រាជធានីភ្នំពេញ ៖ មហាជន និងអ្នកសិល្បៈមួយចំនួនបានរិះគន់ខ្លាំងចំពោះអ្នកនិពន្ធ កែវ ច័ន្ទបូរណ៍ ដែលប្រៀបធៀបចំណុចខ្លាំង និងចំណុចខ្សោយរបស់លោកស៊ីន ស៊ីសាមុត ដែលគួរសិក្សាដើម្បីផ្តល់ជាមេរៀនបណ្តុះបណ្តាលដល់សិល្បករជំនាន់ក្រោយ ដូចជា អ៊ាម វន្នី បេក្ខជនទើបធ្លាក់ពីកម្មវិធីប្រឡងចម្រៀង Cambodia Idol ។
មហាជន ក៏ដូចជាអ្នកសិល្បៈចាត់ទុកការវិភាគរបស់អ្នកនិពន្ធកែវ ច័ន្ទបូរណ៌ ថាមិនត្រឹមត្រូវ ដែលយកអធិរាជសំឡេងមាសលោកស៊ីន ស៊ីសាមុត ប្រៀបធៀបជាមួយតារាចម្រៀងស្រករក្រោយដូចជាលោកអ៊ាម វន្នី ខណៈពេលការវិភាគរបស់អ្នកនិពន្ធរូបនេះទាញទម្លាក់គុណតម្លៃអធិរាជសំឡេងមានលោកស៊ីន ស៊ីសាមុត ។
អ្នកនិពន្ធកែវ ច័ន្ទបូរណ៍ បានសរសេរការវិភាគរបស់ខ្លួនលើទំព័រហ្វេសប៊ុកថា ចំណុចខ្លាំង និងចំណុចខ្សោយរបស់លោកស៊ីន ស៊ីសាមុត ដែលយើងគួរសិក្សាដើម្បីផ្តល់ជាមេរៀនបណ្តុះបណ្តាលដល់សិល្បករជំនាន់ក្រោយ ដូចជា អ៊ាម វន្នី ឱ្យក្លាយជាអធិរាជតាមបែបទេពកោសល្យរបស់ខ្លួនដែលប្លែកពីគេ ៖
១-ចំណុចខ្លាំងរបស់លោកស៊ីន ស៊ីសាមុត ៖
សំឡេងស្រាលស្រទន់ ផ្អែម ចូលចិត្តច្រៀងបទប្រលោមមនោសញ្ចេតនា ច្រៀងបានច្រើនរយបទ ប្លែកៗ តាំងពីភ្លេងមហោរី ភ្លេងការ និងភ្លេងសម័យ ចេះប្រគំតន្ត្រី និងនិពន្ធចម្រៀង ដោយខ្លួនឯង ចេញផ្សាយបានចំនួន៣កាស្សែត នៅមុខឆ្នាំ១៩៧៥ ។ ក្នុងមួយកាស្សែតមាន១៦បទ ។ អាចច្រៀងបទលាវ និងថៃបានយ៉ាងងាយ ជួនកាលច្រៀងពីរោះជាងម្ចាស់បទដើមផង ។មានការព្យាយាមមិនលះបង់ មិនបាក់កម្លាំងចិត្ត ងាយៗ ពេលគេបន្តុះបង្អាប់ ។
តមមិនបរិភោគស្រា ឬប្រហុក ទឹកត្រីឱ្យខូចសំឡេងនៅមុនពេលឡើងច្រៀង និងមានប្រជាប្រិយភាពខ្ពស់ក្នុងសង្គមខ្មែរពីពលរដ្ឋគ្រប់វ័យ ។
ដោយឡែកចំណុចខ្សោយរបស់លោកស៊ីន ស៊ីសាមុត ៖
ចូលចិត្តច្រៀងបទចម្លងពីបរទេស ច្រើនជាងបទនិពន្ធដោយខ្លួនឯង បានត្រូវប្រទេសគេផាកច្រើនដង ដោយសារការយកបទគេមកច្រៀង ដោយពុំមានការសុំអនុញ្ញាត ។
ភាគច្រើនចូលចិត្តច្រៀងបទដែលអ្នកដទៃនិពន្ធ មានលោកម៉ា ឡៅពី, ពៅ ស៊ីផូ, ហាស់សាឡន, វ៉ោយ ហូរ, គង្គ ប៊ុនឈឿន ជាដើម ។
ទើបតែចេញកាស្សែតចម្រៀង និពន្ធដោយខ្លួនឯងបានបី នៅសម័យលន់ នល់ ។ ប្រលងធ្លាក់ច្រើនដងនៅលើផ្ទៃអន្តរជាតិ ។
