រាជធានីភ្នំពេញ ៖ មុខរបរត្បាញកន្ទេលក្រហមពីដូនតាមក ដែលល្បីជាងគេមាននៅខេត្តកណ្តាល ។ ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅភូមិព្រែកតាគង់ ឃុំព្រែកតាមាក់ ស្រុកខ្សាច់កណ្តាល ភូមិចុងព្រែកឃុំរកាកោង ស្រុកមុខកំពូល ខេត្តកណ្តាល និងស្រុកកងមាស ខេត្តកំពង់ចាម ដែលពីដើមឡើយនាំគ្នាត្បាញកន្ទេលក្រហមលក់ចែកចាយតាមបណ្តាខេត្តនានានិងនាំចេញទៅលក់នៅប្រទេសថៃ ពេលនេះគេមើលឃើញនៅសល់តិចតួចដែលនៅបន្តត្បាញកន្ទេលក្រហមហើយភាពច្រើនជាមនុស្សចំណាស់ប៉ុណ្ណោះ ។
បានជួបកោះសន្តិភាពក្នុងឱកាសសំណេះសំណាលមួយ អ្នកស្រីម្នាក់ក្នុងវ័យជាង៦០ឆ្នាំ រស់នៅភូមិចុងព្រែក ឃុំរកាកោង ស្រុកមុខកំពូល ខេត្តកណ្តាល កំពុងរៀបចំទុកដាក់កក់ដែលជ្រលក់ថ្នាំរួចនៅក្រោមផ្ទះ នាល្ងាចថ្ងៃទី១៤ ធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩កន្លងមកនេះ និងជាអ្នកជំនាញខាងត្បាញកន្ទេលបាននិយាយឱ្យដឹងថា អ្នកស្រីបានចាប់យកមុខរបរតម្បាញកន្ទេលក្រហមនេះតាំងពីអាយុ១២ឆ្នាំមកម្ល៉េះ គឺរៀនចេះតៗគ្នាបន្តវេនជំនាញពីម៉ែឪនិងដូនតាមក ។
គាត់ថា បច្ចុប្បន្នកូនចៅគាត់ក៏បានរៀនចេះត្បាញកន្ទេលតៗគ្នាពីគាត់ ដូចជាអ្នកក្នុងភូមិដ៏ទៃផ្សេងទៀតដែរ អ្នកស្រីបានបន្តឱ្យដឹងទៀតថា មុខរបរត្បាញកន្ទេលមានរយៈពេលពី៣ខែទៅ៤ខែ នៅក្នុងរដូវវស្សាក្រោយពេលទំនេរពីធ្វើស្រែចម្ការរួចមក ។ ចំពោះដើមកក់ និងដើមក្រចៅដែលជាវត្ថុធាតុដើមសម្រាប់ត្បាញកន្ទេល ត្រូវដាំដោយខ្លួនឯងទៅតាមសមត្ថភាពនិងទំហំដីនៃក្រុមគ្រួសារដែលមាននិងអាចត្បាញកន្ទេលបាន មានរយៈពេលពី១ខែទៅ១ខែកន្លះទើបទទួលផល ។
ចំណែកទឹកថ្នាំសម្រាប់ជ្រលក់ពណ៌កន្ទេលត្រូវទិញយកមកពីទីផ្សារដេីម្បីជ្រលក់ និងសម្រាប់លាយពណ៌ ។ ឯការត្បាញកន្ទេលនិមួយៗត្រូវប្រើកម្លាំង២នាក់ បើក្នុង១ថ្ងៃ ប្រឹងប្រែងព្យាយាមអាចត្បាញបានកន្ទេលតែ១ប៉ុណ្ណោះ ។ ចំណែកផលិតផលសម្រេចអាចលក់ចេញបោះទៅឱ្យម៉ួយដែលមកចាំទទួលទិញដល់ផ្ទះមិនដែលនៅសល់ទេ ដែលមានតម្លៃពី៤ម៉ឺនរៀលទៅ១២ម៉ឺនរៀល ទៅតាមទំហ៊ុំកន្ទេល តូចឬធំ ។
គាត់រៀបរាប់ថា ក្នុងមួយរដូវៗ អាចរកប្រាក់ចំណូលបានពី៣លានទៅ៤លានរៀល ទៅតាមកម្លាំងពលកម្មនៅក្នុងក្រុមគ្រួសារនិមួយៗ ។ គាត់ថា ប៉ុន្តែពេលបច្ចុប្បន្ននេះមុខរបរត្បាញកន្ទេលក្រហមបាត់បង់ជាបណ្តើៗហើយដោយសារតែយុវជន យុវនារីពួកគេធំពេញវ័យបាននាំគ្នាទៅធ្វើការរោងចក្រនៅឯភ្នំពេញ និងតាមបណ្តាខេត្តនានា ព្រោះស្រណុកជាង រហ័សបានលុយចាយ ។
