រាជធានីភ្នំពេញ ៖ បច្ចុប្បន្ន គេសង្កេតឃើញថា រូបិយប័ណ្ណបរទេសកំពុងចរាចរយ៉ាងផុលផុសនៅលើទីផ្សារកម្ពុជា ជាពិសេស ការប្រើប្រាស់ប្រាក់ដុល្លារ ដែលស្ទើរតែស្មើនឹង៩០%ក្នុងការទូទាត់ទំនិញទាំងលក់ដុំ និងរាយ។ ចំណែកនៅតាមព្រំដែនថៃឯណោះវិញ…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ បច្ចុប្បន្ន គេសង្កេតឃើញថា រូបិយប័ណ្ណបរទេសកំពុងចរាចរយ៉ាងផុលផុសនៅលើទីផ្សារកម្ពុជា ជាពិសេស ការប្រើប្រាស់ប្រាក់ដុល្លារ ដែលស្ទើរតែស្មើនឹង៩០%ក្នុងការទូទាត់ទំនិញទាំងលក់ដុំ និងរាយ។ ចំណែកនៅតាមព្រំដែនថៃឯណោះវិញ គេហាក់និយមចាយលុយបាត ហើយនៅតាមព្រំដែនវៀតណាម គេនិយមចាយលុយដុង ដែលធ្វើឱ្យប្រាក់រៀលខ្មែរមិនមានឥទ្ធិពល ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក្តី ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ធនាគារជាតិកម្ពុជាបានធ្វើយុទ្ធនាការមួយចំនួនដើម្បីជំរុញឱ្យមានការប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណជាតិឱ្យទូលំទូលាយនៅក្នុងប្រទេស ។
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានលើកទឹកចិត្តដល់គ្រប់វិស័យ ជាពិសេសវិស័យឯកជនលើការលើកកម្ពស់ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយ ដូចជា ការបិទស្លាកតម្លៃជាប្រាក់រៀល ការទូទាត់ និងការបើកប្រាក់ខែជាប្រាក់រៀលជាដើម ។ បើទោះបីជាធនាគារជាតិកម្ពុជា បានធ្វើយុទ្ធនាការជាច្រើនដើម្បីលើកកម្ពស់ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលនៅកម្ពុជាក្ដី តែគេសង្កេតឃើញមានហាងទំនិញមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះដែលបិទស្លាកតម្លៃជាប្រាក់រៀល ដោយភាគច្រើននៅតែបន្តដាក់តម្លៃជាប្រាក់ដុល្លារដដែល ។ ដោយឡែក ហាងអាហារ ឬហាងលក់សម្លៀកវិញ មិនសូវនិយមគិតលុយជាប្រាក់រៀលឡើយ បើទោះបីជាគិតលុយ ក៏ពួកគេគិតតម្លៃតាមអត្រាប្រាក់ដុល្លារដែរ ដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរមិនចង់ប្រើប្រាស់លុយរៀលខ្មែរ ។
លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ បណ្ឌិតសេដ្ឋកិច្ច និងអ្នកស្រាវជ្រាវនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា ស្របពេលដែលធនាគារជាតិជំរុញឱ្យប្រើប្រាស់ លោកសង្កេតឃើញថា ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលបច្ចុប្បន្ននេះ កើនឡើងតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ។ ការកើនឡើងតិចតួចនេះ ដោយសារតាមភោជនីយដ្ឋាន និងកន្លែងលក់ទំនិញមួយចំនួន បើទោះបីជានៅក្នុងវិក្កយបត្រគិតជាប្រាក់រៀល ប៉ុន្តែគិតលើសតាមអត្រាប្តូរប្រាក់ ។ ជាក់ស្តែង បើទិញ ឬញ៉ាំអស់៤០ដុល្លារ ដែលស្មើនឹង១៦ម៉ឺនរៀល តែពួកគេគិតជាលុយរៀលរហូតដល់១៦ម៉ឺន៥ពាន់រៀល ។ ដោយសារមូលនេះ ទើបធ្វើពលរដ្ឋខ្មែរចូលចិត្តចាយលុយដុល្លារ ព្រោះចំណេញជាង ពោលគឺគ្មានការលើកទឹកចិត្តក្នុងការចាយលុយរៀល ។
លោកបន្ថែមថា មូលហេតុមួយទៀតដែលប្រាក់រៀលខ្មែរមិនសូវមានប្រជាប្រិយភាពក្នុងការចាយវាយ គឺមកពីបើកប្រាក់ខែជាប្រាក់ដុល្លារ ដែលគាត់ខ្ជិលយកទៅដូរ ។ មួយវិញទៀត ដោយសារតែការចាយលុយរៀលបានផលប្រយោជន៍តិចជាងការចាយលុយដុល្លារ ។
លោកពន្យល់បន្តថា ៖« ឧទាហរណ៍ថា គាត់មានលុយ៣០ដុល្លារ ត្រូវស្មើនឹង១២ម៉ឺន១ពាន់រៀល ប៉ុន្តែហាងលក់អីវ៉ាន់មិនឱ្យគាត់គិត៤០ទេ គឺគិត៤១ (១ដុល្លារ=៤.១០០រៀល) ហើយតាមអត្រាប្តូរប្រាក់នៅលើទីផ្សារតែ៤.០២០រៀល តែគាត់គិត៤.១០០រៀល អីចឹង អ្នកប្រើប្រាស់គាត់អត់ការលើកទឹកចិត្តក្នុងការចាយ» ។
