ដោយ ប្រេ វីន
ដំណើរវិលត្រឡប់មកវិញរបស់លោកសម រង្ស៊ី បានក្លាយជាប្រធានបទនយោបាយដ៏ក្តៅមួយនៅប្រទេសកម្ពុជា ។ វាមានហេតុផលគ្រប់គ្រាន់ សម្រាប់មនុស្សទាំងអស់គ្នានៅក្នុងការតាមដានទៅលើគម្រោងផែន ការមួយនេះរបស់អ្នកនយោបាយប្រឆាំងដោយពិចារណាទៅលើផលប៉ះពាល់របស់វាមកលើនយោបាយកម្ពុជានិងស្ថិរភាពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
សំណួរដំបូងដែលគេនឹងចោទសួរនោះ តើលោកសម រង្ស៊ីនឹងពិតជាវិលត្រឡប់មកវិញ ដោយគ្មានដំណោះស្រាយនយោបាយដែរឬទេ? ពីព្រោះលោកបានធ្លាប់មានប្រវត្តិច្រើនដងដែលនិយាយអំពីការ
វិលត្រឡប់មកវិញ ដើម្បីប្រឈមមុខនឹងទោសទណ្ឌ ប៉ុន្តែក្រោយមក លោកមិនបានវិលត្រឡប់ឡើយដោយរង់ចាំរហូតដល់ពេលដែលមានការលើកលែងទោសពីព្រះមហាក្សត្រ ។ ប្រឈមនឹងការបាត់បង់ជំនឿបែបនេះ លោកសម រង្ស៊ី តាមរយ:ហ្វេសប៊ុករបស់លោក បានព្យាយាមពន្យល់ពីហេតុផលកន្លងមកដែលលោកមិនបានវិលត្រឡប់ចូលស្រុក តាមការសន្យាដើម្បីអោយមានការជឿជាក់ថា លើកនេះលោកនឹងវិលត្រឡប់មកវិញ បើទោះបីជាមិនមានដំណោះស្រាយនយោបាយក្តី ។
ប៉ុន្តែ ដោយពិចារណាទៅលើបទពិសោធន៍កាលពីអតីតកាល មនុស្សជាច្រើននៅតែគិតថា លោកសម រង្ស៊ី ប្រហែលជាមិនហ៊ានវិលចូលប្រទេសវិញឡើយ ដរាបណាមិនមានដំណោះស្រាយនយោបាយ ដែលធានាដល់សុវត្ថិភាពរបស់លោក។
ឥឡូវឈានចូលដល់សំណួរទីពីរថា តើនឹងមានអ្វីកើតឡើង បើសិនជាលោកសម រង្ស៊ី ប្រាកដជាសម្រេច ចិត្តម៉ឺងម៉ាត់នឹងវិលត្រឡប់មក ដោយមិនខ្លាចនឹងការចាប់ដាក់ពន្ធនាគារតាមដីកាតុលាការ?
នៅក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ គេត្រូវពិចារណាដំបូងទៅលើចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ។ កន្លងមក រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធ្លាប់ហាមឃាត់ដល់យន្តហោះមិនអោយដឹកនាំលោកសមរង្ស៊ី ចូលក្នុងប្រទេសវិញឡើយ ។ ការសម្រេចចិត្តមួយនេះ អាចននឹងកើតមានដែរនៅក្នុងពេលនេះ ។
ការសម្រេចចិត្តមួយទៀត គឺរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងមិនហាមឃាត់ដល់ក្រុមហ៊ុនយន្តហោះបរទេស ដើម្បីដឹកលោកសម រង្ស៊ីចូលប្រទេសឡើយ។ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលនឹងអនុវត្តទៅតាមច្បាប់ គឺការចាប់លោកសមរង្ស៊ីដាក់ ពន្ធានាគារតាមដីកាតុលាការ ។ នេះគឺជាវិធានការដែលនឹងមានផលប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់នយោបាយកម្ពុជា ។
ក្រុមបស្ចឹមប្រទេសខ្លះ ដែលគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី ពិសេសអាមរិកនឹងបន្តស្រែកអំពីដំណើរថយក្រោយ នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅប្រទេសកម្ពុជា ហើយប្រទេសកម្ពុជានឹងកាន់តែខូចឈ្មោះ នៅក្នុងនាមជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ ។ វាក៏នឹងផ្តល់ហេតុផលកាន់តែច្រើនដល់ប្រទេសទាំងនោះ ដើម្បីធ្វើការដាក់ ទណ្ឌកម្ម
