រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ជាមួយនឹងការរីកចម្រើននៃកីឡាប្រដាល់ ក៏នៅតែមានចម្ងល់ផងដែរជុំវិញតម្លៃខ្លួន និងការគ្រប់គ្រងផ្សេងៗ ។ ជាមួយនឹងការចាប់អារម្មណ៍នេះ មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធគឺលោក តែម ម៉ឺន ប្រធានសហព័ន្ធរមែងប្រាប់កោះសន្តិភាពជារឿយៗ ដើម្បីឲ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅ ។ ខាងក្រោមនេះ ជាកម្រងសំណួរជុំវិញកីឡាករប្រដាល់ ពីសំណាក់លោក តែម ម៉ឺន ដែលជាអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្ទាល់ ៖
១-កោះសន្តិភាព ៖ ជម្រាបសួរលោក តើលោកយល់ឃើញយ៉ាងណាដែរពីស្ថានភាពកីឡាប្រដាល់សេរីនៅកម្ពុជា ?
លោក តែម ម៉ឺន ៖ សម្រាប់ខ្ញុំ ក៏ដូចជាសហព័ន្ធទាំងមូលសុទ្ធតែមើលឃើញថា វិស័យកីឡាប្រដាល់នៅកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន មានសន្ទុះរីកចម្រើន បន្ទាប់ពីរាជរដ្ឋាភិបាលក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន យកចិត្តទុកដាក់ចំពោះវិស័យសិល្បៈ ជាពិសេសវិស័យប្រដាល់តែម្ដង ។
២-កោះសន្ដិភាព ៖ តើលោកមើលឃើញពីភាពប្រែប្រួលដូចម្ដេច រវាងកីឡាប្រដាល់កាលពីអំឡុង១០ឆ្នាំមុន និងបច្ចុប្បន្ន ?
លោក តែម ម៉ឺន ៖ ខ្ញុំមើលឃើញថាខុសគ្នាច្រើន ដោយសារកាលពីមុនអ្នកប្រដាល់យើងមិនសូវមានច្រើន តែបច្ចុប្បន្នយើងមានគ្រប់ប្រភេទទម្ងន់ មិនថាគីឡូស្រាល៤០ជាង ៥០ជាង និងរហូតដល់គីឡូធ្ងន់ ហើយក្នុងប្រភេទទម្ងន់នីមួយៗ សុទ្ធតែមានកីឡាករឆ្នើមៗដែលយើងអាចនាំយកទៅប្រកួតលើឆាកអន្តរជាតិបាន ។ ក្នុងនោះ សង្វៀនអន្តរជាតិនាពេលបច្ចុប្បន្នក៏មានច្រើនខុសពីមុន ដែលអាចជួយឲ្យកីឡាករយើងមានឱកាសបានសាកសមត្ថភាពជាមួយកីឡាករបរទេស ដែលអាចនិយាយបានថា ជួយឲ្យកីឡាករខ្មែរកាន់តែមានតម្លៃ ។
មួយវិញទៀត រាល់ថ្ងៃយើងសុទ្ធតែឃើញទាំងអស់គ្នាថា កីឡាករបរទេសច្រើនណាស់ មក ប្រកួតនៅកម្ពុជា អ៊ីចឹងចង់ឬមិនចង់ គឺស្មើនឹងធ្វើឲ្យបរទេសកាន់តែទទួលស្គាល់ថា វិស័យប្រដាល់យើងរីកចម្រើន ហើយជាកីឡាដែលខ្មែរ យើងបាននិងកំពុងថែរក្សាជូនដូនតាកុំឲ្យបាត់មុខ ។
៣-កោះសន្តិភាព ៖ លោករមែងបញ្ជាក់ថា ធនធានអ្នកប្រដាល់បច្ចុប្បន្នគ្រប់គ្រាន់ តើអ្វីជាមូលហេតុដែលតែងតែធ្វើឲ្យសង្វៀនធំៗនៅតាមបណ្ដាស្ថានីយទូរទស្សន៍ ដាក់តែកីឡាករដដែលៗ ឲ្យឡើងសង្វៀន ?
