អ្នកស្រុកសេសាន បន្តទម្លាប់បុរាណ ផលិតឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ធ្វើពីដើមឫស្សី ដើម្បីដាក់របស់របរជំនួសកន្ត្រកយួរដៃ ហើយអាចស្ពាយខាងខ្នងបាននោះ អ្នកភូមិភាគឥសាន្ត ហៅថា
ខេត្តស្ទឹងត្រែង ៖ អ្នកស្រុកសេសាន បន្តទម្លាប់បុរាណ ផលិតឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ធ្វើពីដើមឫស្សី ដើម្បីដាក់របស់របរជំនួសកន្ត្រកយួរដៃ ហើយអាចស្ពាយខាងខ្នងបាននោះ អ្នកភូមិភាគឥសាន្ត ហៅថា កាផា ។
បើតាមស្ត្រីម្នាក់វ័យ៦៣ឆ្នាំ ជាជនជាតិដើមភាគតិច គាត់មានឈ្មោះ ខាំ ប៉ង់ បានបញ្ជាក់ប្រាប់ថា កាផា ជាសម្ភារៈប្រើប្រាស់មួយបែបរបស់បងប្អូនជនជាតិដើមភាគតិច ហើយសម្ភារៈទាំងនេះ ផលិតឡើងអំពីឫស្សី, ផ្ដៅ, រំពាក់ ឬវ័ល្លិស្នឹងជាដើម តែបច្ចុប្បន្ននេះ ពុំសូវមានអ្នកផលិតប្រើប្រាស់ និងលក់ដូរទេ។
ស្ត្រីរូបនេះបន្តថា ការផលិតសម្ភារៈនេះ ត្រូវបានបោះបង់ចោលក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ៣ឆ្នាំ៨ខែ២០ថ្ងៃ ក្រោយថ្ងៃរំដោះ៧កមរា ទើបនាំគ្នាធ្វើ គ្រាន់តែប្រើប្រាស់ប្រចាំគ្រួសារ និងលក់ដូរខ្លះដើម្បីកុំឱ្យបាត់ចំណេះតំណពីឪពុកម្ដាយ។ ដែលម៉ែតែងណែនាំថា អស់ពីគាត់ទៅ អត់មានអ្នកណាធ្វើឱ្យប្រើទេ ចង់ឲ្យកូនខ្មែរយើងចេះធ្វើបន្តទៀត កុំអោយបាត់ យកគំរូដើម តាំងពីបុរមបុរាណជីដូនជីតាមក។
បើតាមស្ត្រីម្នាក់ទៀតឈ្មោះ សែន ញ៉ុប រស់នៅភូមិកំភុន បានលើកឡើងថា សម្ភារៈមួយបែបនេះ ប្រជាជនយើងនៅទីជនបទមិនដែលមើលរំលងទេ ទោះបីបច្ចុប្បន្ន មានសម្ភារៈនិយមច្រើន ដែលនាំចូលតម្រូវឲ្យបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋយើងទិញយកទៅប្រើប្រាស់ជំនួសក៏ដោយ។
ស្ត្រីដដែលថា បងប្អូនជនជាតិដើមភាគតិចយើងនៅតែព្យាយាមប្រើប្រាស់ កាផា នេះ ជាប្រចាំ ព្រោះវាស្រួលថែរក្សាមិនបែកបាក់ នៅពេលដាក់របស់របរយកទៅស្រែចម្ការ ។ ទៅតាមស្រែតាមចម្ការវាស្រួលដាក់បាយ ដាក់ចាន ដាក់ម្ហូបទៅរកដំឡូង រកកង្កែប អីគេស្ពាយវាស្រួល ឥឡូវគេនៅតែមិនចោលទេ នៅតែប្រើរហូត។
ចំណែកលោក ខាវ វិន មេភូមិការតូត តំណាងឱ្យបងប្អូនជនជាតិដើមភាគតិច បានកត់សម្គាល់ថា សម្ភារៈប្រើប្រាស់ កាផា គឺជាអត្តសញ្ញាណមួយ ដែលបងប្អូនជនជាតិគួយ, ព្នង, ព្រៅ, ស្ទៀង, ចារាយ, កាវែត, ទំពួន, គ្រឹង, ខិ និងលន់ជាដើម នៅនិយមប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ។
លោកបន្តថា នេះក៏ជាផលិតផលមួយ ចាត់ទុកជាមរតក ដែលបងប្អូនយើងចេះធ្វើពីដូនតាមក ហើយបច្ចុប្បន្នភ្ញៀវទេសចរពេញនិយមចង់ដឹង ចង់ឃើញ និងស្វែងយល់ពីប្រវត្តិ កាផា នេះ ហើយភ្ញៀវខ្លះទៀត បានទិញយកទៅរក្សាទុក ធ្វើជាវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ផងដែរ។
សូមបញ្ជាក់ថា សម្ភារៈប្រើប្រាស់មួយបែបនេះ មានបងប្អូនជនជាតិដើមភាគតិចព្នងផលិតនៅឃុំក្បាលរមាស, ជនជាតិព្រៅ ផលិតនៅឃុំកំភុន ស្រុកសេសាន និងបងប្អូនជនជាតិគួយ ផលិតនៅឃុំចំការលើ ក្នុងស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