ភ្នំពេញ ៖ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត អ៊ាវ សុខា ប្រធានផ្នែកមហារីក និងជំងឺឈាមនៃមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត ថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានកោះសន្តិភាពឲ្យដឹងថា ក្នុងនាមជាគ្រូពេទ្យព្យាបាលជំងឺមហារីក លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បានជូនជាយោបល់ដល់បងប្អូនជនរួមជាតិយើងនូវ ២ ទិដ្ឋភាព ពាក់ព័ន្ធនឹងជំងឺមហារីក ៖
១- ទិដ្ឋភាពទី១-អ្នកមិនទាន់កើតជំងឺមហារីក ៖ សុំឲ្យបងប្អូនយើងចាំនូវគោលការណ៍គ្រឹះនៃសុខភាព ដែលបានផ្សព្វផ្សាយ និងអប់រំប្រជាជនយើងដោយក្រសួងសុខាភិបាល តែបងប្អូនយើងបែបមិនយកចិត្តទុកដាក់ដោយសារវាសាមញ្ញពេក ។ នោះគឺក្រសួងសុខភាភិបាល ក៏ដូចជាគោលនយោបាយជាតិផងដែរនោះ គឺ «ហូបស្អាត ផឹកស្អាត និងរស់នៅស្អាត» ។
ពាក្យថា ស្អាតមួយម៉ាត់បើនិយាយពីន័យវេជ្ជសាស្ត្រ គឺស៊ីជម្រៅណាស់ ។ ហូបស្អាតមិនមែនមានន័យថា ចាន និងស្លាបព្រាស្អាត ទើបទិញថ្មីពីផ្សារ ឬចានមាសប្រាក់នោះទេ គឺថាហូបស្អាត «គឺការហូបប្រកបដោយអនាម័យកំរិតខ្ពស់» ។ ឧទាហរណ៍អ្នកលក់នំបញ្ចុក មិនមែននំបញ្ចុកនោះមិនស្អាតទេ តែទឹកលាងចាន និងស្បៃនោះ គឺកខ្វក់ ឬហៅថា គគ្រិច ពេទ្យនិយាយទៅកុំខឹង មិនមែនរិះគន់មើលងាយទេ នោះហើយគឺការប៉ះពាល់សុខភាពប្រជាជន ។ ចំណុចត្រូវធ្វើ គឺស្ងោរចាន ស្លាបព្រា ឬក៏លាងឲ្យស្អាតនឹងសាប៊ូ ហើយហាលថ្ងៃ និងគ្របឲ្យបានត្រឹមត្រូវផង មិនមែនហាលថ្ងៃនៅចិញ្ចើមផ្លូវហើយតឲ្យដីហុយចូលនោះទេ ។
«ហូបស្អាត» មានន័យថា មានតុល្យភាព ។ នៅស្រុកខ្មែរ មនុស្សដល់ពេលសំបូរហូប ហូបឥតប្រណីដៃ ហូបលើសសេចក្តីត្រូវការ ហូបឥតប្រមាណ ។ ហូបយ៉ាងណាឲ្យតុល្យភាពនឹងថាមពលដែលបញ្ចេញ ។ ហូបកុំឲ្យធាត់ពេក ។
«ផឹកស្អាត» ជាទឹកដាំ ឬទឹកសុទ្ធដែលល្អចំពោះសុខភាព ។ បងប្អូននៅតាមជនបទខ្លះ ផឹកទឹកត្នោតជូរទាំងកានៗ ហើយខ្លះទៀតផឹកប៊ីយ៊ែរ ឬស្រាមិនមែនផឹកឲ្យល្អនិងឆ្ងាញ់ទេ គឺផឹកសម្លាប់ខ្លួនតែម្តង។
«រស់នៅស្អាត» បរិស្ថានជុំវិញផ្ទះត្រូវឲ្យស្អាត ល្អ ក៏ដូចជាអនាម័យខ្លួនប្រាណ។ កុំទុកក្រចកវែងៗ ហើយក្នុងក្រចកសុទ្ធតែដីខ្មៅ ចាប់ម្ហូបឲ្យយើងហូប ។ ហូបអី ត្រូវលាងដៃឲ្យស្អាតសិន ។
ការ «ហូបស្អាត ផឹកស្អាត និងរស់នៅស្អាត» គឺជួយកាត់បន្ថយអត្រាស្លាប់របស់ប្រជាជនយើងបានពី ៥០ ទៅ ៧០ ភាគរយ។
២- ទិដ្ឋភាពទី២- អ្នកកើតជំងឺមហារីក ៖ បងប្អូនកើតជំងឺហើយ សូមឲ្យបងប្អូនប្តូររបៀបគិត ដែលខ្ញុំគិតថា ផ្អែកលើការសិក្សាវិទ្យាសាស្ត្រ គឺរឿងខ្លះអត់សមហេតុផល នោះគឺ «ទម្លាប់ព្យាបាលខ្លួនឯង» ។
