រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ភរិយាដើមរបស់លោកសុះ ម៉ាត់ អ្នកចម្រៀងជំនាន់ដើមលោកយាយសាន ម៉ៃសាម៉ាស បានទទួលមរណភាពក្នុងវ័យ៨៨ឆ្នាំដោយជរាពាធ បន្ទាប់ពីគាត់តស៊ូរស់ក្នុងនាមជាស្ត្រីមេម៉ាយអស់ពេលជាច្រើនឆ្នាំ ។
ដំណឹងមរណភាពនោះផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈតាមរយៈលោកសុះ ម៉ាច ដែលចាត់ទុកលោកយាយសាន ម៉ៃម៉ាស ជាម្តាយទីពីរដោយលោកគោរពស្រឡាញ់ដូចជាម្តាយបង្កើត ។
តាមសំណេរដែលប្រធានសមាគមសិល្បករខ្មែរលោកសុះ ម៉ាច បង្ហោះលើហ្វេសប៊ុកបញ្ជាក់ថា «ខ្ញុំមានទុក្ខជាទម្ងន់ដោយអ្នកម្តាយធំរបស់ខ្ញុំគឺអ្នកម្តាយសាន ម៉ៃសាម៉ាស ជនជាតិខ្មែរអ៊ិស្លាមជាភរិយាដើមរបស់លោកប៉ាសុះ ម៉ាត់ បានទទួលមរណភាពកាលពីម៉ោង៣រសៀលកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែធ្នូ ២០១៧ ដោយជរាពាធក្នុងព្រះជន្មាយុ៨៨ឆ្នាំ ។ សពតម្កល់នៅផ្ទះខាងត្បូងស្ពានជ្រោយចង្វា ចម្ងាយ៩០ម៉ែត្រ ក្បែរវិហារអ៊ិស្លាមមុនបញ្ចុះនៅវេលាម៉ោង១១ព្រឹកថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ ២០១៧ ។
ក្រៅពីអ្នកម្តាយបង្កើតរបស់ខ្ញុំ គាត់ជាអ្នកម្តាយទីពីរដែលខ្ញុំតែងតែគោរពគាត់ដូចម្តាយបង្កើតរបស់ខ្ញុំដែរ ។ ពេលនេះគាត់លាខ្ញុំ និងក្រុមគ្រួសាររហូតហើយ លាដោយអាឡោះអាល័យក្រៃលែងគ្មានអ្វីនឹងថ្លែងបានឡើយ ។ សូមវិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកម្តាយបានទៅជួបលោកប៉ា និងបានដឹកដៃគ្នាទៅកាន់ឋានសុគតិភពកុំបី ឃ្លាតឡើយ ជាតិក្រោយកូនសូមជួបលោកទាំងពីរជាថ្មីទៀត» ។
ភរិយាទីមួយរបស់លោកសុះ ម៉ាត់ អ្នកចម្រៀងដ៏ល្បីក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ទី៦០ និង៧០ រស់នៅក្នុងជីវភាពដ៏លំបាកជាមួយកូនស្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមពីរនាក់ នៅភូមិជ្រោយចង្វា ខណ្ឌឫស្សីកែវ រាជធានីភ្នំពេញ ។ លោកយាយសាន ម៉ៃសាម៉ាស ជាភរិយាទី១ របស់លោកសុះ ម៉ាត់ និងមានកូនប្រុសស្រីចំនួនប្រាំពីរនាក់ សព្វថ្ងៃនៅសល់កូនពីរនាក់ ឈ្មោះម៉ាត់ ម៉ី អាយុ៥៣ឆ្នាំ និងម៉ាត់ ម៉ារី អាយុ៤៩ឆ្នាំ ។ លោកសុះ ម៉ាត់ មានប្រពន្ធប្រាំពីរនាក់ ក្នុងចំណោមនោះក្រៅពីលោកយាយសាន ម៉ៃសាម៉ាស គឺប្រាំមួយនាក់ទៀតក៏មានរាជិនីសំឡេងមាសអ្នកស្រីរស់ សេរីសុទ្ធា ជាប្រពន្ធទីបីរបស់លោកសុះ ម៉ាត់ មួយរយៈផងដែរ ។
