប្រជែងជាមួយការធ្វើអាជីវកម្មខុសច្បាប់ផងដែរ ខណៈដែលអ្នកទិញខុសច្បាប់ហ៊ានផ្ដល់តម្លៃខ្ពស់ដល់កសិករខ្នាតតូច ដោយសារពួកគេមិនបង់ពន្ធដល់រាជរដ្ឋាភិបាល ដែលជារឿងគ្រោះថ្នាក់ដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ។
-បណ្ដាប្រទេស និងអង្គការជាច្រើនកំពុងបង្កើតផែនការអភិវឌ្ឍវិញ្ញាបនបត្រសម្រាប់ផលិតផលគ្រប់ប្រភេទ ។ ដើម្បីឲ្យមានការប្រកួតប្រជែងលើទីផ្សារអន្តរជាតិ និងធានាតម្លៃល្អប្រសើរ ការទទួលស្គាល់គុណភាពនៃផលិតផល នឹងជួយដល់វិស័យកៅស៊ូកម្ពុជា ។
ទោះយ៉ាងនេះក្ដី ក៏មានឧបសគ្គជាច្រើនដែលអាចជះឥទ្ធិពលដល់វិស័យកៅស៊ូ ដូចជា ៖
១-ពន្ធនាំចេញកៅស៊ូ គឺជាក្ដីកង្វល់ដ៏ធំមួយសម្រាប់អ្នកដាំកៅស៊ូនៅកម្ពុជា ពិសេសស្របពេលដែលកំពុងប្រឈមនឹងទីផ្សារតម្លៃទាប ដូចដែលយើងកំពុងជួបប្រទះនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ។ ការប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសផលិតជិតខាងដែលមិនមានបង់ពន្ធជូនរដ្ឋ កំពុងក្លាយជារឿងដ៏ពិបាកមួយ ។
២-កសិករមិនទទួលបានតម្លៃសមរម្យ និងព័ត៌មានពីទីផ្សារគ្រប់គ្រាន់ ។ ដោយឡែក កសិករខ្នាតតូច គឺជាអ្នកដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ ហើយជាពិសេស ងាយរងគ្រោះដោយសារការប្រែប្រួលនៃតម្លៃ ។ ព័ត៌មានពីតម្លៃ គឺជារឿងដែលគួរបារម្ភ និងជារឿយៗកើតចេញពីអ្នកទិញដែលមានចំណាប់អារម្មណ៍នឹងតម្លៃទាប។ បន្ថែមលើសនេះ ចំណេះដឹងមានកម្រិតរបស់អ្នកទិញ និងអំណាចចរចានៅទាប រវងាង(អ្នកប្រមូល និងអ្នកជំនួញ) អាចរុញឲ្យតម្លៃលក់ធ្លាក់ចុះ ។
៣-កសិករភាគច្រើនមិនមានដើមទុនគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការជួលកម្មករដើម្បីចៀរជ័រកៅស៊ូរបស់ពួកគេ ។ កម្លាំងពលកម្មភាគច្រើនមិនមានបទពិសោធន៍ និងងាយចាកចេញ ប្រសិនបើពួកគេទទួលបានតម្លៃប្រសើរនៅកន្លែងផ្សេង ។
៤-ការទទួលបានព័ត៌មានក៏ជារឿងសំខាន់មួយដែរសម្រាប់ទីផ្សារអន្តរជាតិ ។ មានការខ្វះចន្លោះនៃសមត្ថភាពតាមដានផលិតផល ពិសេសពីកសិករខ្នាតតូច ។ ប្រសិនបើមានលក្ខណៈងាយស្រួលក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាននេះ នឹងជួយធានាពីគុណភាព និងនិរន្ដរភាពនៃផលិតផល ។
បើតាមរបាយការណ៍នាយកដ្ឋានកៅស៊ូ ផ្ទៃដីដាំកៅស៊ូក្នុងឆ្នាំ២០១៧ មានចំនួនជាង៤៣ម៉ឺនហិកតា (៤៣៦.៣៣៩) ក្នុងនោះផ្ទៃដីចៀរជ័រមានចំនួនជាង១៧ម៉ឺនហិកតា ស្មើនឹង៣៩,០១% និងផ្ទៃដីថែទាំមានចំនួន២៦ម៉ឺនហិកតា ស្មើនឹង៦០,៩៨% ។ ខេត្តដែលដាំកៅស៊ូច្រើនជាងគេ គឺកំពង់ចាម ត្បូងឃ្មុំ រតនគិរី និងក្រចេះ រួមទាំងខេត្តមួយចំនួនទៀត។ ពេញមួយឆ្នាំ២០១៧ ផលិតកម្មកៅស៊ូសម្រេចបានចំនួន១៩៣.២៨៦តោន កើនឡើងចំនួន៤៨.០៨៧តោន ស្មើនឹង៣៣% បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