នៅឆ្នាំ១៩៦៩ លោកមាស តឹក បានទទួលពានរង្វាន់លេខ១ នៅឥណ្ឌា ដោយសារអាចច្រៀង Rock ស្រែកបានខ្ពស់មិនដាច់សំឡេង តែលោកសាមុត សំឡេងស្រាល មិនបានជាប់លេខ ។ ចូលចិត្តច្រៀងបទមនោសញ្ចេតនាប្រលោមស្នេហ៍ ជាជាងបទបង្ហាញនូវកំហឹង និងការឈឺចាប់ ព្រោះសំឡេងលោកមិនអាចស្រែកឱ្យខ្ពស់បានដល់សំឡេង សម្រាប់ចង្វាក់ Hard Rock ។ ពុំមានអំនួតខ្ពស់ចំពោះខ្លួនឯង។ មិនចូលចិត្តច្រៀងគោក ជាពិសេសនៅក្នុងជំនុំចំណោម ។
ចំពោះចំណុចខ្លាំង និងចំណុចខ្សោយរបស់លោកស៊ីន ស៊ីសាមុត តើយើងជាពលរដ្ឋទាំងឡាយអាចមានមតិយោបល់អ្វី គំនិតអ្វី មធ្យោបាយអ្វីខ្លះ សម្រាប់ជួយជំរុញ និង
បណ្តុះបណ្តាលសិល្បករជំនាន់ក្រោយ ឱ្យឈានទៅរកភាពជោគជ័យក្នុងទីផ្សារ ប្រកបដោយមោទនភាព និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ សម្រាប់មុខមាត់រុងរឿងរបស់ប្រទេសខ្មែរ ?
តាមរយៈការវិភាគនោះ តារាចម្រៀងអ្នកនាង យុង ច័ន្ទកន្និកា បានសម្តែងការមិនសប្បាយចិត្តដែលយកអធិរាជសំឡេងមាសលោកស៊ីន ស៊ីសាមុត មកប្រៀបជាធៀបជាមួយតារាចម្រៀងស្រករក្រោយ និងលើកយកហេតុផលមិនសមស្របបន្តុះបង្អាប់កិត្តិយស និងតម្លៃលោកស៊ីន ស៊ីសាមុត ដែលទទួលស្គាល់ពីប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទូទាំងប្រទេស ។
តារាចម្រៀងរូបនេះសរសេរថា «ហេតុអ្វីក៏និយាយអីុចឹង ? តើមានបំណងអ្វី ? ក្នុងនាមខ្ញុំជាអ្នកសិល្បៈមួយរូប ខ្ញុំមិនយល់ស្របតាមអ្វីដែលគាត់និយាយឡើយ ថ្វីដ្បិតរូបខ្ញុំមិនបានកើតមកទាន់សម័យនោះក៏ដោយ ក៏នៅតែជឿជាក់លើសិល្បៈជំនាន់មុនថាពិតជាល្អ តាំងពីកើតមកដល់ពេលនេះ ទើបតែឃើញគាត់មួយដែលនិយាយអីុចឹង !
ហេតុអីយកលោកតាស៊ីន ស៊ីសាមុត មកប្រៀបធៀបនឹងអ្នកជំនាន់ក្រោយវិញ ។ តាមពិតអ្នកជំនាន់ក្រោយគ្នាអត់ដឹងអីសោះ ធ្វើនេះធ្វើឲ្យគេស្អប់គ្នាទៅវិញទេ! បើមិនជួយចូកជួយចែវ កុំយកជើងមករាទឹកអី កុំមកឱ្យក្មេងជំនាន់ក្រោយដែលគ្នាមិនដឹងច្បាស់មកជឿតាមអ្នកអី ។
ខ្ញុំមិនយល់ពីគាត់សោះ បើគាត់ចង់ណែនាំលោកអ៊ាម វន្នី គឺមានវិធីច្រើនណាស់ដែលអាចផ្តល់កម្លាំងចិត្តដល់គ្នា តែចាំបាច់អីយកលោកតាស៊ីន ស៊ីសាមុត ដែលជាអធិរាជសំឡេងមាសដែលខ្មែរទូទាំងពិភពលោកគេទទួលស្គាល់គ្រប់គ្នាយកមកសរសេរបែបក្នុងន័យបង្អាប់បន្ថោកឱ្យធ្លាក់តម្លៃសិល្បៈជំនាន់មុនអស់ ។ ខ្ញុំជាអ្នកសិល្បៈជំនាន់ក្រោយ តែងខំរកបទចម្រៀងដែលកប់ជាយូរណាស់មកហើយដែលគេពុំសូវស្គាល់យកមកច្រៀងក្នុងន័យចង់ថែរក្សាកុំឱ្យបាត់បង់ ប៉ុន្តែអ្នកមីងគាត់បែរជាមកពន្លិចទៅវិញ»។