អ្នកស្រីសាន ម៉ៃសាម៉ាស ធ្លាប់អះអាងថា ប្តីរបស់អ្នកស្រីដែលមានប្រពន្ធប្រាំមួយនាក់ទៀតនោះ តាមគាត់ដឹងប្រពន្ធទី២ ឈ្មោះអ៊ុក ផាន ជនជាតិខ្មែរ មានកូនបីនាក់ ស្រី២នាក់ ប្រុសម្នាក់ ។ ប្រពន្ធទី៣ ឈ្មោះរស់ សេរីសុទ្ធា ជាអ្នកចម្រៀងល្បីឈ្មោះ ដែលលោកសុះ ម៉ាត់ បានរៀបការនៅខេត្តបាត់ដំបងក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៦៨ តែរួមរស់ជាប្តីប្រពន្ធបាន៥ទៅ៦ខែ ក៏ចែកផ្លូវគ្នា។ ឯប្រពន្ធទី៤ ឈ្មោះអ៊ុក ឃីម ជាម្តាយលោកសុះ ម៉ាច ។ ប្រពន្ធទី៥ ឈ្មោះខុម ជាអ្នករបាំហ្លួង ដែលសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ រៀបការឲ្យលោកសុះ ម៉ាត់ និងមានកូនប្រុសស្រីចំនួនប្រាំពីរនាក់ ប្រុស៦ ស្រី១ បច្ចុប្បន្នស្លាប់អស់ ។ ប្រពន្ធទី៦ អត់ចាំឈ្មោះ រស់នៅម្តុំផ្សារទួលទំពូង មានកូនប្រុសមួយឈ្មោះសុះ ម៉ាន ។ ប្រពន្ធទី៧ អតីតអ្នកបម្រើព្រះមហាក្សត្រ នៅក្នុងវាំង មិនស្គាល់ឈ្មោះ ។ ប្រពន្ធនេះក្រោយពីចប់សង្គ្រាមសម័យ លន់ នល់ គឺបាត់ខ្លួនរហូត ។
ក្នុងនាមជាភរិយាទី១ លោកយាយសាន ម៉ៃសាម៉ាស មិនដែលមានចិត្តប្រច័ណ្ឌ ឬខឹងប្តីឡើយ ពេលដឹង និងឃើញប្តីមានប្រពន្ធច្រើន ប៉ុន្តែប្តីលោកសុះ ម៉ាត់ គឺមានលក្ខណសម្បត្តិល្អណាស់ គឺចេះថែរក្សាគាត់មិនឲ្យខ្វះខាតលើជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ មិនឲ្យគាត់ និង កូនៗជួបការលំបាកទេ ។
នៅឆ្នាំ១៩៧៥ ក្រោយពីបែកសម័យលន់ នល់ ក្រុមគ្រួសារលោកយាយសាន ម៉ៃសាម៉ាស ក៏ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាទាំងអស់ ត្រូវខ្មែរក្រហមជម្លៀសចេញពីទីក្រុងភ្នំពេញ។ពេលនោះ គ្រួសារលោកយាយធ្វើដំណើរទៅទិសខាងកើតក្រុងភ្នំពេញ តាមផ្លូវជាតិលេខ១ គឺទីប្រជុំជនអ្នកលឿង ។ លោកសុះ ម៉ាត់ រួមទាំងប្រពន្ធកូន បានស្នាក់នៅទីនោះមួយរយៈ ។ ក្រោយមកគ្រួសារអ្នកស្រីបានធ្វើដំណើរវិលទៅរកផ្លូវជាតិលេខ៥វិញ និងស្នាក់នៅជិតភូមិព្រែកក្តាម គឺពេលនោះហើយដែលអ្នកស្រីត្រូវបែកពីស្វាមី ព្រោះប្តីរបស់គាត់បានដឹងខ្លួនថា មិនអាចរស់នៅតទៅទៀតបានឡើយ ដោយក្រុមខ្មែរក្រហមកំពុងរកមុខគាត់ ។ លោកសុះ ម៉ាត់ បានចាកចោលប្រពន្ធកូន និងបងប្អូន សាច់ញាតិ ឆ្ពោះទៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ ហើយបាត់ខ្លួនរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ។
ក្រោយថ្ងៃរំដោះ ៧ មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ លោកយាយសាន ម៉ៃសាម៉ាស រស់នៅក្នុងភូមិជ្រោយចង្វា ជាមួយកូនស្រីពីរនាក់លើទីតាំងផ្ទះចាស់កាលពីសម័យលន់ នល់ ជាកន្លែងអ្នកស្រីកសាងអនុស្សាវរីយ៍ជាមួយលោកសុះ ម៉ាត់ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