តាមការសង្កេតតាមដានទាក់ទងនឹងទសបារមី វត្ថុស័ក្តិសិទ្ធិនៅស្រុកខ្មែរបានបរិយាយថា ព្រះអង្គដងកើមានបារមីស័ក្តិសិទ្ធិខ្លាំងណាស់ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ មិនថាវេលាព្រឹក ឬថ្ងៃ ឬក៏ល្ងាចនោះទេ ជាពិសេសនៅថ្ងៃឧបោសថសីល និងបុណ្យប្រពៃណីជាតិផ្សេងៗគេតែងតែសង្កេតឃើញមនុស្សម្នាក្មេងចាស់ប្រុសស្រីយ៉ាងច្រើនកុះករបាននាំគ្នាទិញគ្រឿងសក្ការៈ និងតង្វាយរួមមាន…
តាមការសង្កេតតាមដានទាក់ទងនឹងទសបារមី វត្ថុស័ក្តិសិទ្ធិនៅស្រុកខ្មែរបានបរិយាយថា ព្រះអង្គដងកើមានបារមីស័ក្តិសិទ្ធិខ្លាំងណាស់ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ មិនថាវេលាព្រឹក ឬថ្ងៃ ឬក៏ល្ងាចនោះទេ ជាពិសេសនៅថ្ងៃឧបោសថសីល និងបុណ្យប្រពៃណីជាតិផ្សេងៗគេតែងតែសង្កេតឃើញមនុស្សម្នាក្មេងចាស់ប្រុសស្រីយ៉ាងច្រើនកុះករបាននាំគ្នាទិញគ្រឿងសក្ការៈ និងតង្វាយរួមមាន ធូប ទៀន ស្លាធម៌ដូងខ្ចី ចេកទុំ ផ្កាឈូកក្រហម ស ថ្វាយដល់បារមីព្រះអង្គដងកើដើម្បីសុំសេចក្តីសុខចម្រើនត្រជាក់ត្រជំទៅតាមជំនឿរៀងៗខ្លួន ពិសេសបើប៉ះចំថ្ងៃសីលវិញនោះ អ្នកមកបែបន់ប្រជ្រៀតគ្នាសឹងតែរកច្រកចូលមិនរួច ។
រឿងជំនឿទាក់ទងនឹងបារមីព្រះអង្គដងកើនេះ តាមការដំណាលតៗគ្នារបស់ចាស់ទុំបានប្រាប់ឱ្យដឹងថា កាលដើមឡើយនៅចំណុចមុខព្រះអង្គដងកើនេះ ឱ្យតែដល់រាត្រីថ្ងៃសីល ឬថ្ងៃពេញបូណ៌មីគេតែងតែសង្កេតឃើញមានទង់ក្រពើអណ្តែតផុសចេញពីផ្ទៃទឹកទន្លេ រួចក៏លិចទៅវិញ ដោយផុសតែមួយភ្លែតៗប៉ុណ្ណោះ ។ កាលណោះឱ្យតែដល់យប់ថ្ងៃសីលប្រជារាស្ត្រតែងតែនាំគ្នាទៅឈរមើល និងបួងសួងសុំសេចក្តីសុខ ចម្រើនមិនដែលខកខានឡើយ ។
ដោយសារតែរាល់ការបន់ស្រន់រមែងបានសម្រេចដូចក្តីបំណងប្រាថ្នា និងចង់ឱ្យបារមីទង់ក្រពើនោះសណ្ឋិតនៅជារៀងរហូតទើបប្រជារាស្ត្រក៏បាននាំគ្នាកសាងទង់មួយជានិមិត្តរូប ។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ទីនោះក៏បានក្លាយទៅជាកន្លែងគោរពសក្ការបូជារបស់ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ហើយទង់ក្រពើនោះក៏លែងផុសអណ្តែតចេញពីផ្ទៃទឹកទន្លេទៀតដែរ ។
