ល្បុក្កតោឈានឡើងក្នុងស្ថានភាពបញ្ច្រាសទិសគ្នា
- ភ្នំពេញ
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ យោងតាមការបញ្ជាក់ របស់កញ្ញា ពេជ្រ ចរណៃ ដែលជាអ្នកជំនាញ ក្បាច់គុនមួយរូប និងការបញ្ជាក់របស់លោក ឆន…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ យោងតាមការបញ្ជាក់ របស់កញ្ញា ពេជ្រ ចរណៃ ដែលជាអ្នកជំនាញ ក្បាច់គុនមួយរូប និងការបញ្ជាក់របស់លោក ឆន…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ យោងតាមការបញ្ជាក់ របស់កញ្ញា ពេជ្រ ចរណៃ ដែលជាអ្នកជំនាញ ក្បាច់គុនមួយរូប និងការបញ្ជាក់របស់លោក ឆន ច័ន្ទវិរៈ ជាគ្រូបង្វឹកកីឡានេះប្រចាំសាលា វត្តថាន់ បានអះអាងថា តម្រូវការអ្នកចេះ ក្បាច់គុនល្បុក្កតោកាន់តែច្រើន ប៉ុន្តែធនធានដើម្បីបំពេញតម្រូវការមានមិនគ្រប់គ្រាន់នោះទេ ។ អ្នកទាំងពីរក៏បានប្រកាសឱ្យយុវវ័យចូលហ្វឹក ហាត់មិនគិតកម្រៃផងដែរ ដើម្បីបំពេញកង្វះ ខាត។
កញ្ញា ពេជ្រ ចរណៃ និយាយថា មកទល់ពេលនេះ កីឡាករល្បុក្កតោកាន់តែមានការទទួលស្គាល់កាន់តែខ្លាំង ដោយមានទីផ្សារទាំងក្នុង និងក្រៅស្រុក អញ្ជើញឱ្យសម្ដែង ឬ បង្ហាញក្បាច់គុននោះផង ។ ជាក់ស្ដែងក្នុងកម្មវិធីបុណ្យទានថ្នាក់ជាតិម្ដងៗ ការសម្ដែងល្បុក្កតោគឺជាអ្វីដែលគេមានតម្រូវការ ។ កញ្ញាថា នៅឆ្នាំ២០២០ខាងមុខនេះ ព្រឹត្តិការណ៍ដ៏អស្ចារ្យរបស់ល្ខោនខោល ដែលគ្រោងធ្វើនៅ ចុងឆ្នាំនឹងតម្រូវឱ្យកីឡាករល្បុក្កតោរាប់រយនាក់សម្ដែង ខណៈដែលនាងប្រាប់ថា សមាសភាពជាក់ស្ដែង គឺមិនគ្រប់ ។ តាមតែភាពល្បីល្បាញ នាងថាកីឡាមួយនេះ មិនគួរខ្វះធនធាននោះទេ គួរតែមានលើសតម្រូវការ ។
យ៉ាងណាមិញនាងថា ហេតុផលនៃកង្វះ គឺដោយសារតែកីឡានេះ មានតម្រូវការច្រើនក្នុងកម្មវិធីធំៗម្ដងប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែបើកម្មវិធីធម្មតា គឺមិនខ្វះអ្នកជំនាញៗនោះ ទេ ។ នាងទទូចឱ្យយុវវ័យ និងអ្នកស្រឡាញ់ល្បុក្កតោទៅហ្វឹកហាត់កីឡានេះនៅវត្តថាន់ ដោយគ្រូរបស់នាង និងក្រុមការងាររបស់នាងផ្ទាល់ នឹងបង្ហាត់ជូនដោយឥតគិតថ្លៃ។
លោក ឆន ច័ន្ទវិរៈ គ្រូបង្ហាត់ប្រចាំវត្តថាន់ និយាយថា រាល់ថ្ងៃលោកបង្វឹកសិស្សដោយតម្រូវឱ្យសិស្សបង់ប្រចាំខែតិចតួច ប៉ុន្តែដើម្បីជំរុញឱ្យវិស័យនេះមានអ្នកហ្វឹកហាត់ច្រើន គឺលោកនឹងទទួលការបង្វឹកឥតគិតថ្លៃ ។ លោកថាកូនសិស្សរបស់លោកមានច្រើន ប៉ុន្តែរាល់ពេលមានតម្រូវការអ្នកចេះក្បាច់គុនល្បុក្កតោច្រើនៗម្ដងៗ គឺនៅតែខ្វះ ។ ជាក់ស្ដែងនៅក្នុងពេលនេះ លោកមានតម្រូវការអ្ន្កកចេះល្បុក្កតោរហូតដល់២៥០នាក់ ដើម្បីថតរឿង«មិត្តក្របី»ដែលលោកប្រាប់ថានៅតែខ្វះ ។ លោកថា កូនសិស្សរបស់លោកទោះមានប៉ុន្មានរយនាក់ក៏មិនគ្រប់ដែរ ដោយសារតែតម្រូវការថតកុន និងតម្រូវការដឹកនាំសិស្សឱ្យសម្ដែងក្បាច់គុនក្នុងកម្មវិធីធំៗ គឺច្រើនៗ។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា គុនល្បុក្កតោគឺជាក្បាច់គុនដ៏ចំណាស់មួយរបស់ខ្មែរដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយជនជាតិខ្មែរនៅលើទឹកដីខ្មែរតាំងពីមុនការមកដល់នៃអរិយធម៌ឥណ្ឌាកាលពីជាង២ពាន់ឆ្នាំមុននោះទៅទៀត ។ « ល្បុក្កតោ» គឺជាបន្សំនៃពាក្យ « ល្បុក្ក » បូកនឹង « តោ » មានន័យថា សត្វតោមហាកម្លាំងឬមហាថាមពល ។ យោងតាមវចនានុក្រមរបស់សម្តេច ព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ល្បុក្កតោជាអាវុធ ដំបងខ្លីមួយប្រភេទអបភ្ជាប់នឹងកំភួនដៃសម្រាប់ រងនឹងដំបងវែង ឬបុកបុះការពារខ្លួន ។ ដូច្នេះ គុនល្បុក្កតោ គឺជាក្បាច់គុនមហាកម្លាំង ប្រើប្រាស់ នៅក្នុងចម្បាំងប្រឆាំងសត្រូវឈ្លានពានដើម្បី ការពារប្រទេស ប្រាសាទ គ្រួសារ ស្រុកភូមិ ព្រមទាំងការពារសុវតិ្ថភាពផ្ទាល់ខ្លួននិង ទ្រព្យ សម្បត្តិ ទប់ទល់ នឹងសត្វសាហាវ ។ ល ។
ក្បាច់គុននេះទំនងជាកើតឡើងដំណាលគ្នានឹងការកកើតទឹកដីខ្មែរផងដែរ ។ រឿងរ៉ាវនេះ អាចត្រូវបានស្វែងយល់តាមរយៈរឿងព្រេង ខ្មែរ ។ តាមការដំណាល តៗគ្នារបស់ដូនតា ខ្មែរ ប្រវត្តិដ៏ចំណាស់របស់គុនល្បុក្កតោកើតចេញពី ពលទាហានម្នាក់ ដែលបានប្រើប្រាស់ដំបង រួមជាមួយនឹងក្បាច់ដៃ និងជង្គង់ ដើម្បីវាយ សត្វតោមួយក្បាលដែលតែងតែមកវាយប្រហារ យាយី និងបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ អ្នកភូមិជាញឹកញាប់ ។
លើសពីនេះទៅទៀត ភស្តុតាងជាក់ស្តែង នៃប្រវត្តិក្បាច់គុននេះ ត្រូវបានប្រវត្តិវិទូរកឃើញថា មានឆ្លាក់នៅតាម ជញ្ជាំងប្រាសាទតាំងពីសតវត្សរ៍ទី៩ ដូចជា ប្រាសាទព្រះគោ បន្ទាយស្រី អង្គរវត្ត និង បាពួន ។ ក្បាច់គុននេះបានចាក់គ្រឹះយ៉ាងរឹងមាំនៅក្នុងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ វប្បធម៌ និង ជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា ហើយបានក្លាយទៅជានិមិត្តរូបនៃ អារិយធម៌ ខ្មែររហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ។