ឧទាហរណ៍ខ្លះលឺគេប្រាប់ថា ផឹកទឹកស្លឹកទៀបបារាំង ឬផឹកសំបករលួស ដើមពុកមាត់ឆ្មារ ឬផឹកដើមអីៗ គឺជាជំងឺមហារីក ហើយនិយាយតៗគ្នាថា មានគេផឹកហើយជាច្រើននាក់មកហើយ ឬខ្លះជឿគេឃោសនាតាមហ្វេសប៊ុក ។ អ្នកប្រាជ្ញយកទៅពិសោធន៍ឃើញថា អត់មានជាតិថ្នាំអីព្យាបាលជំងឺសោះ «តែវាមានជាតិពុលតិចៗ ។ ផឹកមួយថ្ងៃមិនអីទេ តែខ្លះផឹក ៣ ខែ ៥ ខែ ឬខ្លះធ្វើជាតែផឹក ១០ឆ្នាំ នាំឲ្យខូចខួរឆ្អឹងអស់អាលីង ខូចក្រកៀន ខូចថ្លែមអស់ ។
ចុងក្រោយគាត់វិវត្តទៅដល់ស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរ ខូចសរីរាង្គសំខាន់ៗក្នុងខ្លួនអស់ ទើបមកដល់ពេទ្យឲ្យពេទ្យជួយ តែការខូចសរីរាង្គអស់គ្មានអ្នកណាអាចជួយប្តូរបានទេ អញ្ចឹងវាគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតហើយ» ។
ខ្លះទៅទិញថ្នាំដោយខ្លួនឯង និងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយខ្លួនឯង។ ឧទាហរណ៍បងប្អូនយើងខ្លះ បត់ជើងធំមកមានធ្លាក់ឈាម ។ ការធ្លាក់ឈាមមានច្រើនប្រភេទតែបងប្អូននៅស្រុកខ្មែរ យើងមួយចំនួននឹងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យថា អានឹងគឺកើតឫសដូងបាត ។ ហើយគាត់នឹងទៅរកថ្នាំឫសដួង ឬទៅទិញថ្នាំខ្មែរសម្រាប់ជំងឺឫសដូង យកមកដាំផឹកជាដើម ។
ប៉ុន្តែកុំភ្លេចថា ការបត់ជើងធំមានឈាម គឺមានពាក់ព័ន្ធនឹងជំងឺច្រើនប្រភេទ ដូចជាជំងឺឫសដូង មហារីកនៅក្រសាល់គូទ មានដុះសាច់ (មិនមែនមហារីក) នៅក្រសាល់គូថ ឬមានរលាកដុំប៉ៅក្រសាល់គូទ … ជាដើម អញ្ចឹងទាំងអស់នេះចង់បញ្ជាក់ថាជំងឺមួយៗគឺមានការព្យាបាលផ្សេងៗពីគ្នា ទាំងអស់ ។
ពេលខ្លះពេលធ្លាក់ឈាមនោះគឺនៅដំណាក់កាលមហារីកដំណាក់កាលទី១ ទី២ នៃមហារីកនៅក្រសាល់គូទដែលគ្រូពេទ្យអាចព្យាបាលជាបាន ៧០ភាគរយ ឬ ៨០ភាគរយ តែខ្លះលុះត្រាសាច់ដុះពេញក្រសាល់គូទ បត់ជើងលែងចេញ ហើយចាប់ផ្តើមក្អូតទើបមកពេទ្យ ពេលនោះគឺដំណាក់កាលទី ៤ ព្យាបាលលែងកើតតែម្តង។
ផ្តល់យោបល់ខុស៖ សាច់ញាតិ ឬមិត្តភ័ក្ត្រខ្លះផ្តល់យោបល់ឲ្យធ្វើបែបនេះ ឬបែបនោះ ដោយឃើញអ្នកដទៃប្រាប់ថា ផឹកទឹកឫសឈើ ឬដើមឈើនេះឬដើមឈើនោះជា បែរក្លាយជាឃាតករទៅវិញ ។ ទឹកចិត្តចង់ជួយអ្នកជំងឺ តែអំពើនោះបែរជាអ្នកសម្លាប់មនុស្ស។ សូមកុំធ្វើជាគ្រូពេទ្យ ។
សូមសំណូមពរថា បើមានជំងឺអីតិចតួចរត់ទៅរកពេទ្យទៅ ដើម្បីពេទ្យរកឃើញជំងឺនៅដំណាក់កាលដំបូងៗ ក្រែងលោនៅមានឱកាសព្យាបាលឲ្យជាសះស្បើយបានហើយអស់ថវិកាតិច អត់គ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត ។
បងប្អនខ្លះកើតមហារីក បែរជាផឹកទឹកទៀបបារាំង អញ្ចឹងមហារីកមិនទាន់សម្លាប់គាត់ផង បែរជាថ្លើម គ្រលៀនគាត់ គឺពុលអញ្ចឹងគាត់ស្លាប់ដោយសារការព្យាបាលមិនត្រឹមត្រូវតាមក្បូនវេជ្ជសាស្ត្រ។ ពេលសួរទៅបែរប្រាប់ថា គ្រូពេទ្យអ្នកជិតខាងគាត់ជាសះច្រើននាក់ហើយ ៕
អត្ថបទនេះនាំជូនមកដោយក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងជីវិត AIA
ចែករំលែកព័តមាននេះ