ទីក្រុងម៉ូស្គូ៖ ថ្ងៃនេះ លោកពូទីនមានសារនយោបាយថ្មីមួយទៀតហើយនៅក្នុងឱកាសរំលឹកទិវាជ័យជម្នះលើពួកណាហ្ស៊ីអាល្លឺម៉ង់កាលពីអំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២។ លោកថ្លែងថានៅក្នុងលោកនេះគ្មាននរណាម្នាក ឬប្រទេសណា១អាចគំរាមកំហែងប្រទេសរុស្ស៊ីទេ។ ដោយសារប្រទេសរុស្ស៊ីធ្លាប់ហែលឆ្លងទុក្ខវេទនាជំនាន់សង្គ្រាមលោកលើកទី២ លោកពូទីនប្ដេជ្ញាថានឹងខិតខំឱ្យអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីទប់ស្កាត់មិនឱ្យពិភពលោកធ្លាក់ទៅក្នុងជម្លោះសាកលជាថ្មីម្ដងទៀតទេ។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនោះ ប្រទេសរុស្ស៊ីមិនអាចបណ្ដោយឱ្យអ្នកដទៃគំរាមកំហែងយើងបានដែរ, កងទ័ពរបស់យើងត្រៀមខ្លួនប្រយុទ្ធជានិច្ច។
លោកពូទីនចោទប្រកាន់ថាក្រុមបស្ចិមប្រទេសកំពុងរុញច្រានពិភពលោកទៅរកជម្លោះសាកល។ ប៉ុន្តែយើងមិនបណ្ដោយឱ្យនរណាម្នាក់គំរាមកំហែងយើងទេក្នុងនាមជាមហាអំណាចនុយក្លេអ៊ែរលេខមួយលើលោក។ នៅពេលកងទ័ពរុស្ស៊ីបន្តវាយប្រហារប្រទេសអ៊ុយក្រែនដោយឥតបន្ធូរដៃ លោកពូទីនយល់ថាក្រុមបស្ចិមប្រទេសមិនគួរបំភ្លេចគុណូបការៈពីអតីតកាលរបស់សហភាពសូវៀត។ បើកុំតែបានសូវៀតវាយផ្ដួលរំលំអ៊ីទ្លែពីអំណាច ម៉្លេះសមពេលនេះពិភពលោកមិនដឹងទៅជាស្អីទេ។
លោកពូទីនធ្លាប់បកស្រាយថាការដែលលោកបញ្ជូនកងទ័ពវាយចូលអ៊ុយក្រែនកាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ គោលបំណងធំដើម្បីតតាំងគ្នាជាមួយក្រុមបស្ចិមប្រទេសដែលលោកសម្លឹងឃើញថាពួកគេកាន់តែរុករានទន្ទ្រានទីដល់របងផ្ទះរបស់រុស្ស៊ីហើយតាមរយៈការពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់អង្គការណាតូ។ មានន័យថាលោកមិនមែនចង់វាយអ៊ុយក្រែនប៉ុន្មានទេ។ ប៉ុន្តែណាស់តែប្រទេសដទៃយកអ៊ុយក្រែនធ្វើជាកូនអុក។ លោកថាពួកគេនៅពីក្រោយខ្នងចាំធ្វើសង្គ្រាមប្រយោលជាមួយរុស្ស៊ី។
