រាជធានីភ្នំពេញ ៖ «យើងច្បាស់ជានឹកដល់រូបចម្លាក់ទាំងពីរនេះចាប់ពីពេលនេះទៅ…» នេះជាសម្តីរបស់លោក Maxwell k. Hearn តំណាងសារមន្ទីរ Metropolitan ដែលគ្រប់គ្រងរូបចម្លាក់ «សហទេព» និង «នកុល» ហើយនាំយកមកប្រគល់ជូនកម្ពុជាវិញ ប៉ុន្តែអ្នក «នឹក» លើសពីការនឹកនោះឥតគណនាបានគឺ «កម្ពុជា» និងបដិមាបុរាណទាំង២អង្គ «នឹក» មាតុភូមិឥតគណនាដែរ។
ឥឡូវ «សហទេព» និង «នកុល» បានមកនៅរួមរស់លើទឹកដីមាតុភូមិវិញហើយ ដោយពិធីប្រគល់ជាផ្លូវការរបស់តំណាងសារមន្ទីរ Metropolitan នៅបុរីញូវយ៉ក ជូនកម្ពុជា តំណាងដោយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី ក្នុងពិធីបើកកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកលើកទី៣៧ នៅភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី១៦ មិថុនា ២០១៣ ។ ពេលនេះបដិមាបុរាណដ៏មានតម្លៃទាំងពីរអង្គកំពុងបង្ហាញខ្លួននៅវិមានសន្តិភាព សម្រាប់គណៈប្រតិភូនៃគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកចំនួន១៩០ប្រទេសទស្សនា។
ការដាក់បង្ហាញគឺធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងឱ្យអន្តរជាតិបានដឹងថា បដិមាទាំងពីរអង្គនេះបានមកដល់ប្រទេសដើមវិញហើយៗក៏ចង់បង្ហាញពីកិត្តិយសរបស់ប្រទេសកម្ពុជាផង និងម្ចាស់សារមន្ទីរដែលបានផ្តល់ឱ្យដោយសុចរិត និងសន្តិភាពមិនមានការប្តឹងប្តល់ ។
លោក ជុច ភឿន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈឱ្យដឹងថា បដិមាទាំងពីរអង្គសហទេព និងនកុល ត្រូវរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទាមទារយកមកវិញ ក្រោមកិច្ចសហការជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ។ បដិមាទាំងពីរនេះត្រូវបានប្រគល់មកឱ្យកម្ពុជាវិញ ដោយសន្តិភាព ពោលគឺមិនមានការប្តឹងប្តល់អ្វីទាំងអស់ ប៉ុន្តែកម្ពុជាក៏មានគោលបំណងប្តឹងយកមកវិញដែរ ក្នុងករណីដែលសារមន្ទីរ Metropolitan មិនព្រមប្រគល់ឱ្យនោះ ។
លោករដ្ឋលេខាធិការបញ្ជាក់ថា មុននឹងឈានដល់ការវិលត្រឡប់មកវិញនៃបដិមាទាំងពីរអង្គនេះ គឺមានបដិមាពីរអង្គទៀតរបស់ខ្មែរត្រូវគេដាក់ដេញថ្លៃ ហើយត្រូវក្រុមជំនាញរបស់អង្គការយូណេស្កូផ្តល់ដំណឹងនេះមកកម្ពុជា ហើយកម្ពុជាបានស្វែងរកវិធីដើម្បីនាំយកបដិមាទាំងនោះមកវិញ ។ ទន្ទឹមនោះ គហបតីម្នាក់អះអាងថា ប្រសិនបើមានការប្តឹងប្តល់នោះ គឺមិនងាយនឹងបានឡើយ ហេតុនេះគាត់សន្យានឹងទិញពីអ្នកលក់នោះដើម្បីទុកជាកាដូមកឱ្យសារមន្ទីររបស់ខ្មែរយើង ។ ការទិញនោះ ក្នុងបដិមាមួយអង្គតម្លៃ១លានដុល្លារ ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុនដែលលក់នោះ មិនយល់ព្រមឡើយ ដោយថា គេលក់ក្នុងតម្លៃ៤ទៅ៥លានដុល្លារឯណោះ ។
