រាជធានីភ្នំពេញ ៖ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយកដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងស្ថានភាពដែលកម្ពុជាកំពុងប្រារព្ធពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ចាប់តាំងពីថ្ងៃបិណ្ឌទី១ រហូតដល់បិណ្ឌទី១០ សភាពការណ៍កម្ពុជាស្ងប់ល្អ អត់មានអ្វីកើតឡើងទេ ដែលកាលពីបិណ្ឌ១ ចាប់ផ្តើម គឺមានកាំភ្លើងធំបា.ញ់ ខ្ញុំក៏បានប្រាប់ថា «កុំបា.ញ់កាំភ្លើ.ងធំ…» ។
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយកដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងស្ថានភាពដែលកម្ពុជាកំពុងប្រារព្ធពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ចាប់តាំងពីថ្ងៃបិណ្ឌទី១ រហូតដល់បិណ្ឌទី១០ សភាពការណ៍កម្ពុជាស្ងប់ល្អ អត់មានអ្វីកើតឡើងទេ ដែលកាលពីបិណ្ឌ១ ចាប់ផ្តើម គឺមានកាំភ្លើងធំបាញ់ ខ្ញុំក៏បានប្រាប់ថា «កុំបាញ់កាំភ្លើងធំ…» ។
ដូច្នេះយើងឃើញសភាពការណ៍១០ថ្ងៃនេះ បើសិនសភាពការណ៍វិវត្តន៍បែបហ្នឹងបន្តទៅទៀតបានសេចក្តីថា «កម្ពុជាគឺដំណើរការទៅតាមគន្លងនៃសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ និងការអនុវត្តយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស និងនីតិរដ្ឋ ព្រោះកន្លែងដែលគេត្រូវនិយាយគ្នា គឺរដ្ឋសភា មិនមែនតាមចិញ្ចើមថ្នល់ទេ… ហើយក៏ត្រូវដឹងថា តើអង្គុយលើកៅអីណា គួរនិយាយពីអ្វី ។ នេះហើយជាបញ្ហាសំខាន់» ។ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន មានប្រសាសន៍បែបនេះនាព្រឹកថ្ងៃទី១៨ កញ្ញា នៅសណ្ឋាគារសូហ្វីតែលភ្នំពេញភូគីត្រា ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ក្នុងពិធីប្រកាសផ្សព្វផ្សាយដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ ២០១៤-២០១៨ ដែលជាផែនការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច-សង្គមកិច្ចលើកទី៥ ស្របតាមគោលនយោបាយអាទិភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្រាប់នីតិកាលទី៥ នៃរដ្ឋសភា និងឆ្លើយតបនឹងសភាពការណ៍ថ្មីៗដែលកើតមានឡើងក្នុងតំបន់ និងក្នុងពិភពលោក ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍បន្តថា រយៈពេលបុ៉ន្មានថ្ងៃកន្លងទៅនេះ គណៈកម្មការនានានៃរដ្ឋសភាបានអញ្ជើញរដ្ឋមន្ត្រីទៅសាកសួរដូចជា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា… ត្រូវបានគណៈកម្មការសភាអញ្ជើញទៅសួរ គឺគេអត់ទៅនិយាយតាមចិញ្ចើមផ្លូវ ឬក៏ឃោសនាទេ គឺគេធ្វើដូច្នេះ ។ នោះហើយ គឺរួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហារបស់ប្រទេសជាតិ មិនថាបក្សក្នុងរដ្ឋាភិបាល ឬបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលទេ គឺដំណើរការយ៉ាងដូច្នេះឯង ។ ខ្ញុំចង់ឱ្យដំណើរការបែបនេះមានជាបន្ត អស់លោករដ្ឋមន្ត្រី លោកជំទាវរដ្ឋមន្ត្រី កុំចាំបាច់មកសួរនាយករដ្ឋមន្ត្រីថា ខ្ញុំត្រូវទៅឆ្លើយឬអត់។ កាលណាគណៈកម្មការសភាកោះអញ្ជើញ គឺត្រូវតែទៅ ហើយកុំមកសួរនាយករដ្ឋមន្ត្រីថា តើខ្ញុំត្រូវឆ្លើយបែបណា ។
សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍ថា សូមមើលក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញឱ្យច្បាស់ មើលក្នុងច្បាប់ឱ្យច្បាស់ រដ្ឋមន្ត្រីទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខសភា និងនាយករដ្ឋមន្ត្រី ។ បុ៉ន្តែមានបញ្ហាខ្លះដែលទាក់ទងនឹងសំណុំបញ្ហា អាចនឹងសួរមួយចំណុច បុ៉ន្តែមិនត្រូវយកទាំងកញ្ចប់មកដាក់ឱ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីជាអ្នកសម្រេចជំនួសខ្លួនទេ ។ ខ្ញុំពិតជាមានការអបអរសាទរជាមួយនឹងការរួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហានៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌសភា ព្រោះដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស គឺដំណើរការនៅក្នុងសភានោះឯង គេអត់ទៅនិយាយនៅខាងក្រៅទេ ឬក៏និយាយដើម្បីឃោសនាទេ ។ មានពេលខ្លះប្រើពាក្យជ្រុលថា មិនចាំបាច់ទៅរកអ្នកណាទេ ជួយនាយករដ្ឋមន្ត្រី បោសសម្អាតរដ្ឋមន្ត្រី ព្រោះរដ្ឋមន្ត្រីអ្នករកលុយឱ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រី បើដូច្នេះគឺចប់… បើលេងតែរបៀបហ្នឹង ស្រេចទៅហើយ ។ កាលៈទេសៈនេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រីត្រូវការពាររដ្ឋមន្ត្រីរបស់ខ្លួនដែរ។ បើសិនជាមានរដ្ឋមន្ត្រីណាខុស មិនចាំបាច់ឱ្យអស់លោកបោះឆ្នោតទម្លាក់ទេ តែបើចង់បោះឆ្នោតទម្លាក់ ក៏ត្រូវតែទៅនិយាយនៅក្នុងសភា មិនមែននិយាយនៅក្រៅសភាទេ ឱ្យស្គាល់ទីកន្លែងដែលត្រូវនិយាយ ។
បុ៉ន្តែ១០ថ្ងៃមកនេះដូចជាស្គាល់ទីកន្លែង សូមអបអរសាទរណាស់ ព្រោះធ្វើការត្រូវ ព្រោះនីតិវិធីមានទេតើ រដ្ឋធម្មនុញ្ញក៏មានចែង បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងសភា ក៏មានចែង ។ កោះហៅ ទៅសួរ បើសិនជាមានការស្នើសុំបោះឆ្នោតមិនទុកចិត្ត គឺប្រធានសភា ឬគណៈអចិន្ត្រៃយ៍សម្រេចទៅបោះឆ្នោតផ្តល់ការទុកចិត្ត ឬមិនទុកចិត្ត គឺជារឿងរបស់សភានៅក្នុងសភា អត់ចាំបាច់ទៅនិយាយនៅខាងក្រៅទេ ។ ម្យ៉ាងទៀត គណៈកម្មការរបស់សភាបានរួមគ្នាទៅដោះស្រាយបញ្ហា ដូចជាគណៈកម្មការដោះស្រាយវិវាទ ទទួលពាក្យបណ្តឹង គឺបានរួមគ្នាដោះស្រាយជាមួយគ្នា នេះជាការល្អហើយ។ ដូច្នេះ បញ្ហានេះនឹងនាំឱ្យកម្ពុជាមានសន្តិភាពយូរអង្វែង ។ សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍ថា យើងត្រូវមើលឱ្យឃើញកត្តាសន្តិភាព និងអភិវឌ្ឍន៍ ជាចំណងទាក់ទងវិចារវិទ្យា ដែលមិនអាចកាត់ផ្តាច់ពីគ្នាបានទេ ។ មានសន្តិភាព បុ៉ន្តែគ្មានការអភិវឌ្ឍ មិនអាចរក្សាទុកសន្តិភាពបានទេ។ បុ៉ន្តែបើគ្មានស្ថិរភាពទេ កុំនិយាយដល់ការអភិវឌ្ឍ។
