ស្វាជាប្រភេទសត្វរស់នៅក្នុងព្រៃ ហើយមានកន្ទុយវែង ឬខ្លីទៅតាមពូជរបស់វា និងមានជាង២៦០ប្រភេទឯណោះ ។ ស្វាជាច្រើនប្រភេទយកដើមឈើជាទីជម្រករបស់វា តែស្វាមួយចំនួនទៀតរស់នៅលើដី ដូចជាស្វាបាប៊ូន (Baboons) ជាពូជស្វាអាហ្វ្រិក និងអារ៉ាប់ ។ សត្វស្វាសកម្មបំផុតក្នុងអំឡុងពេលថ្ងៃជាងពេលរាត្រី ។
ស្វាត្រូវគេចាត់ទុកថា ជាសត្វមានប្រាជ្ញាឈ្លាសវៃជាងសត្វផ្សេងទៀត ជាពិសេសគឺស្វាពិភពចាស់ (Old World Monkeys) ក្នុងលោកដែលរស់នៅបានយូរជាងគេ ។
ស្វាត្រូវគេចែកចេញពីរប្រភេទធំៗគឺ «ស្វាពិភពថ្មី» (New World Monkey) គិតចាប់ពីទ្វីបអាមេរិកខាងត្បូងទៅអាមេរិកកណ្តាល និងស្វាពិភពចាស់ (Old World Monkey) រាប់បញ្ចូលពីអាហ្វ្រិក និងអាស៊ី ។ ស្វាពិភពថ្មី និងប្រភេទស្វា Catarrhine បានលេចរូបរាងឡើងជាមួយនឹងស្វាផ្សេងទៀតតាំងពី៣៥លានឆ្នាំមុន ។ ចំណែកស្វាពិភពចាស់ ស្វាឥតកន្ទុយ Hominoidea និងស្វា Catarrhine បានលេចរូបរាងតាំងពី២៥លានឆ្នាំមុន ។
ស្វាអាចមានទំហំតូចបំផុត១១៧មីល្លីម៉ែត្រ និងប្រវែងកន្ទុយ១៧២មីល្លីម៉ែត្រ និងទម្ងន់ជាង១០០ក្រាម ។ ដោយឡែកស្វាឈ្មោលអាហ្វ្រិកភាគខាងលិចវិញមានប្រវែងបណ្តោយជិត១ម៉ែត្រ និងទម្ងន់រហូតដល់៣៦គីឡូក្រាម ។
ស្វាភាគច្រើនរស់នៅលើដើមឈើ រីឯពូជស្វាផ្សេងទៀតរស់នៅលើវាលស្មៅ ។ ចំណែករបបអាហាររបស់ពួកវាវិញមានលក្ខណៈខុសប្លែកគ្នាទៅតាមប្រភេទស្វា តែរួមមាន ផ្លែឈើ ស្លឹកឈើ គ្រាប់ធុញ្ញជាតិ ផ្កា ស៊ុត និងសត្វល្អិត តូចៗដូចជាពីងពាងជាដើម ។
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអះអាងថា មនុស្សសព្វថ្ងៃវិវឌ្ឍចេញពីស្វា តែសាសនាខ្លះអះអាងថា ព្រះជាអ្នកបង្កើតមនុស្ស ។ ដោយសារតែហេតុផលរៀងៗខ្លួនទើបធ្វើឱ្យមានការប្រកាន់យកតាមបែបម្ខាងៗដោយគ្មានហេតុផលរួមស្ថិតក្នុងចំណុចកណ្តាលទេ ។
ខួរក្បាលស្វាត្រូវគេនិយមទទួលទាននៅតំបន់អាស៊ីខាងត្បូងចិន និងប្រទេសអាហ្វ្រិក ។ ដោយឡែកច្បាប់របបអាហារប្រពៃណីអ៊ិស្លាមចែងថា «ការទទួលទានសាច់ស្វាខុសច្បាប់» ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយស្វាត្រូវគេទទួលទាននៅផ្នែកមួយចំនួននៃប្រទេសអាហ្វ្រិកដែលជាកន្លែងសាច់ស្វាត្រូវគេដាក់លក់ ។
ស្វាជាតួអង្គពិសេសឈ្មោះស៊ុនអ៊ូខុង ក្នុងរឿងព្រេងនិទានរបស់ចិន គឺរឿង«ថាំងចេងទៅចម្លងធម៌នៅភាគខាងលិច» ។ ចំណែករឿង «រាមាយណៈ» ឬខ្មែររឿង «រាមកេរ្តិ៍» តួអង្គហនុមាន ជាសេនារបស់ព្រះរាមដ៏អង់អាចក្លាហាន និងមានមហិទ្ធិឫទ្ធិខ្លាំងក្លា ។
ចំណែកតាមក្បួនតម្រាប្រពៃណីខ្មែរឆ្នាំវក ឬឆ្នាំស្វា ជាឈ្មោះឆ្នាំទី៩ ក្នុងចំណោមឆ្នាំទាំង១២ដែលតំណាងឱ្យកំណើតរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ ។ ចាស់បុរាណមានជំនឿថា មនុស្សប្រុស-ស្រីណាកើតចំឆ្នាំស្វានឹងមានប្រាជ្ញាឈ្លាសវៃជាងឆ្នាំដែលតំណាងដោយសត្វផ្សេងទៀត ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