នៅក្នុងចំណោមព្រះសង្ឃប្រមាណជាជាង៧ម៉ឺនអង្គ ដែលកំពុងតែគ្រងស្បង់ចីពរនៅកម្ពុជា សង្ឃដែលអាចចាត់ទុកថា ជាអ្នកបួសយូរជាងគេ និងមានអាយុវែងជាងគេហើយបានបម្រើវិស័យព្រះពុទ្ធសាសនាច្រើនជាងគេ នៅពេលនេះនៅកម្ពុជា អាចនិយាយបានថា គឺសម្តេចព្រះមហាសុមេធា ធិបតីកិត្តិឧទ្ទេសបណ្ឌិត នន្ទ…
នៅក្នុងចំណោមព្រះសង្ឃប្រមាណជាជាង៧ម៉ឺនអង្គ ដែលកំពុងតែគ្រងស្បង់ចីពរនៅកម្ពុជា សង្ឃដែលអាចចាត់ទុកថា ជាអ្នកបួសយូរជាងគេ និងមានអាយុវែងជាងគេហើយបានបម្រើវិស័យព្រះពុទ្ធសាសនាច្រើនជាងគេ នៅពេលនេះនៅកម្ពុជា អាចនិយាយបានថា គឺសម្តេចព្រះមហាសុមេធា ធិបតីកិត្តិឧទ្ទេសបណ្ឌិត នន្ទ ង៉ែត សម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជ ស្តីទីនៅកម្ពុជា ។
សម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជស្តីទីប្រសូតនៅថ្ងៃសុក្រ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៥ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩២៤ នៅភូមិត្រពាំងវែង ឃុំលំចង់ ស្រុកសំរោង ខេត្តតាកែវ ក្នុងត្រកូលកសិករ ទ្រង់ជាបុត្រទី២ របស់ឧបាសក នន្ទ នុត និងឧបាសិកា ម៉ឹង យឹម ។ នៅព្រះជន្ម១៧ឆ្នាំ ទ្រង់បានទៅស្នាក់នៅសិក្សារៀនសូត្រធម៌វិន័យ និងព្រះជន្ម១៩ឆ្នាំ ទ្រង់បានចូលបួសជាសាមណេរក្នុងសំណាក់ព្រះតេជព្រះគុណ ព្រំ មាស (ឥន្ទត្ថេរ) ជាព្រះឧបជ្ឈាយ៍ នៅវត្តពោធិ៍ ឃុំពោធិ៍អង្គ្រង ស្រុកគងពិសី ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ហើយក៏ក្លាយជាភិក្ខុភាវៈនៅព្រះជន្ម២១ឆ្នាំ ។
ក្រោយមកនៅដើមទសវត្សរ៍១៩៥០ ទ្រង់បាននិមន្តចេញពីវត្តពោធិ៍ ទៅតាមបម្រើព្រះតេជព្រះគុណ ព្រំ មាស ជាព្រះឧបជ្ឈាយ៍កាលបួសជាសាមរណេរ ដែលមានអាពាធជាទម្ងន់ សម្រាកព្យាបាលនៅសាលាបុណ្យ១កន្លែង ស្ថិតក្នុងឃុំពពេល ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ ។ ពុទ្ធបរិស័ទជ្រះថ្លាបានរួបរួមគ្នាស្ថាបនាសាលាបុណ្យនោះ ឱ្យទៅជាវត្តថ្មីមួយឈ្មោះថា វត្តអម្ពវ័ន ហៅវត្តព្រៃជួរ ។ ទ្រង់បានសិក្សាព្រះបរិយត្តិធម៌ នៅវត្តអម្ពវ័ន រហូតប្រឡងជាប់សញ្ញាបត្រធម្មវិន័យថ្នាក់ត្រី-ទោ-ឯក និងធ្វើជាព្រះអាចារ្យបង្រៀនធម្មវិន័យ ដល់ភិក្ខុសាមណេរក្នុងវត្ត ។
ដល់ឆ្នាំឆ្នាំ១៩៦៣-១៩៦៤ ទ្រង់បានបន្តការសិក្សាថ្នាក់បំពេញវិជ្ជាខាងអក្សរសាស្ត្រខ្មែរសម្រាប់ធ្វើគ្រូបង្រៀន សាលាវត្ត នៅវត្តព្រះវិហារអណ្តែត ហៅវត្តឈើទាលជ្រុំ ឃុំក្រាំងលាវ ស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ ។ លុះបញ្ចប់ការសិក្សា និងបានប្រឡងជាប់ហើយ ទ្រង់បាននិមន្តត្រឡប់មកគង់នៅវត្តអម្ពវ័ន ធ្វើជាគ្រូបង្រៀនដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ ត្រូវពួកខ្មែរក្រហមបង្ខំឱ្យលាចាកសិក្ខាបទ ហើយបង្ខំឲ្យយកភរិយាតែត្រូវទ្រង់បដិសេធហើយ និងរក្សាបាននូវព្រហ្មចរិយធម៌ជាដរាប ។
ក្រោយថ្ងៃរំដោះ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៧៩ ទ្រង់ត្រូវបានក្រុមប្រឹក្សាជាតិរណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា ជ្រើសរើសជាឧបសម្បទាបេក្ខៈ១រូប ក្នុងចំណោម៧រូប ឱ្យចូលសាងបំពេញឧបសម្ប័ទជាភិក្ខុភាវៈជាលើកទី២ នៅវត្តឧណ្ណាលោម និងគង់នៅទីនោះបាន៧ខែ ហើយក៏ក្លាយជាព្រះចៅអធិការវត្តលង្កា ដល់ឆ្នាំ១៩៨៩ ។ បន្ទាប់មកពីឆ្នាំ១៩៨៩ មកដល់បច្ចុប្បន្នព្រះអង្គក៏និមន្តមកជាព្រះចៅអធិការវត្តបទុមវតីរាជវរារាម ហើយដល់ ១៩៩១ ក៏ក្លាយជាព្រះសង្ឃនាយករងទី១ និងសមណស័ក្តិជាព្រះពោធិវ័ង្ស ហើយនៅឆ្នាំ១៩៩២ ក៏ទទួលព្រះឋានៈជាសម្តេចព្រះពោធិវ័ង្សនៃកម្ពុជា ។
