អត្ថបទវិភាគ ៖ មានការវិភាគអំពីសេណារីយ៉ូ ចំនួន៣ ដែលថៃ មិនចង់ដោះស្រាយបញ្ហាជម្លោះព្រំដែនជាមួយកម្ពុជា នៅតំបន់មុំ ស្ថិតក្នុងខេត្តព្រះវិហារ ទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) នេះបើយោងតាមបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកមានឈ្មោះថា Sakarach Nov (នៅសករាជ) បានសរសេរនៅថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ យ៉ាងដូច្នេះថា រដ្ឋាភិបាលរបស់កូនពៅ គឺនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ បានបដិសេធការដាក់វិវាទ តាមាន់ធំ តូច តាក្របី និងមុំ៣ ទៅ ICJ ហើយៗបានស្នើសុំធ្វើការដោះស្រាយតាមរយៈ JBC (គណកម្មការព្រំដែនរួមរបស់ប្រទេសទាំងពីរ) ។ ហេតុអ្វី ? ហេតុអ្វី ទើបស្នើសុំដោះស្រាយតាមរយៈ JBC ? ហេតុអ្វីចេញសេចក្តីថ្លែងការយឺតម្ល៉េះ ? តើផែថងថាន មានសិទ្ធិអំណាចពេញលេញ លើកិច្ចការព្រំដែនទេ ? តើការសម្រេចរបស់ក្រុមយោធា រុញច្រានភាពតាន់តឹង នៅព្រំដែនកម្ពុជា ផែថងថាន់ បានដឹង ឬទេ ?
ហ្វេសប៊ុកមានឈ្មោះថា Sakarach Nov បានធ្វើការវិភាគថា នៅក្នុងសេណារីយ៉ូនេះ រឿង៣ នឹងកើតឡើងនាពេលឆាប់ៗ ៖
សេណារីយ៉ូ ទី១. នៅពេលលោកស្រី ផែថងថាន កំពុងចរចារតាមរយៈ JBC ក្រុមយោធា នឹងនៅតែក្រឡុកនៅព្រំដែន ហើយបង្កជាជំលោះជាមួយកម្ពុជាដដែល ព្រោះថា ការចរចារនេះ នឹងចាញ់ប្រៀបកម្ពុជា ហើយក្រុមយោធា នឹងចោទ លោកស្រី ផែថងថាន ថា អសមត្ថភាព ធ្វើអោយបាត់បង់ទឹកបួនចំណែកអោយទៅកម្ពុជា ដែលជាកំហុសធំបំផុត ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនយោបាយរបស់ ផែថងថាន ដែលអាចឈានដល់ រដ្ឋប្រហារ សន្តិភាពមួយឆាប់ៗ (នៅស្រុកថៃ ភាគច្រើន គឺជារដ្ឋប្រហារសន្តិភាព គឺកម្រមានការសម្លាប់ថ្នាក់ដឹកនាំណាស់ គ្រាន់តែអោយចុះចេញ ឬរត់ទៅក្រៅស្រុក) ។ បើសិនជារដ្ឋប្រហារ បានសម្រេច បញ្ហាព្រំដែនជាមួយកម្ពុជា នឹងត្រូវស្ងប់វិញ ព្រោះសៀមចង់ទុកបញ្ហានេះ អោយរាំរ៉ៃ តទៅមុខទៀត ជាមួយកម្ពុជា ព្រោះសៀម ដឹងខ្លួនថា បើទុកចោល ខ្លួននឹងចំណេញ ព្រោះខ្លួនជាប្រទេសធំ អាចប្រើច្បាប់ព្រៃ ជាមួយកម្ពុជាបាន តែបើដោះស្រាយផ្លូវការ ខ្លួននឹងខាត់បង់ ព្រោះត្រូវចូលក្នុងប្រព័ន្ធច្បាប់អន្តរជាតិ ដែលខ្លួន ត្រូវតែស្មើភាពជាមួយកម្ពុជា មិនអាចប្រើច្បាប់ព្រៃបានទេ។ សៀមចង់ទុកតំបន់ទាំងនេះ ជាតំបន់មិនដាច់ស្រេចជាមួយកម្ពុជាជារៀងរហូត។ ហើយបើរដ្ឋប្រហារ កើតឡើងមែន មហាបាតុកម្មធំមួយ នឹងកើតឡើងម្តងទៀតនៅសៀម ដែលជាហេតុធ្វើអោយក្រុមយោធា បែរទិសដៅទៅការពារ និងទប់ទល់ជាមួយក្រុមអាវក្រហមវិញ ដែលជាហេតុធ្វើអោយបញ្ហាព្រំដែន ត្រូវស្ងប់វិញភ្លាមៗ ។