អ្នកស្រី សុខ នាង ស្ថិតក្នុងអាយុ៦០ឆ្នាំ រស់នៅភូមិទី៤ ឃុំកងតាណឹង ស្រុកកងមាស ខេត្តកំពង់ចាម ដែលកំពុងតែត្បាញកន្ទេលក្រហមបានរៀបរាប់ឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ននៅឃុំកងតាណឹងមិនសូវមានអ្នកត្បាញកន្ទេលក្រហមដូចពីមុនទេ ក្រោយមានរោងចក្រ យុវជន យុវនារីគេនាំគ្នាទៅធ្វើការរោងចក្រស្ទើរអស់ពីភូមិទៅហើយ នៅឡើយសល់តែចាស់ៗនាំគ្នាត្បាញកន្ទេលលក់សម្រាប់ទុកប្រើប្រាស់ក្នុងផ្ទះខ្លះ លក់ខ្លះទៅក្រៅ គឺជាប្រពៃណីរបស់គ្រួសារមួយចំនួនដែលរស់នៅក្នុងភូមិទី៤ ឃុំកងតាណឹង ស្រុកកងមាស ខេត្តកំពង់ចាម ។ ទោះជាយ៉ាងណានៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះមានគ្រួសារតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ដែលនៅបន្តរក្សាកេរដូនតាមួយនេះ ហើយជំនួសមកវិញដោយការទិញកន្ទេលស្រាប់ ។
អ្នកស្រីរូបនេះបានបញ្ជាក់ថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅឃុំកងតាណឹងភាគច្រើនដាំកក់ដោយខ្លួនឯងមិនទិញពីក្រៅទេ ។ ការដាំកក់មិនខុសពីធ្វើស្រែប៉ុន្មានឡើយ ទម្រាំបានកន្ទេលមួយយើងត្រូវសន្សំគ្រាប់កក់ មកសាប(ដាំ) ដុះហើយយកមកផ្សាំ បែកកូនហើយយកមកស្ទូង ស្ទូងហើយពេលដុះវែងកាប់យកដើម កាប់បានដើមយកមកដល់សកហើយចងបាច់ យកទៅជ្រុំ ចាប់តាមខ្នាត ។ ចាប់រួចហើយយកមកកូតយកសម្បកចេញ ហើយយកមកហាលឲ្យស្ងួត ។ លុះស្ងួតហើយបានចងបាច់តាមខ្នាតឲ្យអ្នកត្បាញ ។ នេះជាមុខរបរអ្នកផលិតកក់ មិនសូវស្រួលទេ ហាលក្តៅរហូតដល់ចប់ ។
គាត់រៀបរាប់ថា ត្បាញកន្ទេលមួយឱ្យបានសម្រេច ត្រូវប្រើសរសៃកក់រាប់រយ រាប់ពាន់ត្បាញចូលគ្នា និងត្រូវប្រើភាពអំណត់អត់ធន់ខ្លាំង ។ អ្នកស្រី សុខ នាង បានបន្ថែមទៀតថា ដរាបណាអ្នកស្រីនៅមានកម្លាំងអ្នកស្រី នៅតែបន្តធ្វើកន្ទេលកក់នេះតទៅមុខទៀត បើទោះបីជាអ្នកភូមិរបស់អ្នកស្រីដែលធ្លាប់ត្បាញកន្ទេលកក់បានបោះបង់មុខរបរនេះចោលស្ទើរតែទាំងអស់ក៏ដោយ ។
ដោយឡែក អ្នកស្រី ប៉ាន់ លឹមហួន អាយុ៦៤ឆ្នាំ រស់នៅភូមិព្រែកតាគង់ ឃុំព្រែកតាមាក់ ស្រុកខ្សាច់កណ្តាល ខេត្តកណ្តាលបាននិយាយថា អ្នកស្រីនិងប្តីបានចាប់យកមុខរបរត្បាញកន្ទេលកក់អស់រយៈជិត៤០ឆ្នាំមកហើយ គឺតតាំងពីឪពុកម្តាយរបស់គាត់កាលនៅរស់ ។ គាត់ថា ដើមឡើយនៅភូមិនេះត្បាញកន្ទេលស្ទើរគ្រប់ផ្ទះ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារពិបាកទិញកក់និងក្រចៅនិងមិនសូវចំណេញផងនោះ អ្នកភូមិព្រែកតាមាក់ងាកទៅប្រកបមុខរបរផ្សេងៗ ហើយយុវជន យុវនារីនាំគ្នាទៅធ្វើការរោងចក្រ ។ រីឯចាស់ៗចេះតែបន្តនាំគ្នាត្បាញកន្ទេលកក់តកេរជាជាងនៅផ្ទះទំនេរអត់ប្រយោជន៍ ពីព្រោះពេលខ្លះរកចំណូលអាចបង្ក្រប់ការខ្វះខាតជីវភាពផងដែរ ។
