ជំងឺគ្រុនឈាមគឺជាជំងឺដែលចម្លងដោយសត្វមូសខ្លា ។ ចំពោះជំងឺគ្រុនឈាមកម្រិតស្រាលបណ្តាលឲ្យមានក្តៅខ្លួនខ្លាំង, ឡើងកន្ទួលលើស្បែក និងឈឺសាច់ដុំ និងសន្លាក់។ ចំពោះទម្រង់ធ្ងន់វិញគេហៅវាថា Dengue Hemorrhagic Fever…
ជំងឺគ្រុនឈាមគឺជាជំងឺដែលចម្លងដោយសត្វមូសខ្លា ។ ចំពោះជំងឺគ្រុនឈាមកម្រិតស្រាលបណ្តាលឲ្យមានក្តៅខ្លួនខ្លាំង, ឡើងកន្ទួលលើស្បែក និងឈឺសាច់ដុំ និងសន្លាក់។ ចំពោះទម្រង់ធ្ងន់វិញគេហៅវាថា Dengue Hemorrhagic Fever ដែលបណ្តាលឲ្យមានការហូរឈាមធ្ងន់, សម្ពាធឈាមថយចុះខ្លាំង និងស្លាប់បាន ។
ជំងឺនេះភាគច្រើនកើតមានជាញឹកញាប់នៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងកោះប៉ាស៊ីហ្វិកខាងកើត ប៉ុន្តែវាបែរជាមានច្រើនខ្លាំងនៅតំបន់អាមេរិកឡាទីន និងការីប៊ីនទៅវិញ ។ អ្នកស្រាវជ្រាវកំពុងតែស្វែងរកវ៉ាក់សាំងជំងឺមួយនេះ ប៉ុន្តែការបង្ការកដ៏ល្អបំផុតនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះគឺធ្វើយ៉ាងណាកាត់បន្ថយកុំឲ្យមូសខាំ ជាពិសេសកន្លែងដែលមានចំនួនជំងឺគ្រុនឈាមច្រើន ។
១-រោគសញ្ញា ៖ មនុស្សជាច្រើន ជាពិសេសកុមារ និងយុវវ័យប្រហែលជាមិនធ្លាប់មានរោគសញ្ញាក្នុងពេលកើតជំងឺគ្រុនឈាមកម្រិតស្រាលទេ ។ ប៉ុន្តែរោគសញ្ញានឹងកើតឡើងនៅរយៈពេល៤ទៅ១០ថ្ងៃក្រោយពីត្រូវបានមូសមានជំងឺខាំរួច ។
រោគសញ្ញារបស់ជំងឺគ្រុនឈាមមានដូចជា៖ ក្តៅខ្លួនចាប់ពី ៤១អង្សាសេឡើងទៅ ។ ឈឺក្បាល ឈឺសាច់ដុំ, ឆ្អឹង និងសន្លាក់ ឈឺនៅខាងក្រៅភ្នែក។ អ្នកក៏ប្រហែលជាមានរោគសញ្ញាផ្សេងទៀតដូចជា៖ ចេញកន្ទួល ក្រហមៗពេញខ្លួន ក្អួត និងចង្អោ ហូរឈាមតិចតួចពីក្នុងអញ្ជាញធ្មេញ ឬ ច្រមុះ ។
អ្នកជំងឺភាគច្រើនជាឡើងវិញក្នុងរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ករណីខ្លះ រោគសញ្ញារបស់វានឹងកាន់តែធ្ងន់ ហើយអាចគម្រាមគំហែងដល់ជីវិតទៀតផង។
រសៃឈាមច្រើនតែខូចខាត និងហូរឈាមចេញ ហើយចំនួននៃកោសិការសម្រាប់ធ្វើឲ្យឈាមកកក៏ថយចុះផងដែរ ដូច្នេះវាអាចនឹងធ្វើឲ្យមាន៖ ការហូរឈាមចេញពីច្រមុះ និងមាត់ ។ ឈឺពោះធ្ងន់ ក្អួតជាប់រហូត ហូរឈាមក្រោមស្បែក ដែលមើលទៅដូចជា ជាំៗ ។ មានបញ្ហានៅសួត, ថ្លើម និងបេះដូង ។
