រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ការជាប់គាំងនយោបាយដែលអូសបន្លាយជិតមួយឆ្នាំកន្លងមកនេះ បានបញ្ចប់ជាស្ថាពរ ក្រោយពីថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សនយោបាយជាប់ឆ្នោតទាំងពីរបានជួបពិភាក្សាគ្នា កាលពីថ្ងៃទី២២ កក្កដា នៅវិមានព្រឹទ្ធសភា ដោយចំណាយពេលជាង៥ម៉ោងរហូតដល់មានការព្រមព្រៀងគ្នាជាឯកច្ឆន្ទនិងកក់ក្ដៅ។
បញ្ហានេះបានធ្វើឱ្យសាធារណមតិជាតិមួយចំនួននឹកស្មានមិនដល់ និងបានសាទរចំពោះដំណោះស្រាយនយោបាយដោយសន្ដិវិធី ដែលជាផ្លូវបញ្ចៀសបាននូវអំពើហិង្សាដែលអាចកើតមានជាយថាហេតុតាមរយៈនៃការញុះញង់នានា។ តាមប្រភពព័ត៌មានបានឱ្យដឹងថា នៅថ្ងៃទី២៤ កក្កដា ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំង២នឹងចូលគាល់ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្ដម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅវេលារសៀល ។ នេះបើតាមការឱ្យដឹងពីមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រាប់កោះសន្ដិភាពតាមទូរស័ព្ទនៅរសៀលថ្ងៃទី២៣ កក្កដា ។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង តំណាងរាស្រ្ដជាប់ឆ្នោតមណ្ឌលខេត្ដកណ្ដាល របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានឱ្យដឹងថា ថ្នាក់ដឹកនាំរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលមានលោក សម រង្សុី ប្រធានគណបក្សនឹងដឹកនាំបេក្ខជនចំនួន២រូបទៀតមានលោក កឹម សុខា និងលោក ប៉ុល ហំម ចូលគាល់ព្រះមហាក្សត្រនៅវេលាម៉ោង៤រសៀលថ្ងៃទី២៤ កក្កដា ។ ការចូលគាល់របស់ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីគណបក្សជាប់់ឆ្នោតទាំង២បានឯកភាពគ្នាដោះស្រាយបញ្ហានយោបាយដែលបានជាប់គាំងជិតមួយឆ្នាំហើយនេះ ។ អ្វីដែលប្លែកនោះ គឺបន្ទាប់ពីថ្នាក់ដឹកនាំចូលគាល់ព្រះមហាក្សត្ររួចហើយ តំណាងរាស្រ្ដជាប់ឆ្នោតទាំង៥៥រូបរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងចូលធ្វើសច្ចាប្រណិធានដើម្បីចូលប្រជុំសភា ។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ចំពោះថារាល់ការឯកភាពគ្នារវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីជួបពិភាក្សាគ្នានាថ្ងៃទី២២ កក្កដា រហូតដល់មានសេចក្ដីព្រមព្រៀង និងមានការចុះហត្ថលេខាទាំងពីរភាគីនោះ ពិសេសក្នុងសេចក្ដីព្រមព្រៀងបានឱ្យដឹងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងទទួលបានគណៈកម្មការទី១ ,៣ ,៧ ,៨ និងទី១០ ដែលទើបបង្កើតនោះតើមានសមាសភាពណាខ្លះដែលត្រូវបំពេញតួនាទីក្នុងគណៈកម្មការសភាទាំងនោះ ? ជាការឆ្លើយតប តំណាងរាស្រ្ដជាប់ឆ្នោតរូបនេះមិនបានឆ្លើយតបយ៉ាងណាទេ ដោយគ្រាន់តែថាជាកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់គណបក្ស នៅពេលសម្រេចបែបណា អ្នកសារព័ត៌មាននឹងបានដឹង ។
ចំពោះលោក សម រង្សុី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តើនឹងអាចមានតួនាទីអ្វីក្នុងស្ថាប័នណាមួយ ពិសេសនៅពេលនេះគាត់មិនទាន់ទទួលបានជាតំណាងរាស្រ្ដពេញសិទ្ធិនោះ តើគណបក្សកំពុងតែធ្វើយ៉ាងណា ? ក៏ដូចជាសំណួរមុនដែរត្រូវបានលោក អេង ឆៃអ៊ាង ឆ្លើយថា ជាកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់គណបក្សមិនអាចប្រាប់បានទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី មន្ដ្រីរូបនេះបានប្រាប់កោះសន្ដិភាពថា ទោះបីជាមានកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយផ្លូវការយ៉ាងណាក្ដី ចំពោះការធ្វើសមាជរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលគ្រោងធ្វើនៅថ្ងៃទី២៧ កក្កដា ខាងមុខនេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅតែធ្វើជាធម្មតា គឺដូចអ្វីដែលគណបក្សបានប្រកាសជូនដំណឹងរួចជាមុន ។