លោកធ្លាប់ចាត់ទុកការដួលរលំសហភាពសូវៀតកាលពីឆ្នាំ១៩៩១ជាបរាជ័យដ៏អាម៉ាស់បំផុតប្រចាំសតវត្សទី២០។ ការដួលរលំនេះធ្វើឱ្យលោកធ្លាក់ខ្លួនទៅបើកឡានតាក់ស៊ីដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិតព្រោះសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក។ យើងគិតទៅមើល ក្នុងនាមលោកជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់កាហ្សេបេម្នាក់ដល់ថ្នាក់ធ្លាក់ខ្លួនរត់តាក់ស៊ីដោយសារតែប្រាក់ខែជំនាន់នោះបើកមកចាយមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ។ លោកត្រូវតែឆ្លៀតឈ្លករកលុយក្រៅបន្ថែម។ នេះជារឿងអាថ៌កំបាំងដែលគ្មាននរណាដឹងទេ។ និយាយទៅហាក់ដូចជា «ហែកពោះឱ្យក្អែកចឹក»។ ប៉ុន្តែលោកទ្រាំលាក់ទុករឿងនេះយូរហើយ។ ដូច្នេះ លោកសូមទម្លាយឱ្យដឹងទៅចុះ។
លោកពូទីននៅតែសោកស្ដាយចំពោះការដួលរលំសហភាពសូវៀត ហើយនៅតែនឹកអាឡោះអាល័យទៅដល់សម័យកាលរុងរឿងរបស់សហភាពសូវៀត។ ក្រុមស៊ើបការណ៍បស្ចិមប្រទេសវិភាគឃើញថាលោកពូទីនចង់កសាងចក្រភពរុស្ស៊ីឡើងវិញ។ ហេតុនេះហើយបានជាលោកចង់ប្រមូលប្រទេសដែលធ្លាប់ចំណុះឱ្យសហភាពសូវៀតយកមកគ្រប់គ្រងឡើងវិញ។
លោកថ្លែងថាបស្ចិមប្រទេសធ្លាប់បានបំបាក់មុខសហភាពសូវៀត ធ្វើឱ្យសូវៀតខ្មាសគេមិនតិចទេក្រោយការដួលរលំជញ្ជាំងទីក្រុងប៊ែឡាំងនៅអាល្លឺម៉ង់ខាងកើតកាលពីឆ្នាំ១៩៨៩។ កាលនោះ លោកពូទីនចោទប្រកាន់ថាបស្ចិមប្រទេសព្រួតគ្នាហ៊ុមព័ទ្ធយកប៊ែឡាំងដែលតាមពិតទៅជាតំបន់របស់សហភាពសូវៀតសោះ។ កោតតែពួកគេចូលមកទន្ទ្រានទឹកដីនោះកើត។
អតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោករេហ្គឹន (Reagan) និងមេដឹកនាំសូវៀត លោកហ្គោបាឆោហ្វ (Gorbachev) នៅចុងបញ្ចប់នៃសង្គ្រាមត្រជាក់ដោយឡែកបើគេស្ដាប់ពីខាងក្រុមបស្ចិមប្រទេស និងអ៊ុយក្រែនវិញម្ដង ពួកគេចាត់ទុកថាលោកពូទីនប្រើប្រាស់យុទ្ធសាស្ត្រលេបទឹកដីដូចកាលសម័យចក្រព័ត្តិនិយមដែលដើរគូសផែនទីទឹកដីរបស់ខ្លួនឯង ហើយគំរាមគេឱ្យប្រគល់ឱ្យខ្លួន។ បើមិនព្រមប្រគល់តាមសម្រួលទេនឹងប្រើកម្លាំងបាយវាយយកតែម្ដង។ ដូច្នេះ ទាំងអាមេរិក អឺរ៉ុប និងអ៊ុយក្រែនសច្ចាថាទោះជាក្នុងកាលៈទេសៈណាក៏ដោយ ពួកគេមិនអាចបណ្ដោយឱ្យលោកពូទីនមានជ័យជម្នះនៅក្នុងសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែនជាដាច់ខាត។