ដោយឡែក សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចលោក តេង ដឺលុច បានលើកឡើងថា មូលហេតុដែលប្រាក់រៀលមិនទាន់ទទួលបានទំនុកចិត្តពីពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងការសន្សំឬចាយ ដោយសារមហាជនបាត់ទំនុកចិត្ត ព្រោះបទពិសោធន៍កាលពីទសវត្សរ៍មុន ពេលប្តូរពីរបបមួយទៅរបបមួយ លុយរៀលខ្មែរមានលំនឹងមិនស្ថិតស្ថេរ ដែលអំឡុងឆ្នាំ១៩៧០ ដល់១៩៧៥នោះ រូបិយវត្ថុខ្មែរមានតម្លៃសឹងតែក្លាយជាក្រដាស។ ក្រោយមកចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបានវិវត្តន៍មកចាយលុយដុល្លារវិញ អីចឹងហើយគេយល់ថា មានតែប្រាក់ដុលា្លរទេដែលអាចប្រើប្រាស់គ្រប់ទីកន្លែងនៅលើពិភពលោកបាន ។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ៖« មានតែដុល្លារទេ ជាធនធានមួយសំខាន់ដែលអាចប្រើប្រាស់ទូទាំងពិភពលោក ជាពិសេសអាមេរិកគេអត់ចេះរលំទៅណាទេ ប៉ុន្តែសេដ្ឋកិច្ចស្រុកខ្មែរយើង វាវិលវល់ទៅតាមនយោបាយ ពេលខ្លះប្តូររបបទៅ សង្គ្រាមស៊ីវិលទៅ លុយវាក្លាយជាលុយឥតបានការ អីចឹង វាជាបញ្ហាចោទឡើងមួយ។ វាទាមទារពេលវេលាបន្ត ពេលខ្លះ វាមិនអាចអនុវត្តបានទាំងកំរោលទេ វាជាតុល្យភាពនៃភាពអវិជ្ជមាន និងវិជ្ជមាននៃការប្រើប្រាស់ប្រាក់ដុល្លារនៅក្នុងប្រទេសរបស់យើង » ។
ដើម្បីឱ្យប្រាក់រៀលខ្មែរទទួលបានទំនុកចិត្ត និងនិយមក្នុងការចាយវាយ ត្រូវធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចជាតិរឹងមាំ ជាពិសេស ផលិតផលក្នុងស្រុក ដែលនៅពេលសហគ្រាសក្នុងស្រុកមានលទ្ធភាពបង្កើនការផលិត និងបង្កើនការងារកាន់តែច្រើន នាំឱ្យមានចរន្តនៃការចាយវាយប្រាក់រៀលនេះកាន់តែច្រើនឡើង ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក តេង ដឺលុច ។
កោះសន្តិភាពមិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីខាងធនាគារជាតិបានទេ កាលពីម្សិលមិញ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ បើតាមទេសាភិបាលរងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា លោកជំទាវ នាវ ច័ន្ទថាណា ដែលបានលើកឡើងកាលដើមឆ្នាំ២០១៧ថា ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលនា២ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះបានកើនឡើង ដោយសារការជឿទុកចិត្តរបស់សាធារណជនមកលើប្រាក់រៀល ។ ប្រាក់រៀលមានវិសាលភាពចរាចរណ៍នៅគ្រប់ទីកន្លែងនៃប្រទេសកម្ពុជា ដែលភាគច្រើនលើសលប់នៅតំបន់ជនបទ ខណៈប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកមានវត្តមានច្រើននៅតំបន់ទីប្រជុំជន ជាពិសេស នៅរាជធានីភ្នំពេញ ។
លោកជំទាវបន្ថែមថា ៖« តាមរយៈការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលបានរួមចំណែកជំរុញការវិនិយោគ និងបង្កើតការងារតាមរយៈឥទ្ធិពលនៃគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុលើការបន្ទាបអត្រាការប្រាក់ទីផ្សារ ដែលជាកត្ដាកំណត់និន្នាការនៃប្រាក់សម្រាប់ការវិនិយោគនិងផលិតផល និងឈានទៅជំរុញឲ្យមានការបង្កើតការងារ » ។
