ព្រះពុទ្ធអង្គ ទ្រង់មានព្រះពុទ្ធដីកាទៅកាន់ភិក្ខុសាវ័កទាំងឡាយថា ៖ «តថាគតប្រៀនប្រដៅតែធម៌មួយប្រការទេ គឺទុក្ខ និងវិធីរំលត់ទុក្ខ។ជន មួយជំពូកមានភ្នែករុំហ៊ុំស្រោបទៅដោយធូលីយ៉ាងស្តើង ជនប្រភេទ នោះទើបអាចយល់នូវសច្ចធម៌នេះបាន។នេះបើយោងតាមសៀវភៅ«ព្រះធម៌ ផ្សាយចេញពីវត្តបទុមធម្មយុត»។
- ការកើតជាទុក្ខ
- ជរាភាពជាទុក្ខ
សេចក្តីត្អូញត្អែរ សេចក្តីឈឺចា.ប់ សេចក្តីសោកសង្រែងស.ង្រៃ និងសេចក្តីអស់សង្ឃឹមជាទុក្ខ។
រូប វេទនា សញ្ញា សង្ខារ វិញ្ញាណ ទាំងអស់នេះស្ថិតនៅក្នុងភាពជាអនិច្ចំ គឺមិនទៀង។ ភាពអនិច្ចំមិនទៀងជាហេតុនាំមកនូវទុក្ខ។
ជនណាដែលមានសេចក្តីត្រេកត្រអាលក្នុងរូប វេទនា សញ្ញ សង្ខារ វិញ្ញាណ ជននោះឯងមានសេចក្តីត្រេកត្រអាលក្នុងទុក្ខហើយ មិនអាចរួចរំដោះចាកទុក្ខបានឡើយ។ ហេតុដូច្នេះ តើមានអ្វីគួរឱ្យជាការត្រេកត្រអាលសប្បាយ បើវត្ថុទាំងអស់នោះកំពុងតែត្រូវដុតកម្តៅដោយភ្លើង។កាលបើអ្នកកំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងភាពងងឹត តើអ្នកមិនត្រូវការនូវពន្លឺទេឬ?
ចូរពិនិត្យមើលរូបទីងមោងនេះ វាជាថ្លុកពោរពេញទៅដោយភាពគួរឱ្យខ្ពើមរអើម ពេញទៅដោយរោគពេញទៅដោយការលោ.ភល.ន់។ ក្នុងរូបនោះគ្មានអ្វីដែលស្ថិតស្ថេរយូរអង្វែងបានឡើយ។
រូបកាយយើងនេះ មិនអាចស្ថិតស្ថេរបានព្រោះថា ជាប្រភេទនៃជំងឺ និងការពុកផុយស្អុ.យរលួយ។ រូបដែលស្អុយរលួយនេះមានទីបញ្ចប់ ក្នុងខ្លួនវា។
សេចក្តីស្លា.ប់ស្ថិតនៅចុងបំផុតនៃផ្លូវជីវិត។ តើអ្នកមានដែលសង្កេត ឃើញបុរស ឬស្ត្រី ដែលមានអាយុ៨០-៩០ ឬ១០០ឆ្នាំទន់ខ្សោយ ខ្នង កោងដូចជ្រុងរនូតនៃដំបូល ឱនមុខរកដី ទប់ខ្លួននឹងឈើច្រត់ ជំហ៊ាន ជើងរញាក់រញ័រអវយវៈពិការ។ វ័យក្មេងរបស់គេបានកន្លងផុតអស់ជា ច្រើនឆ្នាំទៅហើយ ធ្មេញបាក់ សក់ស្កូវ ស្ដើងតិច ឬគ្មានសក់រលីង ស្បែកជីវជ្រួញដៃជើងវៀចកោង។ តើអ្នកមានដែលបានពិចារណាខ្លះ ឬទេថា ខ្លួន អ្នកក៏នឹងមានសភាពដូចគ្នានេះដែរ អ្នកមិនអាចគេចផុតពីភាពទន់ខ្សោយ ទ្រុឌទ្រោមដោយជរា ហើយអ្នកមិនអាចជៀស ឬគេចវេះបានឡើយ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