លោក តែម ម៉ឺន ៖ បើទោះជាកីឡាករយើងមានច្រើន ប៉ុន្តែសម្រាប់កីឡាករដែលល្អៗ ហើយធ្វើឲ្យទស្សនិកជនគាំទ្រខ្លាំងអាចមិនមានដល់រាប់សិបនាក់នោះទេ ។ ម្យ៉ាង បណ្ដាសង្វៀនពួកគាត់ត្រូវការស្ទាបស្ទង់អ្នកគាំទ្ររបស់់គាត់ ថា កីឡាករគេចូលចិត្តមើល អ៊ីចឹងតែកីឡាករវ៉ៃទៅ ល្អ គឺគេដាក់អ្នកហ្នឹងឲ្យប្រកួតញឹកហើយ ។ ហ្នឹង ហើយដែលខ្ញុំតែងតែទទូចឲ្យកីឡាករទាំងអស់ប្រឹងប្រែង ហើយប្រឹងឲ្យអស់ពីសមត្ថភាព ព្រោះ បើខ្វះភាពទាក់ចិត្ត ក៏ឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីយើងជាកីឡាករប្រដាល់នឹងគេដែរមិនសូវមានអ្នកផ្គូផ្គង ។
៤-កោះសន្តិភាព ៖ លោកអាចជម្រាបបានទេ ថា ស្ថានភាពតម្លៃខ្លួនរបស់កីឡាករប្រដាល់បច្ចុ ប្បន្នធៀបនឹងប៉ុន្មានឆ្នាំមុនខុសគ្នាដូចម្ដេច ?
លោក តែម ម៉ឺន ៖ ខុសគ្នាច្រើន ព្រោះពីមុនកីឡាករឡើងសង្វៀនម្ដងៗ បានតម្លៃខ្លួនមិនច្រើនទេ ប៉ុន្តែឥឡូវមិនមែនជាការប្រកួតពាន ឬជើងឯក តែកីឡាករយើងអាចមួយប្រកួតបានដល់៥០០-៦០០ដុល្លារ និងអាចដល់ជាង១ពាន់ដុល្លារ ដែលធ្វើឲ្យកីឡាករយើងមានលទ្ធភាពជាងមុន ។ កីឡាករភាគច្រើនមានឱកាសកសាងជីវភាពពីការប្រដាល់ ដោយទទួលបានលុយយកទៅសិក្សាដល់ចប់ ហើយមានការងារល្អៗធ្វើ ។ ប៉ុន្តែក៏មានកីឡាករល្បីខ្លះ ក្រោយពេលបាត់មុខទៅធ្លាក់ខ្លួនដែរ ដែលកត្តាមួយអាចដោយសារគាត់បានលុយច្រើនៗពីការប្រកួត ពួកគាត់ខ្វះបម្រុងទុក ។
៥-កោះសន្តិភាព ៖ លោកយល់ឃើញយ៉ាងដូចម្តេចដែរ ចំពោះតម្លៃខ្លួការប្រកួតថ្នាក់ជាតិរាល់ឆ្នាំ ដែលកីឡាករភាគច្រើនត្អូញត្អែរថា បានតម្លៃខ្លួនមិនសូវប្រែប្រួលពី១០ឆ្នាំមុន សម្រាប់ជើងឯកដែលប្រកួតឈ្នះ ?