នៅឆ្នាំ១៩៩៣ ទ្រង់ក្លាយជាព្រះមេគណក្រុងភ្នំពេញដល់២០០៧ ។ សម្តេចព្រះមហាសុមេធាធិបតីកិត្តិឧទ្ទេសបណ្ឌិត នន្ទ ង៉ែត បានបម្រើវិស័យពុទ្ធសាសនា នៅក្នុងតួនាទីជាច្រើនរហូតដល់ឆ្នាំ២០០៦ក៏ទទួលភារជាសម្តេចព្រះមហាសុមេធាធិបតី ព្រះសង្ឃនាយក នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជារហូតដល់ថ្ងៃទី២៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ ក៏ទទួលភារៈជាសម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជស្តីទីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
សម្តេចព្រះមហាសុមេធា ធិបតីកិត្តិឧទ្ទេសបណ្ឌិត នន្ទ ង៉ែត ក្រៅពីបានបន្សល់ទុកនូវសមិទ្ធផលជាច្រើន នៅក្នុងវិស័យពុទ្ធចក្រនៅកម្ពុជាទ្រង់ក៏បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងដំណើរការផ្សព្វផ្សាយព្រះធម៌នៅជប៉ុន សហរដ្ឋអាមេរិក សិង្ហបុរី អូស្ត្រាលី ថៃ កូរ៉េ និងមីយ៉ាន់ម៉ាជាដើម ។
នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ទោះព្រះសុខភាពរបស់សម្តេចព្រះមហាសុមេធា ធិបតីកិត្តិឧទ្ទេសបណ្ឌិត នន្ទ ង៉ែត ហាក់ទ្រុឌទ្រោម ប៉ុន្តែព្រះអង្គនៅតែមានស្មាតីជាប់នឹងព្រះធម៌ ហើយសូម្បីតែនៅក្នុងពេលដែលព្រះអង្គទ្រង់មានព្រះអាពាធជាទម្ងន់លើកទី១ គឺជំងឺមហារីកក្រពះកម្រិតធ្ងន់រហូតដល់វះកាត់ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ ក៏ព្រះអង្គបានបន្តតស៊ូនឹងព្រះធម៌ ។
ក្រោយមកទៀតនៅថ្ងៃទី១៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ ទ្រង់មានព្រះអាពាធជាទម្ងន់លើកទី២ គឺជំងឺពិការភាពមួយចំហៀងព្រះកាយ និងបានយាងទៅសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេលកាល់ម៉ែត្រ អស់រយៈពេល១៤ថ្ងៃ ទ្រង់បានយាងត្រឡប់មកកាន់មហាកុដិវត្តបទុមវតីរាជវរារាមវិញ និងបន្តសោយឱសថរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ ។
នៅថ្ងៃទី៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ទ្រង់មានព្រះអាពាធកូវីដ-១៩ ជាទម្ងន់លើកទី៣ ដែលជាដំណឹងដ៏គួរឱ្យតក់ស្លុតបំផុត ព្រោះទ្រង់កំពុងតែប្រឈមនឹងជំងឺពិការភាពមួយចំហៀងព្រះកាយ និងវ័យជរាទ្រុឌទ្រោមផង ។ ទ្រង់បានយាងទៅសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-សូវៀតអស់រយៈពេល១៩ថ្ងៃ ព្រះអាពាធក៏បានជាសះស្បើយឡើងវិញ និងបានយាងត្រឡប់វត្តបទុមវតីរាជវរារាមវិញ នៅថ្ងៃ២៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ។
មកដល់ពេលនេះ សម្តេចព្រះមហាសុមេធាធិបតី កិត្តិឧទ្ទេសបណ្ឌិត នន្ទ ង៉ែត សម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជស្តីទីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទ្រង់ជាព្រះមហាថេរចុងក្រោយបំផុត ក្នុងចំណោមព្រះមហាថេរ ៧ព្រះអង្គ ដែលជាស្ថាបនិកព្រះពុទ្ធសាសនាក្រោយថ្ងៃរំដោះ ៧ មករា ១៩៧៩ និងជាព្រះមហាថេរខាងគណៈមហានិកាយ ដែលមានព្រះវស្សាផ្នួសច្រើនជាងគេបំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។ ពេញមួយព្រះជន្មទ្រង់បានកសាងប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនអនេកសម្រាប់ព្រះពុទ្ធសាសនា និងសង្គមជាតិ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