កម្ពុជាខ្លួនឯងធ្លាប់ជួបប្រទះនូវសង្គ្រាមឆ្នាំ១៩៧០-១៩៧៥ ហើយនិងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ពីឆ្នាំ១៩៧៥-១៩៧៩ និងបន្តមកទៀតដល់ឆ្នាំ១៩៩៨ ទើបបញ្ចប់សង្គ្រាមជាស្ថាពរ ។ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានេះ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានលើកមកបញ្ជាក់ថា សូម្បីតែនៅអ៊ុយក្រែន សភាពការណ៍បច្ចុប្បន្ន ក៏មិនអាចកសាងប្រទេសបាននៅតំបន់ខាងកើតអ៊ុយក្រែនជាប់នឹងព្រំដែនរុស្ស៊ី ។ ដូច្នេះចំណុចនេះគឺចំណុចដែលទាមទារនូវស្មារតីបង្រួបបង្រួមជាតិ យោគយល់គ្នា ហើយកុំព្យាបាទចងអាឃាតគ្នា ។ ទោះបីនយោបាយយើងខុសគ្នាក៏ដោយ បុ៉ន្តែតម្រូវការរបស់យើងពិតជាដូចគ្នា គឺចង់ឱ្យប្រទេសមានសុខសន្តិភាព ចង់ឱ្យប្រទេសមានការអភិវឌ្ឍ ចង់ឱ្យប្រទេសចេះគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ចង់ឱ្យប្រទេសមានអ្វីៗដែលជាតម្រូវការរបស់មនុស្ស ។
ខ្ញុំសង្ឃឹមថា យើងនឹងបន្តលើផ្លូវនេះតទៅទៀត ហើយក៏សង្ឃឹមផងដែរថា មនុស្សមួយចំនួនដែលបាននិយាយកន្លងទៅថា «លោក ហ៊ុន សែន បាននិយាយដល់សភា គឺជាការជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការរបស់សភា» ។ សម្តេចមានប្រសាសន៍ថា ខ្ញុំសូមឱ្យអ្នកដែលបាននិយាយរឿងនេះ រៀនសូត្រឱ្យបានចេះដឹងជ្រៅជ្រះបន្តិច មុននឹងនិយាយថា លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើអន្តរាគមន៍រំលោភលើសភា ។ អស់លោកមិនត្រូវភ្លេចថា ខ្លួនខ្ញុំនេះគឺខុសពីអ្នកដទៃថែមទៀតផង ដើម្បីក្លាយខ្លួនជានាយករដ្ឋមន្ត្រីបាន ទាល់តែជ្រៀតខ្លួនជាសមាជិកសភា។ ដូច្នេះមិនអាចនិយាយបានថា បើខ្ញុំនិយាយដល់រឿងសភា ខ្ញុំគឺជាអ្នកដែលជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការរបស់សភាក្នុងនាមនីតិប្រតិបត្តិទេ ។ បុ៉ន្តែមួយទៀត បើមានរឿងអ្វីនៅក្នុងសភា អស់លោកតែងមករកឱ្យខ្ញុំជួយដោះស្រាយមែនទេ ? ដូចជាការបោះឆ្នោតជាដើម… ។
តើត្រូវការបាតដៃ ហ៊ុន សែន ជួយចលនាសមាជិកសភាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបោះឆ្នោតឱ្យលោកមែនទេ…? ច្បាស់ណាស់ពិតជាត្រូវការ បើដូច្នេះអស់លោកត្រូវទទួលស្គាល់តួនាទីសមាជិកសភារបស់ ហ៊ុន សែន ផង ហើយក៏ត្រូវទទួលស្គាល់នូវតួនាទីដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនរបស់ ហ៊ុន សែន ផង ។ ព្រោះបើ ហ៊ុន សែន មិនអាចប្រមូលផ្តុំអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនបាន ហ៊ុន សែន ក៏មិនអាចត្រួតត្រាប្រទេសបានដែរ មិនអាចគ្រប់គ្រងបានដែរ ។ បើសមាជិកសភារបស់ខ្លួនមិនគាំទ្រទេ អ្នកណាធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រីទៅកើត ? បើដូច្នេះ គឺមានមនុស្សម្នាក់ មនុស្សនេះគឺមនុស្សដដែលដែលខ្ញុំថាឱ្យ កាលពីថ្ងៃមុននោះ ដែលថាខ្ញុំជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការសភា ។ តើខ្ញុំជាសមាជិកសភា ខ្ញុំមានសិទ្ធិដែរឬទេ ? ខ្ញុំមានសិទ្ធិដើម្បីថ្លែងបញ្ជាក់ទៅកាន់សភា ហើយខ្ញុំក៏មានសិទ្ធិដើម្បីស្នើសុំឱ្យមានការកោះអង្គប្រជុំបន្ទាន់ផងដែរ ត្រង់នេះហើយ គឺគេឱ្យសិទ្ធិនាយករដ្ឋមន្ត្រីហើយ ។