ដូចក្បាច់គុនខ្មែរផ្សេងទៀតដែរ គុន ល្បុក្កតោប្រមូលផ្តុំនូវក្បាច់និងស្នៀតយ៉ាងច្រើន ដែលយកតម្រាប់តាមតថភាពធម្មជាតិនៃជីវភាព រស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់មនុស្សនាសម័យនោះ និង កាយវិការរបស់សត្វ ដូចជាសត្វ បក្សី សេះ ខ្លា ដំរី ពានរ កិន្នរ ក្រពើ ក្តាម ពស់ នាគ និងទា ។ ល ។ ជាងនេះទៅទៀត ទម្រង់នៃគុនល្បុក្កតោ បានបង្កប់ខ្លួននៅក្នុងសិល្បៈបុរាណរបស់ខ្មែរ ដូចជា របាំប្រជាប្រិយ ល្បែងប្រជាប្រិយ និងរបាំបុរាណ ។ ចលនាស្នៀត ក្បាច់ និងកាយវិការ នីមួយៗ នៃក្បាច់គុននេះ បានបង្កប់នូវភាពទន់ភ្លន់ស្លូតបូត រស់រវើករឹងមាំ រហ័សរហួន និង ឥរិយាបថរស់នៅរបស់មនុស្សនៅក្នុងសង្គម ។ ក្បាច់គុននេះតម្រូវឲ្យវាយកៀកនឹងគូប្រយុទ្ធដោយប្រើកែងដៃនិងជង្គង់ជាមូលដ្ឋាន ។
គុនល្បុក្កតោចែកចេញជា១២ទ្វារដែលទ្វារទី១ដល់ទី៨ប្រើប្រាស់កាយសម្បទាហើយទ្វារទី៩ ដល់ទី១២ ប្រើប្រាស់អាវុធដែលរួមមានអាវុធគ្រោះថ្នាក់ និងអាវុធគ្មានគ្រោះថ្នាក់ ។ អាវុធ គ្រោះថ្នាក់រួមមានកាំបិត ដាវ លំពែងព្រួញ និងស្នា ។ អាវុធគ្មានគ្រោះថ្នាក់រួមមាន តម្បៀតបោកស្រូវ ដំបងខ្លី ដំបងវែង ខែល និងដំបងផ្កាឈូក ។ ជាងនេះទៅទៀត គុន ល្បុក្កតោ ក៏អាចប្រើក្រមាធ្វើជាអាវុធបានដែរ ។ និយាយរួមទៅ ក្បាច់នេះមានភាពបត់បែន អាចការពារខ្លួនទប់ទល់នឹងការវាយប្រហារពី ទិសទាំង៨ ហើយអ្វីៗដែលនៅជុំវិញខ្លួនសុទ្ធតែ អាចយកមកប្រើជាអាវុធបានទាំងអស់ ។
ខុសពីក្បាច់គុននៅប្រទេសផ្សេងៗ ដូចជា ការ៉ាតេដូ យូដូ ឬហាប់គីដូ កម្រិតនៃគុន ល្បុក្កតោ ត្រូវបានបែងចែកជា៧កម្រិត ដែល កម្រិតនីមួយៗ ត្រូវបានសម្គាល់ដោយពណ៌ នៃក្រមាដែលរួមមាន ក្រមា ស, បៃតង, ក្រហម, ត្នោត, ខៀវ, និង ក្រមាខ្មៅ ហើយ កម្រិតចុងក្រោយគេបង្អស់ គឺកម្រិតក្រមាមាស ។ ក្រមា ខ្មៅមានចាប់ពីកម្រិតទី១ជាន់ រហូតដល់កម្រិត ១០ជាន់ ដែលសិស្សគុនទាំងអស់ត្រូវហាត់ យ៉ាងតិច១០ឆ្នាំ និងចេះយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន មួយពាន់ក្បាច់ ។ កម្រិតខ្ពស់បង្អស់់នៃគុន ល្បុក្កតោ គឺកម្រិតក្រមាមាស ដែលអ្នកទទួល បានកម្រិតនេះត្រូវចេះគុនល្បុក្កតោស្ទើរគ្រប់ សព្វទាំងអស់ ។ អ្នកហាត់គុនល្បុក្កតោមាន ឯកសណ្ឋានស្រដៀងនឹងទាហានខ្មែរនាសម័យបុរាណ ។ សិស្សគុនត្រូវយកក្រមាមកចង ជុំវិញ ចង្កេះ ហើយយករង្វេលសូត្រពណ៌ក្រហម « ថ្ងៃ សង្វារ » មកចងជុំវិញក្បាលដែលជា និមិត្តរូបនៃពលានុភាព ។
នៅក្នុងរយៈកាលនៃសម័យអង្គរ គុន ល្បុក្កតោ បានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជ្រៅទៅក្នុងយុទ្ធ សាស្ត្រការពារ និងអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិ ។