និយាយមួយម៉ាត់ដោយខ្លី ភាពឈ្នះចាញ់នៅក្នុងសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែនជាការគូសវាសជោគវាសនាអនាគតរបស់បណ្ដាប្រទេសនៅទ្វីបអឺរ៉ុប។ ជាពិសេសអឺរ៉ុបខាងលិចដែលជាអ្នកនិយមប្រជាធិបតេយ្យ។ សព្វថ្ងៃនេះ ទឹកដីអ៊ុយក្រែន១៨%ត្រូវរុស្ស៊ីដាក់បញ្ចូលជាទឹកដីរបស់ខ្លួនបាត់ទៅហើយក្រោយការបោះឆ្នោតប្រជាមតិនៅគ្រីម៉េ, ដូណឹត, ខឺសុន លូហាន និងហ្សាប៉ូរីហ្សៀ។
មែនទែនទៅ ទឹកដីអ៊ុយក្រែនទាំងមូលធ្លាប់ជាទឹកដីរុស្ស៊ីពិតមែនហើយកាលពីអតីតកាល។ ប៉ុន្តែក្រោយការដួលរលំសហភាពសូវៀត អ៊ុយក្រែនប្រកាសខ្លួនជារដ្ឋឯករាជ្យ។ រុស្ស៊ីធ្លាប់និយាយយោងទៅលើកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រ ហើយចង់បានទឹកដីចំណុះសហភាពសូវៀតត្រឡប់មកវិញដោយសម្អាងថាទីនេះធ្លាប់ជាទឹកដីរុស្ស៊ីទេតើ, ឥឡូវរុស្ស៊ីយកមកវិញមានអីខុស?
រុស្ស៊ីតែងចាត់ទុកថាការផ្ដួលរំលំអ៊ីទ្លែពីអំណាចរហូតដល់មានការចុះសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពថ្ងៃទី៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៤៥គឺជាមហាជោគជ័យដ៏ត្រចះត្រចង់ដែលអាចសម្រេចបានដោយសារប្រទេសរុស្ស៊ីបានធ្វើពលិកម្មធំធេងណាស់ទម្រាំអាចកម្ចាត់របបណាហ្ស៊ីឱ្យរលំរលាយទាំងស្រុង។ យោងតាមរបាយការណ៍របស់កាហ្សេបេ (KGB) ចេញផ្សាយឆ្នាំ១៩៩១ កងទ័ពសូវៀតជាង៨លាននាក់បានពលីជីវិតនៅក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២។ ជនស៊ីវិលរុស្ស៊ីក៏ស្លាប់ច្រើនដែររហូតដល់ជិតម្ភៃលាននាក់។
គ្រាន់តែកងទ័ពសូវៀតវាយប្រហារទឹកផ្ដាច់ព្រ័ត្រចូលទីក្រុងប៊ែឡាំងស្លាប់អស់ជាង៨ម៉ឺននាក់ត្រឹមតែរយៈពេលជាង១អាទិត្យប៉ុណ្ណោះ។ និយាយជារួម សហភាពសូវៀតបានបាត់បង់ជីវិតជនស៊ីវិល និងកងទ័ពសរុបជាង២៧លាននាក់ទម្រាំពិភពលោកស្គាល់សន្តិភាពបានប៉ុណ្ណេះ។ អីចឹងហើយបានជាមេដឹកនាំសហភាពសូវៀតជំនាន់មុនៗក្ដី លោកពូទីនក្ដីមិនអាចបំភ្លេចសោកនាដកម្មទាំងនេះបានឡើយ។ លោកតែងតែប្ដេជ្ញាចិត្តថានឹងមិនបណ្ដោយឱ្យប្រវត្តិសាស្ត្រច្រំដែលជាដាច់ខាត៕
មេដឹកនាំមហាអំណាចទាំងបីដែលរួមដៃគ្នាផ្ដួលរំលំអ៊ីទ្លែពីអំណាច៖ ពីឆ្វេងទៅស្ដាំនាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេស, ប្រធានាធិបតីអាមេរិក និងមេដឹកនាំសូវៀត
កងទ័ពសូវៀតឡើងដោតទង់ជាតិនៅលើវិមានរដ្ឋសភាអាល្លឺម៉ង់ក្រោយពេលវាយយកបានទីក្រុងប៊ែឡាំង
ចែករំលែកព័តមាននេះ