ក្រោយមកទៀត យើងលែងប្រើប្រាស់វិធីនៃការទិញ តែប្រើប្រាស់ផ្នែកច្បាប់ជំនួសវិញ ដោយក្នុងនោះ គឺយើងបានស្នើសុំសហការជាមួយរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក ។ អាមេរិកបានយល់ព្រមជួយ ដោយបានរៀបចំអ្នកច្បាប់មួយក្រុមធ្វើកិច្ចការនេះ ចំណែកកម្ពុជាយើងបានរៀបចំឯកសារជាទឡ្ហីករណ៍ខាងផ្នែកបុរាណវិទ្យាបញ្ជាក់ថា បដិមាទាំងនេះជារបស់ខ្មែរ និងត្រូវគេលួចយកទៅដល់ទីនោះដោយខុសច្បាប់ ។
លោក ជុច ភឿន បញ្ជាក់ថា ក្នុងពេលរឿងក្តីនេះកំពុងតែដំណើរការ សារមន្ទីរ Metropolitan បានទាក់ទងមកមន្ត្រីកម្ពុជាថា គេមានបដិមាខ្មែរចំនួន២អង្គដែរគឺ «សហទេព» និង «នកុល» ។ ក្រោយពីគេបានសិក្សាយ៉ាងល្អិតល្អន់ថា បដិមាទាំង២នោះពិតជារបស់ខ្មែរ គេសម្រេចប្រគល់មកឱ្យកម្ពុជាវិញ ដោយស្របតាមច្បាប់របស់ប្រទេសគេ ។ បន្ទាប់ពីទទួលមកវិញបដិមារបស់ខ្មែរទាំងពីរនេះ លោករដ្ឋលេខាធិការ ថ្លែងថា បដិមាចំនួន៣ទៀតដែលកម្ពុជាជឿថា នៅសេសសល់នោះ នឹងអាចវិលត្រឡប់មកវិញដូចគ្នាជាបន្តបន្ទាប់ ។
លោក ជុច ភឿន ឱ្យដឹងថា សហទេព និងនកុល គឺស្ថិតក្នុងចំណោមបដិមាទាំង៩អង្គ ដែលមួយអង្គស្ថិតនៅក្នុងអភិរក្សអង្គរ តែមិនមានព្រះកេសឡើយ ។ បដិមាសហទេព និងនកុល សាងសង់ឡើងក្នុងសតវត្សរ៍ទី១០ នៅប្រាសាទកោះកេរ ប៉ុន្តែបាត់ក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍១៩៧០ ខណៈប្រទេសកម្ពុជាកំពុងធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិនយោបាយ ។ បដិមាទាំងពីរនេះមានកម្ពស់ប្រហែល១,២ម៉ែត្រ និងមួយៗមានទម្ងន់ប្រហែល៩០គីឡូក្រាម ។
ឮសហទេព និងនកុល កសាងឡើងដើម្បីរំលេចរបៀបជាសិល្បៈនៃជ័យជម្នះរបស់ចក្រភពខ្មែរនៅសតវត្សរ៍ទី១០នៃរាជធានីកោះកេរ (ខេត្តព្រះវិហារបច្ចុប្បន្ន) ។ បដិមាទាំងពីរនោះគឺជាផ្នែកមួយនៃនិមិត្តរូបរំលេចឡើងនូវការប្រយុទ្ធគ្នារវាងភីម (ជាបងប្អូនបនទវៈម្នាក់ទៀត) និងរូបបដិមា ទុរ្យោធនៈ (ជាជីដូនមួយរបស់គាត់ និងជាមេដឹកនាំគូប្រយុទ្ធត្រកូលកុរុ)។
ការប្រយុទ្ធគ្នានេះ ក្នុងរឿងនិទានដ៏ល្បីរន្ទឺគឺរឿងព្រេង «មហាភារតៈ» ដែលការប្រយុទ្ធនេះមានសាក្សី៧នាក់ រាប់បញ្ចូលទាំងព្រះគ្រឹស្នៈ និងបនទវៈ ។ រចនាបថប្រាសាទកោះកេរ ត្រូវបានគេមើលឃើញជារចនាបថចម្លាក់ខ្មែរដ៏ល្បីល្បាញបំផុត ដោយបង្ហាញឱ្យឃើញលក្ខណៈពិសេសនៃចលនានៅជុំវិញរូបចម្លាក់បង្ហាញនូវកាយវិការសម្តែងល្ខោន ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