ទៅលេង ទៅទេសចរណ៍នៅស្រុកចិន…ឃើញប្រជាជនចិនមានចរិតសុភាព…ចេះគួរសមរាក់ទាក់
ភ្ញៀវ… មានសម្តីសំដៅល្អគួរឱ្យសរសើរ និងរាប់អាន ។
ប៉ុន្តែ ចិនដែលមករកស៊ីនៅស្រុកខ្មែរ…ដែលមកដល់ថ្មីៗ ឬហៅថាចិនថ្មី…មានខ្លះកោងកាចពេក…មានចរិតសាហាវឃោរឃៅ…កាប់ចាក់គ្នាក៏កាប់…បោកគ្នាក៏បោក…បោកទាំងខ្មែរអស់មិនតិច…ខ្លះជួលឡានគេយកទៅលក់ហើយគេចខ្លួន…ខ្លះជិះសុទ្ធតែឡានលេខទាហាន…េលខប៉ូលិសសំដែងប្ញកពារ សំដែងអំណាច ។ល ។
ទៅទីណាក៏ឮតែគេនិយាយអាក្រក់ពីចិនថ្មី…មិនមែនមកស្រុកខ្មែរតែអ្នកជំនួញទេ…ដោយមកជាមួយតាំងពីស្រីខូច ស្រីម៉ាស្សា ស្រីខារ៉ាអូខេ…ដែលខ្មែរនិយាយថា មកមួយកំប្លេតែម្រ៉ង ។
បើគិតខ្លី…ខ្លះថាចិនថ្មីអាក្រក់ៗណាស់…ទីណាមានចិនថ្មីមករស់នៅច្រើន…រឿងអាក្រក់ៗកើតមានហូរហែ…ដូចនៅខេត្តព្រះសីហនុជាដើម ។
ប៉ុន្តែ បើគិតឱ្យវែង…មានចិនថ្មីល្អៗច្រើនណាស់…ចិនអ្នកមានធំៗមានប្រាក់រាប់រយ រាប់សិបលានដុល្លារមកបណ្តាក់ទុន…ជួនកាលមករងគ្រោះដោយសារតែចិនគ្មាឯងក៏មានច្រើនដែរ ។ និយាយដោយសុចរិតទៅ…ចិនថ្មីមួយដំបស្វាទេដែលទុច្ចរិត…ក្រៅពីនោះគេល្អ…ល្អគួរឱ្យគោរពស្រឡាញ់…មិនត្រូវម៉ៅទាំងដុលទេ…បាប ។
ឃើញជាក់ស្តែងហើយ…ចិនថ្មីណាអាក្រក់ ត្រូវខ្មែរចាប់បញ្ជូនទៅវិញពេញៗយន្តហោះពិសេស…អាជ្ញាធរ
ចិនសហការល្អជួយចាប់បញ្ជូនពួកអាក្រក់ទៅវិញ…ទៅដាក់គុកនៅស្រុកគេវិញ…ព្រោះគុកស្រុកខ្មែរចង្អៀតទៅហើយ ។
តាមពិតទៅនៅលើសកលលោក…ប្រទេសណាក៏មានចិនច្រើនដែរ…ចិនណាល្អបានរស់នៅសុខស្រួលទៅ…ចិនណាអាក្រក់ត្រូវចាប់ទុកម្តុំ…យូរៗទៅរឿងអីមិននៅសល់អាល្អ ។
ខ្មែរមានចរិតល្អតាំងតែពីប្រពៃណីមក…ឃើញអាក្រក់ថាអាក្រក់…ប៉ុន្តែមិនរើសអើងទេ…បើរើសអើងវិញ គឺអ្នកឯងត្រូវតែរត់ចោលស្រុក…អត់ឱ្យអ្នកឯងចូលទេ…ទៅងាប់ឆាប់ឯណា ងាប់ទៅ ។ជាក់ស្តែងឈ្មោះសម រង្ស៊ី ជាដើម…មានមុខរបរធ្វើនយោបាយប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់…បើមានមុខរបររកស៊ីវិញ…មិនដឹងប្រព្រឹត្តអាក្រក់កំរិតណាទេ ។ សម័យនេះបើចូលស្រុកបានហ៊ានភ្នាល់ !…េហ ! េហ !
ចែករំលែកព័តមាននេះ