លោក តែម ម៉ឺន ៖ មិនមែនមិនសូវប្រែប្រួលទេ គ្រាន់តែប្រាក់រង្វាន់គោលសម្រាប់ការប្រកួតវាជាកញ្ចប់ដែលទម្លាក់ដោយក្រសួងមិនសូវខុសគ្នា ប៉ុន្តែបន្ថែមពីលើប្រាក់រង្វាន់គោល គឺយើងមានប្រាក់រង្វាន់លើកទឹកចិត្ត និងរង្វាន់ផ្សេងៗ ដែលរង្វាន់ទាំងនេះកាលពី១០ឆ្នាំមុនស្ទើរតែមិនមាន។ ខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ថា ការប្រកួតថ្នាក់ជាតិ គឺជាការប្រកួតក្រោមការរៀបចំរបស់ក្រសួង ហើយការប្រកួតម្ដងៗមានច្រើនគូ ច្រើនកីឡាករ ដែលខុសពីការប្រកួតលើសង្វៀនតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ ដោយក្រសួង និងសហព័ន្ធ មិនមានលទ្ធភាពផ្ដល់រង្វាន់ដល់អ្នកឈ្នះជើងឯកម្នាក់ៗដល់រាប់រយដុល្លារ ឬរាប់ពាន់ដុល្លារបានទេ ។
ដូច្នេះមហាជនពិតជាយោគយល់ ព្រោះបើយើងរៀបចំតែម្ដង៥គូដូចខាងទូរទស្សន៍ឯកជនកញ្ចប់អ្នកឈ្នះអាចច្រើនៗទៅបាន តែនេះយើងចំណាយលើផ្នែកផ្សេងៗច្រើន ។ ជាពិសេស យើងក៏មានប្រាក់ឧបត្ថម្ភដល់អ្នកចូលប្រកួត ដល់មន្ត្រីគណៈកម្មការ ចៅក្រម និងបណ្ដាក្លិបច្រើនម្ដងៗ គឺមិនមែនតែមនុស្សបួនដប់នាក់ទេ ។ យ៉ាងណាមិញ សរុបទាំងការឧបត្ថម្ភផ្សេងៗផង កីឡាករម្នាក់ៗទទួលបានច្រើន បើធៀបនឹងច្រើនឆ្នាំមុន ។
៦-កោះសន្តិភាព ៖ មកដល់បច្ចុប្បន្ន នៅតែមានការលើកឡើងថា តម្លៃខ្លួនកីឡាករប្រដាល់ម្ដងៗនៅមានភាពខុសគ្នាឆ្ងាយពីប្រទេសជិតខាង តើលោកយល់ឃើញដូចម្ដេចដែរ ?
លោក តែម ម៉ឺន ៖ ជាការពិត កម្ពុជាមិនអាចប្រៀបធៀបស្ថានភាពជាមួយតម្លៃខ្លួនប្រទេសគេបានទេ ដោយសារពលរដ្ឋយើងតិចជាងគេ ដូច្នេះបណ្ដាទូរទស្សន៍ដែលមានសង្វៀនប្រដាល់ ពួកគាត់ក៏មានផលលំបាកដែរ ដោយសារស្ពុនស័រ គេមិនហ៊ានឧបត្ថម្ភមួយកម្មវិធីច្រើនៗបានទេ ។
ដោយសារខ្ញុំដឹងមក គឺម្ចាស់ផលិតផលមួយៗ គេផ្ដល់ជូនម្ចាស់សង្វៀននីមួយៗ តាមអត្រានៃការលក់ចេញផលិតផលរបស់គេ ឬតាមភាគរយនៃប្រជាជនយើង គឺមិនមែនមានន័យថា ផលិតផលដដែលហ៊ានឲ្យតម្លៃមួយខ្ពស់ក្នុងការឧបត្ថម្ភសង្វៀនប្រដាល់នៅប្រទេសគេ ហើយពេលគេមកឧបត្ថម្ភសង្វៀនប្រដាល់នៅកម្ពុជា គេហ៊ានផ្ដល់តម្លៃដូចគ្នាទេ ។ ត្រង់ហ្នឹង ហើយ ដែលតម្លៃខ្លួនរបស់កីឡាករកម្ពុជាមិនអាចយកទៅប្រៀបជាមួយតម្លៃខ្លួនកីឡាករប្រទេសជិតខាងឬបរទេសបាន ប៉ុន្តែបើធៀបកាល ពីមុន គឺយើងប្រសើរខុសគ្នាឆ្ងាយណាស់ ។
៧-កោះសន្តិភាព ៖ តើលោកយល់ថា វិស័យប្រដាល់នៅកម្ពុជានៅមានចំណុចខ្វះខាតអ្វីខ្លះត្រូវកែតម្រូវ ?