ទាក់ទិននឹងសមាជនេះ ពេលមានការតានតឹងផ្នែកនយោបាយនោះ ក្រសួងមហាផ្ទៃមិនបានឆ្លើយតបនឹងសំណើសុំធ្វើសមាជទេ ។ ឯចំណែករឿងរ៉ាវតុលាការកោះអញ្ជើញលោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឱ្យបំភ្លឺនៅតុលាការនាថ្ងៃទី២៥ កក្កដា ខាងមុខនេះ ត្រូវបានលោក អេង ឆៃអ៊ាង ឱ្យដឹងថា លោក កឹម សុខា នឹងចូលតាមអ្វីដែលតុលាការកោះអញ្ជើញ។ រាល់សំណួរមួយចំនួនដែលលោក អេង ឆៃអ៊ាង មិនអាចឆ្លើយប្រាប់បាននោះ ត្រូវបានគេហទំព័រក្នុងស្រុកមួយស្រង់សម្ដីអ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក យឹម សុវណ្ណ ថា ក្រុមការងារគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងគណ បក្សប្រជាជនកម្ពុជា កំពុងតែដំណើរការអនុវត្ដកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីដំណោះស្រាយនយោបាយរវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានចុះហត្ថលេខាឯកភាពគ្នា កាលពីថ្ងៃទី២២ កក្កដា ។
កិច្ចព្រមព្រៀងរវាងគណបក្សទាំងពីរមាន៦ចំណុចរួមមាន ដូចជាការកែទម្រង់ស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) សមាសភាព គ.ជ.ប ៩រូប តាមរូបមន្ដ៤-៤-១ ហើយត្រូវចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងកំណែទម្រង់ក្បាលម៉ាស៊ីនរដ្ឋសភាតាមរូបមន្ដ៧និង៦ជាដើម ។ លោក យឹម សុវណ្ណ ក៏ត្រូវបានគេហទំព័រនោះដកស្រង់សម្ដីទៀតថា នៅពេលរៀបចំកំណែទម្រង់តាមកិច្ចព្រមព្រៀងនោះរួចរាល់ពេលណា បេក្ខជនជាប់ឆ្នោតតំណាងរាស្រ្ដគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចូលទៅទទួលអាសនៈនៅរដ្ឋសភាពេលនោះភ្លាម ។ ការសម្រេចបានកិច្ចព្រមព្រៀង និងការសម្រេចចូលរដ្ឋសភារបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅពេលនេះ ត្រូវបានលោក យឹម សុវណ្ណ គូសបញ្ជាក់ថា មិនមែនជាការបែងចែកអំណាចជាមួយនឹងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទេ តែជាការទៅទទួលអំណាចដែលប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោតបានប្រគល់ឱ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តាមរយៈការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃទី២៨ កក្កដា ២០១៣ ។
បើតាមសម្ដីមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាវិញថា ក្នុងពេលមេដឹកនាំកំពូលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងសង្គ្រោះជាតិ ចូលគាល់ព្រះមហាក្សត្រ គឺមេដឹកនាំទាំងពីរនឹងទូលថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ ស្នើសុំយាងព្រះអង្គ ធ្វើជាព្រះរាជាធិបតីភាពសម្រាប់បេក្ខជនជាប់ឆ្នោតតំណាងរាស្រ្ដគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលអាចនឹងចូលស្បថចំពោះព្រះភ័ក្ដ្រព្រះមហាក្សត្រ នៅថ្ងៃសុក្រ ទី២៥ កក្កដា ។ ចំពោះដំណោះស្រាយបញ្ហានយោបាយនៅកម្ពុជា ដែលចាត់ទុកថា បានបញ្ចប់វិបត្តិរបស់ខ្លួនរវាងគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរ សហគមន៍អន្តរជាតិ ក៏បានអបអរសាទរផងដែរ ។ បុ៉ន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ សហគមន៍អន្តរជាតិនៅតែអំពាវនាវឱ្យគណបក្សទាំងពីរធ្វើការជាមួយគ្នាដើម្បីបន្តកំណែទម្រង់ស្ថាប័នជាតិមួយចំនួន និងធានាបាននូវវឌ្ឍនភាពសង្គម។
ពីទីក្រុងហ្សឺណែវ លោក សូរិយា ប្រាសាទ ស៊ូប៊ែឌី អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា លើកឡើងថា លោកស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយដែលគណបក្សទាំងពីរបានរកឃើញនូវចំណុចរួម ដែលជាអត្ថប្រយោជន៍សំខាន់បំផុតសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាទាំងមូល ។ មិនខុសពីអង្គការសហប្រជាជាតិបុ៉ន្មាននោះទេ សហរដ្ឋអាមេរិកតាមរយៈស្ថានទូតអាមេរិក ក៏បានបង្ហាញជំហរស្វាគមន៍ចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយនេះដែរ ។ អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក John Simmons លើកឡើងតាមរយៈសារអេឡិចត្រូនិកនៅថ្ងៃទី២៣ កក្កដា និងបានដកស្រង់ដោយវិទ្យុ RFI ថា ក្រៅពីកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយ អាមេរិក ក៏ស្វាគមន៍ចំពោះការដោះលែងអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំង៧រូប និងសកម្មជនគណបក្សនេះមួយរូបឱ្យនៅក្រៅឃុំនៅថ្ងៃទន្ទឹមគ្នានោះផងដែរ ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសជបុ៉ន ចុះថ្ងៃទី២២ កក្កដា