រាជធានីភ្នំពេញ ៖ក្រុមអ្នកជំនាញខាងខ្សែភាពយន្តក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានឱ្យដឹងថា កង្វះថវិកាជាបញ្ហាចំបងមួយយ៉ាងសំខាន់ដែលនាំឱ្យគុណភាពខ្សែភាពយន្តខ្មែរនាពេលបច្ចុប្បន្ននៅមានកម្រិតនិងរងការទិះតៀនច្រើន។លោកមុត ថារី អ្នកដឹកនាំរឿងដែលពោរពេញដោយបទពិសោធន៍បានអះអាងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា លោកទទួលស្គាល់ថាខ្សែភាពយន្តខ្មែរបច្ចុប្បន្នពិតជានៅមានកម្រិតមែន បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រទេសជិតខាង ប៉ុន្តែមិនមែនមកពីអ្នកដឹកនាំរឿងឡើយ ពោលបញ្ហាដែលសំខាន់នោះគឺកង្វះថវិកាដែលជាបញ្ហរធំបំផុតក្នុងការផលិតខ្សែភាពយន្តមួយមានគុណភាព ។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តីអ្នកដឹកនាំរឿងរូបនេះអះអាងថា ការផលិតខ្សែភាពយន្តខ្មែរបច្ចុប្បន្នបើទោះបីជាមិនទាន់បានល្អមួយរយភាគរយក៏ដោយ តែយើងគួរតែសរសើរដល់អ្នកផលិត ព្រោះបើយោងតាមទឹកលុយដែលមានគឺវាមិនសមទៅនឹងការផលិតរឿងមួយឡើយ ។លោកថាវីបញ្ជាក់ថា«ថវិកាដែលមិនគ្រប់គ្រាន់នេះបើនិយាយពីអ្នកផលិតជាជនជាតិបរទេសនោះគឺគេមិនធ្វើឡើយ តែសម្រាប់យើងគឺនៅតែពុះពារផលិតឱ្យបានចេញជារូបរាង ទោះបីជាវាមើលទៅមិនសូវគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក៏ដោយ ។
ប្រសិនបើមានលុយគ្រប់គ្រាន់នោះអ្នកផលិតភាពយន្តរបស់ខ្មែរយើងគឺមិនចាញ់បរទេសឡើយ ហើយកុំនិយាយថា បរទេសគេអាចផលិតល្អលើសយើងនោះ ។យើងអាចមានតួសម្តែងល្អ មានម៉ាស៊ីនថតទំនើប ហើយយើងក៏មានគំនិតដូចគេដែរ ប៉ុន្តែអ្វីដែលសំខាន់នោះ គឺយើងនៅខ្វះលុយ» ។លោកមុត ថារី លើកឡើងថា កុនដែលលោកផលិតបច្ចុប្បន្ននេះគឺមិនបានប្រៀបធៀបកុននៅក្នុងស្រុកឡើយ តែអ្វីដែលលោកត្រូវគិតនោះគឺស្វែងរកភាពរីកចំរើនពីកុនបរទេស។ បើទោះបីជាលោកនៅមានការខ្វះខាតថវិកាក្នុងការផលិតក៏ដោយ លោកនៅតែព្យាយាមធ្វើយ៉ាងណារៀបចំវេយ្យាករណ៍នៃការសម្តែងកុននិងស្ទូឌីយោឱ្យមានលក្ខណៈមិនចាញ់កុនបរទេសឡើយ។
ទាក់ទងនឹងតួសម្តែងវិញអ្នកដឹកនាំរឿងរូប នេះបញ្ជាក់ថា កន្លងមកលោកធ្លាប់លឺការរិះគន់ពីទស្សនិកជនថា តួសម្តែងពេលសម្តែងត្រូវមានការជួយបោះពាក្យសន្ទនាពីក្រោយ ជាហេតុធ្វើឱ្យកុនខ្មែរមិនសូវជាល្អមើល ។ការទិះតៀននេះជាសិទ្ធិរបស់ទស្សនិកជន ប៉ុន្តែត្រូវយល់ថា យើងក៏អាចផលិតកុនដោយមិនចាំបាច់បោះពាក្យសន្ទនាបានដែរ ព្រោះបច្ចុប្បន្នលោកកំពុងតែអនុវត្តការផលិតកុនបែបនេះ តែអ្វីដែលជាការសំខាន់នោះគឺការរៀបប្លង់។
