រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ១ឆ្នាំ ៤ខែ និង១០ថ្ងៃ គឺជារយៈពេលដ៏យូរសម្រាប់មន្ដ្រីស្អាតស្អំរបស់កម្ពុជាម្នាក់ ដែលរងការចោទប្រកាន់ដោយអយុត្តិធម៌ពីសំណាក់រដ្ឋអាជ្ញា និងទីភ្នាក់ងារមច្ឆជាតិ និងព្រៃឈើអាមេរិក។ ប្រធាននាយកដ្ឋានសត្វព្រៃកម្ពុជា បានមកដល់កម្ពុជាវិញហើយ ក្រោយតុលាការអាមេរិក សម្រេចថា «គ្មានទោស ក្នុងសំណុំរឿងសមគំនិតរត់ពន្ធសត្វស្វាក្តាមទៅអាមេរិក» ។
ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឲ្យដឹងថា លោក គ្រី ម៉ះផល ប្រធាននាយកដ្ឋានសត្វព្រៃ និងជីវចម្រុះ នៃរដ្ឋបាលព្រៃឈើ បានមកដល់កម្ពុជាវិញហើយ ក្រោយពីតុលាការអាមេរិក សម្រេចថា «គ្មានទោសដូចការចោទប្រកាន់ នៅក្នុងសំណុំរឿងសមគំនិត ក្នុងការរត់ពន្ធសត្វស្វាក្តាម ទៅសហរដ្ឋអាមេរិកនោះទេ» ។
តាមរយៈសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងកសិកម្ម នាថ្ងៃទី២៥ មីនា នេះថា «លោក គ្រី ប៉ះផល ប្រធាននាយកដ្ឋានសត្វព្រៃនិងជីវចម្រុះ នៃរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ត្រូវបានតុលាការរដ្ឋហ្គូរីដា សហរដ្ឋអាមេរិក សម្រេចកាលពី ថ្ងៃទី២២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ ថា គ្មានទោសដូចការចោទប្រកាន់នៅក្នុងសំណុំរឿងសមគំនិត ក្នុងការរត់ពន្ធសត្វស្វាក្តាមទៅ សហរដ្ឋអាមេរិកនោះទេ» ។
នៅថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ លោក គ្រី ប៉ះផល ត្រូវបានអាជ្ញាធរអាមេរិក ប្រើអំណាចចាប់ខ្លួននៅឯអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិ ចនអេហ្វ កេណ្ណឌី ក្នុងពេលលោកកំពុងរង់ចាំបន្តដំណើរទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពីអនុសញ្ញាពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ លើប្រភេទសត្វ និងរុក្ខជាតិព្រៃ ដែលកំពុងរងគ្រោះថ្នាក់ (CITES) នៅប្រទេសប៉ាណាម៉ា។ ការចាប់ខ្លួនដោយអយុត្តិធម៌ ពីសំណាក់រដ្ឋអាជ្ញា និងទីភ្នាក់ងារមច្ឆជាតិ និងសត្វព្រៃអាមេរិក បានធ្វើឱ្យលោក គ្រី ប៉ះផល ត្រូវឃ្លាតឆ្ងាយពីក្រុមគ្រួសារ និងមាតុប្រទេស អស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៤ខែ និង១០ថ្ងៃ ។
នៅក្នុងរយៈពេលជាង១ឆ្នាំ ៤ខែ កន្លងមកនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចាប់តាំងពីអាណត្តិទី៦ រហូតដល់អាណត្តិទី៧ បានខិតខំប្រឹងប្រែងឥតឈប់ឈរ ដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌ ជូនដល់មន្ត្រីរបស់ខ្លួន។ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ សូមគោរពថ្លែងអំណរគុណចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំកំពូល នៃរាជរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរអាណត្តិ គឺសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន និងសម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលជានិច្ចជាកាល តែងតែយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ដល់សុខទុក្ខ របស់មន្ត្រីរាជការស្អាតស្អំ។
ក្រសួងក៏សូមថ្លែងអំណរគុណផងដែរ ដល់ក្រសួង-ស្ថាប័ន និងតួអង្គពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត រួមមាន ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ ក្រសួងយុត្តិធម៌ លោកឯកអគ្គរាជទូត កម្ពុជាប្រចាំនៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីងតោន និងលោកស្រី ឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំទីក្រុងញូយ៉ក ព្រមទាំងសហការី ក៏ដូចជា មេធាវី និងក្រុមអ្នកច្បាប់ទាំងអស់ ដែលបានរួមចំណែកសហការ គាំទ្រ និងតតាំងក្ដីប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ រហូតទទួលបាន យុត្តិធម៌ជូនដល់មន្ត្រីកម្ពុជា ។
ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ សូមជម្រាបដល់សាធារណជន និងសារព័ត៌មានជ្រាបថា នៅក្នុងសំណុំរឿងរបស់លោក គ្រី ប៉ះផល ក្រសួងបានរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់ មិនថ្លែងការណ៍នានា ទៅកាន់សារព័ត៌មាន ក្នុងគោលបំណង គោរពដំណើរការនីតិវិធីរបស់តុលាការ ដើម្បីឱ្យការកាត់ក្តីប្រព្រឹត្តទៅប្រកបដោយយុត្តិធម៌។ ប៉ុន្តែក្រសួងបានធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយមេធាវីអាមេរិក ដើម្បីតតាំងក្តីប្រឆាំងនឹងរដ្ឋអាជ្ញា ព្រមទាំងទីភ្នាក់ងារមច្ឆជាតិ និងសត្វព្រៃអាមេរិក ដែលចោទប្រកាន់ខុសលើមន្ត្រីកម្ពុជា តាមរយៈភស្តុតាង ដែលប្រមូលបានដោយការស៊ើបអង្កេតមិនត្រឹមត្រូវ លាក់បាំងពីអាជ្ញាធរកម្ពុជា និងពុំគោរពតាមឧត្តមានុវត្តអន្តរជាតិ ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ឆ្លងដែន ។
ជារួមការចោទប្រកាន់ទាំងឡាយ មកលើកម្ពុជា ក្នុងរឿងជំនួញសត្វស្វាក្តាម តែងបានធ្វើឡើងដោយគ្មានភស្តុតាង ត្រឹមត្រូវ តែផ្អែកលើការអះអាងរបស់បុគ្គល ឬបុគ្គលិកអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលខ្លះ តាមរយៈការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធសារពត៌មាន គ្មានវិជ្ជាជីវៈ និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមួយចំនួន ក្នុងន័យចោទប្រកាន់មន្ត្រីរបស់ក្រសួង បំភ័ន្តសាធារណមតិ និងបង្វែរខ្លឹមសារ នៃដំណើរការជំនុំជម្រះក្តី ឆ្ពោះទៅកាន់បុរេនិច្ឆ័យប្រឆាំងនឹងមន្ត្រីកម្ពុជា ។
មកទល់ពេលនេះ សត្វស្វាក្តាមទាំងឡាយ ដែលបាននាំចេញពីកម្ពុជា សុទ្ធតែបានធ្វើឡើងស្របតាមច្បាប់ និងអនុសញ្ញាអន្តរជាតិ យ៉ាងពិតប្រាកដ។ បើទោះបីជាមានការបញ្ជាក់ម្តងហើយម្តងទៀតពីអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចកម្ពុជាថា ឯកសារទាំងឡាយ ដែលបានធ្វើចេញទៅសុទ្ធតែជាឯកសារត្រឹមត្រូវក៏ដោយ ក៏ការចោទប្រកាន់នានា នៅក្នុងរឿងជំនួញ សត្វស្វាក្តាមនេះនៅតែបន្តកើតមាន ។
ការសម្រេចទាត់ចោលការចោទប្រកាន់របស់រដ្ឋអាជ្ញា និងទីភ្នាក់ងារមច្ឆជាតិ និងសត្វព្រៃអាមេរិក គឺជាយុត្តិធម៌ ដែលតុលាការអាមេរិក ផ្តល់ដល់លោក គ្រី ប៉ះផល។ នេះសរបញ្ជាក់ថា មន្ត្រីកម្ពុជាពិតជាបានគោរពតាមច្បាប់ បទប្បញ្ញត្តិ ព្រមទាំងអនុសញ្ញាអន្តរជាតិនានា យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន ។
ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ សាទរចំពោះលោក គ្រី ប៉ះផល ដែលបានទទួលយុត្តិធម៌ពីតុលាការ អាមេរិក។ ជាមួយគ្នានេះ ក្រសួងសូមថ្កោលទោសចំពោះទង្វើរបស់ទីភ្នាក់ងារមច្ឆជាតិ និងសត្វព្រៃអាមេរិក ដែលរំលោភអំណាច និងពុំគោរពតាមឧត្តមានុវត្តអន្តរជាតិ ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ឆ្លងដែន។ ចំណែកកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនមន្ត្រី ពីសំណាក់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គឺជាសក្ខីភាពបង្ហាញថា មន្ត្រីកម្ពុជាស្អាតស្អំ មិនអាចត្រូវរំលោភបំពានបានឡើយ ទោះស្ថិតនៅក្នុងកាលៈទេសៈ និងពីសំណាក់មជ្ឈដ្ឋានណាក៏ដោយ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