លើសពីនេះទៀត ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល នឹងធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិទទួលបានប្រាក់ចំណូលពីការបោះពុម្ព និងស្រូបយកនូវរូបិយប័ណ្ណ ក៏ដូចការគរពូនជាទុនបម្រុងសម្រាប់ពង្រឹងជំនឿទុកចិត្តរបស់វិនិយោគិនលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាផងដែរ ។ សំខាន់ជាងនេះទៀត រាជរដ្ឋាភិបាលអាចអភិវឌ្ឍន៍ទីផ្សារសញ្ញាប័ណ្ណចារឹកជាប្រាក់រៀលដ៏រឹងមាំមួយ ដើម្បីគាំទ្រការផ្ដល់ហិរញ្ញប្បទានក្នុងការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងការកាត់បន្ថយកម្ចីពីបរទេស តាមរយៈការកៀរគរមូលនិធិពីសាធារណជន ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ធនាគារជាតិចេញផ្សាយកាលពីពេលថ្មីនេះបានឱ្យដឹងថា ដើម្បីចូលរួមចំណែកការអនុវត្តគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុប្រកបដោយភាពប្រុងប្រយ័ត្ន និងមានសង្គតិភាពជាមួយគោលនយោបាយសារពើពន្ធ តាមរយៈការរក្សាល្បឿនកំណើនការផ្គត់ផ្គង់ហិរញ្ញវត្ថុសមស្របប្រមាណ២៣% និងអត្រាប្តូរប្រាក់រៀលប្រមាណ៤.០៥០រៀលក្នុង១ដុល្លារអាមេរិក ទោះក្នុងបរិបទដុល្លាររូបនីយកម្មខ្ពស់ក្តី ។ ម្យ៉ាងទៀត ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានខិតខំលើកកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាពគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ តាមរយៈការពង្រឹងឧបករណ៍គោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ និងការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល ដោយបានបន្តអភិវឌ្ឍន៍មូលបត្រអាចជួញដូរបាន និងបន្តដាក់ឱ្យដំណើរការនូវប្រតិបត្តិការផ្តល់សន្ទនីយភាពដោយមានការធានា (LPCO) ។
ប្រតិបត្តិការ LPCO បានផ្តល់នូវផ្លែផ្កាប្រកបដោយភាពវិជ្ជមាន ដោយបានរួមចំណែកផ្តល់សន្ទនីយភាពជាប្រាក់រៀលក្នុងតម្លៃមួយទាបសមរម្យដល់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលមានកង្វះខាតប្រាក់រៀលនៅក្នុងប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួន ដែលនេះបានរួមចំណែកក្នុងការកាត់បន្ថយគម្លាតអត្រាការប្រាក់ជារៀល និងដុល្លារអាមេរិកគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ។
លោកបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ បានផ្តល់អនុសាសន៍ថា ដើម្បីឱ្យការចាយលុយរៀលមានសន្ទុះជាងបច្ចុប្បន្ននេះ រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវតម្រូវឱ្យបើកប្រាក់ខែគ្រប់វិស័យតាមប្រព័ន្ធធនាគារ និងបើកជាប្រាក់រៀល ។ លោកថា ធ្វើដូចនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលអាចគ្រប់គ្រងរូបិយវត្ថុបានផង ក៏ដូចជាលើកទឹកចិត្តឱ្យចាយប្រាក់រៀលផងដែរ។ វិធានការមួយទៀត លើកទឹកចិត្តឱ្យមានការដាក់សន្សំជាប្រាក់រៀលទទួលបានអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ជាងប្រាក់ដុល្លារ ។ ចំណែកការទិញទំនិញត្រូវគិតជាលុយរៀល តែកុំគិតតាមអត្រាប្រាក់ដុល្លារ ។
ទោះជាបែបនេះក្តី លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ លើកឡើងថា ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល និងប្រាក់ដុល្លារ មានផលប្រយោជន៍ដូចគ្នាចំពោះសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ។ លោកបន្តថា ៖« ប៉ុន្តែជាទូទៅ នៅក្នុងប្រទេសនីមួយៗ កាលណាជាប្រទេសសម្រាប់នាំចេញ គឺចង់ឱ្យចរន្តនៃការចាយវាយនេះជាលុយនៅក្នុងស្រុក ដើម្បីឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលអាចគ្រប់គ្រងថ្លៃដើមផលិតកម្មបានស្រួលជាងយើងចាយជាលុយដុល្លារ » ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