អ្នកដឹកនាំរឿងជើងចាស់រូបនេះ បានអំពាវនាវដល់ក្រសួងវប្បធម៌ឱ្យយកចិត្តទុកដាក់ និងជួយជម្រុញនិងលើកទឹកចិត្តដល់ក្រុមផលិតករនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះផង ព្រោះក្រសួងប្រៀបបាននឹងអាណាព្យាបាលដែលត្រូវគិតគូរនៅក្នុងរឿងនេះ ។ការមានគំនិតក្នុងការបង្កើតសាលាកុននោះវាមិនសូវជាចាំបាច់ឡើយ ព្រោះតាមបទពិសោធន៍ពីអ្នកដឹកនាំរឿងជើងចាស់កន្លងមកគឺមិនចាំបាច់ចូលសាលាកុនឡើយ តែពួកគាត់នៅ តែអាចផលិតកុនបានល្អ ព្រោះពួកគាត់មានគំនិតច្នៃប្រឌិតខ្ពស់ ហើយការសិក្សាពីផ្នែកផលិតកុននេះគឺវាស្ថិតនៅនឹងភ្នែករបស់យើងផ្ទាល់ ប្រសិនបើអ្នកដឹកនាំរឿងផលិតកុនមួយខុស គឺត្រូវសិក្សាពីចំណុចខុសនោះ មិនត្រូវទុកឱ្យវាខុសហើយខុសទៀតទេ។
អ្នកនិយមទស្សនាខ្សែភាពយន្តជាច្រើនមិនយល់ស្របតាមគំនិតរបស់លោកមុត ថារី ទេគឺយល់ថាបើកម្ពុជាមានសាលាភាពយន្តជារឿងប្រសើរ អាចធ្វើឱ្យកម្ពុជាមានអ្នកផលិតនិងអ្នកសម្តែងភាពយន្តមានជំនាញច្បាស់លាស់ ធ្វើឱ្យខ្សែភាពយន្តដែលផលិតចេញមានគុណភាពល្អទៅតាមក្បួនខ្នាត និងបច្ចេកទេសត្រឹមត្រូវ ។ដោយឡែកអតីតតារាភាពយន្តដ៏ល្បីល្បាញអ្នកស្រី ឌី សាវ៉េត អះអាងថា អ្នកស្រី ទទួលស្គាល់ថា ខ្សែភាពយន្តខ្មែរបច្ចុប្បន្នពិតជានៅ មានកម្រិតដោយសារបញ្ហាខ្វះថវិកាទើបមិនអាចប្រកួតប្រជែងបានជាមួយភាពយន្តបរទេស។ការផលិតខ្សែភាពយន្តមួួយរឿងចាំបាច់ត្រូវមានការចំណាយច្រើនទៅតាមប្រភេទនៃរឿងដូចជាខ្សែភាពយន្តបុរាណត្រូវចំណាយទុនច្រើនជាងខ្សែភាពយន្តបែបសម័យ ។
អ្នកស្រីឌី សាវ៉េតបានកោតសរសើរដល់អ្នកផលិតកុននាពេលបច្ចុប្បន្នដែលមានឆន្ទៈក្នុងការផលិតឱ្យមានការរស់់ជានិច្ចបើទោះបីជាត្រូវប្រឈមជាមួយបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗនាពេលបច្ចុប្បន្ន ក៏ដោយ។អ្នកស្រីឌី សាវ៉េតសំណូមពរដល់អ្នកដឹកនាំរឿងនិងតួសម្តែង គឺធ្វើយ៉ាងណាឱ្យការសម្តែងត្រូវទៅតាមតួអង្គ បើជាអ្នកស្រែត្រូវធ្វើឱ្យដូច អ្នកស្រែ ហើយបើជាអ្នកមានត្រូវរៀបឬកយ៉ាងណាឱ្យសមជាតួអង្គអ្នកមាន និងត្រូវរៀបចំមើលប្លង់ថតឱ្យត្រូវ ទៅតាមសាច់រឿងមិនត្រូវថតឱ្យតែរួចតែពីដៃទេ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