លោក តែម ម៉ឺន ៖ មិនអត់ទេសម្រាប់ចំណុចខ្វះខាត ហើយនៅប្រទេសណាក៏មានដែរ ប៉ុន្តែអ្វីដែលយើងត្រូវកែតម្រូវ គឺត្រូវបណ្ដុះស្មារតីកីឡាករឲ្យចង់ប្រកួតដើម្បីកិត្តិយស មិនមែនដើម្បីលុយតែមួយមុខ ហើយត្រូវជំរុញឲ្យមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធបំពេញការងារប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ មានឆន្ទៈនិងយុត្តិធម៌ចំពោះអ្នកប្រដាល់គ្រប់រូប ។ ក្នុងនោះ បើទោះជាសហព័ន្ធនៅខ្វះហិរញ្ញវត្ថុក្នុងការជំរុញ ប៉ុន្តែយើងនឹងដើរជាជំហានៗ ដើម្បីឲ្យកាន់តែមានការទទួលស្គាល់ ។
៨-កោះសន្តិភាព ៖ លោកយល់ថា គួរមានយុទ្ធសាស្ត្របែបណាទៀតដើម្បីជំរុញវិស័យមួយនេះ ?
លោក តែម ម៉ឺន ៖ យុទ្ធសាស្ត្រគឺមានច្រើន ប៉ុន្តែអ្វីដែលប្រឈមមុខគឺត្រូវបង្កើតសកម្មភាពឲ្យបានច្រើន ផ្ដល់ឱកាសឲ្យកីឡាករបង្ហាញសមត្ថភាពឲ្យបានច្រើន ជួយផ្សព្វផ្សាយឲ្យទូលំទូលាយ និងសំខាន់ជាងគេគឺត្រូវលើកទឹកចិត្តអ្នកប្រដាល់ និងមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យនេះ ។
៩-កោះសន្តិភាព ៖ សហព័ន្ធមានគម្រោងជ្រោមជ្រែងបណ្ដាក្លិបប្រដាល់នីមួយៗដូចម្ដេច ដោយសារតែបណ្ដាក្លិបភាគច្រើន ហាក់ខ្វះធនធាន និងមានខ្លះតស៊ូបើកទាំងប៉ផាប់ពភីង ?
លោក តែម ម៉ឺន ៖ មិនមែនថាយើងមិនគិតគូរទេ ប៉ុន្តែសហព័ន្ធក៏មានផលវិបាករបស់ខ្លួនដែរ ។ ដូច្នេះនៅក្នុងដំណាក់កាលនេះ យើងទទូចឲ្យម្ចាស់ក្លិបរៀនរស់ដោយខ្លួនឯង តែយើងក៏បានជំរុញឲ្យកីឡាកររបស់ក្លិបនីមួយៗ ដែលបានស្នើមកបានប្រកួតញឹក មានប្រាក់ឧបត្ថម្ភខ្លួន និងគ្រូបង្វឹក នៅពេលកីឡាកររបស់ក្លិបណាមួយឡើងប្រកួត និងជួយប្រកាសស្វែងរកដៃគូជួយពួកគាត់ផងដែរ ។
យ៉ាងណាមិញលោកទទូចឲ្យបណ្ដាវិស័យឯកជនចូលរួមឧបត្ថម្ភជួយក្លិបទាំងនោះ ដើម្បីឲ្យក្លិបប្រដាល់នៅកម្ពុជាដំណើរការបានរលូន និងមានស្ដង់ដារសម្រាប់ឲ្យសិស្សហ្វឹកហាត់ ៕ (កែសម្រួលដោយ ៖ បុប្ផា)
ចែករំលែកព័តមាននេះ