រាជធានីភ្នំពេញ៖ ក្នុងរយៈពេលជិតពេញមួយឆ្នាំ២០១៩នេះផលិតផលកសិកម្មរបស់កម្ពុជាធ្លាប់បាននាំចេញនិងបន្តធ្វើការនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារប្រទេសចិន បើតាមកោះសន្តិភាពទទួលបានរបាយការណ៍មន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មរុក្ខាប្រមាញ់និងនេសាទ គឺមានប្រមាណ៣៣ប្រភេទផ្សេងៗគ្នា ដែលគិតជាបរិមាណសរុបគឺមានជាង២៨ម៉ឺនតោន។
ទន្ទឹមនឹងការនាំចេញពីកម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសចិននៅមានកម្រិត ពេលនេះផងដែរកម្ពុជានិងចិនបាននឹងកំពុងចាប់ផ្តើមចរចាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី (Free Trade Agreement/FTA) កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែធ្នូកន្លងទៅនេះ ហើយការចរចានេះខាងកម្ពុជារំពឹងថានឹងធ្វើការនាំចេញផលិតផលកសិផលនៅប្រទេសចិនកាន់តែរីកធំឡើងថែមមួយកម្រិតទៀតនាពេលអនាគត។
យោងតាមរបាយការណ៍ដែលផ្តល់ដោយមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់និងនេសាទ កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែធ្នូបានបង្ហាញឲ្យដឹងថា កសិកផលកម្មសិកម្មរបស់កម្ពុជាបាននាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារចិនរយៈពេល១០ខែ ដើមឆ្នាំ២០១៩នេះ មានសរុបប្រមាណ៣៣ប្រភេទស្មើនឹងប្រមាណ២៨៩.៨០១តោន។ របាយការណ៍បានគូសបញ្ជាក់ថា ផលិតផលកសិផលកម្ពុជាដែលបាននាំចេញក្នុងបរិមាណដល់ពាន់តោនឡើងមាន ៖អង្ករ មានចំនួន ១៧៦.៣៦៣តោន, ម្ស៉ៅដំឡូងមីមានចំនួន ៣៨.១៥៤តោន, កាកសំណល់ដំឡូងមីមានចំនួន ១៦.០៣៧តោន, ជ័រកៅស៊ូមានចំនួន ១៥.៩០៣តោន, ស្ករអំពៅមានចំនួន ១៩.៥៨១តោន, គ្រាប់ស្វាយចន្ទីមានចំនួន ៥.៨១៨តោន, ម្ស៉ៅកាកាវមានចំនួន ១.០៤៥តោន និងផ្លែចេកស្រស់មានចំនួន ១៣.៧៩៣តោន។
បើតាមរបាយការណ៍ដដែលក៏បានបង្ហាញថា កសិផលពីកម្ពុជាដែលបាននាំចេញទៅប្រទេសចិនដែលស្ថិតក្នុងកម្រិតតិចតួចនៅឡើយសម្រាប់រយៈពេល១០ខែ ឆ្នាំ២០១៩ នោះគឺមាន ៖ ទឹកស៊ីរ៉ូស្វាយ១៣តោន, ទឹកញ១២តោន, ថ្នាំជក់១៩៥តោន, ម្ស៉ៅធូបមូស២៣តោន, ក្រចៅ១០តោន និងផ្លែក្រូចវល្លិ៍ក្រៀម៤៨តោន និងសរសៃគុយទាវ៦៤តោន។ក្រៅពីនេះសម្រាប់កសិផលដែលគ្មានតួលេខក្នុងការនាំចេញមាន ដុំកម្ទេចឈើ, ស្មៅចំណីសត្វ, មីសួរ, ឈើកៅស៊ូកែច្នៃ, ម្រេច, ម្ស៉ៅម្រុំ, ផ្លែក្រូចឆ្មារ, ស្ករត្នោត, គ្រាប់ល្ហុងប្រេងនិងដំឡូងមីក្រៀម។
ទន្ទឹមនឹងកសិផលផលិតផលកម្ពុជានាំចេញទៅទីផ្សារប្រទេសចិនស្ថិតនៅមានកម្រិតទាបនៅឡើយ កម្ពុជាក៏រំពឹងផងដែរថានៅថ្ងៃខាងមុខកសិផលរបស់កម្ពុជានឹងមានទីផ្សាររីកធំជាងពេលកន្លងមក បើសិនការចរចាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីទទួលបានជោគជ័យ។