គាត់រៀបរាប់ថា កាលដើមឡើយនៅក្នុងភូមិព្រែកតាមាក់នេះសំបូរអ្នកប្រកបមុខរបរត្បាញកន្ទេលក្រហមតាមផ្ទះមិនក្រោមពី២០០គ្រួសារនោះទេ ។ តែពេលនេះពួកគេបានបោះបង់ចោលជាបណ្តើៗហើយគឺទីមួយដោយសារវត្ថុធាតុដើមដូចជាដើមកក់ ដើមក្រចៅឡើងថ្លៃពេក ហើយតម្លៃកន្ទេលលក់បានថោក ។ ឃុំនេះមិនអាចដាំកក់បានទេ ហើយតម្រូវទិញកក់ពីបណ្តាស្រុកនានាយកមកត្បាញ ។
អ្នកស្រីរូបនេះបានបញ្ជាក់ថា ក្នុងមួយកីត្បាញបានកន្ទេលទំហំទទឹង១ម៉ែត្រ២តឹកនិងបណ្តោយ១ម៉ែត្រ៤តឹក ចំនួនពីរ និងអាចលក់ឲ្យម៉ូយ កន្ទេលមួយពី៤មុឺនទៅ៥មុឺនរៀល គឺគេមកទិញដល់ផ្ទះតែម្តង ។ ក្នុងមួយខែគាត់អាចត្បាញកន្ទេលបានពី៥០ទៅ៦០កន្ទេលម៉ូយគេទិញយកទៅលក់នៅថៃ ។ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើននៅភូមិព្រែកតាគង់ ឃុំព្រែកតាមាក់នេះនាំគ្នាឈប់ត្បាញកន្ទេលកក់ហើយ ពីព្រោះកន្ទេលកក់វាពិបាកនឹងស្វែងរកកក់យកមកត្បាញធ្វើកន្ទេល ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត យុវជន យុវនារីគេនាំគ្នាទៅធ្វើការរោងចក្រអស់ហើយឲ្យពួកគេមកអង្គុយត្បាញពួកគេមិនអាចធ្វើបានឡើយ នៅសល់ចាស់ៗចេះតែនាំគ្នាបន្តត្បាញទៅកុំឱ្យបាត់បង់មុខរបរមួយនេះដែលបន្សល់ទុកពីដូនតាមក ។ ហើយចំនួនអ្នកត្បាញកន្ទេលក្រហមនេះ ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំមានការថយចុះជាបន្តបន្ទាប់ ។
អ្នកភូមិថាកត្តាដែលនាំឲ្យបាត់បង់ចំនួនអ្នកត្បាញកន្ទេលដោយសារទីផ្សារកន្ទេលក្រហមមានតម្លៃទាប ។ អ្នកភូមិខាងលើ ដែលមានមុខរបរជាអ្នកត្បាញកន្ទេលក្រហម សូមអំពាវនាវផងដែរដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ សូមជួយគាំទ្រទិញផលិតផលកន្ទេលក្រហមខ្មែររបស់ពួកគាត់ផង ម្យ៉ាងដើម្បីជួយរក្សាស្នាដៃនិងមរតកតាំងពីដូនតា និងម្យ៉ាងទៀតក៏ដើម្បីជួយលើកស្ទួយជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមជនបទឱ្យមានការងារធ្វើនិងមានជីវភាពធូរធាមួយកម្រិតថែមទៀត ។ កន្ទេលក្រហមរបស់ខ្មែរជាកន្ទេលដែលទទួលទានដំណេកទៅមានភាពត្រជាក់ខ្នងមិនក្តៅដូចកន្ទេលនីឡុងទេ និងមានពណ៌ស្រស់ស្អាត ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