ជុំវិញអប្បិយជំនឿនេះ មជ្ឈដ្ឋានខ្លះទៀតបាននិទានថា កាលពីដើមឡើយនៅត្រង់ចំណុចព្រះអង្គដងកើនេះ មានដើមឈើធំៗប្រជ្រៀតគ្នាស៊ុបទ្រុបមានម្លប់ត្រឈឹងត្រឈៃ ហើយក៏ជាចំណតផែសំពៅ ទូក កាណូតរបស់ឈ្មួញតូច ធំ ចម្រុះជាតិសាសន៍ ខ្មែរ ចិន ចាម យួន ចេញចូលសំចតរកស៊ីយ៉ាងច្រើនកុះករទើបទីនេះក៏មានឈ្មោះថាជាភូមិកំពង់ផែ ។ ប៉ុន្តែដោយសារតែដីច្រាំងចេះតែបាក់ស្រុតអ្នកភូមិផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅទៅកន្លែងទីទៃក៏បាត់ឈ្មោះភូមិកំពង់ផែទៅ ។
ចំណែកត្រង់ចំណុចទួលដែលមានដើមឈើដុះស៊ុបទ្រុបម្លប់ត្រឈឹងត្រឈៃនោះនៅរៀងរាល់ថ្ងៃសីល និងយប់ថ្ងៃពេញបូណ៌មីរមែងមានដុំភ្លើងពណ៌ក្រហម ខៀវ ហោះចេញពីចំណុចដើមឈើ (អាស្រមព្រះអង្គដងកើសព្វថ្ងៃ) ចូលទៅក្នុងបរិវេណព្រះបរមរាជវាំង និងហោះចេញពីព្រះបរមរាជវាំងចូលមកដើមឈើនោះវិញ ដែលធ្វើឱ្យប្រជានុរាស្ត្រជឿថា ដុំភ្លើងទាំងនោះជាតំណាងឱ្យទសបារមីវត្ថុស័ក្តិសិទ្ធិ ចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យនាសម័យនោះក៏បានដឹកនាំអ្នកស្រុកសង់អាស្រមនៅត្រង់ចំណុចនោះទុកជាទីសម្រាប់ស្នាក់អាស្រ័យរបស់ទសបារមីដើម្បីងាយស្រួលដល់ប្រជានុរាស្ត្រព្រមទាំងអ្នកជំនួញធ្វើការបន់ស្រន់ បូជាគ្រឿងសក្ការៈ ។
ពាក្យថា «កើ» ការពិតមិនមាននៅក្នុងវចនានុក្រមខ្មែរយើងទេ តែវាជាភាសាវៀតណាមមានន័យថា «ទង់» ប៉ុន្តែអ្នកខ្លះបែរជាយល់ថា ពាក្យ «កើ» អាចមកពីពាក្យ «កើល» មានន័យថា កល់ ឬខ្ពស់បំផុត ហើយដងកើលគឺមានន័យថា «ដងទង់ដែលខ្ពស់បំផុត ឬដងទង់ទល់មេឃ» ឯមនុស្សមួយចំនួនទៀតទៅជាយល់ថា ពាក្យ «កើ» អាចក្លាយមកពីពាក្យ «កល្ប»ព្រោះដោយសារកាលណោះជនជាតិចិន ចាម យួន ដែលនិយាយភាសាខ្មែរមិនច្បាស់ ហើយពាក្យ «កល្ប»ជាភាសាសំស្ក្រឹតក្លាយពីបាលី ដែលប្រែមកជាខេមរភាសាថា «កាលដែលតាំងនៅយូរអង្វែង» ។
ទីនោះពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ អ្នកដែលមានជំនឿចូលមកបន់ស្រន់ព្រមទាំងថ្វាយតង្វាយលាបំណន់មិនសូវដាច់ឡើយ ហើយឥឡូវសូម្បីតែអ្នកមកហាត់ប្រាណក៏រមែងចូលមកអុជធូបទៀនបន់ស្រន់ដែរបន្ទាប់ពីពួកគេហាត់ប្រាណរួច មុននឹងត្រឡប់ទៅលំនៅឋាន ដែលសកម្មភាពបែបនេះបានក្លាយទៅជាទម្លាប់ទៅហើយ ៕ សាន សារិន
ចែករំលែកព័តមាននេះ