គោលគំនិតដែលនាំឲ្យកើតមានផ្សារភាគហ៊ុននៅលើពិភពលោក មានឫសគល់តាំងពីបុរាណ ប៉ុន្តែប្រព័ន្ធទំនើបនៃការផ្លាស់ប្តូរក៏ដូចជាការជួញដូរភាគហ៊ុន ដូចដែលយើងដឹង និងស្គាល់ ហើយប្រឡូកនៅពេលសព្វថ្ងៃនេះបានចាប់ផ្តើមមានរូបរាងចាប់ពី សតវត្សទី១៧មក ។
ឫសគល់នៃការកកើតផ្សារហ៊ុន គឺកើតចេញពីចលនានៃក្រុមម្ចាស់បំណុល ដែលប្រកាសលក់ នូវទំហំនៃបំណុលដែលកូនបំណុលនានាបានបង្កឡើងទៅឲ្យភាគីទី៣ ហើយរូបភាពនៃការ ជូញដូរបែបនេះក៏បានវិវត្តន៍បន្តិចម្តងៗរហូតដល់កើតមានជាផ្សារភាគហ៊ុនឡើងមក ។
តាមការស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញថា ផ្សារភាគហ៊ុនដែលមានលក្ខណៈជាផ្សារភាគហ៊ុនផ្លូវការ ដំបូងគេរបស់ពិភពលោកត្រូវបានគេជឿជាក់ថា ត្រូវគេបង្កើតឡើងនៅទីក្រុងអាំស្ទែដាម (Amsterdam ) ប្រទេសហូឡង់ក្នុងឆ្នាំ ១៦០២។ ទីផ្សារភាគហ៊ុននេះ ត្រូវបានគេ ស្គាល់ថាជាផ្សារហ៊ុនអាំស្ទែដាម ហើយវាត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយក្រុមហ៊ុន Dutch East India Company។
នៅក្នុងអំឡុងពេលនេះ ឯកសារក៏បានបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុន Dutch East India Company គឺជាក្រុមហ៊ុនដែលកកើតរួមគ្នាដោយម្ចាស់ភាគហ៊ុនមួយក្រុម ហើយពួកគេ បានរួមគ្នាត្រួសត្រាយផ្លូវនៃការជួញដូរបំណុល រហូតដល់ផ្សារភាគហ៊ុននៅលើ ពិភពលោក សព្វថ្ងៃនេះកាន់តែទំនើប និង កាន់តែសកម្មនៅក្នុងចរន្តនៃសេដ្ឋកិច្ច។
ក្រុមហ៊ុននេះ បានប្រកាសចេញនូវភាគហ៊ុនតូចៗហើយបានប្រកាសលក់វាទៅអោយ វិនិយោគិននានា ដែលអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេទិញភាគហ៊ុននៅក្នុងក្រុមហ៊ុន និងចែក រំលែក ភាគលាភក៏ដូចជាប្រាក់ចំណេញទៅដល់ភាគហ៊ុននិកទាំងអស់។ ដើម្បីជួយសម្រួល ដល់ការទិញ និងលក់ភាគហ៊ុនទាំងនេះ ផ្សារហ៊ុន Amsterdam ត្រូវបានបង្កើតឡើង។ ស្ថានភាពបែបនេះបានកត់សម្គាល់នូវការចាប់ផ្តើមនៃការរៀបចំការជួញដូរភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន និងជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍនៃការផ្លាស់ប្តូរភាគហ៊ុន នៅក្នុងផ្នែកផ្សេងទៀត នៃពិភពលោក រហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
ភាពជោគជ័យនៃផ្សារហ៊ុនអាំស្ទែដាម បានជំរុញឱ្យមានការបង្កើតផ្សារហ៊ុនផ្សេងទៀតនៅអឺរ៉ុប ដូចជា ផ្សារហ៊ុនភាគហ៊ុនទីក្រុងឡុង ត្រូវបានបង្កើតឡើងជាផ្លូវការនៅឆ្នាំ ១៨០១ ទោះបីជា ការជួញដូរភាគហ៊ុនក្រៅផ្លូវការបាន ប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុងឡុងដ៍តាំងពីចុងសតវត្សទី ១៧ ក៏ដោយ។
ចរន្តនៃលំហូរសាច់ប្រាក់បែបនេះ បានធ្វើឲ្យផ្សារភាគហ៊ុនរីកសាយភាយជាសកល ហើយ ក្លាយជាធាតុផ្សំសំខាន់នៃប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុនៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន ។ ផ្សារភាគហ៊ុនទាំងនេះ ត្រូវបានដំណើរការដោយឯករាជ្យ តែគឺត្រូវស្ថិតនៅក្រោមបទប្បញ្ញត្តិ និងការត្រួតពិនិត្យរបស់ រដ្ឋាភិបាល ឬស្ថាប័ននិយតកម្មនៅប្រទេសនីមួយៗដោយការប្រយ័ត្នប្រយ៉ែងបំផុត ។
កម្ពុជាក៏ជាប្រទេសមួយដែលមានផ្សារភាគហ៊ុននឹងគេផងដែរ ដោយផ្សារភាគហ៊ុន នេះមាន ឈ្មោះជាផ្លូវការថា ក្រុមហ៊ុនផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា ដោយបង្កើតឡើងនៅក្នុងថ្ងៃទី ១១ ខែ កក្ដា ឆ្នាំ២០១១ ហើយមកដល់ដើមឆ្នាំ២០២៣ មូលធនប័ត្រទីផ្សារប្រមាណជា ៧,៦១ទ្រីលានរៀល ឬប្រមាណជា១,៨៨ពាន់លានដុល្លារ ។ ដោយ៖ ស ផាត់
ចែករំលែកព័តមាននេះ