រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជាជាមួយបណ្តាប្រទេសជាដៃគូ ទាំងថ្នាក់តំបន់និងពិភពលោកកាលពីឆ្នាំ២០១៨កន្លងទៅ សម្រេចបានកំណើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ក្នុងនោះតំបន់អឺរ៉ុប និងប្រទេសចិនជាទីផ្សារនាំចេញនាំចូលធំជាងគេ ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ២០១៨របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ។
របាយការណ៍បានឲ្យដឹងថា នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨ កម្ពុជាបាននាំចេញសរុបមានទឹកប្រាក់ប្រមាណ១៣,៦ប៊ីលានដុល្លារ ក្នុងនោះទៅតំបន់អឺរ៉ុបមានទំហំ២៩%, សហរដ្ឋអាមេរិក២៤%, អង់គ្លេស៩% និងជប៉ុន៨%។ ចំណែកការនាំចូលសរុបមកពីដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំៗមានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ១៨,៨ប៊ីលានដុល្លារ ក្នុងនោះមកពីប្រទេសចិនមាន៣៩,៧%,ថៃមាន១៥,៥%, វៀតណាមមាន១១,៧% និងជប៉ុនមាន៤% »។
របាយការណ៍ដដែលបានលើកឡើងថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាសម្រេចបានកំណើនគួរជាទីមោទនៈក្នុងបរិការណ៍ដែលស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បន្តរក្សាបានយ៉ាងរឹងមាំ ខណៈស្ថិរភាពអត្រាប្តូរប្រាក់, ស្ថិរភាពថ្លៃ និងកម្រិតខ្ពស់នៃទុនបម្រុងអន្តរជាតិ បានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងការរក្សាស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងបង្កើនជំនឿទុកចិត្តទៅលើសក្តានុពលនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ។
លោកបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា កាលណានិយាយពីពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ការបង្កើតបានដៃគូល្អជារឿងសំខាន់ ជាពិសេសការបង្កើតទីផ្សារ ប្រសិនបើមានដៃគូល្អ មានន័យថា បង្កើតទីផ្សារល្អ ហើយប្រទេសទាំង៨ខាងលើនេះ ជាដៃគូសំខាន់របស់កម្ពុជាក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ។
លោកបណ្ឌិតលើកឡើងថា នៅពេលអនាគត បណ្តាប្រទេសទាំងនេះនៅតែជាដៃគូល្អរបស់កម្ពុជាដដែល ហើយប្រសិនបើបាត់បង់ដៃគូណាមួយ គឺស្មើនឹងបាត់ឱកាសឈានទៅរកទីផ្សារនៃបណ្តាប្រទេសទាំងអស់នោះ ពិសេសអឺរ៉ុបជាប្រទេសដែលមានអ្នកប្រើប្រាស់ច្រើន ព្រោះគេផលិតតែរបស់មានតម្លៃខ្ពស់ប៉ុណ្ណោះ គឺសំដៅលើឧស្សាហកម្មធុនធ្ងន់ ដូចជាយន្តហោះជាដើម តែសម្រាប់ផលិតកម្មតូចៗ គេមិនផលិតទេ ដូច្នេះហើយអឺរ៉ុបជាទីផ្សារធំមួយរបស់កម្ពុជា ។
ទាក់ទងនឹងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជា បើតាមលោកបណ្ឌិតយល់ថា ៖« កម្ពុជាមិនទាន់រៀបចំខ្លួនបានរួចរាល់នៅឡើយនោះទេសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិនាពេលខាងមុខ។ មានន័យថា ទាក់ទងមូលដ្ឋានពាណិជ្ជកម្ម យើងមិនបានរៀបចំកម្លាំងពលកម្មឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនោះទេ ជាពិសេសខាងជំនាញវិជ្ជាជីវៈ »។ ទោះយ៉ាងនេះក្ដី លោកថា ៖« កម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមហើយ ពិសេសយើងឃើញក្រសួងការងារបានរៀបចំវិទ្យាស្ថានមួយចំនួនសម្រាប់ធ្វើការបណ្តុះបណ្តាលនៅតាមបណ្តាខេត្ត ដើម្បីបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈនេះឡើង » ។
លោកបណ្ឌិតសង្កត់ធ្ងន់ថា ៖« សម្រាប់ខ្ញុំនៅតែយល់ឃើញថា ការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សនៅតែជារឿងសំខាន់ ពិសេសការយល់ដឹងទៅលើការវិនិយោគ និងការកែច្នៃ ព្រោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែមិនចង់ធ្វើការវិនិយោគឬផលិតអ្វីនោះទេ ភាគច្រើនឱ្យតែមានអគារ គឺចង់ជួលអគារ មានដីចង់ជួលឬលក់ដីយកលុយចាយ បើទៅធ្វើជំនួញឬបង្កើតមុខរបរ ចេះតែយល់ថាខ្លាចធ្វើមិនកើត ដោយសារគ្មានទំនុកចិត្ត គ្មានបទពិសោធន៍ និងដោយសារតែគ្មានជំនាញ »។ យោងតាមរបាយការណ៍ស្តីពីទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ២០១៩ បានបង្ហាញថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា អាចប្រឈមហានិភ័យពីកត្តាខាងក្រៅដូចជា ៖ ១-លំហូរចេញនៃមូលធនពីតំបន់បន្តងើបឡើងនៃសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ បាននាំឱ្យធនាគាកណ្តាលមួយចំនួននៃប្រទេសទាំងនេះ ជាពិសេសសហរដ្ឋអាមេរិក បន្តធ្វើប្រក្រតីកម្មលើគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ តាមរយៈការដំឡើងអត្រាការប្រាក់គោល ។
២-លំហូរចេញនៃមូលធនពីតំបន់ទៅសហរដ្ឋអាមេរិក អាចនាំឱ្យប្រាក់ដុល្លារឡើងថ្លៃ។
៣-ទោះបីជាលទ្ធភាពនៃការកើនឡើងថ្លៃប្រេងអន្តរជាតិមិនមានឥទ្ធិពលទៅលើថ្លៃអគ្គិសនីនៅកម្ពុជា ដោយសារការប្រើប្រាស់ថាមពលពឹងផ្អែកភាគច្រើនទៅលើប្រភពវារីអគ្គិសនី ៤៨,៥% និងធ្យូងថ្ម៣៤,៥%ក៏ដោយ ក៏ការកើនឡើងថ្លៃនេះ អាចរួមចំណែកបង្កើនថ្លៃដឹកជញ្ជូន និងថ្លៃដើមផលិតកម្ម ដូច្នេះអាចបង្កើនសម្ពាធលើអត្រាអតិផរណាកម្ពុជាផងដែរ ។ ៤- កម្ពុជាប្រឈមនឹងការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ(EBA) របស់សហភាពអឺរ៉ុប និងកំពុងដំណើរការនីតិវិធី មុននឹងឈានទៅដល់ការសម្រេចដក ដែលអាចមានរយៈពេលយ៉ាងតិច១៨ខែ ។ ៥- ការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូ អន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក និងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម រវាងសហភាពអឺរ៉ុបនិងសហរដ្ឋអាមេរិក ជាមួយនឹងប្រទេសជាគូប្រកួតប្រជែងនាំចេញរបស់កម្ពុជា ដែលកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនេះ នឹងផ្តល់អាទិភាពឱ្យប្រទេសជាប្រកួតប្រជែងនាំចេញរបស់កម្ពុជាមាននាំទំនិញចូលទីផ្សារធំៗ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