សេដ្ឋកិច្ចមកលើប្រទេសម្ពុជា ។ ទាំងនេះ គឺជាផលប៉ះពាល់ចេញពីខាងក្រៅ។ ចំណែកផលប៉ះពាល់ចេញពី ខាងក្នុងនោះ គឺកម្ពុជានឹងកាន់តែមានការបែកបាក់រវាងក្រុមអ្នកគាំទ្រគណបក្ស កាន់អំណាច និងក្រុមគាំទ្រខាងប្រឆាំង ។ ក្រុមគាំទ្រខាងប្រឆាំងនឹងអាចធ្វើការតវ៉ា ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលនឹងអាចធ្វើការបង្ក្រាបដើម្បីការពារសន្តិភាព និងសន្តិសុខជាតិ។
នៅក្នុងដំណើរផ្លូវនយោបាយបែបនេះ ការប៉ះទង្គិចគ្នានិងអំពើហិង្សាអាចនឹងកើតមាន ។ ចំណែកផល ប៉ះពាល់របស់វាមកលើនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជា មានទំហំធ្ងន់ធ្ងរឬស្រាល វានឹងអាស្រ័យទៅ លើទំហំនៃការតវ៉ានិងអំពើហិង្សាព្រមទាំងប្រតិកម្មពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
ដោយវិភាគទៅលើផលប៉ះពាល់នៃការវិលត្រឡប់របស់លោកសមរង្ស៊ី ដោយគ្មានដំណោះស្រាយនយោបាយ គ្មានភាគីណាមួយ បានចំណេញពីការវិលត្រឡប់ដែលគ្មានសុវត្ថិភាពនោះឡើយ។ លោក សម រង្ស៊ីនឹងត្រូវជាប់ពន្ធនាគារ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងត្រូវបរទេសធ្វើការរិះគន់ និងអាចឈានដល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច ស្ថិរភាពនយោបាយកម្ពុជា នឹិងប៉ះពាល់ដោយធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ វិនិយោគិន បរទេស នៅប្រទេសកម្ពុជា ។ ធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះ ឈាមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ អាចនឹងហូរដោយសារតែការប៉ះទង្គិច
គ្នា និងហិង្សាដែលអាចកើតមាន ។
ដោយពិចារណាទៅលើផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរនៃការវិលត្រឡប់មកវិញរបស់លោកសម រង្ស៊ី នោះ គេត្រូវទប់ សភាពការមិនអោយទំជោរដល់ដំណាក់កាលដូខាងលើ។ ការវិលត្រឡប់របស់សម រង្ស៊ី ត្រូវតែកើតមានតែនៅពេលណាដែលមានដំណោះស្រាយដ៏ជាក់លាក់មូយដែលបញ្ចៀសរាល់ការប្រឈមមុខដាក់គ្នា។
មានន័យថា ទាំងរដ្ឋាភិបាលនិងក្រុមប្រឆាំង ត្រូវតាំងចិត្តធ្វើការចរចា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយកណ្តាលមួយដែលចំណេញទាំងអស់គ្នា ។ ដំណោះស្រាយនោះ ត្រូវផ្អែកទៅលើគោលដៅដើម្បីសន្តិភាព ប្រជាធិបតេយ្យ និងផលប្រយោជន៍ប្រជាជនជាធំ ។ ដើម្បីសម្រេចគោលដៅបែបនេះ វាទាមទារអោយភាគីទាំង ពីរធ្វើការ សម្របសម្រួលមួយ ដោយហេតុថានៅក្នុងការចរចាគឺវានឹងមិន អាចជោគជ័យឡើយកាល បើភាគីម្ខាងៗ មិនធ្វើសម្បទានខ្លះ អំពីគោលជំហររបស់ខ្លួន។
ផ្អែកទៅលើប្រវិត្តិសាស្ត្រដែលកម្ពុជា ធ្លាប់ឆ្លងកាត់វិបត្តិនយោបាយនិងការចរចាទម្លាយភាពទាល់ច្រកកន្លងមកនោះ ដំណោះស្រាយនយោបាយនឹងអាចកើតមានតាមរយ:ការចរចា នៅពេលអ្នកនយោបាយធ្វើ ការចរចា ដោយសម្លឹងគោលដៅរួម គឺសន្តិភាព ប្រជាធិបតេយ្យ និងផលប្រយោជន៍ប្រជាជនជាធំ ។ ការសម្រេចចិត្តណាមួយរបស់មេដឹកនាំនយោបាយ ត្រូវផ្អែកលើគោលដៅនេះ ដើម្បីធានាថាកម្ពុជា នឹងមិនដើរខុសផ្លូវឡើយ ។
ស្ថានភាពកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន តម្រូវអោយមេដឹកនាំនយោបាយធ្វើការសម្រេចចិត្តយ៉ាងប្រយ័ត្នប្រយែងបំផុតដើម្បីចៀសវាងការថ្លោះធ្លោយ ដែលនឹងអោយប៉ះពាល់ដល់អនាគតប្រទេសជាតិ និងប្រជាជន ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