២-មូលហេតុ ៖ ជំងឺគ្រុនឈាមបណ្តាលមកពីវីរុសបង្កជំងឺគ្រុនឈាមមួយក្នុងចំណោមបួន ដែលចម្លងតាមរយៈមូសខ្លាខាំមនុស្ស ។ នៅពេលមូសខាំមនុស្សម្នាក់ដែលមានជំងឺ ឬវីរុសបង្កជំងឺគ្រុនឈាម វីរុសនោះនឹងចូលទៅក្នុងសត្វមូសនោះ ។ បន្ទាប់មកមូសនោះនឹងក្លាយទៅជាមូសផ្ទុកជំងឺ ។ នៅពេលវាទៅខាំមនុស្សម្នាក់ទៀត វីរុសនឹងចូលទៅក្នុងចរន្តឈាមរបស់មនុស្សនោះដើម្បីបង្កជំងឺទៀត ។
ក្រោយពីអ្នកជាសះស្បើយពីជំងឺគ្រុនឈាមហើយ អ្នកនឹងមានប្រព័ន្ធភាពស៊ាំដើម្បីប្រឆាំងនឹងវីរុសបង្កគ្រុនឈាមមួយប្រភេទដែលចម្លងជំងឺអ្នក ប៉ុន្តែមិនអាចប្រឆាំងនឹងវីរុសបីប្រភេទទៀតបានទេ ។ ចំពោះកត្តាប្រឈមនឹងជំងឺគ្រុនឈាមបែបធ្ងន់នឹងកើនឡើងខ្លាំងបើសិនជាអ្នកឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមលើកទីពីរ, ទីបី ឬទីបួនទៀត ។
៣-កត្តាប្រឈមមុខ ៖ រស់នៅ ឬធ្វើដំណើរទៅកាន់តំបន់ត្រូពិច៖ ការរស់នៅក្នុងតំបន់ត្រូពិច និងត្រូពិចក្រោមជាពិសេសកន្លែងដែលមានការប្រឈមមុខខ្ពស់ដូចជាតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍, អាមេរិកឡាទីន និងការីប៊ីន សុទ្ធតែធ្វើអោយអ្នកប្រឈមកាន់តែខ្លាំងនឹងវីរុសបង្កជំងឺគ្រុនឈាម ។
ធ្លាប់មានជំងឺគ្រុនឈាមពីមុនមក៖ ការដែលធ្លាប់ឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមពីមុនម្តងធ្វើឲ្យអ្នកកាន់តែប្រឈមខ្លាំងនឹងការមានរោគសញ្ញាធ្ងន់នៅពេលឆ្លងជំងឺនេះជាលើកទីពីរ ជាពិសេសកុមារតែម្តង ។
៤-ផលវិបាក ៖ បើសិនជាជំងឺគ្រុនឈាមនោះជាទម្រងធ្ងន់ វាអាចនឹងបំផ្លាញដល់សួត, ថ្លើម ឬបេះដូងបាន។ សម្ពាធឈាមអាចនឹងថយចុះរហូតដល់កម្រិតគ្រោះថ្នាក់ ដែលជាហេតុនាំអោយស្យុក ឬករណីខ្លះឈានដល់ស្លាប់ក៏មានដែរ ។
៥-តេស្ត និងការកំណត់រោគវិនិច្ឆ័យ ៖ ការកំណត់រោគវិនិច្ឆ័យជំងឺគ្រុនឈាមអាចជារឿងមួយពិបាក ព្រោះសញ្ញារបស់វាងាយនឹងច្រឡំនឹងជំងឺ ផ្សេងៗទៀតដូចជាជំងឺគ្រុនចាញ់, និងជំងឺគ្រុនឈាមជាដើម ។ ដូច្នេះគ្រូពេទ្យទំនងជាត្រូវសួរប្រវត្តិជំងឺ និងការធ្វើដំណើររបស់អ្នក ជាពិសេសរឿងទាក់ទងនឹងមូសខាំតែម្តង ។
