ពិតជាមោទនភាពជាតិពន់ពេកណាស់ ដែលស្រទាប់យុវជនកម្ពុជា បានបង្ហាញនូវឆន្ទៈដ៏មោះមុត ជុំវិញការរក្សាមរតកវប្បធម៌ជាតិ តាមរយៈការសម្តែងមតិនានាពេញបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ។ នេះជាមនសិការជាតិមួយគួរឱ្យគោរពសម្រាប់អ្នកបន្តវេននៃអនាគតកម្ពុជា ។ នោះគឺសំណុំរឿងល្ខោនខោល ដែលនឹងត្រូវអង្គការយូណេស្កូសម្រេចដាក់ចូលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ។
លទ្ធផលស្តីពីការស្នើដាក់ល្ខោនខោលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិនៅអង្គការយូណេ
ស្កូ នឹងត្រូវប្រកាសនៅចុងឆ្នាំ២០១៨នេះ ។ នេះបើតាមអ្នកនាំពាក្យក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានបញ្ជាក់ បន្ទាប់ពីអ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមជាច្រើន ចង់ឲ្យអង្គការយូណេស្កូដាក់បញ្ចូលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ។
មានការរំពឹងថា ល្ខោនខោលរបស់កម្ពុជា(ល្ខោនខោលវត្តស្វាយអណ្តែត) នឹងត្រូវដាក់បញ្ចូលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិ ព្រោះកម្ពុជាមានភ័ស្តុតាងនិងមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ ។ ជាការពិត គោលបំណងរបស់ប្រទេសជិតខាងដែលមានវប្បធម៌ស្រដៀងគ្នា ចង់ឱ្យមរតកវប្បធម៌របស់ខ្មែរក្លាយជារបស់ខ្លួន មិនមានអំណះអំណាងជាភ័ស្តុតាងនោះទេ ។
កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៧ កម្ពុជាបានបញ្ជូនឯកសារទាក់ទងទៅនឹងល្ខោនខោលទៅអង្គការយូណេស្កូ ដំណាលគ្នានឹងឯកសារគុនល្បុក្កតោខ្មែរ ។ ក្រសួងវប្បធម៌អះអាងថា ឯកសារនីមួយៗដែលដាក់ស្នើសុំ ត្រូវឆ្លងកាត់ការពិនិត្យវាយតម្លៃជាច្រើនដំណាក់កាលពីក្រុមជំនាញអន្តរជាតិ មុននឹងដាក់ពិនិត្យសម្រេចក្នុងកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការអន្តររដ្ឋាភិបាល នៃអង្គការយូណេស្កូនាចុងឆ្នាំ២០១៨នេះ ។
ថ្មីៗនេះ អ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គម បានសរសេរសារខ្លីៗដោយបញ្ជាក់ថា ល្ខោនខោលជារបស់ខ្មែរ ហើយទាមទារឲ្យអង្គការយូណេស្កូចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌ ។ ជាការឆ្លើយតប មន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានអំពាវនាវឲ្យអ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមមានភាពស្ងប់ស្ងាត់ទាក់ទងនឹងការស្នើដាក់បញ្ចូលល្ខោនខោលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនេះ ព្រោះក្រសួងវប្បធម៌បានបំពេញតួនាទីរួចរាល់អស់ហើយ ចំពោះការថែរក្សាសម្បត្តិវប្បធម៌ទាំងរូបីនិងអរូបីរបស់កម្ពុជា និងមានទំនុកចិត្តថា សម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិមួយនេះគឺជារបស់ខ្មែរ ។
រហូតមកដល់ពេលនេះ សម្បត្តិវប្បធម៌របស់កម្ពុជាដែលរួមមាន របាំព្រះរាជទ្រព្យ ល្ខោនស្រមោលស្បែកធំ ល្បែងទាញព្រ័ត្រ និងចាប៉ីដងវែងជាដើម ត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិ ។
យោងតាមគេហទំព័ររបស់អង្គការយូណេស្កូ ការពិនិត្យសម្រេចសំណើរបស់ប្រទេសនានា ដែលចង់ដាក់សម្បត្តិវប្បធម៌របស់ខ្លួនក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌ ពិភពលោក នឹងត្រូវធ្វើឡើងក្នុងកិច្ចប្រជុំលើកទី១៣ នៅចុងខែវិច្ឆិកា និងដើមខែធ្នូខាងមុខនេះ ។
