ខេត្តព្រៃវែង ៖ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតី តេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថាការកាត់បន្ថយគម្លាតខាងបញ្ញាបានធ្វើក្នុងល្បឿនមួយលឿនបង្គួរតាមរយៈការជំរុញវិស័យអប់រំ ធ្វើទំនាក់ទំនងរវាងទីក្រុងនិងជនបទ តាមរយៈការតភ្ជាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់ តាមរយៈការបញ្ជូនការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន វិទ្យុ ទូរទស្សន៍ តាមរយៈការបង្កើតសាលារៀនទៅដល់ជនបទ។ ប៉ុន្តែការកាត់បន្ថយគម្លាតខាងទ្រព្យសម្បត្តិគឺមានការលំបាកណាស់ នៅលើពិភពលោកមិនទាន់មានប្រទេសណាមួយ អាចកាត់បន្ថយគម្លាតរវាងអ្នកមាន សេដ្ឋី ឱ្យមកស្មើគ្នាបានទេ ។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍បែបនេះ នាព្រឹកថ្ងៃទី៦ មិថុនា ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ក្នុងពិធីសម្ពោធអគារសិក្សា និងអគារនានា និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់សាកលវិទ្យាល័យ ជា ស៊ីម កំចាយមារ និងវិទ្យាល័យ ហ៊ុន សែន កំចាយមារ ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកកំចាយមារ ។ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន មានប្រសាសន៍ថា សាកលវិទ្យាល័យដែលលេចចេញជារូបរាងនាពេលនេះ ជាមរតកដែលកើតចេញពីការប្រឹងប្រែងផ្ទាល់របស់សម្តេចអគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម និងការចូលរួមពីសប្បុរសជនគ្រប់ទិសទីដែលបានក្លាយទៅ ជាសាកលវិទ្យាល័យពហុបំណង ។ នេះជាសិល្បៈចែករំលែកនៃការកសាងនូវសមិទ្ធផលដែលបានកើតឡើងនៅទីនេះ ហើយបានភ្ជាប់ឈ្មោះសាកលវិទ្យាល័យនេះទៅនឹងមគ្គុទ្ទេសក៍របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ។
អ្វីដែលបានកសាងនូវសមិទ្ធផលនៅទីនេះ គឺមិនត្រូវឱ្យមានការបាត់បង់ក្នុងរយៈពេលខ្លីនោះទេ នេះហើយគឺជាទម្លាប់ធ្វើការរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកដើម្បីសម្រេចសមិទ្ធផលជូនប្រជាពលរដ្ឋ ។ សាកលវិទ្យាល័យនេះមិនមែនគ្រាន់តែសម្រាប់ជំនាន់នេះទេ ប៉ុន្តែជាសមិទ្ធផលដែលត្រូវថែរក្សារួមគ្នា និងរក្សានូវនិរន្តរភាពឱ្យបានគង់វង្ស ជាមួយនឹងការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សប្រកបដោយសមត្ថភាពផងដែរ ។
សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍ថាសាកលវិទ្យាល័យនេះមិនមែនគ្រាន់តែផ្តល់ឱកាសជូនប្រជាពលរដ្ឋ ពិសេសសិស្ស-និស្សិតនៅខេត្តព្រៃវែង បានបន្តការសិក្សានៅឧត្តមសិក្សាបានងាយស្រួលប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏បានផ្តល់លទ្ធភាពដល់និស្សិតដែលមកពីខេត្តកំពង់ចាម ស្វាយរៀង ក៏អាចមកបន្តការសិក្សានៅទីនេះបានដែរ ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា គម្លាតនៃការអភិវឌ្ឍនិងគម្លាតខួរក្បាលត្រូវបានកាត់បន្ថយ ដោយបានអនុវត្តមានល្បឿនមួួយគួរមោទនភាពតាមរយៈការតភ្ជាប់រចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវ ជំរុញការអភិវឌ្ឍវិស័យអប់រំ ពិសេសការសាងសង់សាលារៀននៅគ្រប់មូលដ្ឋានពីកម្រិតមត្តេយ្យសិក្សារហូតដល់កម្រិតឧត្តមសិក្សា ។ សម្តេចបានសង្កត់ធ្ងន់ថា គម្លាតការអភិវឌ្ឍ និងគម្លាតខួរក្បាលត្រូវបានកាត់បន្ថយ ប៉ុន្តែប្រទេសនៅលើសកលលោកមិនមានប្រទេសណាមួយអាចកាត់បន្ថយគម្លាតខាងទ្រព្យសម្បត្តិឱ្យមានភាពស្មើគ្នានោះទេ ។ បើមានគឺមានតែរបបប្រល័យពូជសាសន៍ប៉ុណ្ណោះដែលបណ្តេញប្រជាពលរដ្ឋឱ្យទៅរស់នៅតាមជនបទ ។
ជាចក្ខុវិស័យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានបញ្ជាក់ថា ឆ្នាំ២០៣០ ប្រទេសកម្ពុជានឹងប្រែក្លាយជាប្រទេសដែលមានកម្រិតចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ ហើយខិតខំឈានឆ្ពោះក្លាយជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍នៅឆ្នាំ២០៥០ ។ ឆ្នាំនេះជាឆ្នាំអន្តរកាលដែលកម្ពុជាបានឆ្លងពីប្រទេសមានកម្រិតប្រាក់ចំណូលទាបទៅជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតទាប។ យើងចាំបាច់ត្រូវរៀបចំចក្ខុវិស័យ និងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់យើង ហើយត្រូវរៀបចំគំនិតទាក់ទងនឹងចក្ខុវិស័យជាគោលដើម្បីឱ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសមានការលូតលាស់ ។
ដូច្នេះការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សរបស់យើងស្ថិតនៅក្នុងចំណោមអាទិភាពមួយក្នុងចំណោមអាទិភាព ដែលត្រូវជំរុញការបណ្តុះបណ្តាល ព្រោះជាដំណាក់កាលនៃសេដ្ឋកិច្ច ចំណេះដឹងចំណេះធ្វើ ។ គ្មានប្រទេសណាមួយនៅលើពិភពលោកដែលអភិវឌ្ឍន៍ដោយបានគ្មានធនធានមនុស្សខ្លាំងពូកែនោះទេ ។ នៅឆ្នាំ២០១៥សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាសា៊ននឹងប្រសូត លំហូរមនុស្ស លំហូរទំនិញ និងសេវានឹងចាប់ផ្តើមហើយ ។ ការប្រកួតប្រជែងកាន់តែខ្លាំងក្លាថែមទៀតក្នុងចំណោមប្រទេសអាសា៊ន និងចាប់ផ្តើមនៅពេលនោះ ។ ដោយសារអាទិភាពទាំង៤នេះ ទឹក ផ្លូវ ភ្លើង មនុស្ស មនុស្សជាកត្តាសំខាន់សម្រាប់បញ្ចេញចំណេះដឹងនៅក្នុងកត្តាកំណត់នៅពេលខាងមុខ ។
យើងកំពុងបង្កើតភាពជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសដទៃទៀត តាមរយៈវេទិកាដែលត្រូវសម្រេចបាននៅក្រុងភ្នំពេញ-កម្ពុជា ជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយជាមួយនឹងប្រទេសចិន កូរ៉េ ជប៉ុន ឥណ្ឌា នូវែលហ្សេឡង់ អូស្ត្រាលី ដូច្នេះធនធានមនុស្សរបស់កម្ពុជានៅពេលនោះត្រូវមាន…យើងបានឆ្លងផុតនូវដំណាក់កាលលំបាកលំបិនហើយ ។ លោក អឹុម សិទ្ធី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡាថ្លែងថា សាកលវិទ្យាល័យ ជា ស៊ីម កំចាយមារនេះ ដំបូងជាសាកលវិទ្យាល័យមហាឥសីវេទ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៩៣ ក្រោមគំនិតផ្តួចផ្តើមដ៏ថ្លៃថ្លារបស់សម្តេច ជា ស៊ីម និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមគ្នា រវាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងអង្គការមូលនិធិជំនួយអូស្ត្រាលីសម្រាប់កម្ពុជា ។ សាកលវិទ្យាល័យនេះបានប្តូរឈ្មោះទៅជាសាកលវិទ្យាលវេទមហាឫសីវិញ នៅថ្ងៃទី៩ ធ្នូ ឆ្នាំ១៩៩៤ ។
