ប្រវត្តិចេតិយរបស់លោកយាយសក់.ស អាយុប្រមាណ៨០ឆ្នាំ ដែលមករស់នៅក្នុងខ្ទមដ៏កម្សត់ ដើម្បីមកសុំសីល នៅក្នុងបរិវេណពីខាងមុខឈៀងខាងជើង ផ្លូវចូលវត្ត «ព្រះសិអារ្យមេត្រីយ៍» ដោយលោកយាយសក់.ស
ខេត្តសៀមរាប ៖ ប្រវត្តិចេតិយរបស់លោកយាយសក់.ស អាយុប្រមាណ៨០ឆ្នាំ ដែលមករស់នៅក្នុងខ្ទមដ៏កម្សត់ ដើម្បីមកសុំសីល នៅក្នុងបរិវេណពីខាងមុខឈៀងខាងជើង ផ្លូវចូលវត្ត «ព្រះសិអារ្យមេត្រីយ៍» ដោយលោកយាយសក់.ស រស់នៅតែម្នាក់ឯងពុំមានបងប្អូន ឬសាច់ញាតិអ្វីទាំងអស់។
ហើយលោកយាយមករស់នៅតាំងពីឆ្នាំ១៩៨១ បន្ទាប់មកក៏ស្លា.ប់នៅក្នុងខ្ទមកម្សត់នេះ ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៩៧។ ខណៈពេលនោះ ត្រូវបានលោកយាយម្នាក់ឈ្មោះ សុ ផាន់នី អាយុ៥៨ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ បច្ចុប្បន្នស្នាក់នៅក្នុងខ្ទមដ៏កម្សត់ជាមួយលោកយាយសក់.ស ស្ថិតក្នុងភូមិគោកតាចាន់ សង្កាត់គោកចក ក្រុង/ខេត្តសៀមរាប។ ហើយបានមូលមតិគ្នាជាមួយក្រុមគ្រួសារ និងញាតិញោម ដើម្បីយកលោកយាយសក់.ស ទៅបញ្ចុះស.ពនៅខាងជើងឈាងខាងត្បូងវត្ត ដោយមានការសុំអនុញ្ញាតពីមន្ត្រីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ហើយក៏បានចេញប្លង់ឱ្យ ដើម្បីបញ្ចុះស.ពទុកគម្រប់៣ឆ្នាំ។ ទើបលោកយាយត្រូវជាកូនចិញ្ចឹម ព្រមទាំងក្រុមគ្រួសារ និងញាតិញោម ដែលគោរពស្រលាញ់លោកយាយ ព្រមទាំងសប្បុរជនក៏មូលមតិគ្នាកសាងចេតិយជូនលោកយាយសក់.ស ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ២០០០ ទុកសម្រាប់ដាក់ធាតុលោកយាយ ដែលនៅជិតថ្នូរនោះ ។
បើតាមលោកយាយបញ្ជាក់ថា «ចេតិយរបស់លោកយាយសក់.ស មិនមែនព្រះអង្គម្ចាស់ ចន្ទ មុន្នី ជាអ្នកកសាងនោះទេ។ ជាការពិត ចេតិយនេះ គឺកសាងដោយក្រុមគ្រួសាររបស់លោកយាយ និងញាតិញោម ព្រមទាំងសប្បុរសជនបានជួយឧបត្ថម្ភតាមសទ្ធាដែលមាន។ ហើយជាងជំនាញមកពីខេត្តកំពង់ឆ្នាំង កំពុងសាងសង់ចេតិយឱ្យព្រះអង្គព្រះនាម ចន្ទ មុន្នី សព្វថ្ងៃនេះ ហើយក៏គាត់ជាជាងធ្លាប់សាងសង់ចេតិយជារបៀបបុរាណ ចំណែកប្តីរបស់លោកយាយ ជាអ្នកជំហរធ្វើ ដោយសារគាត់ជាមនុស្សចាស់»។