លោក ស្រី វុឌ្ឍី អគ្គលេខាធិការក្រសួងកសិកម្មរុក្ខាប្រមាញ់និងនេសាទបានមានប្រសាសន៍ថា «ខ្ញុំគិតថានេះគឺជាការបើកផ្លូវឱ្យយើង (កម្ពុជា) សម្រាប់ប្រទេសយើងទាំងពីរ តាមរយៈមិត្តភាពរវាងកម្ពុជានិងចិននេះ។ យើងនឹងមានឱកាសបើកទីផ្សារសេរីជាមួយនិងចិន និងមានចំណុចវិជ្ជមានច្រើនលើផ្នែកទំនាក់ទំនង។ ភាគចិនបានបើកភ្លើងខៀវហើយ អីចឹងខ្ញុំគិតថានឹងមានជោគជ័យច្រើន»។ ទោះបីការចរចាពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន បានចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី៤ ខែធ្នូ នៅទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន ហើយក្តី តែមិនទាន់ដឹងពីលទ្ធផលអំពីភាពជោគជ័យពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មសេរី ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយភាគីចិន ។
តែបើតាមលោក ស្រី វុឌ្ឍី បានបញ្ជាក់ថា «ជាធម្មតាផលចំណេញវាតែងមានទៅមានមក ហើយការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយចិននេះភាគីណាទទួលបានប្រយោជន៍តិច ឬច្រើនគឺមិនទាន់អាចសន្និដ្ឋានបាននោះទេ ចំណុចនេះទាល់តែមានការសិក្សាច្បាស់លាស់ជាមុនសិន។ គ្រាន់តែថាការបើកច្រកនេះ យើងដឹងថាវាចំណេញហើយ ទីផ្សារធំជាងមុនវាលែងលំបាកដូចគ្រាមុនព្រោះចិនគេអនុគ្រោះ»។
បើតាមមន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ស៊ាង ថៃ ធ្លាប់ប្រាប់ឱ្យដឹងថាការចរចាលើ FTA ជាមួយភាគីចិននេះ យ៉ាងតិចមាន៤មុខ ៖១-) ចរចាអំពីពាណិជ្ជកម្មលើមុខទំនិញ,២-) ចរចាលើពាណិជ្ជកម្មលើសេវាកម្ម,៣-) ការវិនិយោគនិង៤-) បញ្ហាពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនផ្សេងទៀត។ លោក ស៊ាង ថៃ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា «ការចរចាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ឬFTA ក្តោបលើវិស័យស្ទើតែអស់។ ដូច្នេះវាមានផលប្រយោជន៍ធំ សម្រាប់ប្រទេសណាបានធ្វើFTA ជាមួយគ្នា តាមរយៈការចរចាគ្នា។ ចំពោះកម្ពុជាយើងឃើញថាទីផ្សារប្រទេសចិនវាធំ បើយើងបានចចារបានលក្ខណ្ឌល្អ ហើយប្រទេសចិនមានការយោគយល់មកលើប្រទេសកម្ពុជាឱ្យអាទិភាពយើងច្រើន។ យើងមានការជឿទុកចិត្តថាប្រទេសចិននឹងផ្តល់ភាពអនុគ្រោះមកឱ្យកម្ពុជាច្រើន ពីព្រោះស្ថិតនៅក្នុងការចរចារវាងអាស៊ានចិន ទាល់តែចិននោះផ្តល់អាទិភាពដល់កម្ពុជាច្រើនជាងប្រទេសដទៃដែរ»។
លោកបានបន្តថា «កាលណាប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជានិងចិនមាន FTA ជាមួយគ្នាហើយ នោះ របាំងអនាម័យ ភូតគាមអនាម័យទៅលើផលិតផលកសិកម្មរបស់យើងនឹងមានលក្ខណៈងាយស្រួលជាងមុនហើយ។ យើងបានដឹងហើយថាមករហូតមកដល់ពេលនេះយើងបានចរចាលើមុខទំនិញជាមួយចិនទើបតែបាន៤មុខទេ ហើយយើងត្រៀមប៉ុន្មានមុខផ្សេងទៀតធ្វើជាមួយនឹងចិន។ តែបើយើងអាចធ្វើ FTAបាន យើងនឹងធ្វើ MOU រួមគ្នាមួយសម្រាប់ទៅលើមុខទំនិញច្រើនបាន នោះវានឹងប្រសើរបំផុតសម្រាប់យើង»៕ កែសម្រួលដោយ ៖សុឃាក់
ចែករំលែកព័តមាននេះ