បានប្រកាសស្វាគមន៍ជាផ្លូវការលើកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរ បន្ទាប់ពីការជួបពិភាក្សារវាងថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយដែលបានអូសបន្លាយអស់រយៈពេលជិត១ឆ្នាំមកហើយ ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍មាន៣ចំណុចគឺ ៖ ១-រដ្ឋាភិបាលជបុ៉ន សូមស្វាគមន៍ចំពោះការឈានដល់ការព្រមព្រៀងគ្នារវាងគណបក្សកាន់អំណាច និងគណបក្សប្រឆាំងរបស់កម្ពុជា ដើម្បីរកឃើញដំណោះស្រាយក្នុងការចរចានយោបាយនៅថ្ងៃទី២២ កក្កដា ។ ប្រទេសជបុ៉ន បានតាមដានយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់នូវការវិវត្តនៃស្ថានការណ៍ក្រោយពីអំពើហិង្សាដ៏គួរឱ្យសោកស្តាយកើតឡើងនៅជុំវិញទីលានប្រជាធិបតេយ្យក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី១៥ កក្កដា ។
២-រដ្ឋាភិបាលជបុ៉ន បានលើកទឹកចិត្តភាគីពាក់ព័ន្ធនានាម្តងហើយម្តងទៀត ដើម្បីឱ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងគ្នារវាងគណបក្សកាន់អំណាច និងគណបក្សប្រឆាំងនៅក្នុងពេលឆាប់ៗ ដូចកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្ញុំផ្ទាល់ក្នុងអំឡុងពេលដំណើរទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសកម្ពុជានាពេលថ្មីៗនេះ ។ ប្រទេសជប៉ុនសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា ការបង្រួបបង្រួម និងការផ្សះផ្សាជាតិនឹងឈានទៅមុខ ហើយរដ្ឋសភាកម្ពុជានឹងដំណើរការជាប្រក្រតីឡើងវិញនាពេលដ៏ឆាប់ខាងមុខនេះ យោងទៅតាមការព្រមព្រៀងគ្នាលើកនេះ ហើយកិច្ចពិភាក្សាគ្នា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសំដៅទៅរកកំណែទម្រង់ផ្សេងៗ ការរីកចម្រើនលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការកសាងប្រទេសជាតិតាមរយៈការជជែកគ្នាប្រកបដោយស្មារតីស្ថាបនានៅក្នុងរដ្ឋសភានឹងត្រូវបានជំរុញបន្ថែមទៀត ។
៣-រដ្ឋាភិបាលជបុ៉ន នឹងយកចិត្តទុកដាក់តាមដានសភាពការណ៍នៅកម្ពុជាជាបន្តទៅទៀត ហើយនឹងបន្តគាំទ្រដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជា ក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់ និងកសាងប្រទេសជាតិ ។ ការបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយដែលខ្វែងគំនិតគ្នានេះ បានធ្វើឱ្យសាធារណរដ្ឋបារាំងសាទរចំពោះការសម្រេចចិត្តរបស់គណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរ ។ នេះបើតាមការលើកឡើងនៅក្នុងជំនួបពិភាក្សាការងាររវាងឯកអគ្គរដ្ឋទូតសាធារណរដ្ឋបារាំងប្រចាំនៅកម្ពុជា លោក Jean-Claude POIMBOEUF ជាមួយលោកអង្គ វង្សវឌ្ឍានា កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៣ កក្កដា នៅទីស្តីការក្រសួងយុត្តិធម៌ ។ លោក ផូវ សំភី អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍វិស័យយុត្តិធម៌ក្រសួងយុត្តិធម៌ បានឱ្យដឹងក្រោយចប់ជំនួបថា ក្នុងជំនួបពិភាក្សានោះ លោកអគ្គរដ្ឋទូតបារាំងបានសម្តែងការស្វាគមន៍ចំពោះកម្ពុជា ដែលបានដោះស្រាយបញ្ចប់វិវាទនយោបាយជាប់គាំងអស់រយៈពេលជិត១ឆ្នាំមក ។
លោក ផូវ សំភី ឱ្យដឹងទៀតថា ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាលោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតបានលើកឡើងពីដំណោះស្រាយនយោបាយដែលទើបបញ្ចប់នេះតើអាចប៉ះពាល់ដល់ការងារនីតិកម្មរបស់រដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភាដែរឬទេ ? លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌លើកឡើងថា ដំណោះស្រាយនយោបាយមិនប៉ះពាល់ដល់អត្ថបទច្បាប់ទាំងឡាយដែលរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភាអនុម័តមុនកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយនោះទេ ដោយសារតែអត្ថបទទាំងនោះបានចងក្រងឡើងតាមនីតិវិធីត្រឹមត្រូវស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងនីតិវិធីផ្ទៃក្នុងរបស់រដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភា ដូច្នេះពុំមានបញ្ហាគតិយុត្តទៅលើអត្ថបទដែលបានអនុម័តកន្លងមកនោះទេ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