រាជធានីភ្នំពេញ ៖ បើទោះបីជាមហា អំណាចចិន ធ្លាប់សន្យានឹងទិញអង្ករពីកម្ពុជាចំនួន ៤០ម៉ឺនតោន តែនៅមានឧបសគ្គមួយចំនួនដែលត្រូវធ្វើបន្ត ហេតុដូចេះ្នហើយ ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក៏ដូចជាសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ បើទោះបីជាមហា អំណាចចិន ធ្លាប់សន្យានឹងទិញអង្ករពីកម្ពុជាចំនួន ៤០ម៉ឺនតោន តែនៅមានឧបសគ្គមួយចំនួនដែលត្រូវធ្វើបន្ត ហេតុដូចេះ្នហើយ ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក៏ដូចជាសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា ថ្មីៗនេះ បានស្នើសុំនេះឱ្យភាគីចិនជួយសម្រួលនីតិវិធីដើម្បីអនុវត្តគោលការណ៍នាំចេញអង្ករទៅប្រទេសចិនឲ្យបាន ៤០ម៉ឺនតោន តាមការផ្ដល់ជូនរបស់ចិន។ ការស្នើសុំពីភាគីចិននេះត្រូវបានក្រុមហ៊ុននាំចេញអង្ករថា ក្នុងគោលបំណងឱ្យភាគីចិនជួយសម្រួលនីតិវិធីទទួលស្គាល់រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ និងក្រុមហ៊ុននាំចេញអង្ករពីកម្ពុជាបន្ថែម។
លោកឧកញ៉ា សុង សារ៉ន អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន អេមរុ រាយស៍ មានប្រសាសន៍ឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី ៤ ខែមីនាម្សិលមិញថាកម្ពុជាកំពុងស្នើឱ្យភាគីចិនជួយសម្រួលនីតិវិធីសំខាន់មួយចំនួន ដូចជាការ ស្នើឲ្យភាគីចិន ទទួលស្គាល់ម៉ាស៊ីនកិនស្រូវដទៃផ្សេងទៀត ដើម្បីឲ្យម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ អាចកិននាំចេញអង្ករទៅចិនបាន ដោយបញ្ចូលម៉ាស៊ីនកិនស្រូវខ្មែរ និងក្រុមហ៊ុននាំចេញដែលមានសមត្ថភាពបន្ថែមទៅលើក្រុមហ៊ុនដែលមាននៅពេលសព្វថ្ងៃ»។
លោកឧកញ៉ា សុង សារ៉ន លើកឡើងថា « មូលហេតុដោយសារមានរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវក្នុងស្រុក មានការវិវត្តផ្លាស់ប្តូរនៅរយៈពេល ២ ឬ៣ ឆ្នាំចុងក្រោយ បើប្រៀបធៀបកាលពី ៣ឆ្នាំមុន ។ អញ្ចឹងយើងស្នើសុំ ឱ្យគាត់ចុះមកពិនិត្យម្តងទៀត ដាក់បញ្ចូលរោងម៉ាស៊ីនផ្សេងទៀតចូលផង ។បើសិនគាត់ចុះមកពិនិត្យម្តងទៀត ខ្ញុំគិតថានឹងមានរោងម៉ាស៊ីនជាច្រើនផ្សេងទៀតនឹងជាប់ តាមរយៈការវាយតម្លៃគុណភាពនិងស្តង់ដារដែលកំណត់ដោយចិន ។ យើងចង់ឱ្យគាត់មកធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពលើការទទួលស្គាល់ក្រុមហ៊ុនខ្មែរនាំចេញអង្ករទៅប្រទេសចិន»។
ចំណែកលោកឧកញ៉ា ហ៊ុន ឡាក់ អនុប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនដែលបានជាប់នៅក្នុងតារាងវាយតម្លៃលើកដំបូង នាំចេញអង្ករទៅប្រទេសចិន គឺមានចំនួន ២៦ក្រុមហ៊ុន តែប៉ុណ្ណោះ។ លោកឧកញ៉ា មានប្រសាសន៍បន្តថា ៖ «ថ្មីៗនេះ យើងបានស្នើសុំឱ្យខាងនាយកដ្ឋានគយរបស់ចិនចុះមកត្រួតពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះក្រុមហ៊ុន បញ្ចូនលើកទី២ទៅឱ្យភាគីចិន ថាពួកគាត់ (រោងម៉ាស៊ីន) ពេញសមត្ថភាពអាចផលិតអង្ករឆ្លើយតបទៅតាមស្តង់ដារប្រទេសចិនបាន អីចឹងចង់ឱ្យចិនចុះមកពិនិត្យទៅលើក្រុមហ៊ុនដែលបានដាក់ស្នើទៅលើកទី២នេះ»។
