សំវេជនីយដ្ឋានប្រែថា កន្លែងដែលគួរឱ្យកើតសង្វេគ។ មូលហេតុដែលនាំឱ្យកើតសំវេជនីយដ្ឋានព្រោះមានរឿងកើតឡើងក្នុងកាលដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ទ្រង់ប្រឈួនខ្លាំង ទៀបស្តេចរំលត់ខន្ធ ចូលកាន់បរិនិព្វាន។ គ្រានោះមានព្រះអានន្ទជាពុទ្ធុបដ្ឋាកៈ ដែលនៅជាសេក្ខបុគ្គលនៅឡើយ បានក្រាបបង្គំទូលថា ពីដើមរៀងមក…
សំវេជនីយដ្ឋានប្រែថា កន្លែងដែលគួរឱ្យកើតសង្វេគ។ មូលហេតុដែលនាំឱ្យកើតសំវេជនីយដ្ឋានព្រោះមានរឿងកើតឡើងក្នុងកាលដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ទ្រង់ប្រឈួនខ្លាំង ទៀបស្តេចរំលត់ខន្ធ ចូលកាន់បរិនិព្វាន។ គ្រានោះមានព្រះអានន្ទជាពុទ្ធុបដ្ឋាកៈ ដែលនៅជាសេក្ខបុគ្គលនៅឡើយ បានក្រាបបង្គំទូលថា ពីដើមរៀងមក ពួកភិក្ខុពុទ្ធសាវកតែងតែមកគាល់ ធ្លាប់ឃើញព្រះអង្គជាញឹកញយ គេមានចិត្តជ្រះថ្លារីករាយណាស់ តែកាលណាព្រះអង្គទ្រង់បរិនិព្វានទៅហើយ មិនបានឃើញព្រះអង្គដូចដើម គេនឹងស្រងេះស្រងោចណាស់ ។
ពេលនោះព្រះអង្គក៏ទ្រង់អនុញ្ញាតនូវសំវេជនីយដ្ឋាន៤កន្លែងសម្រាប់ពុទ្ធសាវកណាប្រាថ្នាចង់ឃើញព្រះអង្គ ទៅពិចារណាធម្មសង្វេគនៅទីកន្លែងទាំង៤នោះណាមួយក៏ទុកដូចបានជួប បានឃើញតថាគតផ្ទាល់ដែរ និងនាំឱ្យបានមគ្គផលច្រើនណាស់។ សំវេជនីយដ្ឋានទាំង៤កន្លែងនោះគឺៈ
១-កន្លែងដែលព្រះសាស្តាប្រសូតនាព្រៃលុម្ពិនី នគរកបិលពស្តុ ។
២-កន្លែងដែលតថាគតត្រាស់ដឹងនូវអនុត្តរសម្មាសម្ពោធិញ្ញាណ នាមណ្ឌលពោធិព្រឹក្ស តំបន់ពុទ្ធគយា ។
៣-កន្លែងដែលព្រះបរមគ្រូប្រទានបឋមទេសនា នាព្រៃឥសិបតនមិគទាយវ័ននគរពារាណសី។
៤-កន្លែងដែលតថាគតបរិនិព្វាននាសាលវ័នឧទ្យាននគរកុសិនារា ។
ពួកជនណាមួយដែលបានដើរមកកាន់ទីចារឹកនៃសំវេជនីយដ្ឋាន៤កន្លែងនោះ ណាមួយក៏មានចិត្តជ្រះថ្លា កើតសង្វេគ ហើយគោរពបូជា លុះបែកធ្លាយរាងកាយនេះទៅកាលណា ពួកជននោះនឹងបានទៅសោយសុខក្នុងឋានមនុស្សនិងទេវលោកអស់សែននៃកប្ប ។
ចែករំលែកព័តមាននេះ