រាជធានីភ្នំពេញ៖ ថ្ងៃទី១៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២០ អង្គការ WCS ប្រចាំកម្ពុជា បានចេញផ្សាយរូបភាពកូនទាព្រៃស្លាប.ស ខណៈពេលដែលវាបានចាកចេញពីសំបុករបស់វាក្នុងរន្ធដើមឈើជាមួយមេរបស់វា។ ក្រុមការងារអភិរក្សជឿថា…
រាជធានីភ្នំពេញ៖ ថ្ងៃទី១៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២០ អង្គការ WCS ប្រចាំកម្ពុជា បានចេញផ្សាយរូបភាពកូនទាព្រៃស្លាប.ស ខណៈពេលដែលវាបានចាកចេញពីសំបុករបស់វាក្នុងរន្ធដើមឈើជាមួយមេរបស់វា។ ក្រុមការងារអភិរក្សជឿថា កូនទាព្រៃស្លាបសនេះគឺជាកូនទាព្រៃស្លាបសមួយក្នុងចំណោមកូនទាព្រៃស្លាបស ៥ក្បាល ដែល ក្រុមការងារបានតាមដាននៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែន ព្រហ្មទេព ភូមិសាស្ត្រខេត្តព្រះវិហារ។
លោក ម៉ៅ ឃៀន និងក្រុមការងាររបស់គាត់បានដំឡើងម៉ាស៊ីនថតសត្វព្រៃស្វ័យប្រវត្តិនៅក្បែរសំបុក ដើម្បីថតយករូបភាពដោយមិនឱ្យមានការរំខានដល់ទាព្រៃស្លាបស។ ទាព្រៃស្លាប.សទាំងនេះចូលចិត្តធ្វើសំបុកនៅក្នុងរន្ធឈើ នៅលើដើមឈើចាស់ៗ។ តែគួរឱ្យសោកស្តាយ ដើមឈើប្រភេទនេះប្រឈមខ្ពស់ទៅនឹងការកាប់យកទៅលក់ខុសច្បាប់។
សំបុកទាព្រៃស្លាប.ស ស្ថិតនៅកម្ពស់៤ម៉ែត្រពីដី ដូច្នេះការថតយកសកម្មភាពទាព្រៃស្លាបសនៅក្នុង សំបុករបស់វាមិនងាយស្រួលទេ។
តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី លោក ឃៀន និងក្រុមការងារស្រាវជ្រាវជីវៈចម្រុះ សហគមន៍ អាចដាក់ពង្រាយម៉ាស៊ីនថតសត្វស្វ័យប្រវត្តិចំនួនពីរនៅក្បែរសំបុក ហើយលទ្ធផលទទួលបាន គឺគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល។
ទាព្រៃស្លាប.ស (Asacornis scutulata) បច្ចុប្បន្ន ត្រូវបានកត់ត្រាក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់អង្គការ IUCN ជា ប្រភេទជិតផុតពូជនៅលើពិភពលោក មានវត្តមាននៅសេសសល់ក្នុងទីជម្រកធម្មជាតិតិចជាង ១.០០០ក្បាល ភាគច្រើនមាននៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា និងមីយ៉ាន់ម៉ា។
លោក សាយម៉ុន ម៉ាហ៊ូដ (Simon Mahood) ទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេសជាន់ខ្ពស់នៃអង្គការ WCS បានថ្លែងថា «ទាព្រៃស្លាបសគឺជាប្រភេទសត្វព្រៃដ៏សំខាន់។ ទីជម្រករបស់វាមានលក្ខណៈពិសេស ហើយយើងត្រូវតែ អភិរក្ស ទីជម្រកទាំងនេះដើម្បីការពារប្រភេទសត្វនេះ ព្រមទាំងប្រភេទសត្វដទៃៗទៀត។ លទ្ធផលនៃការអង្កេតតាមដាននេះមានលក្ខណៈវិជ្ជមាន និងបង្ហាញច្បាស់ថា ដោយមានការចូលរួមពី សហគមន៍និងមាន កិច្ច សហការ រឹងមាំក្នុងភាពជាដៃគូរវាងភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ធ្វើឱ្យកិច្ចប្រឹងប្រែងអភិរក្សអាចទទួលបានជោគជ័យ។»
អង្គការ WCS សហការជាមួយមន្ទីរបរិស្ថានខេត្ត និងដៃគូដទៃទៀត បាននិងកំពុងធ្វើការជាមួយប្រជា សហគមន៍នៅក្នុងតំបន់ដើម្បីការពារប្រភេទសត្វដ៏សំខាន់នេះអស់រយៈពេល១០ឆ្នាំកន្លងមក ហើយ លទ្ធផលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើនសម្រេចបានតាមរយៈដៃគូសហការដ៏ល្អនេះ។
កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥ អ្នកភូមិដែលនៅពេលនោះទទួលបានការអប់រំ អំពីស្ថានភាពនិងសារៈសំខាន់របស់ទាព្រៃស្លាបស បានចូលរួមសង្គ្រោះមេទាព្រៃស្លាបសមួយក្បាលក្នុងរដូវកាលជម្រុះ រោម។ ក្នុងកំឡុង ពេលជម្រុះរោម សត្វទាព្រៃស្លាបសមិនអាចហើរបានទេ ជាហេតុនាំឱ្យវាងាយរង គ្រោះ ពេលជួបពួក ប្រភេទសត្វស៊ីសាច់ជាអាហារ។ ក្រោយពីបានទទួលការមើលថែទាំមួយរយៈពេលខ្លីនៅ ឯមជ្ឈមណ្ឌល អង្គរដើម្បីការអភិរក្សជីវៈចម្រុះ(ACCB) មេទាព្រៃស្លាបសនោះត្រូវបានយកមកលែងនៅក្នុងតំបន់នេះវិញ ដោយសុវត្ថិភាព។
ពីរឆ្នាំក្រោយមក គឺនៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ អ្នកភូមិបានរាយការណ៍ឱ្យដឹងថាពួកគាត់បាន ឃើញសំបុកសត្វមួយ សំបុក ហើយភ្លាមនោះ ក្រុមការពារសំបុកសត្វនៃអង្គការWCS បានទៅពិនិត្យមើល និងការពារសំបុកនោះ។ គម្រោងការពារសំបុកសត្វ គឺជាគម្រោងមួយបង្កើតឡើងដោយក្រុមអភិរក្សក្នុង គោលបំណងផ្តល់ជម្រើសដល់សហគមន៍ដែលរស់នៅក្នុង ឬក្បែរតំបន់ការពារធម្មជាតិដើម្បីបង្កើតប្រភពចំណូលសម្រាប់ទ្រទ្រង់ជីវភាពរស់នៅតាមរយៈប្រព័ន្ធលើកទឹកចិត្ត។
ប្រជាសហគមន៍មូលដ្ឋាន ត្រូវបាន ជួលឱ្យយាម ការពារសំបុកទាព្រៃស្លាបសនេះរហូត ដល់កូនទាព្រៃស្លាបសចំនួន ៩ក្បាលបានញាស់ដោយ ជោគជ័យ។ ក្រវឹល ពាក់ជាប់នឹងជើងរបស់វា បានបញ្ជាក់ថា វាគឺជាមេទាព្រៃស្លាបសដែលបានបញ្ជូនទៅថែ ទាំនៅមជ្ឈមណ្ឌល អង្គរដើម្បីការអភិរក្សជីវៈចម្រុះ កន្លងមក។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ អ្នកភូមិបានរាយការណ៍ជូន អង្គការ WCS ម្តង ទៀតថា មេទាព្រៃស្លាបសដដែលនេះ ត្រូវបានពួកគាត់ជួយសង្គ្រោះម្តងទៀតក្នុងកំឡុង ពេលវាផ្លាស់រោមប្រចាំឆ្នាំ។ ទោះបីជាគ្មានមនុស្សទៅ ចាប់វាក៏ដោយ ការដែលវាមានវត្តមាននៅក្បែរ ភូមិ និងចម្ការក្នុងកំឡុងពេលវា ជម្រុះរោម វាអាចប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ខ្ពស់ពេលឆ្កែស្រុកឃើញវា។
លោក ឃៀន ប្រធានក្រុមជីវៈចម្រុះនៃអង្គការ WCS បានបញ្ជាក់ថា «ពួកយើងមានក្តីរំភើបនៅពេលដែល បានឮដំណឹងថា សំបុកនោះត្រូវបានមេទាព្រៃស្លាបសប្រើប្រាស់ម្តងទៀត។ នៅពេលដែលពួកយើង ទៅ ពិនិត្យមើល ក៏បានឃើញមេទាព្រៃស្លាបសថ្មីមួយផ្សេងទៀត ពួកយើងសប្បាយចិត្តណាស់។ »
ក្នុងរយៈពេលកន្លងមក ប្រទេសកម្ពុជា ជួបគ្រោះរាំងស្ងួតរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំជាប់ៗគ្នា ធ្វើឱ្យទឹកអូររីងហួត នៅរាក់។ ប៉ុន្តែ នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២០ នៅពេលដែលទឹកចាប់ហូរចូលអូរវិញ មេទាព្រៃស្លាបស ត្រូវបានលែងចូល ព្រៃធម្មជាតិរបស់វាវិញម្តងទៀតបន្ទាប់ពីវាដុះរោមពេញខ្លួនវិញនៅឯមជ្ឈមណ្ឌល អង្គរ ដើម្បី ការ អភិរក្សជីវៈចម្រុះ។ មេទាព្រៃស្លាបសនេះ មានក្រវឹលសម្គាល់អត្តសញ្ញាណដែលក្រុមការងារបាន ចងភ្ជាប់ ទៅនឹងជើងឆ្វេង របស់វាដើម្បីឱ្យក្រុមការងារស្រាវជ្រាវងាយស្រួលសម្គាល់។
អង្គការ WCS មាន ការភ្ញាក់ ផ្អើល និងសប្បាយ រីករាយដោយ មួយខែក្រោយមកគឺនៅខែកក្កដាបានឃើញមេទាព្រៃ ស្លាបស មួយក្បាលផ្សេងទៀតមកក្រាបពងនៅក្នុងសំបុករបស់មេទាព្រៃស្លាបសមុន។ មេទាព្រៃស្លាបសថ្មីនេះញាស់បានពងចំនួន៥ ហើយក្រុម ការពារសំបុកបានប្រញាប់ប្រញាល់យាមការពារសាជាថ្មីម្តងទៀត៕ (កែសម្រួលដោយ ៖ ធីតា)
ចែករំលែកព័តមាននេះ