បច្ចុប្បន្ននេះ សំណុំរឿងល្ខោនខោលបានក្លាយជាប្រធានបទដ៏ក្តៅគគុកមួយ ដែលត្រូវបានពិភាក្សាគ្នានៅលើបណ្តាញសង្គម ជាពិសេសនៅក្នុងហ្វេសប៊ុក បន្ទាប់ពីបានដឹងថា គណៈកម្មាធិការយូណេស្កូនឹងពិនិត្យមើលសំណើសម្រាប់បញ្ជីការពារបន្ទាន់ ឬបញ្ជីតំណាង ពាក្យសុំចុះបញ្ជីការអនុវត្តការការពារល្អបំផុត និងសំណើសុំជំនួយអន្តរជាតិជាង១០០.០០០ដុល្លារអាមេរិក នៅសម័យប្រជុំលើកទី១៣ របស់ខ្លួន ក្នុងកំឡុងខែវិច្ឆិកា ឬខែធ្នូខាងមុខ ដែលក្នុងនោះល្ខោនខោលរបស់កម្ពុជា ត្រូវបានស្នើទៅអង្គការយូណេស្កូ សម្រាប់ការដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីការពារបន្ទាន់ ចំណែកឯខនរបស់ថៃ ទៅក្នុងបញ្ជីតំណាង ។
លោកបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានបង្ហាញថា យោងទៅតាមបញ្ជីឯកសារដែលនឹងត្រូវពិនិត្យសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៨ របស់អង្គការយូណេស្កូ បានឱ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជាបានស្នើដាក់ល្ខោនខោលវត្តស្វាយអណ្តែត បញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិ ដែលជាបញ្ជីការពារជាបន្ទាន់ ខណៈដែលប្រទេសថៃបានស្នើដាក់ខន ដែលជារបាំបិទមុខ ទៅក្នុងបញ្ជីតំណាង ។
ការដាក់បញ្ចូលល្ខោនខោលរបស់កម្ពុជា ឬខនរបស់ថៃទៅក្នុងបញ្ជី ដែលនឹងត្រូវពិនិត្យដោយអង្គការយូណេស្កូនៅចុងឆ្នាំ២០១៨នេះ បានបង្កើតឱ្យមានការបញ្ចេញមតិយោបល់បែបជាតិនិយមយ៉ាងច្រើន ក្នុងចំណោមអ្នកប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមនៅក្នុងប្រទេសទាំងពីរ ដោយបានចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមកពីការលួចកេរដំណែលវប្បធម៌ និងការប្រកួតប្រជែងសម្រាប់ភាពជាម្ចាស់នៃរបាំមួយនេះ ។ អ្នកប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមមួយចំនួននៅកម្ពុជា ដែលជាយុវវ័យកម្ពុជាបានអះអាងដោយកំហឹងថា ខនរបស់ថៃបានយកទម្រង់តាមល្ខោនខោលខ្មែរ និងបានបន្ទោសទៅលើរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលហាក់មិនសូវអើពើចំពោះការចុះបញ្ជីសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌នេះ ។
ចំពោះអ្នកប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមថៃវិញ ហាក់ដូចជាជាតិនិយមហួសហេតុ និងមានមោទនភាពលើខ្លួនឯងជ្រុល ដោយពួកគេបានអះអាងថា របាំនេះគឺជាកម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខ និងរក្សាសិទ្ធិដោយប្រទេសថៃ មិនមែនរបស់កម្ពុជានោះទេ ដែលការអះអាងនេះហាក់ដូចជាបានច្រានចោលប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏យូរលង់របស់កម្ពុជា ។ យុវជនកម្ពុជាដែលខឹងសម្បាបានប្រកែកថា របាំនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃវប្បធម៌ខ្មែរ ខណៈដែលជនជាតិថៃអះអាងថា វាមានប្រភពដើមនៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន។
ល្ខោនខោលរបស់កម្ពុជា គឺជារបាំ-ល្ខោន ដែលផ្អែកទៅលើរឿង«រាមកេរ្តិ៍» ចំណែកឯកំណាព្យខ្មែរផ្អែកលើរឿងរាមាយណៈក្នុងភាសាសំស្ក្រឹត ហើយខនរបស់ថៃត្រូវបានគេជឿថា មានប្រភពចេញមកពីល្ខោនខោលខ្មែរ ។ ការសម្តែងល្ខោនខោលខ្មែរ ត្រូវបានលួចយកក្នុងអំឡុងពេលឈ្លានពានរបស់ថៃ និងត្រូវបាននាំយកទៅប្រទេសថៃដើម្បីសម្តែងនៅក្នុងរាជវាំង។ ទម្រង់នៃរបាំខនរបស់ថៃ ប្រហែលជាបានអភិវឌ្ឍចេញពីល្ខោនខោលដែលត្រូវបានលួចយកទៅនោះ ។
