រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ខណៈពេលដែលការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះ និងចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត នឹងចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី១ កញ្ញា នោះ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បានបើកការបណ្តុះបណ្តាលរយៈពេល១ថ្ងៃ ដល់មន្ត្រីជាង១០០នាក់ នៅទីស្តីការ គ.ជ.ប ដែលជាមន្ត្រី គ.ជ.ប មន្ត្រីមកពីលេខាធិការដ្ឋានរាជធានី ខេត្ត រៀបចំការបោះឆ្នោត (លធ/ខប) ទាំង២៤ តំណាងគណបក្សនយោបាយ និងតំណាងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ទាក់ទងនឹងច្បាប់បោះឆ្នោត និងនីតិវិធី ដែលត្រូវអនុវត្តនៅពេលខាងមុខនេះ។ ពិធីបិទវគ្គបានប្រព្រឹត្តទៅនៅរសៀលថ្ងៃទី១៧ សីហា ឆ្នាំ២០១១ ក្រោមអធិបតីភាពលោកអុឹម សួស្តី ប្រធាន គ.ជ.ប។
មានមតិណែនាំក្នុងពិធីបិទវគ្គ លោកបានលើកឡើងថា ចាប់ពីខែកញ្ញាទៅយើងមានការងារច្រើនដែលត្រូវធ្វើ ហើយសូមឱ្យមន្ត្រី លធ/ខប ទាំងអស់យកចិត្តទុកដាក់ និងពង្រឹងការងាររបស់ខ្លួនឱ្យបានខ្លាំងក្លា។ លោកបានបញ្ជាក់ថា លធ/ខប ត្រូវណែនាំក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ឱ្យជួយផ្សព្វផ្សាយអំពីការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះ និងចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមភូមិ ឃុំ សង្កាត់ ហើយជំរុញឱ្យពួកគាត់មកពិនិត្យមើលឈ្មោះ និងចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតឱ្យបានគ្រប់ៗគ្នា ជាពិសេសត្រូវបង្រៀនស្មៀនឃុំ សង្កាត់ ឱ្យយកចិត្តទុកដាក់ចៀសវាងលើកំហុសបច្ចេកទេសបន្តិចបន្តួចដែលធ្លាប់កើតមានដូចជា ៖
-នៅពេលចុះឈ្មោះ សូមសរសេរអក្សរឱ្យច្បាស់កុំប្រញាប់ប្រញាល់ពេក សុខចិត្តចំណាយពេលយូរបន្តិចចុះ។
-នៅពេលចុះឈ្មោះ ឬកែតម្រូវទិន្នន័យក៏ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ដែរ ចៀសវាងលុបឈ្មោះច្រឡំ ឬកែតម្រូវទិន្នន័យមិនបានត្រឹមត្រូវ។
លោកប្រធាន គ.ជ.ប បានណែនាំមន្ត្រី លធ/ខប ទាំងអស់ឱ្យមានស្មារតីទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ព្រោះថា ក្រោយការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះ និងចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត គេនឹងមើលមកយើង ហើយធ្វើសវនកម្មលើបញ្ជីបោះឆ្នោត តើយើងបានធ្វើការងារត្រឹមត្រូវដែរឬទេ? ហើយបញ្ជីបោះឆ្នោតដែលត្រឹមត្រូវ គេមើលលើលក្ខខណ្ឌ៣យ៉ាង ៖
១-ភាគរយអ្នកទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបានច្រើនឬទេ?
២-ការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីបោះឆ្នោតបានត្រឹមត្រូវឬទេ? ដូចជាការលុបចោលឈ្មោះ ឬកែតម្រូវទិន្នន័យជាដើម។
៣-ភាពត្រឹមត្រូវលើបញ្ជីបោះឆ្នោត ថាតើការចុះឈ្មោះនេះត្រឹមត្រូវដែរឬទេ? មានការសរសេរខុសច្រើនដែរឬអត់?
លោកបានបន្ថែមថា ចំណុចទាំងអស់ដែលលើកឡើងខាងលើនេះហើយ ដែលយើងត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ ព្រោះវាជាការងារដ៏មានសារសំខាន់។ បើគិតពីការចំណាយថវិកាវិញ ត្រូវចំណាយអស់ពាក់កណ្តាលនៃការចំណាយលើការបោះឆ្នោតទាំងមូល ប៉ុន្តែស្ថាប័នខ្លះមើលឃើញថា ការបោះឆ្នោតមានសារសំខាន់នៅពេលឃោសនាបោះឆ្នោត ឬបោះឆ្នោតទៅវិញ។
នៅក្នុងពិធីបិទវគ្គនោះ លោកប្រធាន គ.ជ.ប បានលើកឡើងពីសភាពការណ៍ទូទៅផងដែរ ដោយបញ្ជាក់ថា ថ្មីៗនេះមានអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន បានលើកសរសើរពីការបោះឆ្នោតដូចជានៅអាហ្វហ្គានីស្ថាន បង់ក្លាដែស ជាដើម ថាជាការបោះឆ្នោតធ្វើឡើងបានល្អគួរយកគំរូតាម។ ប៉ុន្តែអង្គការទាំងនោះមិនដែលសរសើរពីការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាទេ បើទោះណាជាសហគមន៍អន្តរជាតិបានវាយតម្លៃការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាដូចជា នៅឆ្នាំ១៩៩៨ ថា ជាអច្ឆរិយៈនៅដងទន្លេមេគង្គក៏ដោយ ហើយក្រោយមកទៀតនៅឆ្នាំ២០០២ ឆ្នាំ២០០៣ និងឆ្នាំ២០០៨ គឺគេវាយតម្លៃថា ល្អជាងការបោះឆ្នោតមុនៗ មានន័យថា ពីការបោះឆ្នោតមួយទៅការបោះឆ្នោតមួយវាកាន់តែប្រសើរឡើងៗ។
សូមបញ្ជាក់ថា សិក្ខាកាមចូលរួមដែលមកពីគណបក្សនយោបាយមាន តំណាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា តំណាងគណបក្សសម រង្ស៊ី តំណាងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស តំណាងគណបក្សនរោត្តម រណឫទ្ធិ តំណាងគណបក្សហ្វុ៊នស៊ិនប៉ិច តំណាងគណបក្សខ្មែរឈប់ក្រ តំណាងគណក្សប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរ និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលចំនួន២១អង្គភាព ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