រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវប្រវត្តិសាស្ត្រនៅកម្ពុជាបានលើកឡើងថា ការដើរនយោបាយខុសតាមរយៈការធ្វើរដ្ឋប្រហារ និងការធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ ទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ គឺផ្តល់ក្តីអន្តរាយដល់ប្រទេសជាតិ និងប្រជាជន ដូចរបបខ្មែរក្រហមដែលជាសង្គ្រាមស៊ីវិលរវាងខ្មែរ និងខ្មែរ…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវប្រវត្តិសាស្ត្រនៅកម្ពុជាបានលើកឡើងថា ការដើរនយោបាយខុសតាមរយៈការធ្វើរដ្ឋប្រហារ និងការធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ ទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ គឺផ្តល់ក្តីអន្តរាយដល់ប្រទេសជាតិ និងប្រជាជន ដូចរបបខ្មែរក្រហមដែលជាសង្គ្រាមស៊ីវិលរវាងខ្មែរ និងខ្មែរ កា.ប់សម្លា.ប់គ្នាឯង ។ ការលើកឡើងបែបនេះ អំឡុងពេលដែលកម្ពុជាប្រារព្ធខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី ៤៦ឆ្នាំ នៃទិវាជ័យជម្នះលើរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម ថ្ងៃទី ៧ មករា ឆ្នាំ ២០២៥ ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ អ្នកស្រាវជ្រាវប្រវត្តិសាស្ត្រថា ខ្មែរត្រូវរួមគ្នាថែរក្សាសន្តិភាព ឯកភាពជាតិ ស្ថេរភាពនយោបាយ ដើម្បីការអភិវឌ្ឍប្រទេសកុំឱ្យជាន់ដានប្រវត្តិសាស្ត្រច្រំដែល ។
លោកបណ្ឌិត ឈត ប៊ុនថង អ្នកជំនាញផ្នែកទស្សនវិជ្ជា និងការអភិវឌ្ឍសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ភ្លើងសង្គ្រាមស៊ីវិលដែលឆាបឆេះតាំងពីដើមទសវត្សរ៍ ឆ្នាំ ១៩៧០ បានផ្តល់នូវគុណវិបត្តិយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ប្រជាជាតិកម្ពុជា ការកា.ប់សម្លា.ប់ខ្មែរគ្នាឯង បំផ្លាញទ្រព្យសម្បតិជាតិ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ សេដ្ឋកិច្ចជាតិផុងខ្លួនអន្តរាយ ។ ទាំងនេះសុទ្ធសឹងតែកើតឡើងពីការដើរនយោបាយខុស និងការធ្វើបដិវត្តន៍ដើម្បីឡើងកាន់អំណាចពីសំណាក់អ្នកនយោបាយ ដែលឈានដល់ការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុង ផុងខ្លួនក្នុងសង្គ្រាមគ្នាឯង ។ អ្នកជំនាញផ្នែកទស្សនវិជ្ជារូបនេះមើលឃើញថា “ថ្ងៃ ៧ មករា” ជាថ្ងៃរស់រានមានជីវិតជាថ្មី ថ្ងៃកំណើតនៃការអភិវឌ្ឍ និងជាប្រភពកំណើតនៃសន្តិភាពនៅកម្ពុជា ក្រោយពេលបញ្ចប់ភ្លើងសង្គ្រាមស៊ីវិលដែលបានឆាបឆេះតាំងពីដើមទសវត្សរ៍ ឆ្នាំ១៩៧០ ។ ថ្ងៃ ៧ មករា គឺនៅតែជាថ្ងៃដែលមានអត្ថន័យជាប្រវត្តិសាស្ត្រសម្រាប់ប្រជាជាតិកម្ពុជាទាំងមូល ។