មិនដែលមានសភាណាធ្វើការដាច់ដោយឡែកពីរាជរដ្ឋាភិបាលទេ ។ បើនិយាយពីសេចក្តីព្រាងច្បាប់ គឺទាល់តែមានសំណើពីរាជរដ្ឋាភិបាលទៅកាន់សភា ។ ខ្ញុំមានការសោកស្តាយដែរ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារវាក្មេងខ្ចីពេក ។ សម្តេចមានប្រសាសន៍បន្តថា បើគេលេងយើង យើងលេងគេវិញទៅ គឺតែប៉ុណ្ណឹង ប៉ុន្តែដល់ឥឡូវគេក៏សហការយើងក៏សហការវិញ ខ្ញុំចង់ឱ្យស្មារតីសហការនេះមានជាបន្ត ។ ទាក់ទងទៅនឹងគណៈកម្មការសភាអញ្ជើញរដ្ឋមន្ត្រីទៅសាកសួរ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា រដ្ឋមន្ត្រីនានាកុំចាំបាច់សួរមកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថា ខ្ញុំគួរឆ្លើយថាយ៉ាងម៉េច ? សម្តេចមានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋមន្ត្រីនានាត្រូវយកការទទួលខុសត្រូវ នេះគណៈកម្មការសភាហៅសួរ នៅមានសភាហៅសួរដេញដោលថែមទៀត ។ បញ្ហានេះ ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងមាន ។ បើសិនជាការហៅសួរ រដ្ឋមន្ត្រីមានភាពរញ៉េរញ៉ៃ សម្តេចបញ្ជាក់ថា ប្រហែលជាខ្ញុំត្រូវដកមុនហើយ ខ្ញុំអត់ការពារ ខ្ញុំសុំដកមុនតែម្តង ។ ប៉ុន្តែជួនកាលដោយមិនបានដកមុន យើងថាយើងល្អ លុះដល់ពេលចូលឆ្លើយនៅសភា សភាគេថា មនុស្សនោះអត់កើតទេ គេបោះឆ្នោតដក គឺរឿងដែលត្រូវដក ។ កិច្ចការនេះគឺគេឱ្យនិយាយក្នុងសភា អត់និយាយនៅខាងក្រៅទេ តាមចិញ្ចើមផ្លូវទៅឃោសនាទេ។ ដូច្នេះសង្ឃឹមថា បរិយាកាសបែបនេះនឹងមានបន្តទៀត ។
ដោយឡែក សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍ទៅកាន់ឯកអគ្គរដ្ឋទូតនានាដែលបានជួបសម្តេចពីមុន ដែលសម្តេចនិយាយថា «បញ្ហាគឺពេលវេលា ឥឡូវអស់លោកអាចជឿខ្ញុំបានហើយ បន្តិចទៀតនឹងទៅដល់ហើយ ព្រោះកម្ពុជាមិនមែនជារឿងលើកទីមួយឯណា តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៨-២០០៣-២០០៨ គឺគ្រាន់តែដើរវាងបន្តិច លុះមកដល់២០១៣-២០១៤ ដើរចូលតែម្តង ។ នេះជារឿងស្រួលដែលបានប្រកាសពីគោលជំហរសហប្រតិបត្តិការ ហើយបង្កើតការសន្ទនាឱ្យបានច្រើនបំផុតតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ។ ឯនៅព្រឹទ្ធសភា ក៏បានកែសម្រួលក្បាលមា៉ស៊ីន ។ ទាក់ទិនដែលបាននិយាយថា លោក ហ៊ុន សែន ម៉េចបានមានសិទ្ធិទៅដល់នីតិប្បញ្ញត្តិ សម្តេចបានបកស្រាយបញ្ជាក់ថា ក្រែងបានលោក ហ៊ុន សែន ដែរឬអី ? ដែលបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយសម្របសម្រួលខាងនយោបាយ ដើម្បីបើកឱកាសឱ្យគណបក្សផ្សេងចូលរួមក្នុងគណៈអចិន្ត្រៃយ៍ព្រឹទ្ធសភា ម៉េចក៏មិនថាផង ។
ហ៊ុន សែន គឺមេបក្ស ប៉ុន្តែខ្ញុំបាននិយាយថា រឿងរដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា យើងអាចនិយាយគ្នាបាន ប៉ុន្តែស្ថាប័នដទៃនិយាយគ្នាមិនបានទេ ។ ដូចជាក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនិយាយគ្នាមិនបានទេ ។ ប៉ុន្តែព្រឹទ្ធសភា និងរដ្ឋសភាសុទ្ធតែបក្សនយោបាយនៅក្នុងស្ថាប័ននោះ ហើយខ្ញុំជាមេដឹកនាំបក្សនយោបាយ ខ្ញុំអាចធ្វើបាន ។ ខ្ញុំនិយាយនេះជាសារនយោបាយមួយជូនសម្រាប់បញ្ហានៅអាយស៊ីមជ្ឈិមបូព៌៌ាផង ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