ខេត្តរតនគិរី ៖ ទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីប្រកបរបរកសិកម្មដាំស្រូវតាមចម្ការរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចនៅក្នុងខេត្តរតនគិរី នៅតែរក្សាបានទោះបីបច្ចុប្បន្នប្រទេសជាតិមានការរីកចម្រើន និងមានឧបករណ៍សម្ភារកសិកម្មទំនើបយ៉ាងណាក៏ដោយ ។
បើតាមការរៀបរាប់របស់ស្ត្រីជនជាតិដើមភាគតិចគ្រឹងម្នាក់នៅភូមិកាញ៉ែង ឃុំប៉ូយស្រុកអូរជុំ ខេត្តរតនគិរី កាលពីពេល ថ្មីៗកន្លងមកឱ្យដឹងថា ប្រពៃណីកសិកម្មតាមបែបប្រពៃណីនេះគឺមានតាំងពីបុរាណដូនតាពួកគាត់មកម្ល៉េះ ។ ស្រូវចម្ការគឺចាប់ផ្តើមដាំពីពាក់កណ្តាលខែមិថុនាហើយត្រូវប្រមូលផលនៅពាក់កណ្តាលខែតុលា ។ ពួកគាត់មិនប្រើកណ្តៀវច្រូតកាត់ទេ គឺពួកគាត់នៅតែបន្តការស្ពាយកាផាដើរបូតគ្រាប់ស្រូវដាក់ក្នុងនោះដដែល។
ស្រូវចម្ការនេះជនជាតិដើមភាគតិចហៅឈ្មោះថា «ស្រូវកាវែត»ប្រភេទពូជស្រូវនេះគឺដាំបានតែក្នុងចម្ការដីទីទួលប៉ុណ្ណោះមិនអាចយកទៅធ្វើស្រូវស្រែបានទេ ។
ប្រភពដដែលឲ្យដឹងថាប្រពៃណីជនជាតិដើមភាគតិចមុនពេលដាំស្រូវ គឺត្រូវសែនព្រេនម្តងដល់ពេលស្រូវឡើងដើមធំសែនព្រេនម្តងទៀតនិងពេលស្រូវឡើងជង្រុកធ្វើពិធីសែនព្រេនម្តងទៀត ។ ការសែនព្រេងនេះគឺក្នុងន័យថាសុំម្ចាស់ទឹកដីអារុក្ខអារក្សអ្នកតាដែលបានប្រទានផលស្រូវឱ្យបានច្រើនដល់ពួកគាត់ ។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តីទំនៀមទម្លាប់ដាំស្រូវចម្ការកំពុងតែបាត់បង់ជា បណ្តើរៗហើយទោះបីជាពួកគាត់មួយចំនួននៅបន្តដាំក៏ដោយ។ កត្តាមួយចំនួនដែលធ្វើឱ្យបាត់បង់ការដាំស្រូវនោះ គឺជនជាតិដើមភាគតិចបានងាកមកដាំដំណាំកសិឧស្សាហកម្មវិញម្តងស្ទើរ គ្រប់ៗគ្នាទៅហើយ ដូចជាដាំស្វាយចន្ទី ដាំដំឡូងមី សណ្តែកសៀង និងកៅស៊ូ ជាដើម ។
មន្ទីរកសិកម្មខេត្តរតនគិរី ក្នុងឆ្នាំ២០១៨បានបង្ហាញថាផ្ទៃដីដាំស្រូវចម្ការរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចមានជាង១០៣៩៧ហិកតាក្នុងចំណោមផ្ទៃដីស្រែសរុបរបស់កសិករទូទាំងខេត្តរតនគិរីជាង២៧០៣៣ហិកតា ។ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ផ្ទៃដីស្រូវចម្ការបានថយចុះនៅប្រមាណជាង១ ២០០០ហិកតាប៉ុណ្ណោះ គឺតិចជាងផ្ទៃដីធ្វើស្រែសន្ទូង ឬស្រែពង្រោះរបស់កសិករខ្មែរ ។
លោកសែម រឿន ប្រធានការិយាល័យក្សេតសាស្ត្រនៃមន្ទីរកសិកម្មខេត្តរតនគិរីចាត់ទុកការថយចុះបរិមាណដីស្រូវចម្ការរបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចថាជាការវិវឌ្ឍទៅរកការធ្វើកសិកម្មបែបសម័យទំនើប គឺតម្រូវតាមទីផ្សារដែលទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ និងតម្លៃទីផ្សារល្អប្រសើរផង ។ លោកថា«យ៉ាងណាមិញ ការបោះបង់ប្រពៃណីធ្វើស្រូវចម្ការរបស់សហគមន៍នាំឱ្យកសិករជនជាតិដើមភាគតិចទទួលបានប្រាក់ចំណូលច្រើនពីវិស័យកសិកម្មនេះបង្កើនជីវភាពគ្រួសារបានកាន់តែប្រសើរឡើង ។ បងប្អូនយើងមួយចំនួនគាត់មានដីចម្ការ ចាស់ៗដោយសារគាត់ឃើញទិន្នផលស្រូវលែងសូវបានផលច្រើនគាត់ដាំដំឡូងមី និងដាំសណ្ដែកសៀងវិញ »។
កសិករជនជាតិដើមភាគតិចដាំពូជស្រូវចម្ការស្របទៅតាមស្ថានភាពដី នៅតាមទីទួល ឬជម្រាលភ្នំ សម្រាប់ត្រៀមបម្រុងការផ្គត់ផ្គង់ក្នុងគ្រួសារតែប៉ណ្ណោះ ។ ការធ្វើស្រូវភាគច្រើនគាត់ងាកមកធ្វើនៅដីច្រប់ដែលប្រភពទឹកធ្វើស្រែ ហើយគាត់យកដីចម្ការដាំដំឡូង ដូច្នេះដីស្រែកើនឡើងដោយសារច្រប់ប្រភពទឹក ។
ពូជស្រូវចម្ការរបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចមិនមានរសជាតិឆ្ងាញ់ដូចពូជស្រូវរបស់កសិករខ្មែរទូទៅទេ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