សេណារីយ៉ូទី២. បើសិនមានការផ្ទះអាវុធមែន កម្ពុជានឹងលែងបន្ធូរដៃ ដូចមុនហើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ កម្ពុជា នឹងធ្វើការវាយបកមួយទំហឹង ដូចជំនាន់ លោក អាភីសីត វីចាជីវ៉ា ដើម្បីទាញ់ថ្នាក់ដឹកនាំតំបន់ អោយចូលរួមជួយដោះស្រាយ ដូចជា ប្រទេសប្រធានអាស៊ាន ឬប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលជាបងធំ នៅអាស៊ាន ហើយក៏អាចមានការអន្តរាគមន៍ ការទូតពីជប៉ុន និងចិន ផងដែរ។ សេណារីយ៉ូទី២នេះ គឺជាដំណាក់កាលត្រៀមរុញបញ្ហានេះ ទៅ UN ឬ ICJ ឬអាចដល់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ UNSC ផងដែរ។ ព្រោះជាទម្លាប់អន្តរជាតិ រាល់បញ្ហាទាំងអស់ គេជំរុញអោយសាមីប្រទេស ព្យាយាមដោះស្រាយទ្វេភាគីសិន មុនរុញឡើងទៅថ្នាក់តំបន់ និងសាកល។ មានគេសួរថា បើសៀមមិន ចូលរួមដោះស្រាយនៅ ICJ ឬមិនគោរពសេចក្តីសម្រេច ICJ តើយើងត្រូវធ្វើយ៉ាងណា ? ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថា សៀម មិនមែនជាប្រទេស មហាអំណាចដូច រុស្សី ឬចិន អាមេរិក ដែលហ៊ានរហូតដល់ថ្នាក់ប្រឆាំងសេចក្តីសម្រេចរបស់ ICJ នោះទេ។ គ្រាន់តែបិទព្រំដែនជាមួយកម្ពុជា សឹងតែមិនហ៊ានផង ព្រោះវានឹងខាត់បង់ច្រើនណាស់ដែរ ចុះទម្រាំធ្វើអោយខូចឈ្មោះលើឆាកអន្តរជាតិ រឿងដី ១០០ម៉ែត្រនោះ។ ពេលយើងឈ្នះនៅ ICJ ហើយ ត្រឹមនយោបាយការទូត ថ្នាក់អាស៊ាន និង UN នោះ ថៃ នឹងអាម៉ាស់មុខខ្លាំងណាស់ទៅហើយ ។
សេណារីយ៉ូទី៣. ប្រសិនជាកម្ពុជាយល់យោគដល់ លោកស្រី ផែថងថាន ម្តងទៀត ដូចរឿងកោះកុដនោះ កម្ពុជានឹងព្យាយាមរក្សាជំហរអត់ធ្មត់ខ្លាំង ហើយចូលរួមដោះស្រាយជាមួយរដ្ឋាភិបាលរបស់ លោកស្រី ផែថងថាន តាមរយៈ JBC ដោយពន្យារពេលវេលាម្តងបន្តិចៗ ធ្វើយ៉ាងណា កុំអោយបញ្ហានេះ ត្រូវដោះចេញក្នុងជំនាន់ លោកស្រី ផែថងថាន ឬអាចរហូតដល់រដ្ឋាភិបាលក្រោយវិញ ព្រោះកម្ពុជាដឹងថា លោកស្រី ផែថងថាន មិនអាចកាន់អំណាចបានយូរទេ។ បើយោធា មិនអាចទម្លាក់គាត់បាន ក៏សភា នឹងទម្លាក់គាត់ដែរ។ វាជាប្រពៃណី នយោបាយថៃ ជាពិសេសសម្រាប់ ត្រកូល ស៊ីណាវ៉ាត់ត្រា។ កម្ពុជា ដឹងច្បាស់ថា ដោះស្រាយពេលណា ក៏ខ្លួនឈ្នះដែរ ព្រោះវាជាដីពិតប្រាកដរបស់កម្ពុជាស្រាប់ទៅហើយ តែដើម្បីជួយកុំអោយលោកស្រី ផែថងថាន ត្រូវបានក្រុមយោធាថ្កោលទោស ឬរកលេសទម្លាក់ចុះពីអំណាចនោះ កម្ពុជាអាចដោះស្រាយបញ្ហានេះ ដោយយឺតៗ តាមស្ថានការណ៍ជាក់ស្តែង ។
សូមបញ្ជាក់ថា អត្ថបទសេណារីយ៉ូ ចំនួន៣ ដែលថៃមិនចង់ដោះស្រាយជម្លោះរឿងព្រំដែនជាមួយកម្ពុជា ទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) ខាងលើនេះ ជាការវិភាគរបស់គណនីហ្វេសប៊ុកមានឈ្មោះថា Sakarach Nov តែប៉ុណ្ណោះ ៕




ចែករំលែកព័តមាននេះ