លោកយាយបញ្ជាក់បន្តថា «ក្រោយពីធ្វើបុណ្យបញ្ចុះស.ពដាក់ធាតុលោកយាយសក់.ស ចូលក្នុងចេតិយរួច ប្តីរបស់លោកយាយដែលត្រូវជាកូនចិញ្ចឹមនោះ ក៏បានស្លា.ប់បា.ត់ទៅ រួចយកទៅបូជាដាក់ធាតុក្នុងចេតិយ នៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។ ចេតិយនេះ មិនមែនធ្វើអំពីស៊ីម៉ង់តិ៍នោះទេ គឺធ្វើឡើងជារបៀបបុរាណ ដោយធ្វើអំពី ៖ កំបោរ, ទឹកដូង, ទឹកឃ្មុំ, ស្ករត្នោត និងដី (ដឹកមកពីភ្នំបូក ស្រុកបន្ទាយស្រី ខេត្តសៀមរាប)។ បន្ទាប់មកគាត់ចុះទៅមើលផ្ទាល់ ដើម្បីពិនិត្យថា ដីណាដែលអាចសាងសង់ចេតិយទៅល្អ វាមានពន្លឺ ឬអាចថា យកមកលាយទឹកជាមួយថ្នាំខ្មែរ ផ្សំជាមួយដើមឈើ ឬឈើផ្សេងៗទៀតយកមកស្ល ជាទឹក ហើយក៏លាយទៅ»។
លោកយាយបញ្ជាក់ទៀតថា «ចំណែក ដី ដែលដឹកយកមកពីភ្នំបូកនោះ វា.យរែងឱ្យម៉ត់ មាន គ្រើមផង រួចលាយជាមួយថ្មបាយគ្រៀម ហើយបញ្ចុះធាតុជម្រៅ២ម៉ែត្រ ប្រើឥដ្ឋជាង១០០ដុំ កម្ពស់៥ម៉ែត្រ រួចដាក់ធាតុ ហើយដឹកខ្សាច់យកមកចាក់ឱ្យណែន ដើម្បីជាគ្រឹះ រួចចាក់.កឥដ្ឋឡើង ដែលមានថ្នាំលាយដូចមុន ក្រោយយើងមិនអាចប្រើដូចថ្មបាយគ្រៀមបានទេ យើងត្រូវប្រើដីម៉ាត់សុទ្ធ (ដូចកន្ទក់) ដែលបានមកពីរែង រួចលាយជាមួយថ្នាំ ដើម្បីយកមកបិទ ធ្វើជាចេតិយ នេះតែម្ដង»។
រីឯមន្ត្រីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ក៏បានប្រាប់ដែរថា «កាលពីលោកយាយឈ្មោះ សុ ផាន់នី អាយុ៥៨ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ បច្ចុប្បន្នស្នាក់នៅក្នុងខ្ទមដ៏កម្សត់ជាមួយលោកយាយសក់.ស កាលពីមុន ស្ថិតក្នុងភូមិគោកតាចាន់ សង្កាត់គោកចក ក្រុង/ខេត្តសៀមរាប ដែលបានមកសុំច្បាប់ធ្វើចេតិយ ដើម្បីដាក់ធាតុលោកយាយសក់.ស។ ខណៈពេលនោះ មន្ត្រីរបស់អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ក៏បានសុំការអនុញ្ញាតពីថ្នាក់លើបាន ហើយក៏មកប្រាប់លោកយាយដែលត្រូវជាកូនចិញ្ចឹម រួចអនុញ្ញាតចេញប្លង់ឱ្យ ដើម្បីរៀបចំធ្វើចេតិយ ទុកសម្រាប់ធ្វើបុណ្យបញ្ចុះធាតុលោកយាយសក់.ស ចាប់ពីឆ្នាំ២០០០ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន ទុកសម្រាប់បងប្អូនមកអុជធូប គោរពបូជា សុំសេចក្តីសុខចម្រើនដល់ក្រុមគ្រួសារផងដែរ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