លោករដ្ឋមន្ត្រីបន្តថាដោយស្ថានភាពសំណង់ធ្វើអំពីឈើប្រក់ក្បឿងចាស់ទ្រុឌទ្រោម និងមិនអាចប្រើប្រាស់បានតទៅទៀត នៅឆ្នាំ១៩៩៩ សាកលវិទ្យាល័យនេះ ត្រូវបានសម្ដេចអគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម ដោយមានកិច្ចសហការជាមួយអង្គការមូលនិធិជំនួយអូស្ត្រាលីសម្រាប់កម្ពុជាបានផ្តើមជួសជុល និងសាងសង់អគារថ្មីៗបន្ថែមទៀត និងបានប្ដូរឈ្មោះទៅជាសាកលវិទ្យាល័យជា ស៊ីម កំចាយមារ វិញនៅឆ្នាំ២០០៨ ។ សមិទ្ធផលនៅសាកលវិទ្យាល័យជា ស៊ីម កំចាយមារមាន៖
អគារសិក្សាធំមានបណ្ដោយ១៧៧ម៉ែត្រ ទទឹងពី១៤ម៉ែត្រទៅ៧០ម៉ែត្រ មានកម្ពស់៤ជាន់ ៣ជាន់ និង២ជាន់ បន្ទប់ចំនួនន៦៤ និស្សិតអាចចូលរៀនបានចំនួន១.៦០០នាក់ ។ អគារសិក្សា៤ខ្នង មាន៤០បន្ទប់ សាលប្រជុំចំណុះ១.០០០នាក់ បណ្ណាល័យកម្ពស់២ជាន់ បច្ចុប្បន្នមានសៀវភៅ១៥.០០០ក្បាល ។ ផ្ទះស្នាក់នៅរបស់សាស្ត្រាចារ្យ១ខ្នង ២ជាន់ ៤០បន្ទប់ ផ្ទះស្នាក់នៅរបស់និស្សិត១៧ខ្នង ១ខ្នងស្នាក់នៅបាន៦០នាក់ អគារសិក្សាចាស់ចំនួន៥ខ្នង អគារទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងកន្លែងពិគ្រោះជំងឺ១ខ្នង ។
កសាងផ្លូវបេតុង លូប្រព័ន្ធទឹក កាប៊ីនភ្លើង តបណ្ដាញអគ្គិសនី និងបង្គោលភ្លើងក្នុងបរិវេណសាកលវិទ្យាល័យ ។ បំពាក់សម្ភារសិក្សា តុ , កៅអីគ្រូជិត២.០០០សម្រាប់ បំពាក់ឧបករណ៍រៀនភាសាបរទេសចំនួន៤បន្ទប់ ស្មើ១២០នាក់ រៀបចំបន្ទប់ វីដេអូខុនហ្វឺរ៉េន ១បន្ទប់ បំពាក់កុំព្យូទ័រ២៣០គ្រឿង ។ មានរថយន្តពេទ្យសង្គ្រោះ១គ្រឿង និងបង្កើតមូលនិធិធានាសុខភាពដែលជាអំណោយដ៏ថ្លៃថ្លារបស់សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន និងសម្ដេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិតចំនួន៣ម៉ឺនដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំចាប់ពីឆ្នាំ២០១២ មក ។ កំពុងសាងសង់ទីលានពហុកីឡដ្ឋានមានតារាងបាល់ទាត់១ តារាងបាល់បោះ២ តារាងបាល់ទះ១ រោងវាយសី ប៉េងប៉ុង កសាងប្រព័ន្ធទឹកស្អាត ចង្ក្រានសម្រាប់និស្សិត ព្រមទាំងកសាងរបងព័ទ្ធជុំវិញសាកលវិទ្យាល័យ និងវិទ្យាល័យប្រវែង២.២៥៥ម៉ែត្រ រៀបចំដាំស្មៅ ដើមឈើច្រើនប្រភេទ៣ពាន់ដើមនៅក្នុងបរិវេណសាកលវិទ្យាល័យ ។ រហូតមកដល់ពេលនេះ សរុបថវិកាចំណាយក្នុងការសាងសង់ចំនួន ៨.៣០៧.៦០០ដុល្លារអាមេរិក ។
ដោយឡែកសមិទ្ធផលនៅវិទ្យាល័យហ៊ុន សែន កំចាយមារវិញមាន អគារថ្មីៗ៣ខ្នង សរុបទាំង៣អគារមានបន្ទប់សិក្សាចំនួន៥៤បន្ទប់ បន្ទប់ការិយាល័យ២បន្ទប់ ព្រមទាំងបំពាក់តុ-កៅអី សម្រាប់សិស្ស គ្រូ គ្រប់គ្រាន់ និងកុំព្យូទ័រចំនួន៤០គ្រឿង ។ វិទ្យាល័យនេះនឹងត្រូវកសាងបន្តរួមមាន ផ្ទះស្នាក់នៅរបស់គ្រូចំនួន១០បន្ទប់ ក្នុងនោះសម្រាប់ស្ត្រី២បន្ទប់ តារាងបាល់ទាត់១ តារាងបាល់បោះ១ និងតារាងបាល់ទះ១ ។ សរុបការចំណាយថវិកាសាងសង់មកទល់ពេលនេះមានចំនួន១.៣០០.០០០ដុល្លារអាមេរិក ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