អ្នកចម្បាំងសម័យអង្គរ គឺជាភស្តុតាងជាក់ស្តែង ដែលបានច្បាំងពង្រីកចក្រភពខ្មែរឲ្យគ្របដណ្តប់ លើទឹកដីច្រើននៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ។ ចម្លាក់ នៅតាមជញ្ជាំងប្រាសាទដែលមានចាប់តាំងពី សតវត្សរ៍ទី៩ ដល់ទី១២ បានបង្ហាញឲ្យឃើញថា ព្រះមហាក្សត្រ និងបុព្វបុរសយើងបាន យកគុនល្បុក្កតោធ្វើជាមូលដ្ឋានមួយយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការការពារ និងកសាងប្រទេសក្នុងសម័យមុន អង្គរ សម័យអង្គរ និងសម័យក្រោយអង្គរ ។ ជាងនេះទៅទៀត គុនល្បុក្កតោបានផ្សារភ្ជាប់ នឹងវប្បធម៌ជាតិ ។ នៅពេលមានពិធីបុណ្យ ផ្សេងៗ ដូចជាបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ភ្ជុំបិណ្ឌ បុណ្យដារលាន ឬពិធីបុណ្យដទៃទៀត អ្នក ហាត់គុនល្បុក្កតោតែងតែណាត់ជួបគ្នាដើម្បី ប្រកួតជាការកម្សាន្ត កំដរពិធីបុណ្យ ។
នៅក្នុងសម័យអាណាព្យាបាលបារាំង ពីឆ្នាំ ១៨៦៣ ដល់ឆ្នាំ១៩៥៣ គុនល្បុក្កតោបានទៅ លាក់ខ្លួននៅតាមទីវត្ត អារាម និងនៅតាម តំបន់ដាច់ស្រយាល ដោយមិនមានស្ថាប័ន ទ្រទ្រង់ជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធឲ្យបានត្រឹមត្រូវទេ ។
ព្រះសង្ឃ និងចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យនៅតាមស្រុកភូមិ បានដើរតួនាទីជាអ្នកថែរក្សាក្បាច់គុននេះ ដោយបានផ្ទេរចំណេះដឹងក្បាច់គុនទៅ អ្នកជំនាន់ក្រោយនៅក្នុងន័យអភិរក្សផង សម្រាប់ការពារ ខ្លួនទប់ទល់នឹងអំពើឆក់ ប្លន់ ផង និងដើម្បី កសាងកម្លាំងប្រឆាំងនឹងការត្រួតត្រារបស់ បារាំង ផង ។
គុនល្បុក្កតោ បានធ្លាក់ចុះធ្ងន់ធ្ងរបំផុត នៅក្នុងសម័យនៃរបបខ្មែរក្រហម ដែលគ្រប់គ្រង ប្រទេសកម្ពុជាពីឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩ ។
ដូចប្រជាជនកម្ពុជានៅទូទាំងប្រទេសដែរ អ្នកដែលចេះក្បាច់គុនក្បុក្កតោជាច្រើន ត្រូវបានរងគ្រោះ និងជម្លៀសឲ្យទៅរស់នៅតំបន់ដាច់ស្រយាល និងបង្ខំឲ្យធ្វើការជាទម្ងន់ ។ គ្រូគុន ល្បុក្កតោផ្សេងទៀតបានលាក់អត្តសញ្ញាណមិនហ៊ានបង្ហាញ ឬបង្ហាត់ក្បាច់គុនល្បុក្កតោនេះទេ ដោយសារតែការហាត់ក្បាច់គុន និងសកម្មភាព ទាំងឡាយណាមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតដោយអង្គការខ្មែរក្រហមនឹងហាមឃាត់ជាដាច់ខាត ។
យ៉ាងណាមិញ ក្រោយរបបប៉ុលពត កីឡានេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងវិញហើយកាន់តែល្បី ក្រោយបង្កើតជាសហព័ន្ធផ្លូវការ៕ (កែសម្រួលដោយ ៖ បុប្ផា)
ចែករំលែកព័តមាននេះ