ជុំវិញការលើកឡើងនេះដែរ អ្នកជំនាញផ្នែកទស្សនវិជ្ជារូបនេះបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ទម្រាំបានមកទល់ថ្ងៃនេះ កម្ពុជាបានឆ្លងកាត់រឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ជូរចត់គ្មានអ្វីនឹងថ្លែង ដូច្នេះហើយអ្នកនយោបាយប្រឆាំងដែលតែងតែលើកឡើងពីការធ្វើសកម្មភាពខុសច្បាប់ តាមរយៈការធ្វើបដិវត្តន៍ និងរដ្ឋប្រហារជាដើម ដើម្បីទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ក្នុងន័យនេះ គួរបញ្ឈប់ការធ្វើនយោបាយបែបនេះតទៀត ដែលវាជាការធ្វើឱ្យអន្តរាយដល់សង្គមជាតិ ជាន់ដានប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលភាពភ័យខ្លាចនៅតែដក់ជាប់ក្នុងក្រអៅបេះដូងរបស់ប្រជាជាតិជានិច្ច ។
លោកបណ្ឌិតមើលឃើញថា ដូច្នេះ ថ្ងៃ ៧ មករា ជាសច្ចភាពប្រវត្តិសាស្ត្រ និងជាមេរៀនដែលត្រូវចងចាំ, ចងចាំពីស្ថាបនិក ៧ មករា ដែលជាទេវតារំដោះជាតិនិងប្រជាជន, អ្នកស្តារ កសាង និងអភិវឌ្ឍជាតិ, ត្រូវចងចាំពីទស្សនវិជ្ជាឯកភាព ផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមជាតិ, ត្រូវចងចាំបិតាស្ថាបនិកសន្តិភាព និងចារឹកទុកនូវវប្បធម៌សន្តិភាពយូរអង្វែងតទៅមុខទៀត ។
ចំណែកលោកបណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធ ស្ថាបនិក និងជានាយកឧទ្យាននវានុវត្តន៍សង្គមអង្គរ (ASIP) បានមើលឃើញដែរថា ថ្ងៃ ៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ជាថ្ងៃជ័យជម្នះលើរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម ដែលបានមកពីការបូជាឈាមស្រស់ សាច់ស្រស់ពីសំណាក់ថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់នៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ វាជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រមួយក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា ដែលជាទូទៅវាត្រូវបានចាត់ទុកថាជាកំណើតទីពីររបស់ប្រជាជនកម្ពុជាផងដែរ ។ លោកបណ្ឌិតបានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមថា ជ័យជម្នះលើរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហមនេះ គឺជាការលះបង់ដើម្បីសង្គ្រោះប្រជាជាតិកម្ពុជា ក៏ដូចជាប្រជាជនកម្ពុជាចេញពីវាលពិឃាត ។ ក្នុងន័យនេះយុវជនជំនាន់ក្រោយ អ្នកដែលកើតក្រោយឆ្នាំ ១៩៧៩ ត្រូវតែចងចាំថ្ងៃនេះ ថ្ងៃប្រវត្តិសាស្ត្រដែលមិនអាចបំភ្លេចបាន ថ្ងៃដែលប្រជាជាតិកម្ពុជាមានសេរីភាព និងការអភិវឌ្ឍ ។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវប្រវត្តិសាស្ត្រនៅកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ថា រឿងដែលបានកើតឡើងកាលពីអតីតកាល ផុងខ្លួនក្នុងសង្គ្រាម នេះក៏ជាមេរៀនឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការដឹកនាំប្រទេសជាតិ ការដឹកនាំនយោបាយដែលខុសឆ្គង នឹងនាំទៅដល់ការសម្រេចចិត្តខុស នាំទៅដល់បដិវត្តន៍ដ៏មហន្តរាយ ដែលមិនត្រឹមតែនាំទៅដល់ការបែកបាក់ជាតិ និងបំផ្លិចបំផ្លាញហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឱ្យខ្ទេចខ្ទាំប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងនាំទៅដល់ការកា.ប់សម្លា.ប់យ៉ាងរង្គាលលើជាតិសាសន៍ឯងផងដែរ ៕ អត្ថបទសហការ
ចែករំលែកព័តមាននេះ