ការធ្វើតេស្តក្នុងមន្ទីរពិសោធន៍ជាច្រើនអាចរកឃើញអំណះអំណាងរបស់វីរុសបង្កជំងឺគ្រុនឈាមបាន ប៉ុន្តែលទ្ធផលច្រើនតែមកមិនទាន់ទេ ដូច្នេះត្រូវតែមានការសម្រេចចិត្តព្យាបាលអោយទាន់ពេលវេលាសិនទើបជាការល្អ ។
៦-ការព្យាបាល ៖ ជំងឺគ្រុនឈាមមិនទាន់មានវិធីព្យាបាលណាមួយពិសេសនៅឡើយទេ។ គ្រូពេទ្យប្រហែលជាណែនាំឲ្យអ្នកជំងឺទទួលទានជាតិទឹកឲ្យបានច្រើន ដើម្បីកុំឲ្យខ្សោះជាតិទឹកពីការក្អួត និងក្តៅខ្លួនខ្លាំង។ ថ្នាំ Acetaminophen (Tylenol) អាចបញ្ចុះកម្តៅ និងបន្ថយការឈឺចាប់បាន ។ ចូរចៀសវាងថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ណាដែលបង្កើនការហូរឈាមដូចជា ថ្នាំអាស្ពីរីន, Ibuprofen (Advil, Motrin) និង Naproxen Sodium (Aleve) ។
បើសិនជាអ្នកមានជំងឺគ្រុនឈាមធ្ងន់ អ្នកប្រហែលជាត្រូវ៖ ព្យាបាលដោយថែទាំសុខភាពក្នុងមន្ទីរពេទ្យ។ បញ្ចូលជាតិទឹកតាមសរសៃ និងជំនួសអេឡិចត្រូលីត្រដែលបាត់បង់ ។ តាមដានសម្ពាធឈាម ។ បញ្ចូលឈាមដើម្បីជំនួសការបាត់បង់ឈាម ។
៧-ការបង្ការ ៖ ចំពោះវ៉ាក់សាំងជំងឺគ្រុនឈាមកំពុងតែផលិត ប៉ុន្តែជាទូទៅគឺមិនអាចប្រើបាននៅឡើយទេ។ បើសិនជាអ្នកកំពុងតែរស់នៅ ឬធ្វើដំណើរទៅកន្លែងណាមួយដែលមានជំងឺគ្រុនឈាមនោះ មធ្យោបាយដ៏ល្អបំផុតដើម្បីការពារកុំអោយឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមគឺធ្វើយ៉ាងណាកុំអោយមូសដែលមានជំងឺខាំបាន ។
បើសិនជាអ្នកកំពុងតែរស់នៅ ឬធ្វើដំណើរទៅតំបន់ត្រូពិចដែលជាកន្លែងមានជំងឺគ្រុនឈាមនោះ អ្នកគួរតែធ្វើដូចខាងក្រោមនេះដើម្បីកុំឲ្យមូសខាំបាន៖ ដេកក្នុងបន្ទប់ម៉ាស៊ីនត្រជាក់ ឬដេកក្នុងមុង ។ កាត់បន្ថយការចេញក្រៅផ្ទះនៅពេលយប់ ជាពិសេសកន្លែងដែលមានមូសច្រើន ។ ស្លៀកសម្លៀកបំពាក់អាវវែងខោវែងដើម្បីបន្ថែមការការពារ ហើយក៏កុំភ្លេចពាក់ស្រោមជើងផង ។ ប្រើសារធាតុបណ្តេញមូស ជាពិសេសការដេកក្នុងមុងដែលជ្រលួកថ្នាំតែម្តង ។
៨-កាត់បន្ថយជម្រកមូស ៖ មូសដែលផ្ទុកជំងឺគ្រុនឈាមច្រើនតែរស់នៅក្នុង និងជុំវិញផ្ទះ ហើយវាក៏អាចបង្កើតកូនចោនៅក្នុងរបស់ដែលអាចដកទឹកបានដែរ ។ ដូច្នេះអ្នកគួរតែលុបបំបាត់របស់អស់ទាំងនេះដើម្បីកាត់បន្ថយចំនួនមូស (ស្រង់ពីគេហទំព័រសុខភាព) ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