យោងតាមប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រទេសកម្ពុជាគឺជាអាណាចក្រដ៏អស្ចារ្យមួយ នៅពេលដែលប្រទេសថៃមិនទាន់បានក្លាយជារដ្ឋមកម្ល៉េះ ហើយទឹកដីរបស់ប្រទេសថៃសព្វថ្ងៃ គឺជាផ្នែកមួយនៃអតីតអាណាចក្រខ្មែរផងដែរ ។ ថៃបានបំបែកខ្លួនពីកម្ពុជាក្នុងសតវត្សរ៍ទី១៣ ហើយបានក្លាយជារដ្ឋមួយតាំងពីពេលនោះមក ។ វប្បធម៌ និងប្រពៃណីខ្លះរបស់ថៃ មានប្រភពចេញពីប្រទេសកម្ពុជា ដោយមិនអាចប្រកែកបាន ។
របាំខនរបស់ថៃ គឺមានភាពស្រដៀងខ្លាំងទៅនឹងល្ខោនខោលខ្មែរ ។ របាំទាំងពីរផ្អែកទៅលើកំណាព្យឥណ្ឌា រឿងរាមាយណៈ ហើយមានលក្ខណៈពិសេស គឺការពាក់របាំងមុខនៅក្នុងការសម្តែង ជាមួយនឹងសម្លៀកបំពាក់ប្រណីត ដោយរៀបរាប់សាច់រឿងតាមរយៈការរាំកាយវិការ និងការញាក់មុខមាត់ ។ របាំទាំងពីរនេះមានភាពស្រដៀងគ្នា ប៉ុន្តែក៏មានភាពខុសគ្នាគួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ ។
ក្រុមស្រាវជ្រាវបានបញ្ចេញមតិថា ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរគួរតែយល់ថា ប្រទេសកម្ពុជានិងថៃមានភាពដូចគ្នាច្រើន និងគួរឈ្វេងយល់ពីវប្បធម៌គ្នាទៅវិញទៅមក នោះនឹងមិនមានជម្លោះលើបញ្ហាវប្បធម៌ទេ ។ គេមិនអាចរារាំងប្រទេសផ្សេងមិនឱ្យមានវប្បធម៌ស្រដៀងគ្នានឹងវប្បធម៌ប្រទេសយើងបានទេ វាដូចជាយើងមិនអាចរារាំងមនុស្សផ្សេងទៀត មិនឱ្យស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ដូចគ្នានឹងយើងដែរ ។
ការអប់រំអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រពិតប្រាកដ និងវប្បធម៌នៃសន្តិភាព ពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងសម័យសកលភាវូបនីយកម្ម ។ ការអប់រំមនុស្សជំនាន់ក្រោយឱ្យមានការរើសអើង និងជាតិនិយមជ្រុល ព្រមទាំងបំភ្លៃប្រវត្តិសាស្ត្រ នឹងបង្កើតអរិភាព និងភាពស្អប់ខ្ពើមក្នុងចំណោមប្រជាជនប្រទេសជិតខាង និងសហគមន៍ដែលគ្មានភាពចុះសម្រុងគ្នា ។
សម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមកម្ពុជាដែលស្នេហាជាតិ និងស្រឡាញ់វប្បធម៌ អ្វីដែលត្រូវធ្វើដើម្បីការពារ និងថែរក្សាវប្បធម៌របស់យើង មិនមែនត្រឹមតែផ្លាស់ប្តូររូបភាពហ្វេសប៊ុករបស់អ្នក ដើម្បីគាំទ្រល្ខោនខោលខ្មែរ និយាយឥតឈប់ឈរ ហើយបន្ទោសរាជរដ្ឋាភិបាលចំពោះរឿងនេះទេ ប៉ុន្តែអ្នកត្រូវតែធ្វើវាដោយខ្លួនអ្នកផ្ទាល់ ដោយត្រូវសិក្សានិងយល់ដឹងអំពីវប្បធម៌ និងគាំទ្រការសម្ដែងរបាំនេះ ។ ប្រសិនបើអ្នកមិនមានចំណេះដឹងជ្រៅជ្រះអំពីវប្បធម៌របស់យើង តើអ្នកអាចការពារវប្បធម៌របស់យើងបានយ៉ាងដូចម្តេច ? កុំគ្រាន់តែនិយាយ តែត្រូវធ្វើផង ។
ចំពោះរដ្ឋាភិបាលនិងប្រជាជនថៃ ក៏មិនគួរបំភ្លៃប្រវត្តិសាស្ត្របំភ័ន្តមនុស្សជំនាន់ក្រោយទេ អ្នកគួរតែទទួលស្គាល់ការពិត និងអប់រំប្រជាជនឱ្យគោរពសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងវប្បធម៌របស់ប្រទេសជិតខាង ព្រមទាំងលើកកម្ពស់វប្បធម៌សន្តិភាព និងសហគមន៍ដែលប្រកបដោយភាពសុខដុមរមនា ។
កម្ពុជាមានប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏យូរលង់របស់ខ្លួនមុនប្រវត្តិសាស្ត្រនៃការកកើតប្រទេសសៀម (ថៃបច្ចុប្បន្ន) ដូច្នេះជាការពិត របាំខនរបស់ថៃ ពិតណាស់ថាបានក្លាយពីល្ខោនខោលខ្មែរតែប៉ុណ្ណោះ ។ សង្ឃឹមថា ការអនុម័តបែបណាមួយក្នុងការដាក់ល្ខោនខោលខ្មែរក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌអរូបីនៃវប្បធម៌មនុស្សជាតិ គឺជារឿងត្រឹមត្រូវនិងយុត្តិធម៌សម្រាប់ប្រជាជាតិមួយដែលប្រឈមនឹងការបំពានយកពីប្រទេសជិតខាង ៕
ដោយ៖ សាឯម ផល្គុន
ចែករំលែកព័តមាននេះ