បើតាមអនុប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា កន្លងមកខាងក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក៏ដូចខាងសហព័ន្ធស្រូវបានដាក់ស្នើសុំទៅភាគិចិនចុះមកវាយតម្លៃក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកបន្ថែម តែមកដល់ពេលនេះភាគីចិនពុំទាន់បានចុះមកនោះទេ ហើយចំនួនក្រុមហ៊ុនដែលបានដាក់ទៅខាងភាគចិនវាយតម្លៃបន្ថែមមានចំនួនមិនតិចជាងកាលលើកទី១ទេ គឺប្រមាណ២៦ក្រុមហ៊ុននោះទេ។ លោកឧកញ៉ា ហ៊ុន ឡាក់ បញ្ជាក់ថា៖ កាលណាចិនអនុញ្ញាតឱ្យរោងម៉ាស៊ីនខ្មែរកាន់តែច្រើនបាននាំចេញទៅបាន នោះវាជាឱកាសរបស់រោងម៉ាស៊ីន។ បើក្រុមហ៊ុនថ្មីបានជាប់ពីការវាយតម្លៃពីខាងភាគីចិនបន្ថែម នឹងជួយបង្កើនសមត្ថភាពនាំចេញអង្ករកាន់តែលឿននិងកាន់តែច្រើនជាងមុន ធ្វើឱ្យកម្ពុជាទទួលបានតែផលចំណេញនៅពេលណាយើងមានរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ មានចំនួនបានកាន់តែច្រើនសម្រាប់កិនស្រូវទុកនាំចេញទៅប្រទេសចិន»។
លោកឧកញ៉ា លើកឡើងថា កាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុនកម្ពុជាបាននាំចេញអង្ករ បានគ្រប់ចំនួនទាំងអស់តាមកូតាដែលចិនអនុញ្ញាត។តែដោយឡែកទើបតែនៅឆ្នាំ២០១៨ ដែលមិនបានគ្រប់ចំនួនដែលកូតាចិនគេឱ្យ។ មូលហេតុដោយសាររោងម៉ាស៊ីនមួយចំនួនមានទាន់ជាប់ក្នុងតារាងវាយតម្លៃពីភាគចិននិងការប្រកួតប្រជែងថ្លៃអង្ករនៅលើពិភពលោក។ លោកបញ្ជាក់ថា កាលឆ្នាំ២០១៨ កម្ពុជានាំចេញអង្ករទៅប្រទេសចិនមានប្រមាណតែ១៧ម៉ឺនតោនក្នុងចំណោមបរិមាណសរុប៣០ម៉ឺនតោនដែលចិនផ្តល់កូតាជូនកម្ពុជា។
លោក ស៊ាង ថៃ មន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យក្រសួង ពាណិជ្ជកម្ម មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំនៅសៀមរាបទ្វេភាគីជាមួយចិនកន្លងមកនេះគឺចង់ឱ្យគាត់ (ចិន) ជួយសម្រួលនីតិវិធីឱ្យបានស្រួលជាងមុនយើងអាចបន្ថែមចំនួនរោងម៉ាស៊ីនមានសិទ្ធនាំទៅបន្ថែម។
លោកបន្តថា «ការស្នើសុំសម្រួលនីតិវិធីពីភាគីចិនយើងនូវតែមានក្តីសង្ឃឹម ពីព្រោះកាលណាយើងមានបញ្ហាទាល់តែយើងជួបនិយាយគ្នាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា។ចីងបានក្នុងកិច្ចប្រជុំRCEP បានជារដ្ឋមន្ត្រីឆ្លៀតជួបជាមួយភាគីចិនដើម្បីបង្ហាញអំពីការលំបាកនៅក្នុងការនាំចេញ ដើម្បីភាគីចិនគាត់ជួយពិនិត្យដោះស្រាយ ហើយគាត់ក៏ទទួលយកសំណើរនេះ។ដូចនេះយើងសង្ឃឹមពេលយើងបានជជែកគ្នាអាចនឹងដោះបញ្ហាខាងលើនេះបើមិនបានទាំងស្រុកក៏បានក្នុងផ្នែកណាមួយ»៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