ចំណែកម្ចាស់ទំព័រឈ្មោះ Suy Socheata បានចូលរួមបញ្ចេញមតិថា «ខ្ញុំមិនបានដឹងថា អ្នកស្រីបានស្តាប់បទចម្រៀងរបស់លោកស៊ីន ស៊ីសាមុត បានច្រើនបទប៉ុនណាទេ ។ ខ្ញុំមិនមែនជាអ្នកសិល្បៈមិនបានដឹងកម្រិតសំឡេងទេ តែសូមលោកស្រីពិចារណាលើសំឡេងរបស់លោកស៊ីន ស៊ីសាមុត ម្តងទៀតដូចជា អាល់ប៊ុម«រាត្រីនៅហុងកុង» ដែលមានបទដូចជា មេឃនិងដី, វិលតាមសន្យា, ខ្ញុំរង់ចាំ, សែនស្រឡាញ់… ជាដើម ហើយលោកស្រីប្រៀបធៀបទៅមើលតើសំឡេងគាត់ធ្ងន់ ឬស្រាល ។
បើអ្នកស្រីថា សំឡេងគាត់ស្រទន់ខ្ញុំគាំទ្រ តែថាសំឡេងគាត់ស្រាលខ្ញុំមិនថាខុសទេ តែតាមគំនិតខ្ញុំថាមិនមែនទេ លោកស្រីអាចស្តាប់បទ «ខ្ញុំរង់ចាំ, វ័យពេញក្រមុំ, ចិត្តផិតក្បត់, ចាំរាល់រាត្រី, យប់មិញអូនញញឹម» ជាដើម ទើបដឹងថាសំឡេងគាត់ធ្ងន់ប៉ុនណា ដោយផ្ទៀងនៅវគ្គទម្លាក់សំឡេងចុងក្រោយផង ។
អ្នកចម្រៀងគេមិនខ្លាចទេអ្នកដែលស្រែកបានខ្ពស់ តែគេខ្លាចបន្ធូរសំឡេងចុះមកក្រោមហើយនៅតែសំឡេងរលក ហើយមិនដាច់ដោយគ្រហឹមនៅជាប់ និងឮខ្លាំង ។
ចំពោះចំណុចនេះខ្ញុំបានផ្ទៀងរាល់អ្នកចម្រៀងនានាមិនថាបរទេស ឬជនជាតិខ្មែរយើងទេ មិនទាន់មាននរណាអាចធ្វើបានដូចលោកស៊ីន ស៊ីសាមុត ទេ ខ្ញុំឃើញមានសំឡេងលោក Elvis Presley ដែលលោកគ្រហឹមបានល្អ អ្នកស្រីអាចស្តាប់បទ «The Girl Of My Best Friend» របស់លោក Elvis Presley ដើម្បីផ្ទៀងសំឡេងគាត់បាន ។ មិនមែនលោកស៊ីន ស៊ីសាមុត ស្រែកមិនបានខ្ពស់ទេ អ្នកទាំងអស់គ្នាអាចស្តាប់បទ «ទ្រព្យគាប់ចិន្តា» បទ «Sony Sony» បានថា តើសំឡេងគាត់ខ្ពស់ប៉ុនណា ។
តែខ្ញុំក៏ទទួលស្គាល់ដែរ ថាមានអ្នកខ្ពស់ជាងសំឡេងរបស់លោក ។ សំឡេងខ្ពស់មិនមែនបានន័យថា សំឡេងស្រែកបានវែង ហើយខ្លាំងទេ ។ បើចង់ដឹងសំឡេងខ្ពស់ប៉ុនណា អាចស្តាប់សំឡេងរបស់លោកកែវ សារ៉ាត់ ទើបដឹង ។
ចំពោះរឿងចម្លងអត្ថបទចម្រៀងពីគេខ្ញុំក៏មិនបានកើតទាន់ដែរ ហើយក៏មិនបានស្រាវជ្រាវឲ្យច្រើនដែរលើផ្នែកនេះ ខ្ញុំគ្រាន់តែធ្លាប់បានឃើញទូរទស្សន៍ និងកម្មវិធីមួយចំនួនបានបង្ហាញថា ភាគច្រើនសម័យនោះគេចម្លងពីយើងច្រើនជាងយើងចម្លងពីគេ ហើយបើយើងចម្លងពីគេក៏ទិញកម្មសិទ្ធិត្រឹមត្រូវ និងសរសេរដាក់ច្បាស់ថា ជាការចម្លងបទបរទេស។ ចំពោះពាក្យដែលលោកស្រីបង្ហាញថា ត្រូវគេប្តឹងរឿងកម្មសិទ្ធិបញ្ញានោះ គឺមានមែនដែលកម្មវិធីទូរទស្សន៍មួយបានលើកឡើង តែគឺមិនទាន់ទាំងបានថតជាចម្រៀងទេគ្រាន់តែច្រៀងសាកល្បងប៉ុណ្ណោះ ព្រោះចូលចិត្ត ។ ចំពោះចំណុចនេះខ្ញុំមិនទាន់ឃើញមានឯកសារណានិយាយឲ្យច្បាស់លាស់ទេ តែក៏អាចមកពីខ្ញុំបានអានឯកសារតិចក៏ថាបាន ។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តី នរណាក៏មានចំណុចល្អ និងចំណុចខ្វះខាតដែរ ទោះលោកស៊ីន ស៊ីសាមុត ឬអ្នកសិល្បៈដទៃទៀតក៏នៅមានចំណុចខ្វះខាតដែរ តែបើអ្នកសិល្បៈយើងសព្វថ្ងៃនេះអាចមានសមត្ថភាពត្រឹមអ្នកសិល្បៈជំនាន់ដើមនោះគឺប្រសើរហើយ ។
សរុបសេចក្តីទៅខ្ញុំនិយាយនេះមិនមែនចង់បានអ្វី ឬចង់អួតពីអ្វីដែលដឹង ឬចង់លើកតម្កើងតែអ្នកបុរាណអ្វីទេ គ្រាន់តែចង់បង្ហាញនូវគំនិតផ្ទាល់ខ្លួនពេលដែលឃើញគេ Share នូវអ្វីដែលលោកស្រីបាន post នេះតែប៉ុណ្ណោះ។ យើងគួរថែរក្សានូវអ្វីដែលយើងធ្លាប់ល្អ និងកុំព្យាយាមលុបបំបាត់វប្បធម៌ ឬធនធានដែលយើងមាន ក៏ព្រោះតែដោយសារចង់បង្កើត ឬបណ្តុះបណ្តាលធនធានថ្មី ។ អ្វីដែលល្អហើយគេទទួលស្គាល់គួរជួយថែរក្សា និងលើកតម្កើងអ្វីដែលថ្មីក៏បណ្តុះបណ្តាល ។ បើខ្មែរមិនលើកស្ទួយខ្លួនឯងទេ នោះបរទេសនឹងមើលងាយ» ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកនិពន្ធ កែវ ច័ន្ទបូរណ៍ អះអាងថា មានមួយចំនួនសរសេរសួរអ្នកស្រីថា ៖ «តើយើងឱ្យរហស្សនាម អ៊ាម វន្នី ថា ជាអធិរាជសិល្បៈខ្មែរ ត្រូវឬខុស» ?
ត្រង់ចំណុចនេះអ្នកស្រីច័ន្ទបូរណ៍បញ្ជាក់ថា សិល្បៈតន្ត្រី ចម្រៀង និងនិពន្ធទំនុកច្រៀងជាផ្នែកមួយនៃសិល្បៈខ្មែរ តែមិនមែនជាតំណាងសិល្បៈគ្រប់ផ្នែក ដូច្នេះពលរដ្ឋទូទៅអាចហៅ អ៊ាម វន្នី បានថា ជាអធិរាជ «មួយរូប» នៃសិល្បៈតន្ត្រី និងចម្រៀងសម័យ២០១៥ តែពុំអាចហៅលោកថា ជាអធិរាជនៃសិល្បៈខ្មែរទាំងមូលបានឡើយ ។
មានមតិមួយចំនួនលើកឡើងថា ហេតុដែលអ្នកស្រីកែវ ច័ន្ទបូរណ៍ ហាក់ដូចជាលើកតម្កើងអា៊ម វន្នី ដែលជ្រុះចេញពីកម្មវិធីខេមបូឌាន អាយដល ព្រោះតែសំឡេងគាំទ្រតិចជាងបេក្ខជនដទៃនោះ ដោយសារតែជារឿង «សាច់ឈាម» គឺអ្នកស្រីមានស្រុកកំណើតនៅបាត់ដំបងដូចអ៊ាម វន្នី ដែរ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